به گزارش ایسنا، علی اکبر ولایتی با ارسال پیامی به همایش ملی «ثقه الاسلام» در تبریز افزود: شهادت ثقه‌الاسلام، نشانه بارزی از حضور علما و روحانیت شیعه در مراحل مختلف مبارزه علیه استبداد و سلطه بیگانه بوده است.

وی خاطرنشان کرد: این مبارزه ضد حکومت جور و دخالت بیگانه از زمان مرحوم میرزای شیرازی به‌صورت آشکار شروع شده بود و تا قبل از آن، معمولا علمای شیعه، مشوق و حامی حکومت‌هایی بودند که در نزد مردم مقبولیت نسبی داشتند و در مقابل بیگانگان می‌جنگیدند. اولین نمونه آن نیز ایستادگی و مقاومت مردم در برابر تجاوز روس در زمان فتحعلی شاه قاجار به فتوای شیخ جعفر نجفی معروف به کاشف‌الغطاء و ۱۴۲ نفر دیگر از علما بود.

 ولایتی افزود: شیخ نجفی، مردم را به جهاد دعوت کرد و مردم عادی نیز روس‌ها را شکست دادند و تا تفلیس پیش رفتند. از زمان ناصرالدین شاه، سنت‌شکنی اتفاق افتاد و این پادشاه برای تفریح و خوشگذرانی با مقروض کردن کشور در سه نوبت به اروپا رفت. در یک نوبت، امتیاز کشت و داشت و برداشت توتون و تنباکو را به تالبوت (یکی از کمپانی‌های بزرگ انگلیسی) داد و تجار معروف را دچار ورشکستی کرد.

وی تاکید کرد: علمایی مثل مرحوم سیدعلی‌اکبر فال‌اسیری از شیراز و سیدمحمدحسن آشتیانی از تهران، میرزا جواد تبریزی و حاج محمدتقی نجفی معروف به آقانجفی از اصفهان در مقابل آن ایستادند. مرحوم فال‌اسیری در شیراز روزی که برای خواندن زیارت عاشورا به صحرا رفته بود، توسط نیروهای حکومتی دستگیر شد و وی را به شکل نامناسبی بر مرکبی بدون جهاز به بوشهر روانه کردند و از آن‌جا نیز به بصره رفت و از آن‌جا به سامرا نزد مرحوم میرزای شیرازی که اعلم علمای وقت بود، رفت.

ولایتی افزود: مرحوم میرزا طی مکاتبانی محترمانه به ناصرالدین شاه در این خصوص تذکر داد و خواستار لغو این معاهده شد، ولی اولین‌بار در تاریخ از صفویه تا قاجار، نامه عالم شیعه با بی‌حرمتی پادشاه روبه‌رو شد؛ درنتیجه مرحوم میرزا فتوای معروف تحریم تنباکو را صادر کرد و چنان موثر شد که حتی در حرمسرای ناصرالدین شاه قلیان‌ها را شکستند.

وی ادامه داد: ناصرالدین شاه برای تامین هزینه‌های سفر دوم خود با بارون جولیوس دورویتر قراردادی منعقد کرد که براساس اسناد موجود در مقابل ۳۰۰هزار لیره رشوه به شاه و ۵۰هزار لیره به میرزا حسین خان سپهسالار ایران تحت‌الحمایه انگلیس می‌شد. هنگام بازگشت، مرحوم حاج ملاعلی کَنی از علمای بزرگ تهران به شاه هشدار داد که باید عامل این قرارداد ننگین یعنی میرزا حسین خان سپهسالار برکنار شود که چنین شد.

مشاور عالی مقام معظم رهبری در امور بین الملل افزود: در سومین سفر، قرارداد لاتاری با وساطت میرزا ملکم خان بسته شد که با مقاومت علما لغو شد. بالاخره مظالم قاجار چنان بالا گرفت که ناصرالدین شاه به دست میرزا رضا کرمانی کشته شد و در زمان مظفرالدین شاه، مردم به رهبری علما برای عدالتخانه و بعدها مشروطه قیام کردند. علما از همان ابتدا تذکر می‌دادند که مشروطه باید مشروعه باشد وگرنه به بیراهه خواهد رفت.  از علمای معروف حامی مشروطۀ مشروعه میرزاعلی ثقه‌الاسلام تبریزی بوده است.

انتهای پیام