فرش دستباف کردستان از نظر تاریخچه، قدمتی بسیار طولانی دارد و دارای قدمتی چند هزار سالە است.

فرش دستباف کردستان از نظر خصوصیات ظاهری و کیفیت محبوبیت بسیاری در بین فرش‌های دستباف ایرانی دارد و از طرح‌های بومی و خاص منطقە کردنشین در این فرش‌ها استفادە شدە است.

کلاه فرنگی، لچک ترنج، گل میرزا علی، گل و بلبل، عروس و داماد، گل فرنگ، زرافشان، گل وکیلی، گل مینا، جقه چارکی، جقه توپی، جقه گره‌ای، جقه یحیی چلمه، جقه شاخ گوزنی، جقه و قندیل، محرمات، قاپ قاپی، طرح اژدر، طرح سوزنی، گل سرخ و... از انواع طرح‌های خاص منطقە کردستان است.

یکی از خاستگاەهای فرش دستباف کردستان، سنندج و بیجار است کە دارای خصوصیات و ویژگی‌های منحصر بەفرد فن بافت بخصوصی است کە هرچند از فرش‌های دستباف منطقە کردستان است، اما این دو خاستگاه تفاوت بسیار زیادی از نظر طرح و نقش، ساختار، فن بافت و طیف‌های رنگی با یکدیگر دارند.

شرایط خاص اقلیمی و آب و هوایی و معیشتی مردم تاثیر بسزایی در نوع بافت و طرح فرش‌ها است و طرح فرش‌ها نمایی از پیچ و خم‌های زندگی کوهستانی مردم کردستان است.

رئیس مرکز ملی فرش ایران با حضور خود در جلسە کمیتە فرش دستباف استان کردستان نیز بر روایتگری فرش دستباف تاکید کرد و گفت: فرش ما به سلیقه سازی احتیاج دارد، طرح و نقشه زیبایی دارد اما فاقد روایت، داستان، گواهی اصالت و شناسنامه است و باید در استان کردستان کارگزاری فرش راه اندازی شود و از طریق آن بافندگان برای تولیدات خود شناسه ملی دریافت کنند.

فرحناز رافع اظهار کرد: یکی از برنامه‌های ما در راستای توسعه و اعتلا فرش ایران، راه اندازی نظام ارزیابان تخصصی فرش در کشور است و این مهم با جدیت دنبال می شود.

رافع بیان کرد: با راه‌اندازی نظام ارزیابان فرش دستباف در کشور می‌توانیم زمینه ارتقا و اعتلای فرش دستباف ایرانی را فراهم کنیم و اینکه مشخص می‌شود این فرش با چه کیفیتی و با چه مواد اولیه‌ای بافته شده و مربوط به کدام منطقه است.

وی افزود: ارزش افزوده فرش بسیار زیاد است لذا باید برای تحول و توسعه در این حوزه با ابزارهای بازاریابی آشنایی داشته و همچنین به دانش روز مسلط باشیم.

رئیس مرکز ملی فرش ایران اضافه کرد: یکی از کارهایی که به همت مجلس شورای اسلامی انجام شد نگهداری مرکز ملی فرش در وزارت صمت است و با این کار نه تنها فرش دستباف از بین نخواهد رفت بلکه روز به روز توسعه پیدا می کند.

وی یادآورشد: هرچند فرش ایران با مشکلات زیادی مواجه است اما این دوره، دوره سرپا شدن و توانمند شدن این درخت کهن است چرا که فرش دستباف ایران ریشه در تاریخ ما دارد، شاید در مقطعی ضعیف شود اما باید جایگاه اصلی خود را پیدا کند.

رافع اضافه کرد: زمانی ۳۵ درصد درآمد ناخالص ملی کشور با اقتصاد فرش تامین می شد لذا باید هم اکنون نیز تلاش کنیم مشکلات و نقاط ضعف و قوت این هنر صنعت را احیا و برای رفع آن برنامه داشته باشیم.

وی افزود: یکی از کارهایی که در این حوزه انجام می شود ایجاد تلفیقی بین هنر صنعت و دانش روز و تکنولوژی و استفاده از فرصت مطالعاتی است و باید برای این مهم روی مواد اولیه کار کاربردی انجام شود، ضمن اینکه در این بخش استان کردستان می تواند کمک زیادی به ما بکند.

رئیس مرکز ملی فرش ایران بهره مندی از هوش مصنوعی توسط تولیدکنندگان در یزد را یکی دیگر از اقدامات اعلام کرد و گفت: یکی دیگر از اتفاقات، ابداع گره با سرعت بیشتر است که آسانتر بافته شده و محکم‌تر است که تلاش می‌کنیم این مهم به استان‌های کشور تسری پیدا کند.

وی با بیان اینکه کارگروه‌های خلافیت و نوآوری را هم فعال کرده‌ایم که در این زمینه باید پارک علم و فناوری همکاری داشته باشد، گفت: مشکل اصلی ما در بازاریابی عدم استفاده از بازاریاب‌ها است، فرش ما مهر و گواهی اصالت ندارد لذا باید در این زمینه بازارسازی کنیم.

رافع اضافه کرد: فرش ما به سلیقه سازی احتیاج دارد، طرح و نقشه زیبایی دارد اما فاقد روایت، داستان، گواهی اصالت و شناسنامه است و باید در استان کردستان کارگزاری فرش راه اندازی شود و از طریق آن بافندگان برای تولیدات خود شناسه ملی دریافت کنند. 

وی اظهار کرد: در تلاش هستیم نظام ارزیابان تخصصی فرش را راه اندازی کنیم و از طریق آن نوع فرش، اصالت فرش، نخی که در آن بەکار رفته و مشخصات دیگر را مشخص و بررسی کنیم.

زنجیره ارزش فرش در کردستان احیا شود

استاندار کردستان گفت: یکی از کارهایی که با جدیت مورد توجه قرار گیرد احیای زنجیره فرش در استان است و دستگاه‌ها و نهادهای متولی باید این مهم را مورد توجه قرار دهند.

اسماعیل زارعی کوشا در کمیته فرش دستباف استان در سنندج اظهار کرد: امسال بنا داریم تمرکز بیشتری بر روی حوزه فرش به عنوان یک هنر اصیل و بومی در استان داشته باشیم و در این زمینه باید هدف گذاری احیای زنجیره فرش در استان را مورد توجه قرار دهیم.

وی افزود: برای احیای زنجیره فرش باید خوشه فرش استان و دستگاه‌های متولی همکاری لازم را داشته باشند و تلاش کنیم با شناسه اصالت، فرش اصیل استان با آنچه به عنوان فرش این استان عرضه می‌شود از هم تفکیک شوند.

استاندار کردستان یادآور شد: همچین در بحث بازاریابی فرش نیازمند کار جدی و تخصصی هستیم و باید در این زمینه فنی و حرفه ای ورود پیدا کند چرا که امروز بازاریابی و تبلیغات رشته‌ای تخصصی کاملا پیشرفته و نیاز جامعه است.

وی با تاکید بر برگزاری جلسات موثر درحوزه فرش، گفت: تلاش می کنم در جلسات فرش حضور داشته باشیم البته جلسه‌ای که منتج به نتیجه و ایجاد کارهای پژوهشی در این حوزه شود.

زارعی کوشا همچنین به پرداخت تسهیلات تبصره ۱۶ در استان اشاره کرد و گفت: از بانک‌ها انتظار می‌رود افرادی که در این حوزه برای دریافت این تسهیلات معرفی شده اند، مانع تراشی نکرده و بلافاصله تسهیلات را پرداخت کنند.

وی همچنین به سفر خود به سلیمانیه و شرکت در نشست سرمایه‌گذاری اشاره کرد و گفت: در این نشست تلاش می‌کنم با سرمایه گذاران در حوزه صنعت فرش نیز مسائلی را مطرح و زمینه را برای توسعه این صنعت و ایجاد نمایشگاه فرش دستباف استان در اقلیم فراهم کنیم.

وی یادآور شد: ثبت ملی دو برند سنندج و بیجار، مرغوب بودن پشم تولیدی در استان برای بافت فرش، استفاده از رنگزاهای طبیعی، دریافت دو جایزه کلینیک برند کیفیت سوئیس توسط فرشباف استان، نمایش فرش دستباف تولید استان کردستان در فهرست فرش‌های برتر نمایشگاه بین المللی فرش تهران در سال‌های متوالی، برگزاری ۱۷ نمایشگاه فرش دستباف و تابلو فرش استان کردستان، منحصر بەفرد بودن نوع بافت تک پود سنه و منحصر به فرد بودن نوع بافت قالی آهنین بیجار از توانمندی‌های تولیدی و صادراتی فرش دستباف کردستان است.

بافت سالانه ۱۸۰ هزار مترمربع فرش دستباف در کردستان 

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان به مشکلات تولید و صادرات فرش دستباف در استان اشاره کرد و یادآور شد: عدم حمایت کافی از بافندگان فرش دستباف در قالب بیمه تامین اجتماعی، عدم آشنایی کافی و شناسایی سلایق و نیازهای بازار توسط تولید کنندگان فرش دستباف، کمبود واحدهای تامین مواد اولیه مرغوب قالیبافی و رنگریزی گیاهی، نبود حمایت اصولی از تعاونی‌های فرش روستایی و شهری و قالیبافان خانگی و عدم تبلیغات در بازار جهانی و نبود فرهنگ سازی به منظور ارتقای تولید و صادرات از چالش‌های این حوزه است.

خلیقی به راهکارهای توسعه صادرات فرش دستباف در استان هم اشاره کرد و بیان کرد: جلب مشارکت سرمایه‌گذار در راستای مطالعه سلیقه مشتریان و طرح فرش منطبق با سلایق مشتریان و ایجاد تجهیز و توسعه زیرساخت‌های پشتیبان صادرات فرش دستباف پایانه‌های صادراتی فرش دستباف و دعوت از تجار مطرح و موفق فرش دستبافت برای معرفی ظرفیت‌های موجود در هنر و صنعت فرش دستباف ضروری است.

وی گفت: حمایت مالی اجاره غرفه در نمایشگاه‌های خارجی فرش دستباف در راستای حضور تولید کنندگان استانی، انجام تبلیغات از طریق رسانه‌ها و مجلات و نشریات مد و دکوراسیون داخلی معتبر، اجرای طرح‌های تحقیقاتی و مطالعاتی در حیطه بازاریابی جهانی و صادراتی فرش استان و اعزام هیئت‌های بازاریابی خارج از کشور و برگزاری دوره‌های آموزشی آشنایی تولیدکنندگان فرش دستباف با مهارت‌های بازاریابی آشنایی با بازارهای هدف و آشنایی با اصول تولید، و قوانین صادرات در مسیر تحقق اهداف توسعه صادرات فرش استان ضروری است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان گفت: سالانه ۱۸۰ هزار مترمربع فرش در کردستان بافته می شود که نشانگر ظرفیت بالای این استان در زمینه فرش بافی است.

بختیار خلیقی در ادامە اظهار کرد: ۱۸۰ کارگاه تولید فرش دستباف در این استان فعال است که ۹۵ درصد بافندگان آن را بانوان تشکیل می‌دهند و ۱۲ هزار نفر از مجموع بافندگان استان زیرپوشش بیمه تامین اجتماعی هستند.

وی اظهار کرد: سالانه ۱۸۰ هزار مترمربع فرش در کردستان بافته می شود که نشانگر ظرفیت بالای این استان در زمینه فرش بافی است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان بهره‌مندی ۱۰ هزار نفر از قالیبافان استان از بیمه تامین اجتماعی را نیازمند تامین اعتبار دانست و افزود: در حال حاضر ۱۲ هزار نفر در استان از مزایای بیمه تامین اجتماعی قالیبافان بهره مند هستند که ۸ هزار نفر از این تعداد را قالیبافان تشکیل می دهند.

خلیقی با بیان اینکه در حال حاضر ۵ واحد رنگرزی هم در استان کردستان فعالیت می‌کنند، ادامه داد: کردستان دارای ۲ برند جهانی به نام فرش پولادین بیجار و فرش یک پود سنندج است.

انتهای پیام