مصطفی میرکتولی و کلثوم شریفی زوج پرتلاش ساکن روستای نومل گرگان هستند که بیش از ۱۱ سال است که در فضای ۳۵ متری در حیاط منزل خود، با پخت نان محلی، نان زندگی خود را درآورده و علاوه بر آن برای دو نفر دیگر نیز فرصت شغلی ایجاد کردهاند.
کلثوم شریفی در آستانه چهل و دومین بهار زندگی خود است و همسرش نیز چند سالی از او بزرگتر است، شور و شوق کار و جوانی در زندگی این زوج موج میزند و نمیتوان نام میانسال را بر روی آنها گذاشت.
این زوج خستگی ناپذیرِ روستایی که همه روزه بیش از ۵۰۰ نان بسیار باکیفیت را آماده و روانه بازار میکنند به خبرنگار ایسنا میگویند نان آنها مشتری و تقاضای بسیار زیادی دارد اما امکانات و توان آنها برای پخت نان در حال حاضر در همین حد است.
آقا مصطفی و همسرش که بیش از ۲۶ بهار را عاشقانه در کنار هم زندگی کرده و در حال حاضر صاحب سه فرزند و یک نوه هستند، از شغل و درآمد خود راضی بوده و توانستهاند زندگی آبرومندانهای را برای خانواده خود فراهم کنند.
زوج نانوا سخت مشغول کارند و آقا مصطفی همانطور که برای گرفتن نانهای داغ تا کمر درون تنور داغ خم شده با صبر و حوصله جواب سؤالات مرا میدهد. با دیدن تلاش آنها بیگمان این شعر «هر که نان از عمل خورد خورد منت حاتم طایی نکشد» در ذهنم تداعی میشود.
گفتگوی صمیمانه ایسنا با این زوج متوکل و تلاشگر را در ادامه مشاهده می کنید که خواندن آن خالی از لطف نیست.
ایسنا: طرز پخت نان محلی را چطور فرا گرفتید؟
کلثوم شریفی: در زمان کودکیِ ما، نانوایی در روستای "نومل" نبود و هر خانه یک تنور گلی داشت که همه روزه مادران ما صبح زود از خواب بیدار میشدند و برای خانواده نان میپختند. در حقیقت من نان پختن را از همان دوران نوجوانی با نگاه کردن به دستان مادرم یاد گرفتم.
این نانی که ما امروز میپزیم دقیقاً همان نانی است که مادران ما در زمان کودکی و گذشته نه چندان دور تهیه میکردند اما امروز دیگر تقریباً اثری از آن تنورهای گلی نمانده و همه نان را از نانواییها تهیه میکنند.
ایسنا: چطور شد پخت نان محلی منبع اصلی درآمد زندگی شما شد؟
میرکتولی: از ابتدای زندگی مشاغل مختلفی مثل دامداری، کشاورزی، باغبانی، زنبورداری و.. را تجربه کردم ولی آرامش و حس خوبی که در پختن نان گرم محلی وجود دارد، در مشاغل دیگر کمتر یافتم به زبان سادهتر دوست داشتن و علاقهمندی به پخت نان و دیدن مردمی که با رضایتمندی و علاقه نان را تهیه میکنند، اولین دلیل ما برای انتخاب این حرفه است.
ایسنا: آیا از درآمد خود راضی هستید؟
میرکتولی: الحمدالله راضی هستیم، میزان درآمد مهم است اما مهمتر از میزان درآمد، برکت مال است، افراد زیادی را همه ما در اطراف خود میشناسیم که علی رغم داشتن درآمد زیاد در اداره امور و دخل و خرج خود با مشکل مواجه هستند. روزی حلال برکت دارد اما به نظر من کسب درآمد از طریق پخت نان برای مردم مثل کشت گندم برکت بیشتری دارد.
خداوند برکت را در نان قرار داده، همانطور که کشاورزان روستا معتقدند پولی که از طریق کشت گندم وارد زندگی آنها میشود برایشان برکت بیشتری دارد و این را به عینه در زندگی خود دیدهاند ما نیز برکت مال را در پخت نان با کیفیت و لبخند رضایت مردم یافتهایم.
ایسنا: چند ساعت در روز برای پخت نان صرف میکنید؟
میرکتولی: من معمولاً سه صبح از خواب بیدار میشوم و خمیر نان را آمده میکنم بعد از ساعت پنج صبح که خمیر به اصطلاح عمل میآید، کم کم همسرم و دونفر دیگری که برای کمک استخدام کردهایم اضافه میشوند و تا ۱۰ صبح پخت نان طول میکشد که سپس نان ها را برای توزیع به سطح شهر میبرم.
ایسنا: بیدار شدن همه روزه ساعت ۳ صبح و بعد کار کردن در کنار تنور داغ سخت نیست؟
میرکتولی: هر کاری سختیهای خودش را دارد معلوم است که کار سختی است اما کسب روزی حلال شیرین است و این شیرینی سختی را قابل تحمل میکند علاوه بر آن من سراغ هر حرفهای که بروم از همسرم دور میشوم، همینکه با مشارکت همسرم کار میکنم و صبحانه و ناهار را هر روز در کنار همسر و فرزندانم میل میکنم برایم لذت بخش است.
ایسنا: راز خوشمزگی و طعم خوب نان شما چیست؟ آیا آرد با کیفیتتری نسبت به نانواییهای دولتی استفاده میکنید؟
میرکتولی: کیفیت آرد ما هیچ تفاوتی با نانواییهای دولتی ندارد و ما هم مثل سایر نانواییها آرد را از کارخانهها خرید میکنیم، فقط تفاوت در این است که ما آرد را به قیمت آزاد و گرانتر تهیه میکنیم.
کیفیت نان علاوه بر آرد به نوع خمیرمایهای که استفاده میشود و طرز تهیه آن هم بستگی دارد، اگر نانوا صبح زود از خواب بیدار نشود و زمان کافی برای عمل آمدن خمیر نان نداشته باشد و یا از خمیر مایه مطلوب و به میزان مورد نیاز استفاده نکند کیفیت نان پایین میآید.
چندین بار نانواهایی از روستاهای اطراف و شهر جلین به روستای نومل آمده و سفارش ساخت تنور دادهاند زیرا گمان میکردند کیفیت و طعم خوب نان ما به خاطر نوع تنوری است که استفاده میکنیم، اما واقعیت این است که هیچ ربطی به تنور ندارشته و فقط به کیفیت مواد اولیه و طرز تهیه اصولی باعث کیفیت نان می شود.
ایسنا: چرا کیفیت نان برخی نانوایی های دولتی پایین است؟ راه حل بهبود کیفیت نان از نظر شما چیست؟
میرکتولی: قیمت پایین نان دولتی و نداشتن صرفه اقتصادی مهمترین عامل بیکیفیتی نان است، نانواها انگیزه کافی برای خوب کار کردن ندارند، زیرا در ازای کار سختی که انجام میدهند درآمد ناچیزی عایدشان میشود. اگر نانوا را راضی نگه داریم شک نکنید نان با کیفیت دست مردم میدهند.
درست است که دولت آرد یارانهای در اختیار نانوا قرار میدهد اما برای آنکه نان با قیمت یک هزار تومان به دست مشتری برسد علاوه بر یارانه آرد از سود نانوا هم کم میکنند و نانوا قادر نیست هزینههای جاری مثل خمیرمایه و کارگر خود را تأمین کند و مجبور میشود از خمیر مایه کمتر استفاده کرده و کارگر کمتری به کارگیری کند که همه اینها کیفیت نان را کاهش میدهد.
اگر نان با قیمت واقعی عرضه شود، آن وقت همه نانواها با پخت نان مرغوبتر با هم رقابت میکنند و به این ترتیب هم رضایت نانوا و هم رضایت مردم تأمین میشود.
ایسنا: حرف آخر؟
کلثوم شریفی: نان محلی سنتی بیشتر از آنکه غذا باشد یک هنر و میراث گذشتگان است، دولت باید کسانی را که به پخت نان محلی میپردازند را حمایت کند تا این هنر ارزشمند به فراموشی سپرده نشود. گردشگرانی که از شهرهای دیگر به روستای نومل میآیند، استقبال بالایی از نان محلی دارند و حتی وقتی به شهرهای خود باز میگردند با ما تماس گرفته و تقاضای خرید نان دارند و ما بارها به شهرهای مختلفی مثل تهران، اصفهان، مشهد و ... نان ارسال کردهایم.
انتهای پیام
نظرات