حجتالاسلاموالمسلمین محسن مهاجرنیا در کرسی آزاداندیشی که نهم بهمن با موضوع «گفتمان انقلاب اسلامی» به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد ،عنوان کرد: اصولاً یک گفتمان زمانی شکل میگیرد که یک هویت پیدا کند، یعنی خودش بشود. وقتی خودش شد، در مقابل غیر خودش میشود. به همین دلیل میگویند گفتمانها همیشه یک رقیبی برای خودشان دستوپا میکنند. اگر گفتمان موجود بخواهد دوام پیدا کند باید یک رقیب داشته باشد، یعنی «غیریت سازی» کند وگرنه هویتش را از دست میدهد.
وی گفت: برای فهم و مراقبت از هویت، ارزشها و آرمانها، نیازمند تعیین مرزهای فکری و خطوط مواصلاتی با دیگران هستیم. وقتی میگوییم گفتمان انقلاب اسلامی، یعنی ما یک سری مفاهیمی را داریم و مفاهیمی را نمیخواهیم داشته باشیم، یا ضدش هستیم و یا مفاهیم ما مثل رقیبمان نیستند، یا مقابل آن هستیم. این موارد در حقیقت «غیریتهایی» در مقابل گفتمان انقلاب اسلامی هستند. اصلا نمیشود شما گفتمان داشته باشید ولی یک رقیب و یک «غیریتی» نداشته باشید، «غیریتسازی» رمز بقای هویّت هر گفتمان است.
وی اظهار کرد: هویت «گفتمان» در حقیقت دو بخش جدّی دارد: یکی اینکه من کیستم، چه چیزهایی دارم، چه ویژگیها، چه شاخصهها و چه عناصری در وجود من یا در وجود انقلاب اسلامی هست و یکی هم اینکه چه چیزهایی را ندارم و نباید هم داشته باشم. این خوبیها را دارم آن بدیها را ندارم؛ یعنی یک سری مفاهیم ایجابی و یک سری موارد سلبی با هم جمع میشوند و یک گفتمان درست میشود.
وی افزود: انقلاب اسلامی وقتی تبدیل شد به یک گفتمان، از اول یک سری مفاهیمی را ایجاد کرد و گفت اینها موجودی من است. این ویژگیها و شاخصههای من است. اینها را از من بگیرید من دیگر انقلاب اسلامی نیستم. اگر عناصر کلیدی «اسلام ناب» را از من بگیرید یعنی اصلا دیگر انقلاب اسلامی وجود ندارد. استقلال را از ما بگیرند دیگر انقلاب اسلامی نیستیم. اگر آزادی، اگر عدالت، اگر معنویت، اگر اخلاق، اگر سبک زندگی اسلامی ایرانی و اگر هرکدام از مفاهیم و دالهای شناور را از انقلاب اسلامی بگیرند دیگر ما انقلاب اسلامی نیستیم.
استاد فلسفه سیاسی حوزه و دانشگاه بیان کرد: ما میگوییم استقلال داریم. یکی از ویژگیهای انقلاب اسلامی استقلال است. خوب بقیه کشورها چه؟ شما در دنیا نگاه کنید، خیلی از کشورها استقلال ندارند. بسیاری از این کشورها در خفا به مسئولین ما میگویند که ما با شما مشکل نداریم اما از آمریکا میترسیم که با شما معامله کنیم. حتی با برخی معامله کردهایم میگوید من میترسم پول شما را بدهم چون آمریکا من را جریمه میکند که این به معنای عدم استقلال است،در ظاهرش مردمشان رای میدهند و دولت انتخاب میکنند اما دولتی است که استقلال و اقتدار ندارد و نمیتواند برای خودش تصمیم بگیرد.
وی افزود: ما الان به لحاظ موشکی جزء چند کشور برتر دنیا هستیم؛ یعنی به جز چند کشور، بقیه دنیا اصلا رقیب ما نیستند. ما با اینها رقابت میکنیم، ده سال یا بیست سال پیش، ما اصلا رقیب نبودیم ولی امروز یک هویتی به نام قدرت موشکی پیدا کردیم. گفتمان انقلاب اسلامی در سیستم امنیت دفاعی امروز در دنیا مطرح است یعنی وقتی میخواهند باشگاه قدرتمندان موشکی را اسم بیاورند چند گفتمان مطرح هست که یکی از آنها گفتمان انقلاب اسلامی است.
مهاجرنیا در تبیین فلسفه «غیریّتسازی» گفت: با این کار هویت، امتیازات و شاخصهای انقلاب معلوم و به مردم امید داده میشود، اینکه با همه مشکلاتی که هست ولی ما این هستیم. ما بالاخره یک جاهایی مشکل داریم اما در این حوزه اقتدار داریم میخواهیم بگوییم به لحاظ اقتصادی ما مشکل داریم ولی به لحاظ موشکی و به لحاظ نظامی آمریکا هم نمیتواند با ما رقابت کند.
وی اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم، دقیقاً گفتمانی صحبت میکند و میفرماید ما به لحاظ عدالت انتظارمان بیشتر بود که در عدالت برغم اینکه شعار مهمی بود و کارهایی هم کردیم اما میخواستیم بهتر از این بشویم ولی نشدیم به لحاظ اقتصادی یک کشوری با این همه ذخیره با این همه سرمایه نباید در این وضعیت باشیم گلایه داریم و در باره قدرت نظامی میگوید: به لحاظ قدرت نظامی ما یک روزی در این دنیا اصلا گفتمانی نبودیم، اما امروز ببینید که ابرقدرتها دیگر جرات ندارند به تنهایی با ما روبرو شوند. این حالت گفتمانی دارد چرا این را برجسته میکنیم به خاطر اینکه میخواهیم گفتمانمان زنده و پویا باشد.
وی اضافه کرد: یکی از بحثهایی که این روزها نسل وفادار و نسل انقلابی باید واقعا به آن توجه کنند این هست که نباید تحلیلهای مایوس کننده داشته باشیم. به هر حال یک سری واقعیتها هست اما باید برویم به سمت اینکه امید ایجاد کنیم. مردم حس کنند که بله مشکل داریم ولی بنا نیست که همیشه در این مشکل بمانیم، باید عبور کنیم و این گردنهها را باید پشت سر بگذاریم.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر بیان کرد: یک فلسفه «غیریّتسازی» این است که هویت را زنده نگه داریم و دائماً شارژ شود، نباید به سمت یأس و ناامیدی برود باید قدرت ملی را دائماً تقویت کنیم؛ گفتمان و «غیریّتسازی» برای تولید قدرت است.
تقویت وحدت ملی
استاد حوزه علمیه عنوان کرد: یک فلسفه دیگر «غیریّت سازی» تقویت وحدت ملی است. شما وقتی که بروید به سمت اینکه «غیریّت» را بد جلوه بدهید، ویژگیها عدم استقلال، عدم معنویت و... را به عنوان پدیدههای بد جلوه دهید و ویژگیهای مثبتی که خود دارید را برجسته کنید این باعث وحدت ملی میشود ولی وقتی شما یک یأس و ناامیدی و شکست را بپذیرید عملا وحدت ملی مخدوش میشود.
وی رفع نقطه ضعف را یکی دیگر از غیریّت سازی در گفتمان دانست و گفت: نقطه ضعفها همیشه به وجود میآیند ولی مرتفع میشوند؛ اما شما وقتی رقیبی برای خودت درست کردید که مثلا فرض کنید در دوران جنگ سرد آمریکا میرفت یک موشک امتحان میکرد و کلاهک هستهای را آزمایش میکرد دو روز بعدش شوروی هم همان کار را میکرد چرا؟ چون میخواست بگوید که فکر نکنید من عقب ماندم من هم این قدرت را دارم. این رقابتسازی را ایجاد میکند برای تضعیف رقیب و رقیب اگر زودتر فکر این نباشد عقب میماند و عملا گفتمان تضعیف میشود.
مراقبت از هویت
وی اضافه کرد: یک فلسفه دیگر «غیریّت سازی» این است که ما از هویتمان مراقبت و حفاظت کنیم. هویتها دائما در حال پوستاندازی هستند و ما باید مرتب مراقبت و تقویت کنیم نگذاریم که این گفتمان تضعیف شود یکی از کارهایی که در انقلاب باید به این سمت برویم ، پوستاندازی است و رفتن به سمت بهتر شدن؛ یعنی به لحاظ انتخاب مسئولان دستگاهها و ساختارها سرمایه ملی، اعتماد ملی و... هیچ وقت نباید بگذاریم که شاخص به سمت پایین بیاید.
مهاجرنیا یک فلسفه دیگر «غیریّت سازی» را برجسته سازی ضعفهای رقیب بیان کرد و یادآور شد: با این برجستهسازی میخواهیم ضعفهای رقیب را نشان بدهیم برای اینکه خودمان تقویت بشویم و همیشه هم اینطور نیست که رقیب ما دشمن ما باشد بعضی وقتها دشمن هم نیست ولی غیر ما است.
تقویت نظام دانایی
وی اظهار کرد: یک مورد دیگری به عنوان فلسفه «غیریّتسازی» میشود مطرح کرد این است که نظام دانایی تقویت شود، مفاهیم تقویت شود و عشق به وطن عشق به انقلاب وابستگی و وفاداری به دست آورده اینها تقویت شود و تقویت اینها یک نظام فکری و یک نظام فلسفی درست میکند که همه زیر چتر آن فکر میکنند.
مهاجرنیا بیان کرد: یکی دیگر از فلسفه «غیریّتسازی» مشروعیت بخشی انقلاب اسلامی است. اینکه انقلاب اسلامی یک پایگاه و یک خاستگاه معنوی داشته و مشروعیت نظام ولایی را ما از دین گرفتیم و با کمک مردم تبدیل به یک مشروعیت منسجم ملی کردیم. مشروعیتی که ریشه در آموزههای دینی دارد و اینکه یکی از آن آموزههای دینی حضور مردم هست، مردم بخشی از اراده الهی در ایجاد این نظام است.
وی افزود: در بیانیه گام دوم رهبری هفت مورد را به عنوان پیشرانهای انقلاب اسلامی مطرح میکنند که آینده انقلاب را باید روی اینها بسازیم. حالا اگر در این هفت مورد مثلا در معنویت و اخلاق ما بیاخلاق شدیم بی معنویت شدیم معنویت مان کمرنگ شد از دست دادیم معنا و مفهومش این است که ما دیگر برای آینده پیشرانی به اسم معنویت اخلاق نداریم دیگر روی آینده حساب نکنید یا اگر موارد دیگر مثل علم و پژوهش ، سبک زندگی و... هویتش از دست بدهد یعنی اینکه شما نسبت به آینده امیدوار نیستید.
وی اضافه کرد: عقلانیت انقلاب اسلامی به ما میگوید که باید گفتمان انقلاب اسلامی را در بخش «غیریّت سازی» بازسازی کرد و آن تعصبات انقلاب را باید احیا کرد. وفاداران انقلاب با بیتوجهی و بی انگیزگی مبارزه کنند اینها جزء آفات جدی انقلاب اسلامی است، انقلاب اسلامی با همین چیزها مبارزه کرده است تا توانست تفکر انقلابی را احیا کند. دعای امام راحل پشت این انقلاب هست، تلاشهای مخلصانهای برای این انقلاب کشیده شده است. این انقلاب در واقع ارثیه مکتب اهل بیت (ع) است.
انتهای پیام
نظرات