راه‌آهن شمال فرصت کم‌نظیر توسعه گردشگری مازندران

"حسین ایزدی" سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران امروز، ۴ آبان ماه در معرفی سرپرست نخستین پایگاه استانی میراث جهانی راه‌آهن ایران در مازندران اظهار کرد: مازندران تعدد آثار ثبت جهانی ایران در فهرست یونسکو را نشان افتخار میراث ایرانی می‌داند.

وی افزود: ثبت اثر در فهرست میراث جهانی طی فرآیندی طولانی و دشوار انجام می‌شود، باعث افتخار است که در کنار باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر، راه‌آهن به عنوان سومین اثر شاخص مرتبط با مازندران در این فهرست قرار گرفته‌است.

این مسئول تصریح کرد: پایگاه جهانی عباس‌آباد بهشهر یکی از مهم‌ترین آثار ثبت جهانی ایران است که به لحاظ جاذبه‌های طبیعی و میراثی کم‌نظیر است.

وی با تاکید بر اهمیت جنگل‌های هیرکانی به عنوان دومین اثر جهانی مرتبط با مازندران در فهرست یونسکو خاطرنشان کرد: هفت لکه هیرکانی در مازندران قرار دارد و به زودی پایگاه این اثر نیز در استان راه‌اندازی خواهد شد.

ایزدی با تاکید بر اهمیت پایگاه‌ها در توسعه فعالیت‌های پژوهشی اظهار کرد: وجود پایگاه‌ها بیشتر جنبه پژوهشی دارد تا در حفظ، احیاء و بازآفرینی گام‌های اثرگذار و بلندتری برداریم.

وی ادامه داد: افتتاح موزه‌ها در کنار پایگاه‌ها از دیگر برنامه‌های مد نظر اداره‌کل میراث است و اجرای این برنامه‌ها، به‌ویژه برای راه‌آهن شمال یکی از مهم‌ترین اهداف ما به شمار می‌آید.

حضور افراد متخصص نویدبخش حفظ حقوق میراث و راه‌آهن

سرپرست اداره کل راه‌آهن شمال نیز در این مراسم بر افزایش همکاری‌ میان راه‌آهن و میراث فرهنگی تاکید کرد و گفت: انتصاب فردی متخصص از سوی سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی نخستین گام در جهت تحقق اهداف میراث مازندران و مایه امیدواری است تا از فرصت پیش‌رو در راستای حفظ حقوق راه‌آهن و احیاء آن به‌عنوان مجموعه‌ای زیرساختی بهره ببریم.

رحمان معصومی بزرگترین مشکل راه‌آهن استان را رعایت نشدن حریم راه‌آهن خواند و افزود: ساخت‌وساز در حریم راه‌آهن یکی از مشکلات مهم ما به‌ویژه در شهرهای قائم‌شهر و ساری است. این معضل به روال عادی تبدیل شده که افزون بر خدشه‌دار کردن حقوق و سیمای راه‌آهن، خطرات جانی نیز برای شهروندان در پی دارد.

این مسئول با بیان این که راه‌آهن شمال و تهران بیشترین تعداد حوادث برخورد با قطار را دارند، گفت: پیش از این با شهرداری ساری و قائم‌شهر تفاهمنامه‌ای جهت ایجاد فضای سبز در حریم راه‌آهن با هدف رعایت ایمنی در حریم ۱۷ متری راه‌آهن داشتیم، اما با تاسف این حریم یادشده به فضای پیاده‌روی تبدیل شده‌است.

سرپرست اداره کل راه‌آهن شمال تاکید کرد: آمادگی کامل برای هرگونه همکاری با میراث فرهنگی و پایگاه میراث جهانی راه‌آهن در حوزه‌های میراثی و گردشگری را داریم و در جهت تحقق اهداف دو نهاد، هماهنگی‌های ستادی لازم را انجام خواهیم داد.

راه‌اندازی نخستین موزه راه‌آهن شمال ایران

سرپرست پایگاه استانی میراث جهانی راه‌آهن ایران در مازندران در این مراسم اظهار کرد: راه‌آهن شمال صرفاً یک مسیر ریلی با کاربری حمل‌ونقل بار و مسافر نیست و ظرفیت‌های کم‌نظیر و منحصربه‌فردی در جهت توسعه اقتصاد گردشگری و جذب گردشگران خارجی به مازندران دارد.

ابوالفضل نیکوبیان به پنج معیار یونسکو در ثبت جهانی اشاره کرد و افزود: راه‌آهن ایران با دو معیار شماره دو که نشانگر تبادل ارزش‌های بشری از لحاظ پیشرفت معماری و فناوری در یک بازه زمانی و در یک منطقه فرهنگی است؛ و معیار شماره چهار که بر نمونه و برجسته بودن معماری یا تکنولوژی به عنوان مرحله مهمی از تاریخ بشر توجه دارد، به ثبت رسید.

وی درباره ضرورت‌های مرتبط با ثبت جهانی یادآور شد: ثبت اتفاق‌های بزرگ با چالش‌های متنوعی‌ همراه است که باید برای مدیریت آن‌ها برنامه‌ریزی کرد. چالش‌ نخست مربوط به انجام اقدامات ضروری پس از ثبت راه‌آهن و دومین چالش نیز اثرگذاری در حضور و جذب گردشگر است.

کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی خاطرنشان کرد: در مساله نخست یعنی اقدامات پس از ثبت جهانی، عمل به تعهداتی که اداره‌کل راه‌آهن ایران و وزارت میراث فرهنگی در پرونده ثبت جهانی به یونسکو داده الزامی است، به همین دلیل و برای بقای راه‌آهن در فهرست یونسکو و دریافت اعتبار جهانی، رعایت برنامه‌های مدیریتی مد نظر یونسکو ضرورت شمرده می‌شود. تلاش و هدف ما این است که این برنامه جهانی را با همراهی مسئولان و دستگاه‌های مرتبط برای مسیر ریلی کشور بومی‌سازی و اجرا کنیم.

این استاد دانشگاه مازندران، مدیریت و برنامه‌ریزی در حوزه گردشگری را چالش بعدی این حوزه خواند و افزود: با ثبت هر اثر در فهرست میراث جهانی شاهد رشد حضور گردشگران در منطقه میزبان اثر هستیم، به‌عنوان نمونه شهر یزد یک سال پس از ثبت به عنوان بزرگ‌ترین شهر خشتی جهان رتبه برتر جذب گردشگر را به دست آورد، برای رسیدن به این نقطه باید برنامه‌ریزی درست داشته باشیم و زیرساخت لازم و کافی را فراهم کنیم.

وی ادامه داد: باید شاهد رخدادهای خوب در مسیر ۱۴۰۰ کیلومتری راه‌آهن باشیم، تحقق این امر مستلزم تعامل و همکاری سازمان‌های مختلف است تا ضمن حفظ اصالت و زیبایی‌های مسیر، زیرساخت‌های متناسب با گردشگری نیز فراهم شود.

سرپرست پایگاه استانی میراث جهانی راه‌آهن ایران در مازندران درباره اولویت‌ها و دغدغه‌های این پایگاه گفت: در کنار حمایت‌های فنی اداره‌کل راه‌آهن شمال کشور، دغدغه حفاظت و نگهداری کالبد تاریخی این مجموعه اعم از مسیر ریلی، پل‌ها، زیرساخت‌ها و ایستگاه‌ها با معماری منحصر بفرد آن را نیز داریم، چراکه آثار یادشده از شاخص‌های معماری‌ معاصر و یک سده اخیر منطقه با شخصیت و هویت مستقل به شمار می‌آیند، به همین دلیل حفظ یکپارچگی و اصالت مجموعه در دستور کار این پایگاه قرار دارد.

این مسئول با اشاره به نقش اثرگذار راه‌آهن در توسعه منطقه طی دهه‌های اخیر اظهار کرد: مهم‌ترین چالش امروز ما موضوع گردشگری ریلی است که در طول ۱۴۰۰ کیلومتر در محدوده شمال این ظرفیت مغفول و در حد حرف باقی مانده‌است، به همین دلیل باید با ثبت جهانی راه‌آهن شاهد افزایش حضور گردشگران در مازندران باشیم. بهره‌گیری از ظرفیت‌های میراثی و گردشگری راه‌آهن در جهت رونق اقتصاد گردشگری منطقه یکی از مهم‌ترین اهداف ما به شمار می‌آید.

نیکوبیان خاطرنشان کرد: راه‌آهن مازندران به دلیل درهم‌تنیدگی با جامعه بومی، به عنصری برجسته در فرهنگ منطقه تبدیل شده و با زندگی روزمره مردم شمال ایران آمیخته است.

این استاد دانشگاه مازندران تدوین پلان مدیریت بومی را نخستین هدف تشکیل پایگاه استانی میراث جهانی راه‌آهن ایران عنوان کرد و افزود: دومین هدف پایش مستمر این مسیر با تمام عناصر و اجزا شامل ایستگاه‌ها، پل‌ها و تونل‌ها برای حفاظت است، چراکه تعهدات ما به یونسکو و اجرای آن در حفظ آثار درجهت حفظ آثار در فهرست جهانی یونسکو اهمیت ویژه دارد.

نیکوبیان از راه‌اندازی نخستین موزه تخصصی راه‌آهن شمال کشور در آینده نزدیک خبر داد و گفت: سومین هدف ما راه‌اندازی موزه راه‌آهن است و در همین راستا تفاهم‌نامه موزه مشارکتی با راه‌آهن امضا خواهد شد.

انتهای پیام