باباطاهر معروف به باباطاهر عریان شاعر معاصر دوران طغرل شاه سلجوقی است، بابا لقبی بوده که در گذشته به پیران وارسته میدادهاند و عریان به علت صراحت و بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است. این چهره شناخته شده عالم تصوّف و شعر ایرانی به واسطه دوبیتیهای خود به شهرت رسید.
دوبیتیهای او به لهجه لری سروده شده است و به همین علت به آن فهلویات (پهلویات) گفته می شود. از آنجایی که باباطاهر عاشق خداوند، طبیعت و انسان بوده، بیشتر مضمون شعرهایش را در این بستر سروده است.
مرتضی راوندی در راحةالصدور میگوید باباطاهر در ۴۴۷ قمری با طغرل سلجوقی دیدار کرده و مورد احترام وی نیز قرار گرفتهاست. گویند که در هنگام ورود طغرلشاه سلجوقی به همدان، باباطاهر در قید حیات بوده و دیداری میان وی و امیر سلجوقی روی داده است. این دیدار تأثیر شگرفی بر طغرل برجای میگذارد که شرح آن چنین آمده است: «شنیدم که چون سلطان طغرلبیگ به همدان آمد، از اولیاء سه پیر بودند؛ باباطاهر، باباجعفر و شیخ همشا که در کوهکی بر همدان که آن را خضر خوانند، ایستاده بودند. نظر سلطان بر ایشان آمد. کوکبه لشکر بداشت و پیاده شد و با وزیر ابونصرالکندری پیش ایشان آمد. باباطاهر پارهای شیفتهگونه بود. او را گفت: با خلق خدا چه خواهی کرد؟ سلطان گفت: آنچه تو فرمایی، بابا گفت: آن کن که خدا میفرماید: ان الله یأمر بالعدل والاحسان. سلطان بگریست و گفت: چنین کنم. بابا دستش بگرفت و گفت: پذیرفتی؟ سلطان گفت: آری.»
پس از قرنها باباطاهر و آرامگاه او در شمال شهر همدان زیارتگاه عارفان و شاعران است و بیش از هر چیز مایه مباهات همدانیها. این بنای تاریخی سال ۷۶ به ثبت آثار تاریخی و ملی ایران رسیده و چند سالی است که ۳۱ اردیبهشت را روز این شاعر شوریده نامگذاری کردهاند. عصر امروز نیز برنامه بزرگداشت او در همدان برگزار شد و همدانیها بار دیگر به احترام بابای شهرشان تمام قد ایستادند.
در این مراسم مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان با بیان اینکه باباطاهر پس از قرنها همچنان در مسیر سیر و سلوک الهی قرار دارد، گفت: ما گنجینههای گرانبهایی در همدان داریم که جزء مفاخر و داشتههای این سرزمین هستند.
مسعود ویژه، باباطاهر را از شاعران و عارفانی دانست که همواره در آسمان ادبیات فارسی میدرخشد و افزود: دوبیتیهای باباطاهر جرعههایی هستند که تشنگی دلهای بسیاری از علما، عرفا، بزرگان و مردم را برطرف میکند.
وی با بیان اینکه معتقدم باباطاهر همچنان بعد از چند قرن در مسیر سیر و سلوک الهی قرار دارد، خاطرنشان کرد: نشانه این سخن، تأثیری است که بر روی خوانندگان اشعار دارد و همچنان هر مخاطبی را تحت تأثیر قرار میدهد. جایی که میفرماید «بسازم خنجری نیشش ز پولاد/زنم بر دیده تا دل گردد آزاد» اوج رهایی از مادیات و دنیا را نشان میدهد.
ویژه با بیان اینکه گاهی اوقات به حوزه مفاخر و بزرگان این مرز و بوم کم توجهی میشود و نباید اجازه بدهیم که این امر عادی شود، تأکید کرد: طی سالهای مختلف برای بزرگداشت باباطاهر اقدامات خوبی انجام شده، نگارش ابیات باباطاهر به صورت خوشنویسی، ساخت مستند، چاپ کتاب و یکی از اتفاقات دهههای اخیر، طراحی آرامگاه به شکل کنونی است
وی راهاندازی انجمن باباطاهر را از دیگر اقدامات تأثیرگذار سالهای گذشته عنوان کرد و گفت: پس از گذشت سالها این انجمن به همت مفاخر فرهنگی همدان همچنان فعال است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان در بخش دیگری با بیان اینکه در مکاتباتی با شورای فرهنگ عمومی کشور، برای ثبت یک روز در تقویم به نام باباطاهر پیشنهاد شده و این موضوع در حال پیگیری است، خاطرنشان کرد: سال گذشته دفتر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در همدان راهاندازی شد؛ پیش از این برنامههای نکوداشت و بزرگداشت مفاخر استان به صورت پراکنده برگزار میشد اما با آغاز فعالیت دفتر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، از این پس برنامههای اینچنینی با برنامهریزی و در تقویم مشخص انجام میشود.
انتهای پیام
نظرات