به گزارش ایسنا، اندیشکده شورای آتلانتیک با اشاره به موافقت دانمارک و هلند با درخواست کی‌یف برای تحویل جنگنده‌های اف-۱۶ به اوکراین برای استفاده در جنگ گزارش داد: به نظر نمی‌رسد دریافت این جت‌های مافوق صوت باتوجه به خلبانان اوکراینی و خدمه در حال تکمیل آموزش و همچنین ایجاد تأسیسات مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری این هواپیماها در آینده نزدیک باشد. علاوه‌ بر این، این‌که هلندی‌ها و دانمارکی‌ها می‌توانند چند فروند اف-۱۶ به اوکراین بفرستند به این بستگی دارد که چه تعداد جت در انبارهای آنها در حال کار است و در چه بازه زمانی جنگنده‌های ضربتی اف-۳۵ را از ایالات متحده دریافت می‌کنند که آنها را قادر می‌سازد اف-۱۶ های خود را بازنشسته کنند.

پس از انتشار این اخبار از اروپا، وزارت دفاع آمریکا نیز اعلام کرد که در ماه اکتبر یک برنامه آموزشی را در ایالت آریزونا آغاز خواهد کرد که در راستای تلاش‌های کشورهای اروپایی برای کمک به آموزش خلبانان اوکراینی در دانمارک و رومانی است. ارزیابی‌ها در مورد مدت زمان آموزش خلبانان و خدمه مورد نیاز از یک ماه تا بیش از یک سال متفاوت است و ادغام اف-۱۶ در نیروی جنگی اوکراین به زمان نیاز دارد اما حتی پس از تحویل آنها، یک سوال حیاتی باقی می‌ماند؛ این جت‌ها قرار است چه کاری برای اوکراین در برابر روسیه انجام دهند؟

تحویل اف-۱۶ به اوکراین قابلیت‌های بسیار بیشتری را در حوزه هوایی به این کشور ارائه می‌دهد و همچنین ممکن است مزایای غیر مستقیم نظامی و سیاسی دیگری نیز داشته باشد. با این حال، با توجه به چالش‌های عملیاتی اوکراین، بعید است که افزودن این هواپیماها به تنهایی تأثیر استراتژیک تعیین‌کننده‌ای بر روند درگیری داشته باشد.

تحلیلگرانی همچون  فرانک هافمن، ماکسیمیلیان برمر و کلی گریکو راه‌هایی را مورد بحث قرار داده‌اند که در آن جنگ، مفروضات مربوط به توازن حمله و دفاع را به چالش کشیده است. در واقع، جنگ سؤالات مهمی را درخصوص این باور دیرینه ایجاد کرده است که برقراری تسلط هوایی به جای انکار هوایی آسان‌تر است. روس‌ها این را دست اول آموخته‌اند، زیرا سیستم‌های چندلایه دفاع هوایی اوکراین، از جمله موشک‌های زمین به هوا عملاً برتری هوایی را از نیروی هوایی روسیه گرفته است. در این خصوص، جایی که دفاع هوایی نام این بازی است، تأثیر عملیاتی اف-۱۶ ممکن است محدود باشد.

مزایا

اف-۱۶ به نیروهای اوکراینی کمک زیادی خواهد کرد، چراکه این جت‌ها جایگزین خساراتی خواهد شد که اوکراین در طول جنگ متحمل شده است. نیروی هوایی اوکراین با حدود هفتاد هواپیمای جنگنده که در دو دسته نسل‌های قدیمی میگ-۳۹ و جت‌های سو-۲۷ قرار می‌گرفتند، وارد جنگ شد. در حالی که اوکراین ۲۲ فروند میگ-۳۹ اضافی از لهستان و اسلواکی دریافت کرده، بر اساس شواهد بصری تایید شده دست‌کم ۳۲ جنگنده را از دست داده است. این تلفات تا حدی به این دلیل است که روسیه تاکنون از مزیت قاطعی در قابلیت‌های راداری و موشکی هوا به هوا برخوردار بوده است. هواپیماهای روسی مانند سو-۳۵اس و میگ-۳۵بی‌ام دارای سیستم‌های راداری پیشرفته هستند که می‌توانند هواپیماهای اوکراینی را پیش از آنکه حمله کنند، قفل و بهشان شلیک کنند. علاوه‌ بر این، این هواپیماهای روسی از موشک‌های راداری فعال مانند آر-۷۷ و فوق‌برد آر-۳۷ام استفاده می‌کنند که نسبت به آر-۲۷ نیمه‌فعال که توسط جنگنده‌های اوکراینی حمل می‌شود، برتری زیادی دارند.

این عوامل بدان معناست که خلبانان اوکراینی تاکنون از یک نقطه ضعف بزرگ جنگیده‌اند، به طوری که هواپیماهای روسی می‌توانند ابتدا جت‌های اوکراینی را ببینند و پیش از پاسخ دادن آنها، به سمتشان شلیک کنند.

اف-۱۶ها نسبت به جت‌های قدیمی اوکراین برتری خواهند داشت. این جنگنده‌ها با رادارهای قدرتمندتر و مقاومت بهتر در برابر پارازیت، قادر خواهند بود هواپیماهای روسی را در فواصل طولانی‌تری شناسایی کنند و به خلبانان اوکراینی اجازه دهند خارج از برد خط مقدم دفاع هوایی روسیه باقی بمانند. به‌علاوه، اف-۱۶ها احتمالا به موشک‌های AIM-۱۲۰ AMRAAM مجهز خواهند شد – موشک‌های هوا به هوا که عملکرد مشابه و احتمالاً برتری در مقایسه با آر-۷۷ روسی دارند.

همچنین اف-۱۶ها پلت فرمی را در اختیار اوکراین قرار خواهند داد که بتواند به راحتی طیف گسترده‌ای از سیستم‌های تسلیحاتی پیچیده را در صورتی که ایالات متحده و سایر کشورها برای ارائه (به اوکراین) در آینده انتخاب کنند، یکپارچه کند. اینها می‌تواند شامل AN/ALQ-۱۳۱، یک غلاف الکترونیکی متقابل برای بر هم زدن رادار دشمن به منظور جلوگیری از شناسایی، یا سلاح‌های جنبشی ایستاده مانند بمب قطر کوچک و حتی موشک‌های کروز مانند AGM-۱۵۸ JASSM باشد. هنگامی که اوکراین توانایی به کارگیری اف-۱۶ را داشته باشد، به‌طور بالقوه درها برای کشورهای ناتو باز خواهد شد تا این تسلیحات را تهیه کنند، زیرا آنها برخلاف هواپیماهای سابق شوروی به راحتی با جت‌های جنگنده ساخت ایالات متحده سازگار هستند.

در نهایت، تحویل اف-۱۶ها ممکن است یک مزیت غیرمستقیم مبنی بر آزادسازی سیستم‌های ضد هوایی مازاد اوکراین برای دفاع در برابر حملات موشکی و پهپادهای روسی باشد. اوکراین با ارائه هواپیماهای توانمندتر برای پوشش نیروهای خط مقدم خود در برابر حملات هوایی، ممکن است بتواند دفاع هوایی زمینی بیشتری را برای محافظت از جمعیت غیرنظامی و زیرساخت‌های حیاتی خود در برابر حملات موشکی روسیه اختصاص دهد.

محدودیت‌ها

با این حال، علی‌رغم طیف وسیعی از مزایایی که ممکن است اف-۱۶ نسبت به سایر هواپیماهای اوکراینی داشته باشد، انتظارات در مورد تأثیر کلی آنها بر جنگ می‌بایست، تعدیل شود. حضور گسترده پدافند ضد هوایی زمینی، توانایی نیروی هوایی برای ایفای نقش تعیین‌کننده در پشتیبانی از مانورهای تهاجمی در هر دو طرف درگیری را به شدت محدود کرده است. استفاده روسیه از سامانه موشکی زمین به هوای اس-۴۰۰ یک تهدید بزرگ برای تمام جت‌های اوکراینی از جمله اف-۱۶ است، زیرا می‌تواند هواپیماها را در ارتفاع متوسط و بالا در بخش بزرگی از کشور، حتی زمانی که در بلاروس، کریمه یا خاک روسیه مستقر هستند، هدف قرار دهد. جت‌های اوکراینی همچنان لازم است که در ارتفاع کم پرواز و از اثرات درهم ریختگی راداری (ناشی از زمین) برای افزایش بقای خود استفاده کنند.

این تاکتیک، در عین درستی همچنان اف-۱۶های اوکراینی را در درگیری با جنگنده‌های روسی در نقطه ضعف قرار می‌دهد. جت‌های روسی که در ارتفاع بالاتر عمل می‌کنند، می‌توانند انرژی جنبشی بیشتری را به موشک‌های هوا به هوای اضافه کنند و سرعت، برد و کشندگی کلی سلاح‌های خود را افزایش دهند. در مقابل، اف-۱۶ها در صورت نبرد از ارتفاع پایین نیز باید با قوانین فیزیک مقابله کنند، زیرا سرعت موشک‌های آن‌ها قبل از رسیدن به هدف، توسط نیروی جاذبه و هوای متراکم‌تر کند می‌شود.

جدای از تهدید جنگنده‌های دشمن و اس-۴۰۰ های دوربرد، گسترش انواع پدافند هوایی کوتاه برد و قابل حمل انسان در سراسر میدان نبرد نیز تهدیدی برای آن دسته از اف-۱۶ های اوکراینی خواهد بود که در حمایت از نیروهای زمینی نزدیک به خط مقدم عمل می‌کنند. در نهایت، اف-۱۶های اوکراینی حتی زمانی که در هوا نیستند، یعنی در زمین هم در برابر حملات موشکی روسیه که چندین هواپیمای اوکراینی را تاکنون منهدم کرده است، آسیب‌پذیر خواهند بود.

به گزارش شورای آتلانتیک، باوجو دورنمای اندک اف-۱۶ها برای ایفای نقشی تغییردهنده در درگیری، تلاش‌ها برای آموزش خلبانان، خدمه و تدارکات اوکراینی برای راه‌اندازی و نگهداری این هواپیماها در بلندمدت ارزش خواهد داشت. با توجه به اینکه این جنگ ممکن است در آینده ادامه یابد، داشتن پلتفرمی که بتواند به راحتی سیستم‌ها، نرم‌افزارها و تعمیرات تسلیحاتی غربی را بپذیرد، فرصت‌هایی را برای بهره‌وری بیشتر در کمک‌های نظامی به اوکراین در آینده فراهم خواهد کرد.

ناتو و اوکراین هر دو هدف مشترکی برای پیوستن این کشور به ائتلاف در درازمدت را دارند. بنابراین، آشنایی نیروی هوایی اوکراین با استانداردهای ناتو و آموزش در سیستم‌های پیچیده در حال حاضر به ایجاد زمینه برای قابلیت همکاری در آینده کمک می‌کند.

انتهای پیام