به گزارش ایسنا، دومین کنفرانس ارزیابی علم با محوریت خط مشی علم فناوری و نوآوری اثربخش، پیرو برگزاری ۱۳ پیش نشست با حضور ده‌ها متخصص و دست‌اندرکار از رشته‌های گوناگون به عنوان سخنران و مدرس ازدانشگاه‌ها، سازمان‌ها و صنایع مختلف، در کرمان با مشارکت دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه تربیت مدرس و به همت گروه‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی این دو دانشگاه برگزار شد. در مجموع بیش از ۴۰۰ نفر در این کنفرانس شرکت کردند. با توجه به بحث‌ها و هم اندیشی انجام شده و پیشرفت‌های حاصل شده در عرصه علم، فناوری و نوآوری و لزوم حفظ روند رشد آن، بیانیه زیر به عنوان جمع‌بندی این کنفرانس ارائه شد:
«۱- خط مشی علم، فناوری و نوآوری از اهمیت بسیار بالایی در جهت‌دهی تلاش‌های بعدی در زیست بوم علم، فناوری و نوآوری عمل می‌کند و با توجه به ماهیت چندوجهی آن از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین دلیل، لازم است نگاه جامع، آینده‌نگر و پیشگام در تدوین خط مشی علم، فناوری و نوآوری مورد توجه قرار گیرد.
۲- خط مشی علم فناوری و نوآوری در کمبود ارتباط ارگانیک بین دست‌اندرکاران، مدیران و جامعه هنوز نیازمند پشتیبانی، توسعه و هم‌افزایی است. بنابراین پژوهش، آموزش و همکاری‌های علمی در این عرصه به عنوان یک حوزه تاثیرگذار و ضروری توصیه می‌شود.
۳- با هدف تسهیل و تسریع هم‌فکری و هم‌افزایی در عرصه خط مشی علم، فناوری و نوآوری لازم است شکل‌گیری شبکه ارتباطی کارآمد با حضور خبرگان، نخبگان و متخصصین مورد پشتیبانی دولت قرار گیرد.
۴- خط مشی علم، فناوری و نوآوری زمانی می‌تواند زمینه‌ساز تحول مفید در عرصه زندگی عموم مردم باشد که با اثربخشی عجین شود. لازم است مؤسسات و نهادهای مسئول تدوین سندهای مرتبط علم، فناوری و نوآوری از توجه واقعی و عملیاتی به اثربخشی، اطمینان حاصل کنند و درصورت نیاز در اسناد موجود بازنگری‌های لازم را در دستور کار قرار دهند.
۵- خط مشی علم، فناوری و نوآوری که توسط دولت و حاکمیت تدوین می‌شود، تاثیری انکارناپذیر بر عملکرد بخش‌های خارج از دولت به‌ویژه بخش خصوصی و صنعت برجای می‌گذارد. لازم است از حضور همه ذینفعان در تدوین خط مشی‌ها بهره‌گیری به عمل آید.
۶- در عرصه خط مشی علم، فناوری و نوآوری ابرانگارهای نوظهور در حال شکل‌گیری است. درصورت عدم توجه به آن‌ها چالش‌های اساسی پیش روی نظام نوآوری در کشور قرار خواهد گرفت. لازم است معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر دست‌اندرکاران عرصه خط مشی با دقت ابرانگاره‌ها را مورد بررسی و رصد قرار دهند.
۷- نظام ملی نوآوری ابعاد گوناگونی را در برمی‌گیرد و با پیچیدگی بالایی روبرو است. بنابراین با در نظر گرفتن گوناگونی بازیگران عرصه علم، فناوری (وزارتخانه‌ها، نهادها، سازمان‌ها و دانشگاه‌های اجرایی و تشکل‌ها) ایجاد و توسعه ارتباطات هدفمند از طریق شبکه‌سازی و تقویت ارتباطات بین ارکان و عناصر ذیربط در قالب سازوکاری برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان از الزامات کلیدی محسوب می‌شود.
۸- با توجه به این‌که تاکنون سندهای راهبردی گوناگونی در ارتباط با علم و فناوری و نوآوری تدوین و اجرایی شده است، تجربیات و درس‌آموخته‌های برآمده از این اسناد می‌تواند راه را برای فرمول‌بندی و جاری‌سازی راهبردها و اقدامات مناسب باز کند. بنابراین لازم است اسناد راهبردی به عنوان پنجره فرصت در نظر گرفته شود و پایگاه اطلاعات اسناد راهبردی با هدف دستیابی به نظام مدیریت دانش خط مشی‌گذاری راه‌اندازی شود.
۹- با توجه به لزوم نقش‌آفرینی طیف گسترده‌ای از بازیگران و کنشگران در نظام ملی نوآوری، نیازبه وجود نگاه سیستمی جهت تحلیل ابعاد مختلف این موضوع به خوبی احساس می‌شود. بنابراین لازم است توسعه نظام‌مندِ هم‌تکاملی و هماهنگی میان نوآوری‌های فناورانه و نوآوری‌های نهادی و سیاسی در دستور کار قرار گیرد.
۱۰- نهادهای رسمی (قوانین و مقررات) و نهادهای غیر رسمی (هنجارها، باورها و ارزش‌ها) در نظام ملی نوآوری نقش اساسی دارند. با توجه به وجود تجربیات موفق و ناموفق فراوان لازم است برای ارتقای ضریب موفقیت خط مشی‌ها، به مشارکت حداکثر ذینفعان توجه شود.
۱۱- خط مشی فراگیر ملی نیازمند توجه به نیازهای بومی است که بر اساس قابلیت‌ها و توانمندی‌های استان‌ها و شهرهای گوناگون شکل می‌گیرد. ایجاد بستر ارتباطی در قالب سامانه یکپارچه مدیریت دانش خط مشی توصیه می‌شود.
۱۲- حوزه‌های نوپدید فناوری‌سنجی و سنجش نوآوری به عنوان بازوهای فکری طراحان و مجریان خط مشی علم، فناوری و نوآوری در نظر گرفته می‌شود. توجه به یافته‌های حاصل از پژوهش‌های این حوزه و بهره‌گیری از ابزارهای توسعه‌یافته در این زمینه توصیه می‌شود. همچنین، لازم است کانون‌های اندیشه در حوزه خط مشی‌گذاری با همکاری رشته‌های مختلف ایجاد شود.
۱۳- نهاد تعلیم و تربیت عمومی نقش بی‌بدیلی در رشد علم، فناوری و نوآوری دارد. شایسته است از یک سو نظام آموزش و پرورش در مرحله تدوین و اجرای خط مشی‌ها مورد توجه جدی قرار گیرد و از سوی دیگر، ارتباط بین این نهاد با نهادهای دیگر تقویت شود.
۱۴- کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعات و نهادهای متولی تامین منابع علمی نقش بسزایی در فراهم‌آوری اطلاعات، مستندات و بسترهای دانش برای خط مشی‌گذاری دارند. لازم است مشارکت‌های این مراکز با مراکز خط مشی‌گذاری تقویت و مورد تاکید جدی قرار گیرد.
۱۵- فعالیت‌های منفرد به شکل جزیره‌ای و جدا از هم در عرصه خط مشی علم، فناوری و نوآوری آسیب‌های جبران‌ناپذیری به اثربخشی خط مشی‌ها وارد می‌کند. ایجاد هماهنگی بین دست‌اندرکاران از بخش‌های مختلف دولت برای ارتقای اثربخشی این فعالیت‌ها به صورت جدی توصیه می‌شود.
در پایان، ضمن تاکید بر تداوم هم‌فکری‌ها در زمینه خط مشی علم، فناوری و نوآوری اثربخش، مشارکت نهادهای متولی به‌ویژه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها، کانون‌های اندیشه و سایر سازمان‌های مرتبط را در ارتقای اثربخشی علم، فناوری و نوآوری در خط مشی‌ها مورد تاکید قرار می دهند».
انتهای پیام
نظرات