دکتر علیرضا نبیلو در گفت و گو با ایسنا در خصوص ترجمه کتاب سبکشناسی انتقادی، عنوان کرد: کتاب سبکشناسی انتقادی نوشته خانم لسلی جفریز است که در سال ٢٠١١ چاپ شد در نتیجه با توجه به این که موضوع کتاب موضوعی جدید بود و به جز چند مقاله در این حوزه کار چندانی تاکنون صورت نگرفته است تصمیم بر آن شد تا این کتاب ترجمه شود.
وی با توجه به ارزش فراوان کتاب برای ترجمه و چاپ، ادامه داد: کتاب سبکشناسی انتقادی از نظر ساختار زبانی و جمله بندی، بسیار متن دشوار و پیچیدهای بود و با توجه به دقت و وسواس مترجمین و ناشر، فرایند ترجمه و چاپ آن حدود چهار سال طول کشید؛ ناشر این کتاب، انتشارات امیرکبیر است که در حوزه علوم انسانی ناشر شناخته شده و معتبری است.
نبیلو افزود: ترجمه کتاب با کمک سرکار خانم فرشته دادخواه از دانش آموختگان دانشگاه قم انجام شد.
مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم اضافه کرد: از آنجا که کتاب هم به لحاظ محتوایی و هم از نظر زبانی متن پیچیدهای داشت، کار دشوارتر شده بود و در متنهایی از این دست اگر ترجمه شیوایی صورت نگیرد کتاب با اقبال خوبی مواجه نمیشود بنابراین ترجمه با وسواس خاصی در معادلسازی و جملهبندی انجام شد.
وی در خصوص موضوع کتاب بیان کرد: موضوع کتاب سبکشناسی انتقادی، ادامه کار تحلیل گفتمان انتقادی است که در چند سال اخیر کتابها و مقالات متعددی در این خصوص چاپ شده است، مؤلف نیز کتاب خود را با تحلیل گفتمان انتقادی مقایسه کرده و میگوید که این مباحث به بررسی رابطه ادبیات، اجتماع و جهانبینی در نگاه خاص میپردازد و همچنین به ابزارهایی توجه دارد که در متن وجود دارد و می تواند ما را به این جهانبینی برساند.
نبیلو گفت: جهانبینی مورد نظر این کتاب، شامل ایدههایی است که توسط جامعه به اشتراک گذاشته میشود تا با استفاده از زبان بازتولید و ساخته شده و مورد گفت و گو قرار بگیرند، کتاب سبکشناسی انتقادی این نوع ابزارها را بررسی میکند تا بتواند کشف جهانبینانهای از متن ارائه دهد، چرا که زبان در معرفی جهان متن مرکزیت دارد و نگاه ما به جهان از طریق متن، وابسته به زبان می شود البته این مطلب قابل ذکر است که تمامی متون هرچند ساده دارای این نوع جهانبینی هستند.
مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم ادامه داد: کتاب سبکشناسی انتقادی رویکرد معناشناسانه و کاربردشناسانه دارد یعنی زمانیکه به این شیوه عمل میکنیم متوجه میشویم که هر متن چگونه عمل میکند و چگونه جهان را به ما معرفی میکند.
وی افزود: کارایی این کتاب در برخی رشتههای علوم انسانی و از جمله رشته زبان و ادبیات فارسی این است که میتوان متون را تحلیل کرده و ویژگیهای زبانی و کارکرد جهانبینانه متن را نشان دهد، البته قبلاز این کتاب، در مقالهای که راجعبه کتاب مدیر مدرسه جلال آلاحمد نوشته ایم، این روش کار شده بود.
نبیلو با اشاره به اینکه این کتاب در درس "بررسی و تحلیل متن" در مقطع دکتری و درس " نظریه ها و نقد" در مقطع کارشناسی ارشد کاربرد دارد، ادامه داد: با توجه به اینکه موضوع کتاب هم بحث سبکشناسی است، به نوعی با نقد و دستور مرتبط است همچنین در برخی از دروس که به تحلیل متن و زبانشناسی متن قائم است این موضوع مرکزیت خواهد داشت.
مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم در پایان تصریح کرد: بعد از نقد، دستور و سبکشناسی سنتی، رویکردهای جدید نسبت به زبان و متن بهوجودآمده است، بنابراین بهتر است که ما علاوه بر حفظ پیشینه زبانشناسی، نقد و تحلیلهای پیشین به مباحث جدید از جمله تحلیل گفتمان انتقادی، سبکشناسی انتقادی، زبانشناسی شناختی و فضاهای جدید نیز روی آوریم، همچنین لازم به ذکر است که تمام این مباحث بههم مرتبط هستند و نتیجه آن ایجاد مباحث بین رشتهای است، بنابراین بهتر است که دانشجویان و پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی نیز به این روشها مجهز شوند چراکه اینها روش تحلیل و نقد متن است و ما را با افقهای جدید آشنا میکند.
انتهای پیام
نظرات