احمد فاطمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به شدت گرفتن جدال‌های لفظی اخیر میان آمریکا و اسرائیل نسبت به یکدیگر از جمله رادیکال خطاب شدن دولت نتانیاهو توسط بایدن و همچنین پیگیری واشنگتن برای بازسازی زیرساخت‌های اردوگاه جنین توسط تل‌آویو، اظهار کرد: اختلافات میان آمریکا و اسرائیل مسئله تازه‌ای نیست. مهمترین ریشه تمام این جدال‌ها به تفاوت دیدگاه دو طرف نسبت به صلح خاورمیانه برمی‌گردد. از یک طرف آمریکا احساس می‌کند باید نقشی میانجی میان اسرائیل و اعراب داشته باشد ولی از سویی دیگر اسرائیل خواهان قدرتی تام و تمام در سرزمین فلسطین است.
وی افزود: عامل مورد اختلاف دیگری که از همین مسئله پایه‌ای نشات گرفته، رویکردی است که طرفین نسبت به فلسطینی‌ها دارند. آمریکا کم و بیش خواهان این است که حقوق مردم فلسطین رعایت شود، لذا با شهرک‌سازی‌های جدید در فلسطین مخالف است و می‌خواهد شرایط منطقه افراطی نشود، انتفاضه تشدید نگردد و جنبش‌های آزادی‌خواهی فلسطینی‌ها تحریک نشود.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: اما اسرائیلی‌ها خصوصا دولتی که الان بر سر کار است، به چنین مواردی چندان پایبند نیستند و قصد دارند با قدرت جلو روند. برعکس آمریکا، دولت اسرائیل خواهان انجام شهرک‌سازی است و کم و بیش از افراطی‌گری‌های صهیونیستی حمایت می‌کند.
ناخرسندی آمریکا از افزایش نزدیکی اسرائیل به چین
فاطمی‌نژاد با اشاره به اینکه عامل دیگر اختلافات دو کشور به تصورات آمریکا از رفتارهای اخیر اسرائیل معطوف است، عنوان کرد: مقامات آمریکایی احساس می‌کنند که اسرائیلی‌ها در سیاست‌های منطقه‌ای و جهت‌گیری‌ها و راهبردهای کلی از آن‌ها حرف‌شنوی ندارند. مثلا نزدیک شدن اسرائیل به چین و روسیه مورد پسند آمریکا نیست، خصوصا ارتباطات اخیر اسرائیلی‌ها با چین برای ایالات متحده محل نگرانی است.
وی اضافه کرد: از طرف دیگر اسرائیلی‌ها می‌گویند دولت‌شان مستقل است، کما اینکه همین اواخر یکی از وزرای اسرائیلی خطاب به بایدن گفته بود ما یک ایالت از آمریکا نیستیم و یک دولت مستقلیم. اسرائیلی‌ها می‌خواهند راهبردهای خودشان را داشته باشند، به همین دلیل با توجه به تحولاتی که در نظم بین‌الملل در حال رقم خوردن است و تحلیلی که از تغییر رویکرد آمریکا نسبت به خودشان دارند، تا حدودی به داشتن رابطه خوب با چین گرایش پیدا کرده‌اند و همین عامل موجب فاصله میان دو کشور شده است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به عواملی که در شرایط فعلی موجب فاصله این دو شریک استراتژیک شده است، گفت: یکی از عوامل بروز این جدال‌ها، به تفاوت سیاست‌های بایدن نسبت به ترامپ در قبال اسرائیل برمی‌گردد. ترامپ رویکردی نسبتا افراطی داشت، به دولت نتانیاهو نزدیک بود و از او حمایت می‌کرد. چنین حمایت‌هایی موجب شده اسرائیلی‌ها حساب زیادی روی آمریکا باز کنند، اما دولت بایدن سابقه حمایت این کشور از اسرائیل را زیر سوال برد. طبیعتا این کاهش حمایت‌ها خواست اسرائیل نیست و موجبات افزایش تنش بین دو کشور در این روزها را فراهم کرده است.
فاطمی‌نژاد در خصوص میزان شدت گرفتن این اختلافات و تاثیراتی که می‌تواند بر اتحاد استراتژیک آمریکا و اسرائیل بگذارد، اظهار کرد: با وجود این اختلافات، ایجاد تغییر اساسی در راهبردهای طرفین نسبت به یکدیگر انتظار بیهوده‌ای است، زیرا آمریکا و اسرائیل هنوز هم اشتراکاتی دارند که آن‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد. در همین روزها اسرائیل و آمریکا رزمایش مشترک نظامی داشتند که احتمالا با هدف هشدار به ایران صورت گرفت. همچنین هر دو کشور دغدغه این را دارند که روابط اسرائیل با اعراب گسترش پیدا کند و هر دو در حوزه خاورمیانه و خلیج فارس منافع مشترک دارند. پس کماکان کارهای مشترکی دارند که باید باهم انجام دهند.
وی با اشاره به لابی پرنفوذ اسرائیل در آمریکا، عنوان کرد: عامل اساسی که باعث شده در طول حیات اسرائیل، آمریکایی‌ها پشت تل‌آویو باشند، حضور قدرتمند لابی رژیم صهیونیستی در آمریکاست. پس حتی اگر دولت و کابینه‌ای در آمریکا منتقد اسرائیل باشد، تغییر راهبردی از سوی واشنگتن نسبت به این رژیم صورت نمی‌گیرد، زیرا لابی یهودی در کنگره و مراکز قدرت آمریکا سعی می‌کند حمایت‌های آمریکا از اسرائیل را حفظ کند. در نتیجه این اختلاف نظرات موجب تغییر راهبرد دو طرف نسبت به هم نخواهد شد و کاملا گذرا است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در خصوص واکنش لابی اسرائیل به جدال‌های لفظی بایدن با کابینه نتانیاهو و تاثیر آن بر چهره انتخاباتی وی، بیان کرد: لابی یهودی در آمریکا از قدرت زیادی برخوردار بوده و نشان داده به صورت سنتی و در بلندمدت با حزب دموکرات سازگارتر است. به همین دلیل تنش‌های پیش آمده کنونی چندان تاثیری بر عملکرد این گروه پرنفوذ از دموکرات‌ها نخواهد داشت. ولی با این وجود در انتخابات پیش رو این مسئله به عنوان یکی از فاکتورهای مورد توجه حزب دموکرات قرار خواهد گرفت.
فاطمی‌نژاد با اشاره به تاثیر شدت گرفتن اختلافات آمریکا و اسرائیل بر برقراری صلح در فلسطین، خاطرنشان کرد: رفتارهای افراطی نتانیاهو و صلح‌ستیزی آن به لحاظ داخلی و منطقه‌ای در تاریخ خود اسرائیل هم بی‌سابقه است. طبیعتا هر چه قدر اهرم فشار آمریکایی‌ها بر اسرائیل قوی‌تر باشد و بتوانند نتانیاهو را کنترل کنند، مسیر برقراری صلح در فلسطین هم هموارتر می‌شود.
انتهای پیام
نظرات