عبدالحمید طالبی امروز، هفتم تیر ماه، در اختتامیه همایش حکمرانی متعالی استان که در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار کرد: می‌توانیم آستان قدس رضوی را الگوی حکمرانی متعالی یا زیارت بنامیم. نهادهای فرهنگی مانند آستان قدس رضوی در توسعه و ترویج فرهنگ و ارزش‌های اسلامی دارای فلسفه وجودی پایدار و همیشگی هستند و این فلسفه وجودی از ذات و ماهیت آن‌ها نشأت می‌گیرد. مهندسی و طراحی نهادهای دینی در حقیقت در جان طراح و معمار حقیقی عالم است.
وی بیان کرد: طراحی نهادی این نهادها در حدی از وسعت و قابلیت است که مدیران جامعه به ویژه مدیران فرهنگی قادر خواهند بود تمام گستره فرهنگ و ارزش‌های اسلامی را از طریق این جایگاه توسعه بخشند و در این سنگر بزرگ از کیان اسلام در مقابل هجوم دشمن دفاع کنند.
طالبی با اشاره به اتفاقاتی که در سال گذشته افتاد، گفت: با تعدادی از فرزندان خودمان در مدارس مواجه بودیم که تحت تأثیر قرار گرفته بودند و تنها ظرفیتی که ما توانستیم با همکاری آموزش و پرورش استفاده کنیم، برای اینکه این بچه‌ها را به دامن انقلاب و نظام بازگردانیم و از آن خط انحرافی که دچارش بودند دور کنیم، ظرفیت معنوی حضرت رضا(ع) بود.
وی خاطرنشان کرد: بیش از ۴۰۰۰ تن از این دانش‌آموزان در اردوی ۲۴ ساعته فرهنگی تفریحی که در کنار آن بحث اعتقادی مطرح شد، حضور یافتند و از جمله تأثیرات این حضور درخواست برای ارتباط بیشتر بود و معتقد بودند که هیچگاه کسی چنین رفتار صمیمانه‌ای با آن‌ها نداشته است تا جواب سوالات و شبهاتشان را بدهد.
رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی اظهار کرد: حکمرانی متعالی به شیوه‌ای از حکمرانی گفته می‌شود که مبتنی بر یک نظام ارزشی الهی همچون اسلام برای نیل به سعادت دنیوی و اخروی مردم در یک حوزه جغرافیایی و یا حوزه‌های گسترده مطرح است. در این نوع از حکمرانی تنظیم روابط، تبعیت و شیوه فعال‌سازی ظرفیت‌های کنشگران براساس هدایت الهی و اراده مردمی شکل می‌گیرد.
طالبی افزود: مهم‌ترین شاخصه حکمرانی متعالی داشتن مؤلفه تعالی در تک‌تک حوزه‌های حکمرانی است، از همین رو انتظار می‌رود که در مهندسی فرهنگی کشور، نهادهای فرهنگی و دینی چون آستان مقدس رضوی، مساجد، حوزه وقف و زیارت به عنوان نهادهای محوری در مهندسی فرهنگی نظام اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به عنوان یک دستگاه محور مورد توجه قرار گیرند.
وی بیان کرد: بدون تردید شمار فزاینده آمار سالانه زائران اماکن مقدس به ویژه حرم مطهر رضوی نیاز به پژوهشی مستمر در نحوه عرضه خدمات ارائه شده به این زائران را ایجاد می‌کند. البته در حال حاضر آمار واقعی و دقیقی از زائرانی که مشتاقانه به آستان مقدس علی ابن موسی(ع) و مشهد می‌آیند، وجود ندارد. این سازمان در راستای رهنمودهای رهبری مبنی بر اینکه برای ارتباط مستمر با زائرانی که به بارگاه رضوی می‌آیند باید برنامه‌ریزی داشته باشند، مقدماتی را آغاز کرده است.
ضرورت وجود تناسب خدمات ارائه شده با جمعیت زائر
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی گفت: اگر جمعیتی معادل ۳۰ میلیون نفر سالانه به زیارت مرقد نورانی حضرت رضا(ع) مشرف می‌شوند، پس خدماتی مناسب با این حجم از جمعیت باید توسط دولت و با کمک آستان قدس رضوی تدارک و تدوین شود. همچنین خدمات ارائه شده به لحاظ کمیت و کیفیت باید با این جمعیت متناسب بوده و سالانه ارتقاء و بهبود یابد.
وی با طرح این پرسش که دولت در موضوع زیارت چه نقشی دارد، ادامه داد: آستان قدس رضوی با سابقه بلندمدتی که دارد وظیفه خود را انجام و هم‌اکنون در حوزه‌های مختلف خدمات متعددی را ارائه می‌دهد اما اگر بخواهیم موضوع ارزشمند حکمرانی زیارت را در نظر بگیریم، نباید تنها مسئله آستان قدس رضوی و مدیران استان باشد بلکه این موضوع باید یک مسئله مهم برای نظام مقدس جمهوری اسلامی و دولتمردان باشد.
آستان قدس رضوی نمونه موفق حکمرانی وقف، نذر و زیارت
طالبی با بیان اینکه سازمان اداری آستان قدس رضوی از قدیمی‌ترین مؤسسات کشوری است که از زمان شهادت حضرت رضا(ع) تاکنون همواره دارای تشکیلات مستقل بوده است، گفت: سوابق دیوانی دستگاه مقدس رضوی نشان می‌دهد که این تشکیلات مقدس با بهره‌گیری از موقوفات و نذورات امور جاری خود را سامان داده و نمونه‌ای موفق از حکمرانی وقف، نذر و زیارت است که در حوزه‌های مختلف علمی، فرهنگی، اجتماعی و خدماتی انواع خدمات متنوع را به زائران و مجاوران به ویژه محرومان و رفع نیازمندی‌ها و گره‌گشایی از کار آن‌ها به تأسی از پیشوایان معصوم در رأس فعالیت‌های خود قرار داده است.
وی اظهار کرد: زیارت نه‌تنها یک جریان مستمر زندگی محبان اهل بیت(ع) محسوب می‌شود بلکه به فرموده امام رضا(ع) عهدی است بر گردن شیعیان و دوستداران اهل بیت(ع) که با ایجاد زمینه‌های صحیح، بستری مناسب برای قدرت اسلامی و در نتیجه تمدن‌سازی نوین اسلامی فراهم خواهد کرد.
جریان زیارت، رمز پایداری نظام جمهوری اسلامی
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی بیان کرد: جریان زیارت به عنوان قدرت نرم امت اسلامی نیازمند حمایت ویژه نظام جمهوری اسلامی و به نوعی از رموز پایداری و تقویت آن‌هاست؛ همان‌گونه که اقتصاد قوی و قدرت نظامی ویژه موجب تقویت پایه‌های اساسی کشور می‌شود، جریان زیارت نیز به عنوان یک قدرت نرم فرهنگی و یک اصل در زندگی دوستداران و پیروان اهل بیت(ع) نقشی اساسی در زمینه ایجاد وحدت و انسجام درونی کشور و تقویت فرهنگی و هویت دینی جامعه ایران و ایجاد یک فرهنگ فراملی و بین‌المللی زیر سایه مکتب نورانی اهل بیت(ع) ایفا می‌کند.
وی ادامه داد: از این رو باید همچون دیگر مؤلفه‌های قدرت جامعه اسلامی، موضوع زیارت در حکمرانی متعالی مورد توجه قرار گیرد. اگرچه نهادهایی به صورت مستقیم در این زمینه دارای وظایف مختلفی هستند اما باید همه مجموعه‌ها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها سهم خود را در گسترش آن و ارائه خدمات و تسهیلات مناسب به زائران، به ویژه زائران امام رئوف ایفا کنند.
طالبی افزود: ایجاد همگرایی و هم‌افزایی میان این مجموعه‌ها نیازمند طراحی جدید و ارتباط قوی بین سازمانی است، از سوی دیگر سهم ظرفیت‌ها و آورده‌های متنوع جریان زیارت از مجموع آنچه به نام گردشگری مطرح می‌شود، سهم غالب است و کشور ما بیش از همه کشورها در ورود زائر و جابه‌جایی زائران دارای تحرک و البته برکات مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی فراوانی است.
وی ادامه داد: در این راستا موضوع زیارت را باید به عنوان موضوعی ملی و بین‌المللی و یکی از ارکان سیاست‌گذاری کلان به ویژه در حوزه فرهنگ عمومی و یکی از ارکان حفظ جامعه اسلامی دانست و با توجه به ابعاد و آثار کلان فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این امر باید در حوزه حمکرانی و نظام قانون‌گذاری، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور با نگاهی ملی و بین‌المللی و به عنوان یک اولویت به موضوع زیارت توجه شود.
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی با آثار زیارت در کشور اشاره کرد و گفت: زیارت، تقویت‌کننده آرامش و زمینه‌ساز تعالی معنوی جامعه است که مهم‌ترین تجلی آن را می‌توان در احساس نیاز جامعه به زیارت به عنوان یک مأمن دانست. امروز دشمن عرصه‌های مختلف به ویژه عرصه قدرت نرم فرهنگی را با جنگ شناختی مورد تهدید خود قرار داده است. زیارت در این عرصه یکی از موارد انسجام‌بخش به جامعه در عرصه مبارزه با جنگ نرم فرهنگی و شناختی دشمن است.
زیارت موتور کشنده اقتصاد مقاومتی است
وی افزود: زیارت تقویت‌کننده فرهنگ خدمت‌گذاری و مشارکت اجتماعی آحاد جامعه است که نمونه بارز آن در بسط هویت اربعین در عرصه خدمت‌رسانی در جامعه را می‌توان نام برد. زیارت، ابعاد و تأثیرات آن می‌تواند در عرصه‌های کلان برنامه‌ریزی کشور مانند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و به عنوان موتور کشنده اقتصاد کشور در عرصه اقتصاد مقاومتی و اقتصاد بدون نفت دارای اثرگذاری بالایی باشد.
اختصاص ۲۶ درصد از کل گردشگری جهان به گردشگری مذهبی
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی گفت: امروزه گردشگری مذهبی با همه اجزا و گونه‌های مختلف به سبب ویژگی‌های ساختاری و کارکردی بارز آن در متن گردشگری جهانی جای گرفته و به سراسر جهان نفوذ کرده است، به طوری که ۲۶ درصد از کل جریان‌های گردشگری جهان را به خود اختصاص داده است. در این نوع گردشگری انگیزه اصلی زیارت اماکن مقدسه است که اقامتگاه و نوع امکانات آن بر طول اقامت تأثیر دارد.
وی ادامه داد: سازگاری گونه‌شناسی غالب گردشگری مذهبی در شهر مشهد با آرمان‌ها، اصول و ایدئولوژی نظام جمهوری اسلامی یک نقطه مزیت بزرگ و منحصر به‌فرد است که می‌تواند در انتشار و تأمین اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی در داخل و خارج از کشور، عامل شتاب‌دهنده فرهنگی باشد.
زیارت، یک عنصر هم‌افزا و وحدت‌آفرین در نگاه اسلامی و ملی
طالبی اظهار کرد: زیارت چه با رویکرد نگاه امت اسلامی و تمدن‌سازی نوین اسلامی و چه با نگاه ملی و هویتی یک عنصر هم‌افزا و وحدت‌آفرین است. در این راستا موضوع زیارت را باید موضوعی ملی و بین‌المللی و به عنوان یکی از ارکان سیاست‌گذاری‌های کلان به ویژه در حوزه فرهنگ عمومی و یکی از ارکان حفظ هویت اسلامی جامعه دانست.
وی ادامه داد: زیارت امروز نه‌تنها یک مسئله راهبردی و اساسی بلکه یک بستر تعالی و ثبات در مسیر پیشرفت و تعالی جامعه ایران است؛ از همین با توجه به ابعاد و آثار کلان فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این امر، باید در نظام حکمرانی و قانون‌گذاری، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور با نگاهی ملی و بین‌المللی و به عنوان یک اولویت به موضوع زیارت در کشور توجه کرد.
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی گفت: جای خالی زیارت با این ابعاد راهبردی، مهم و اثربخش در نظام حکمرانی و برنامه‌ریزی کشور به ویژه برنامه هفتم احساس می‌شود. زیارت چه با رویکرد مسئله‌محور و چه با هر رویکرد برنامه‌ریزی یک نقطه کانونی و یکی از اصلی‌ترین بسترهای ثبات جامعه ما و یکی از ظرفیت‌های مقابله با جنگ نرم فرهنگی دشمن خواهد بود.
انتهای پیام
نظرات