پیش از این داروخانه‌ها در سفارش شیر خشک هیچ‌گونه محدودیتی نداشتند و از هر نوع شیر خشک می‌توانستند چند کارتن سفارش دهند. با وجود اینکه مسئولان معتقد هستند شیر خشک به میزان کافی وجود دارد و مشکلی در خرید و فروش آن نیست، اما در حال حاضر شیر خشک سهمیه‌بندی شده و در حد ۱۰ تا ۱۲ قوطی سهم هر داروخانه می‌شود.

برخی از مسئولان داروخانه‌ها معتقد هستند این کمبود به دلیل زمینه‌سازی برای افزایش قیمت شیر خشک است همان‌طور که در خرید جدید خود با این افزایش در برخی برندها مواجه شده‌اند. برخی دیگر نیز دلیل این کمبود را قاچاق آن به کشورهای همسایه عنوان می‌کنند.

احتمالا کمبود شیر خشک برای افزایش دادن قیمت است

دکتر داروساز یکی از داروخانه‌ها اظهار می‌کند: مدت زیادی حداقل ۵، ۶ ماه است که کمبود شیر خشک وجود دارد. دوره‌ای شیر خشک در داروخانه‌ها توزیع می‌شود و دوباره با کمبود روبه‌رو می‌شویم.

وی می‌افزاید: شیر خشک نان در بازار نیست، شیرخشک‌های آپتامیل و ببلاک کم و بیش موجود می‌شوند و شیر خشک‌های رژیمی نیز بسیار کم است. احتمالا این کمبود برای افزایش دادن قیمت است؛ زیرا آپتامیل مدتی کم بود و اخیرا که سفارش دادیم دو نوع آن گران شده بود.

قبلا هر چقدر شیر خشک می‌خواستیم سفارش می‌دادیم اما الان ۱۲ تا سهمیه می‌دهند

مسئول فنی داروخانه دیگری با بیان اینکه تمام شیر خشک‌ها کم است، عنوان می‌کند: چند ماهی است که این کمبود وجود دارد. شیر خشک‌های رژیمی خیلی سخت در داروخانه‌ها پیدا می‌شود، شیر خشک‌های معمولی که قبلا فراوان بود الان کم شده است.

وی ادامه می‌دهد: قبلا هر چقدر شیر خشک می‌خواستیم سفارش می‌دادیم اما الان ۱۲ عدد سهمیه می‌دهند. آپتامیل خیلی کم شده و اخیرا که سفارش دادیم از هر نوع ۱۲ عدد تحویل دادند و قیمت آن هم از ۶۷ هزار تومان به ۸۰ هزار تومان رسید. احتمالا سایر شیر خشک‌ها نیز گران می‌شود.

برای شیر خشک رژیمی نسخه پزشک عمومی قابل قبول نیست

دکتر دیگری در یکی از داروخانه‌های سطح شهر با اشاره به اینکه تعداد شیر خشکی که شرکت‌ها توزیع می‌کنند با درصد سود بسیار پایین، کمتر از ۱۰ درصد و به تعداد کمتر از ۱۰ عدد است، تصریح می‌کند: برای شیر خشک‌های رژیمی باید حتما نسخه از پزشک متخصص وجود داشته باشد حتی نسخه پزشک عمومی هم قابل قبول نیست. همچنین مشخصات باید همراه با کد ملی نوزاد در سامانه تیتک ثبت شود که دردسر زیادی دارد.

ارسال شیرخشک‌ها به خارج از کشور

وی اضافه می‌کند: علت این کمبود هم افزایش دادن قیمت و هم کمبود مواد اولیه است. علاوه بر این شیر خشک در افغانستان به قیمت‌های بسیار بالا با درصد سود زیاد فروخته می‌شود، بنابراین صرفه این است که به خارج از کشور ارسال شود.

یک جعبه سهمیه شیر خشک داریم که ظرف یک ساعت تمام می‌شود

دکتر یکی دیگر از داروخانه‌ها می‌گوید: شیر خشک معمولی یک، دو و سه به خصوص شیر خشک بالای یک سال اصلا در بازار نیست و سهمیه‌ای توزیع می‌شود که این مشکل ۳، ۴ ماهی است که وجود دارد. یک کارتن می‌دهند و سریع هم تمام می‌شود.

مراجعه روزانه ۱۵۰ نفر برای تهیه شیرخشک

وی بیان می‌کند: شیر خشک‌های رژیمی نیز مدت‌هاست که مشکل دارد و این مشکل به حدود یک سال می‌رسد. قبلا ما نامحدود سفارش می‌دادیم و از هر شیر خشک چند کارتن می‌گرفتیم اما الان یک جعبه سهمیه داریم و ظرف یک ساعت تمام می‌شود، در حالی که روزی بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر مراجعه‌کننده داریم.

مسئول داروخانه دیگری عنوان می‌کند: ما در شیر خشک هیچ وقت به اندازه نیاز داخل کمبود نداریم، بلکه مشکل سوء مدیریت است. وقتی شیر خشک در ایران ۷۰ هزار تومان و در افغانستان ۷۰۰ هزار تومان است، این شیر را با سود ۳ تا ۵ درصد به ایرانی می‌فروشند یا افغانستانی؟ خود شرکت پخش شیر خشک به جای داروخانه راه را باز می کند و به افغانستان و عراق می‌دهد.

تدوین شیوه‌نامه نحوه توزیع شیرخشک‌ تا هفته آینده

دکتر حسن وکیلی، سرپرست معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: شیر خشک‌ها از لحاظ میزان مواد مغذی و نیاز نوزاد تازه متولد شده، زیر ۶ ماه، بالای ۶ ماه و بالای یک سال به سه مدل ۱، ۲ و ۳ دسته‌بندی می‌شوند.

وی بیان می‌کند: بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که در حال حاضر کمبود نسبی در شیرخشک شماره ۳ که مربوط به کودکان بالای یک سال است، وجود دارد. علت کمبود نسبی شیرخشک شماره ۳ از ابتدای سال ۱۴۰۲، می‌تواند تولید و توزیع نامتوازن آن باشد.

وکیلی می‌افزاید: در زمینه شیر خشک ۱ و ۲ کمبودی در داروخانه‌ها وجود ندارد. طبق نظر متخصصان اطفال، با توجه به اینکه کودکان بالای یک سال از غذای سفره نیز استفاده می‌کنند، استفاده از شیرخشک شماره ۲ برای این گروه از کودکان منعی ندارد.

سرپرست معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد می‌گوید: طی جلسات برگزار شده در معاونت غذا و دارو، در حال تدوین شیوه‌نامه نحوه توزیع شیرخشک‌ها در سطح شهرستان‌ها و داروخانه‌های مشهد هستیم که تا هفته آینده اولین دستورالعمل‌ها با قید فوریت عملیاتی می‌شود. 

میزان ورودی شیر خشک از تولیدکنندگان به پخش کم شده است

علی جعفری‌نژاد، رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص کمبود شیر خشک در بازار اظهار می‌کند: حدود یک ماهی است کمبود شیر خشک اتفاق افتاده و میزان ورودی شیر خشک از تولیدکنندگان به پخش کم شده، در نتیجه شرکت‌های پخش مجبور هستند برای اینکه بتوانند به همه داروخانه‌ها و به صورت عادلانه توزیع کنند، به تعداد کمتری توزیع انجام دهند.

وی ادامه می‌دهد: کمبود در سطح داروخانه‌ها وجود دارد و همین کمبود عاملی می‌شود که مصرف‌کننده‌ها ترغیب شوند تعداد بیشتری تهیه و در منازل دپو کنند که این مساله نیز به کمبود دامن می‌زند.

جعفری‌نژاد در پاسخ به این سوال که آیا این کمبود به دلیل افزایش دادن قیمت است، عنوان می‌کند: تغییر قیمت در سنوات گذشته نیز رخ داده اما کمبودی صورت نگرفته، در حالی که اکنون با کمبود مواجه هستیم. بعید می‌دانم کمبود شیر خشک دقیقا به دلیل افزایش قیمت باشد، زیرا سابقه، این  موضوع را نشان نمی‌دهد.

رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی در خصوص قاچاق شیر خشک تصریح می‌کند: قاچاق شیر خشک توسط داروخانه‌ها که توجیه ندارد، زیرا ۱۰ تا ۱۲ مورد به داروخانه داده می‌شود، بنابراین اصلا قاچاقی صورت نمی‌گیرد. در شرکت‌های پخش نیز به دلیل کنترل دقیقی که انجام می‌شود امکان قاچاق وجود ندارد.

وی بیان می‌کند: برای کنترل مصرف، شیر خشک تحت سامانه تیتک قرار گرفته و داروخانه باید اطلاعات مصرف‌کننده را در سامانه ثبت کند تا مشخص شود به چه کسی داده شده است، بنابراین کنترل‌های دقیقی صورت می‌گیرد که از قاچاق جلوگیری می‌کند.

اگر بانک شیر داشتیم، شیر مادران دیگر به جای شیر خشک در اولویت دوم قرار می‌گرفت

رضا سعیدی، فوق تخصص نوزادان نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: بهترین غذا برای نوزادان تا پایان ۶ ماه تنها شیر مادر است و تا دو سالگی نیز بهتر است از شیر مادر استفاده کنند اما به برخی دلایل ممکن است نتوانند از شیر مادر تغذیه کنند که در آن صورت شیرهای جایگزین یا شیر خشک بهترین گزینه است.

وی با اشاره به اینکه شیر خشک از شیر گاو گرفته شده و غنی‌سازی و ویتامین، املاح و عناصر کمیاب به آن اضافه و شبیه شیر مادر شده است، تصریح می‌کند: این شیرها به دو دسته معمولی و مخصوص تقسیم می‌شوند. شیرهای معمولی برای نورادانی است که مشکل خاصی ندارند اما به هر دلیلی مادر نمی‌تواند به نوزاد شیر دهد و باید شیر خشک جایگزین شود.

سعیدی ادامه می‌دهد: شیر خشک‌های مخصوص به دلیل مسائل خاص تجویز می‌شود و جنبه عمومی ندارد که تمام نوزادان مصرف کنند. گاهی شیرهایی داریم که در شرایط خاص به نوزادان می‌دهیم به عنوان مثال نوزادی بیقراری زیاد یا آلرژی پوستی دارد که باید شیرهای با پروتئین هیدرولیز شده یا فاقد لاکتوز مصرف کند.

این فوق تخصص نوزادان می‌گوید: ترکیبات شیر خشک‌های معمولی نزدیک به هم است و تفاوتی با هم ندارد. هیچ کدام از شیر خشک‌های معمولی بر دیگری ارجحیت چندانی ندارد و بهترین شیر خشک معمولی شیر خشکی است که به بچه بسازد. البته برندها تفاوت مختصری دارند اما پایه این شیر خشک‌ها شبیه هم است؛ بنابراین تغییر شیر خشک‌های معمولی و جایگزینی آنها با هم مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند.

وی اضافه کرد: گاهی نوزادی به یک شیر خشک خاص عادت کرده و بعد از تغییر دچار اسهال، استفراغ، بیقراری، دل‌درد و این مسائل می‌شود. مزاج افراد با هم تفاوت دارد، بنابراین توصیه ما به خانواده‌ها این است که اگر شیر خشکی به نوزاد می‌سازد آن را تغییر ندهند.

ضرورت گسترش بانک‌های شیر در کشور

سعیدی با بیان اینکه اگر بانک شیر داشتیم، شیر مادر دیگر در اولویت دوم قرار می‌گرفت، عنوان کرد: بانک شیر چند دهه است که در کشورهای مختلف راه‌اندازی شده است. مادران شیر اضافی خود را به این مراکز اهدا می‌کنند، این بانک‌ها شیر را تحویل می‌گیرند، در فرایندی پاستوریزه می‌کنند و مطمئن می‌شوند مشکل عفونی ندارند، بعد از آن بسته‌بندی کرده و در اختیار نوزادان نیازمند به این شیر قرار می‌دهند.

این فوق تخصص نوزادان بیان کرد: در حال حاضر بانک شیر در ایران چندان فعال نیست. چندین مرکز بانک شیر در ایران وجود دارد که عمدتا در بخش‌های مراقبت ویژه که بچه‌های نارس طولانی‌مدت بستری هستند، استفاده می‌شود و در دسترس عموم مردم نیست. اگر بخواهیم این مراکز بانک شیر استفاده عمومی‌تری داشته باشند، باید آن‌ها را گسترش داد.

انتهای پیام