نهج البلاغه، اقیانوس موج خیزی است که گوهرهای فراوانی از علم و معرفت را در خود نهفته دارد؛ از آن جمله، تربیت و سیاست است که در این کتاب به وفور به چشم می‌خورد؛ همان چیزی که در همیشه روزگار، دو رکن مهم جامعه بشری بوده و هست. مجموعه حاضر بررسی اندیشه سیاسی - تربیتی علوی در خطبه‌های نهج البلاغه است که به تفصیل تحلیل و نگارش شده است.

ساختار اثر

این کتاب در ۸ خطبه تألیف شده است؛ خطبه ۱۹۴ با عنوان «راه و رسم منافقان» ضمن تشریح حمد و بیان دو ویژگی، تقاضاها، شهادت و خدمات، توصیه به تقوا و دوری از منافقان و شمارش اوصاف منافقان را به نگارش درآورده است.

خطبه ۱۹۵ با عنوان «حمد و ثنا و موعظه» به بررسی حمد، شهادتین و موعظه پرداخته و خداشناسی و سفارش به تقوا و بیان آثار آن را مورد تأکید قرار داده است.

نویسنده در خطبه بعدی با عنوان «ترسیم چهره حقیقی دنیا» سفارش به تقوا، دنیاشناسی، دانایی و سفارش به فرصت شناسی را تبیین کرده است.

«ارتباط تنگاتنگ» عنوان خطبه ۱۹۷ از این کتاب است که در آن اطاعت مطلق و مواسات، یادی جانگداز و حقّ و احقّ بیان شده و توصیه به جهاد بصیرتمندانه و صادقانه و معرفی حق و باطل به رشته تحریر درآمده است.

خطبه ۱۹۸ با عنوان «علم نامتناهی حق و فضیلت اسلام و قرآن» علم خدا و برگزیده او، سفارش به تقوا و آثار و فواید تقوا را بررسی کرده و ضرورت کوشش و جدیت در راه طاعت، بازگشت به مسئله تقوا و آثار آن و ضرورت تقوا و عبادت را شرح داده و اسلام شناسی و معرفی عصر بعثت قهرمانانه را مورد تأکید قرار داده است.

خطبه ۱۹۹ با عنوان «سفارش به نماز و زکات و امانتداری» به تبیین نماز، زکات، ادای امانت و علم الهی اختصاص دارد.

نویسنده در خطبه ۲۰۰ با عنوان «معاویه غدّار و حیله باز» معانی مشروعیت حکومت، نصب الهی یا انتخاب مردم؟ و مروری بر اجزای خطبه را بررسی می‌کند.

«چرا وحشت در طریق هدایت؟» عنوان خطبه ۲۰۱ و آخرین خطبه از این کتاب است که در آن سفارش به پویندگان راه هدایت، سرنوشت مشترک و فرق رهیافتگان و گمراهان بیان شده است.

انتهای پیام