به گزارش ایسنا، ویروس کرونا بازار خاتم‌کاران کشور را کساد کرد، بسیاری از کارگاه‌های خاتم در روستای شیخ‌شبان که روزگاری، روستای بدون بیکار نام‌ گرفته بود، یکی پس از دیگری تعطیل شدند، اما تعدادی از آن‌ها به چرخه تولید بازگشتند.

رکود سنگینی که بر کارگاه‌های خاتم در شیخ‌شبان در ایام شیوع کرونا حاکم شده بود، کم کم در حال کمرنگ شدن است، اما خاتم‌کاران این روستا نیازمند حمایت ویژه مسئولان هستند، امروز خاتم تولیدی در این روستا به نام استان‌های دیگر عرضه می‌شود.

برندسازی و صادرات محصولات صنایع‌دستی یکی از موضوعات مغفول مانده در چهارمحال و بختیاری است، اگر فعالان حوزه صنایع‌دستی از بازار فروش خود اطمینان لازم داشته باشند، قطعا می‌توانند با انگیزه بیش‌تری در این حوزه فعالیت کنند و زمینه برای اشتغال افراد بیش‌تری فراهم خواهد شد.

خاتم شیخ‌شبان گمنام است

محمدی- یکی از خاتم‌کاران شیخ‌شبانی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه برای تولید یک محصول خاتم باید مراحل مختلفی طی شود، اظهار کرد: زیرکار خاتم چوب است و توسط نجار در ابعاد و شکل‌های مختلف تهیه می‌شود، تسمه‌هایی نیز برای خاتم‌کاران در رنگ‌های مختلف باید آماده شود و تمام این کار با دست انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه معیار سنجش خاتم چوب برنج، سیم، استخوان و چوب، افزود: چوب‌ خاتم از درخت چنار، افرا و نارنج است، همچنین از استخوان شتر و گاومیش نیز برای تهیه محصول خاتم استفاده می‌شود، این استخوان‌ها ضایعات هستند، تراش آن‌ها کار بسیار سختی است و با آب و اکسیژن این استخوان‌ها برای کار سفید می‌شوند.

محمدی با تاکید بر اینکه کار خاتم بسیار سخت است، اما درآمد خوبی هم در صورت وجود بازار فروش می‌تواند داشته باشد، گفت: ایران قطب خاتم جهان است، اما خاتم در خارج از کشور طرفداران بسیاری دارد، خاتم با ظرفیت‌ترین نوع صنایع‌دستی است.

این خاتم‌کار شیخ‌شبانی افزود: خاتم در اصفهان، شیراز و روستای شیخ‌شبان در چهارمحال و بختیاری تولید می‌شود، متاسفانه حمایت از خاتم‌کاران شیخ‌شبانی بسیار ضعیف است، رقابت بین خاتم‌کاران این سه استان وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه از ۱۸ سالگی در حوزه خاتم فعالیت دارم، توضیح داد: صفر تا صد کار را بنده انجام می‌دهم، خاتم شیخ‌شبان گمنام است، کیفیت خاتم این روستا بسیار بالاتر از بقیه استان‌ها است، بانوان در این حوزه با دقت بیش‌تری فعالیت می‌کنند، ظرافت در حوزه خاتم بسیار حائز اهمیت است.

محمدی بیان کرد: گل‌بندی خاتم در شیخ‌شبان انجام می‌شود و بیش‌ترین زحمت خاتم نیز در بخش گل‌بندی است، افراد روستا در فصل بهار و تابستان به کار کشاورزی مشغول می‌شوند، بنابراین در این فصول تعداد فعالان خاتم کمتر می‌شود و حدود ۲۰ نفر در حال فعالیت هستند و تقاضا برای کار بسیار است.

این خاتم‌کار شیخ‌شبانی با بیان اینکه برای تهیه مواد اولیه خاتم از استان‌ مجاور با مشکلات بسیاری روبرو هستیم، عنوان کرد: خاتم نیاز به دقت بالایی دارد، کیفیت کار خاتم شیخ‌شبان قابل مقایسه با بقیه نقاط نیست.

وی تاکید کرد: خاتم‌کاران به‌علت سختی کار دچار مشکلات شدید جسمی بعد از چند سال کار متوالی می‌شوند، اما هیچ اسمی از خاتم‌کاران شیخ‌شبانی آورده نمی‌شود.

برای برندسازی خاتم روستای شیخ‌شبان کاری انجام نشده است 

احمدی- خاتم‌کار شیخ‌شبانی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص مشکلات خاتم‌کاران در این روستا، اظهار کرد: خاتم‌کاران در ایام شیوع کرونا به‌علت از دست دادن بازار فروش دچار ضربات جبران‌ناپذیری شدند، بسیاری کارگاه‌های خود را تعطیل کردند و با آغاز کار به پله اول برگشتند، تعدادی نیز به‌علت فروش دستگاه‌ها و تجهیزات نتوانستند به چرخه تولید برگردند.

وی با بیان اینکه وعده داد شد تسهیلات تبصره ۱۸ و ۱۶ به هنرمندان خاتم‌کار پرداخت شود، توضیح داد: این وعده محقق نشد، تنها بنیاد برکت حمایت‌هایی از فعالان این حوزه انجام داد.

احمدی با بیان اینکه برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز خاتم با مشکل مواجه هستیم، بیان کرد: مواد اولیه از استان‌هایی مانند کرمان، اصفهان، تبریز و شمال غرب آذربایجان تهیه می‌شود.

این خاتم‌کار شیخ‌شبانی افزود: افرادی که اقدام به فروش دستگاه و تجهیزات کارگاه خاتم خود در ایام کرونا کردند، اکنون باتوجه به تورم و افزایش قیمت‌ها توان تامین هزینه برای خرید مجدد تجهیزات را ندارند، برای مثال قیمت یک اره از دو میلیون تومان به ۵۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است.

وی در پایان گفت: تاکنون برای برندسازی خاتم روستای شیخ‌شبان در چهارمحال و بختیاری کاری انجام نشده است و خاتم روستای شیخ‌شبان با اسم دیگر استان‌ها عرضه می‌شود.

کاهش تعداد هنرمندان خاتم‌کار در شیخ‌شبان

علیرضا جیلان- مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه ۴۰۰ هنرمند خاتم‌کار در این استان وجود دارد، اظهار کرد: تمامی این هنرمندان با "گل یا قامه خاتم" آشنا هستند، از این تعداد هنرمند ۲۰۰ هنرمند به‌صورت کاملا حرفه‌ای فعال بودند.

وی افزود: در ایام شیوع کرونا به دلیل کسادی بازار تعداد هنرمندان فعال خاتم در چهارمحال و بختیاری به ۸۰ نفر کاهش پیدا کرد.

جیلان با بیان اینکه سالانه بیش از ۳۰۰ هزار "گل یا قامه خاتم" در روستای شیخ‌شبان تولید می‌شود، گفت: عمده تولیدات برای فروش به استان اصفهان ارسال می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه برای حمایت از فعالان صنایع‌دستی در استان تسهیلات کم‌بهره پرداخت می‌شود، خاطرنشان کرد: برای برندسازی خاتم شیخ‌شبان اقداماتی در حال انجام است.

وی در پایان تاکید کرد: اوج شکوفایی و تکامل خاتم مربوط به دوران صفویه است که این هنر از فلات مرکزی و استان اصفهان وارد چهارمحال و بختیاری و روستای شیخ‌شبان شد.

انتهای پیام