حجت الاسلام هادی شهاب در گفت‌وگو با ایسنا در مورد مشکلات عملیاتی سازی علوم دانشگاهی در جامعه، اظهار کرد: یک گسستگی بین علم و صنعت و جامعه ما وجود دارد که یک امر مفهومی بوده و نتیجه آن می‌شود که این دو حوزه کاری به یکدیگر ندارند و به نظر می‌رسد صنعت بیشتر راه خود را بدون توجه به علم طی می‌کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه بیرجند بیان کرد: آسیب بزرگ جامعه علمی این است که محصلان دانشگاهی به کاری که باید مشغول شده و تخصصی که برای آن تربیت می‌شوند، به کار گمارده نشده و ارتباطی بین صنعت و علم وجود ندارد.

شهاب با بیان اینکه موانعی برای اهداف دانشگاهی وجود دارد و نمی‌گذارد تحصیل کردگان دانشگاهی در جای خود به کار گرفته شوند، افزود: ارتباط معناداری بین صنعت یا جامعه و علم وجود ندارد و تنها برحسب اتفاق گاهی کسی در جای خود قرار می‌گیرد و این یک آسیب مشهود است.

وی با بیان اینکه اکنون خیل عظیم تحصیل کردگان دانشگاهی را داریم که در تخصص‌های مختلف مشغول تحصیل بوده و یا فارغ التحصیل شده‌اند، اما عدم انگیزه‌های ناشی از نبود ارتباط با جامعه روی تحصیل دانشگاهی و صنعت تأثیر نامطلوب می‌گذارد، تصریح کرد: بالندگی و زایندگی خاصی بین این دو بخش مشاهده نمی‌شود.

شهاب ادامه داد: در علم پزشکی به دلیل ارتباط مستقیم فرد با محیط کار و دیدن همزمان نتیجه کار حین آموزش، طبیعتاً روی انگیزه و تلاش او تاثیر می‌گذارد، اما اگر این ارتباط نبوده آن انگیزه‌ها از دست رفته و در نتیجه شاهد فقدان انگیزه در بخش دانشگاهی هستیم.

این استاد دانشگاه بیرجند با بیان اینکه مجموعه‌ای از عوامل دخالت دارد که این نتیجه را شاهد هستیم، افزود: توجه به کمیت صرف، درد عجیب و آسیب عمده پژوهش‌هاست که متوجه اجتماع می‌شود؛ بحث کمیت یک آسیب جدی بوده و به هر حال وقتی کمیت و آمار و اعداد اهمیت پیدا می‌کند از کیفیت کاسته می‌شود.

شهاب با بیان اینکه وقتی یک استاد دانشگاه تحت فشار قرار می‌گیرد باید در مدت معین تعداد مقالات معینی را ارائه دهد و برای رساندن مقالات به آن تعداد دغدغه اصلی کمیت می‌شود، اظهار کرد: مراکز تصمیم گیرنده نیز همین امر را دنبال می‌کنند و چرخه‌ای ایجاد می‌شود که بیش از آنچه که بخش کاربرد و کیفیت مطرح باشد شرایطی  فراهم می‌شود که فرد تنها به دنبال کمیت باشد که این چرخه کاملاً از جامعه هدف و مخاطب و حتی گاهی از دانشجو جداست.

وی با بیان اینکه مقاله زدگی و تنها توجه به آمار مقالات، آسیب عجیبی است، افزود: سال‌هاست که این مشکل وجود دارد، اما اراده‌ای برای ترمیم این مسیر وجود ندارد؛ در واقع مجموعه‌ای از عوامل به نظر می‌آید در فضای آموزش عالی و تحصیلی و حوزوی دست به دست یکدیگر داده که مراکز آموزش عالی را از آنچه که باید دور کرده است.

تنها به دنبال پرکردن آمار مقالات هستیم 

شهاب بیان کرد: افراد دغدغه مندی وجود دارند که خارج از سیستم مدیریتی بوده و افرادی که در مسئولیت‌های کلیدی قرار دارند به این اصول توجه نداشته و تنها به دنبال آمار و اعداد هستند.

وی افزود: امر واضحی که وجود دارد این است که باید امور به اهل آن سپرده شود و شاید یک اصل عمده مشکلات این است که افراد اندیشمند و متعهد در کشور کم نیستند اما تصور این است که سیستم اجرایی ما کاری به این افراد ندارد و این امر محدود به دانشگاه نیست.

شهاب با بیان اینکه شعارهایی داده شده، اما در حد اسم و جلسات بی ثمر بوده و کاری به رفع موانع موجود ندارد، خاطرنشان کرد: متأسفانه در مسائل اجتماعی منافعی وجود دارد که منفعت آنان در حفظ وضعیت موجود است و از طرفی بسیاری از موارد حقایق گفته نمی‌شود؛ در نتیجه همواره در این وضعیت باقی می‌مانیم.

وی با گلایه از مصلحت اندیشی‌های بیهوده و ممانعت از مطرح شدن حقایق، تصریح کرد: عالمان و اندیشمندان جامعه که باید الگو باشند مانع از بازگویی حقایق می‌شوند؛ بنابراین نباید انتظار کار مثبتی داشت؛ در واقع مشکل بیشتر در وضعیت فرهنگی است که ریشه آن در باورها و خواسته‌های ماست.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید در این طرز تفکر اصلاحاتی صورت گیرد تا شاهد مقالات اثرگذار باشیم، تصریح کرد: فرهنگ ما دچار آسیب شده و تا زمانی که این امر اصلاح نشود نخواهیم توانست به کیفی سازی و عملیاتی سازی پژوهش‌ها برویم چراکه اگر صدها جلد کتاب در کتابخانه داشته باشیم اما افراد هیچ بهره‌ای از آن نداشته باشند بی فایده خواهد بود.

شهاب یادآور شد: برای عملیاتی سازی علوم نیازمند پررنگ کردن فرهنگ گفتگو و نقد و بررسی هستیم که متأسفانه حتی در میان جامعه دانشگاهی فراموش و خاموش شده است.

انتهای پیام