شاید بتوان گفت سیاسی بودن یکی از الزامات فضای دانشگاهی باشد اما اگر مطالب به درستی تفهیم نشود زمینه برای ایجاد اعتراضات و اغتشاشات فراهم خواهد شد.
در میزگرد ایسنا با حضور نماینده دانشجویان در تشکل‌ها دانشجویی به ریشه‌یابی اعتراضات و اغتشاشات اخیر در سطح دانشگاه‌ها پرداختیم.
علی رحیمیان_دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه شهرکرد در خصوص اتفاقات اخیر در کشور اظهار کرد: حوادث اخیر با فوت خانم مهسا امینی شروع شد اما همانطور که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز فرمودند این اتفاق به بهانه‌ای برای دشمن تبدیل شد و پس از آن با قرار گرفتن در رگبار رسانه و اخبار ادامه پیدا کرد.
وی افزود: در شرایطی که دانشجویان پس از دو سال شرایط کرونایی و تعطیلی کلاس‌های درس وارد دانشگاه شدند سوالات و ابهامات بسیاری در ذهن داشتند و زمانی که این ابهامات در بستر احساسات و هیجانات قرار گرفت مشکلاتی که شاهد هستیم ایجاد شد بنابراین لازم است بستری برای پاسخگویی به سوالات دانشجویان فراهم شود چراکه در غیر این صورت رخداد مشکلات و حوادث، طبیعی است.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان با اشاره به جنگ ترکیبی که توسط دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته است، ادامه داد: هیچ فردی در کشور مخالف مطالبه‌گری نیست اما راهکارهای غیرمنطقی برای این مطالبه‌گری که با هدایت عناصر خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد ثمربخش نخواهند بود برای مثال اتفاقات رخ داده در محیط دانشگاه و تعطیل شدن کلاس‌های درس به نفع دانشجویان نیست و رفع مشکلات تنها نیازمند ایجاد بستری برای گفتمان است.
رحیمیان عنوان کرد: گلایه موجود از دانشجویان و مسئولان است، همراهی و همدلی مسئولان و دانشجویان می‌تواند برکات زیادی داشته باشد اما متاسفانه مسئولان همراهی چندانی با قشر دانشجو نداشتند و برای پاسخگویی به ابهامات و سوالات آن‌ها درمیان دانشجویان حضور پیدا نکردند.
وی با تاکید بر اهمیت جهاد تبیین، اضافه کرد: ایجاد فضای گفتمان و بستری برای کرسی‌های آزاداندیشی از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین باید برای رفع مشکلات به سمت برگزاری اینگونه بسترهای گفت‌وگو حرکت شود، نبود فعالیت‌های پرشور فرهنگی و بسته شدن فضای فرهنگی دانشگاه نیز یکی دیگر از مشکلات موجود در دانشگاه است و باید توسط دانشجویان که مطالبات به حق دارند همچنین مسئولانی که در حوزه مسائل فرهنگی دغدغه‌مند هستند مرتفع شود.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان تصریح کرد: اعتراضات و حوادث اخیر کشور بیانگر این است که برنامه جامع فرهنگی که دشمن برای کشور برنامه‌ریزی کرده است بسیار دقیق‌تر از برنامه‌های فرهنگی داخلی است، تشکل‌های دانشجویی می‌توانند در این زمینه برنامه‌ها و پیشنهاداتی برای باز شدن فضای دانشجویی ارائه دهند اما تا زمانی که همراهی مسئولان وجود نداشته باشد اجرایی شدن این برنامه‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود.
رحیمیان با اشاره اشاره تغییر سلیقه دانشجویان، بیان کرد: این تغییر به دنبال بسترهایی که دشمن ایجاد کرد و به واسطه محتواهایی که در فضای مجازی منتشر شد شکل گرفت، با توجه به این تغییر سلیقه لازم است ارگان‌های فرهنگی بر تولید محتوای صحیح متمرکز شوند تا از تغییر ذائقه بیش از پیش نسل جوان جلوگیری شود.
وی افزود: آرمانخواهی همواره در قشر دانشجو وجود داشته است اما این موضوع نیازمند جهت‌دهی است یعنی اگر نهایت آرمان و هدف دانشجویان به مختلط شدن سلف تبدیل شده است باید به فکر اصلاح این ساختار و همچنین نظام فرهنگی بود، درحال حاضر برنامه‌ریزی‌های جامعی در کشور برای موضوعات فرهنگی وجود ندارد درصورتی که اگر در کشور به میزان دشمنان خارجی بر مسائل فرهنگی تمرکز وجود داشت امروز شاهد مشکلات رخ داده نبودیم.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان خاطرنشان کرد: آزادی حقیقی زمانی محقق می‌شود که آزادی دیگران را محدود نکند و نمی‌توان بر هر موضوعی غیر این نام آزادی گذاشته شود.
در ادامه سیده فاطمه حسینی، دبیر مجمع اسلامی دانشجویان آزاداندیش دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه دو نگاه به‌عنوان ریشه اعتراضات قابل طرح هستند، اظهار کرد: نگاه اول آن است که با فوت خانم مهسا امینی، مسئله حجاب و گشت ارشاد باعث بروز اعتراضات شد، در اینجا این بحث مطرح می‌شود که آیا حجاب یک مبحث فرهنگی است یا امری حکومتی به‌شمار می‌رود؟
وی ادامه داد: حجاب امری فرهنگی است و ایرانیان از هزاران سال قبل و حتی در دوران پیش از اسلام حجاب داشتند و این مقوله ارتباطی به دیدگاه این یا آن حکومت نداشت، لذا باید فرهنگ‌سازی در حوزه حجاب انجام و منجر به این شود که دختران حجاب را به‌عنوان بخشی از هویت خود بپذیرند.
حسینی با تأکید بر اینکه اگر حجاب یک امر حکومتی جلوه داده شود منشأ اعتراض و مخالفت قرار می‌گیرد، بیان کرد: اگر حکومت نتواند در ساحت‌های مختلف مشکلات مردم را حل کند و نیازها و مطالبات آنان را بر آورده سازد، طبیعی است که در موقع اعتراض، حجاب نیز یکی از موضوعات و ریشه‌های نافرمانی و بی‌حجابی و اعتراضات قرار می‌گیرد؛ اینجاست که برخوردها شروع می‌شود و تنازعات شکل می‌گیرد و مشکلات ایجاد می‌شود.
وی بیان کرد: اگر موضوع حجاب و گشت ارشاد را اصل بگیریم، برخی فرعیات نیز مطرح هستند از جمله موج‌سواری رسانه‌های بیگانه، عملکرد رسانه‌های داخل، برخورد پلیس، نحوه اعتراضات و غیره که همگی فرع بر اصل مسئله حجاب هستند؛ وقتی فوت مهسا امینی اتفاق نیفتد طبعاً رسانه ایران اینترنشنال بهانه‌ای برای پوشش ۹۰ درصدی اخبار پیدا نمی‌کند یعنی، باید موضوعی باشد تا رسانه بتواند بر روی آن موج‌سواری کند.
حسینی با تأکید بر اینکه نارضایتی‌های موجود در جامعه ریشه دوم اعتراضات است، بیان کرد: در اینجا مباحثی چون رفاه اجتماعی، معیشت، اقتصاد و سفره مردم و مواردی از این دست موضوعیت می‌یابد و مطرح می‌شود. قاطبه مردم تحت تأثیر مشکلات اقتصادی موجود هستند و این فشارها در جایی در قالب خشم و نارضایتی و اعتراض سر باز می‌کند و مشکلات و آشوب و هرج و مرج را باعث می‌شود.
دبیر مجمع اسلامی دانشجویان آزاداندیش دانشگاه شهرکرد ادامه داد: در چنین شرایطی، راهکار گذر از بحران بر عهده قوای سه‌گانه به‌ویژه دولت است که باید اصلاحاتی را در حوزه سیاست‌های داخلی و خارجی انجام دهد تا نارضایتی‌ها تقلیل یابد و ریشه آن تضعیف شود؛ در واقع دولت نباید اجازه دهد که نارضایتی‌ها ایجاد و به اعتراض کشیده شوند، در این صورت دشمن نیز میدانی برای اسب تازاندن نخواهد داشت.
حسینی با اشاره به ورود دانشگاه به اعتراضات و حوادث اخیر، تأکید کرد: دانشگاه از دیرباز مبدأ تحولات و دانشجویان دارای روحیه مطالبه‌گری بوده‌اند و با شور و حرارت جوانی و روحیه آزادیخواهانه در صحنه‌های مختلف نقش آفریده‌اند. در این برهه نیز دانشجویان در پی ایفای نقش خود هستند چرا که به‌عنوان قشر با سواد جامعه تمایل دارند کنش‌گری کنند. دانشجویی که اهل نقد، مطالبه و اعتراض نباشد فرقی با دانش‌آموز ندارد و چون صاحب تفکر است، می‌تواند خواسته‌های خود را بیان کند.
وی در تبیین برخی مطالبات و انتظارات دانشجویان، بیان کرد: ما خواهان آزادی رسانه در کشور هستیم چرا که آزادی رسانه شفافیت را به‌دنبال دارد و باعث می‌شود برخی چالش‌ها و فسادها کمتر شود، هر چقدر فسادها در ساحت‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کمتر باشد، طبعاً از میزان نارضایتی‌ها در جامعه کاسته خواهد شد.
حسینی آزادی رسانه‌های مردم‌نهاد و احزاب را دیگر مطالبه دانشجویان عنوان کرد و توضیح داد: کسانی که کلیت نظام اسلامی و حاکمیت را قبول دارند، در زمین قانون بازی می‌کنند. اینان نباید به‌خاطر اختلاف سلایق یا نگرش‌های جزئی از دایره خودی کنار گذاشته شوند و خارج از مسیر انقلاب تلقی شده و حذف شوند.
دبیر مجمع اسلامی دانشجویان آزاداندیش ادامه داد: جنبش‌های دانشجویی نباید افسارگسیخته باشند بلکه نظام‌مند شوند و در این راستا لازم است تشکل‌های دانشجویی تقویت شوند اما آنچه ما مشاهده می‌کنیم، تضعیف تشکل‌هاست. نمونه آن نبود فضای کار برای تشکل ما یعنی مجمع اسلامی دانشجویان آزاداندیش دانشگاه شهرکرد است که اتاقی برای فعالیت نداریم و این با آنچه دولت سیزدهم در خصوص سیاست در قبال تشکل‌های دانشجویی مطرح کرده در تناقض است.
حسینی با اشاره به حوادث دانشگاه شهرکرد، بیان کرد: عده قلیلی که باعث آسیب به اموال دانشگاه شدند نماینده دانشجویان نیستند، پیروی از قانون، پایبندی به اخلاق و توجه به امنیت میهن به‌عنوان اصول مورد تأکید در مجمع اسلامی دانشجویان آزاداندیش مد نظر ماست و پایبند هستیم لذا هرگونه خشونت و قانون‌شکنی را محکوم می‌کنیم. اگر هم اتفاقاتی رخ داده اشتباه دانشجویان است که اگر مورد رأفت اسلامی قرار گیرند هم به‌نفع دانشگاهیان و هم به نفع جامعه است.
وی با تأکید بر اینکه خواسته دانشجویان فقط سلف مختلط نیست، گفت: آنان خواسته‌های دیگری نیز از جمله شغل، ازدواج و مطالباتی از این دست دارند، آنان در بیان مطالباتشان دچار احساسات و گاه اشتباهات می‌شوند که از نظر ما محکوم است اما برخی‌ها نیز اعتراضات به‌حقی دارند.
دبیر مجمع اسلامی دانشجویان آزاد اندیش بیان کرد: ما کسانی را که اعتراضات به‌حق دانشجویان را با آسیب زدن به اموال عمومی و ایجاد آشوب و هرج و مرج تباه می‌کنند، محکوم می‌کنیم.
حسینی در پایان با استناد به گزارش مرکز ملی آمار ایران برخی مشکلات زنان را یادآور شد و گفت: تنها ۱۵ درصد کل شاغلین کشور را زنان تشکیل می‌دهند این نشان دهنده وضعیت نامناسب زنان در حوزه کار و اشتغال است. وقتی یک زن تحصیلکرده بیکار می‌ماند، سرمایه‌های فراوانی که از سوی دولت و جامعه و خانواده صرف او شده به‌هدر می‌رود لذا می‌طلبد برخی تفکرات رایج در حوزه اشتغال زنان اصلاح شود.
همچنین محمدمهدی کیانی_ مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه شهرکرد درخصوص بررسی علل اعتراضات و اغتشاشات، اظهار کرد: در مدت اخیر شاهد برخی حوادث در سطح کشور و دانشگاه‌ها بودیم که این اتفاقات نیز با مرگ خانم مهسا امینی آغاز شد اما پس از مدتی نحوه حوادث دچار تغییر شد البته افرادی که با شعار "زن، زندگی، آزادی" به میدان آمده‌اند آزادی دیگران را دچار اخلال می‌کنند و حتی در مواردی آزادیخواهی آن‌ها درمیان فحاشی و هتک حرمت گم می‌شود.
وی با اشاره به سخنی از شهید بهشتی مبنی بر اینکه دانشجو موذن یک جامعه است، افزود: انتظارات از قشر دانشجو و نخبگان که موذنان جامعه هستند این است که با اغتشاشگران همراهی نکنند به ویژه اینکه این افراد بارها به صراحت ادعا کرده‌اند که هدف آن‌ها اصل نظام است اما همچنان برخی دانشجویان و تشکل‌ها به حمایت از اغتشاشگران می‌پردازند.
کیانی ادامه داد: صحبت کردن و پذیرش حرف‌های طرف مقابل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و دانشجویان معترض نیز خواهان برگزاری تریبون آزاد در دانشگاه شهرکردبودند بنابراین به همت مجمع آزاداندیشان تریبونی در این دانشگاه برگزار شد اما متاسفانه افرادی که خواهان برگزاری این برنامه بودند جو را متشنج کرده و اجازه صحبت به طرف مقابل ندادند درصورتی که انتظار می‌رود قشر دانشجو در مورد مسائل و مشکلات به بحث و گفت‌وگو بپردازد.
دبیر بسیج دانشجویی دانشگاه شهرکرد عنوان کرد: دانشجویان معترض باید با صحبت کردن مشکلات، خواسته‌ها، اهداف و آرمان‌های خود را بیان کنند چراکه روش اعتراضی که در پیش گرفته شده صحیح نیست، انتهای آرمان و هدف قشر دانشجو مختلط شدن محیط غذاخوری نیست. بدون بیان خواسته‌ها مشکلات پابرجا خواهند ماند.
وی با بیان اینکه مشکلاتی که در سطح کشور وجود دارد بر کسی پوشیده نیست، اضافه کرد: انتظار می‌رود قشر دانشجو و نخبه کشور نسبت به سایر افراد رفتار متفاوت‌تری داشته باشد درحقیقت نباید این قشر مشابه افرادی باشد که سخنان رسانه‌های معاند را تکرار می‌کنند.
کیانی تصریح کرد: متاسفانه ظرفیت بحث و گفت‌وگو وجود ندارد و در این صورت مطالبات به حق نیز ثمر نخواهند داشت، در مواردی که به اساتید و دانشجویان معترض دانشگاه شهرکرد پیشنهاد برگزاری جلساتی با حضور سایر اساتید و دانشجویان ارائه می‌شد مورد استقبال این افراد قرار نمی‌گرفت.
دبیر بسیج دانشجویی دانشگاه شهرکرد بیان کرد: برخی افراد مدعی هستند دلیل اغتشاشات مشکلات اقتصادی موجود در کشور است اما یک سوال درخصوص شرایط مطرح می‌شود که آیا با مختلط شدن فضای غذاخوری دانشگاه مشکلات اقتصادی رفع خواهند شد؟ بنابراین می‌توان گفت شاید افرادی که دست به اقدامات هنجارشکنانه می‌زنند هدف مشخصی ندارند و بسیاری از اقدامات خود را تنها به نشانه اعتراض انجام می‌دهند درصورتی که نمی‌دانند این اعتراض به چه موضوعی است.
وی افزود: مشکلات اقتصادی در کشور وجود دارد و این واقعیات را همه می‌بینند اما نکته مهم نحوه واکنش قشر نخبه به این مشکلات است، انتظار می‌رود قشر دانشجو از بیرون کشور خط نگیرند بلکه با کار علمی و پژوهشی که وظیفه دانشجویان است سعی کنند این مشکلات را برطرف کنند و یا برای رفع آن‌ها راهکار ارائه کنند، مطالبه‌گری به حق داشته باشند و مشکلاتی همچون تورم و اشتغال جوانان را بررسی و تحلیل کنند.
کیانی با تاکید بر اهمیت نوع مطالبه‌گری، ادامه داد: هم‌مخرج شدن با دشمنان اثرگذار نخواهد بود، زمانی که شبکه‌های معاند که دشمنی آن‌ها با ملت و کشور ایران برای همگان ثابت شده است از نوع رفتار و اعتراض دانشجویان احساس رضایت دارند باید قشر دانشجو نسبت به صحت رفتار خود شک کنند.
دبیر بسیج دانشجویی دانشگاه شهرکرد عنوان کرد: تشکل‌ها نوعی رابط میان دانشجویان و مسئولان به شمار می‌آیند و باید صدای قشر دانشجو باشند بنابراین فعالیت‌های این تشکل‌ها باید به گونه‌ای نمود پیدا کند که عموم دانشجویان به آن‌ها اعتماد کرده و مطالبات خود را از طریق تشکل‌ها به گوش مسئولان برسانند.
وی تاکید کرد: در اعتراضات رخ داده در فضای دانشگاهی شهرکرد اکثر دانشجویان مخالف نظام جمهوری اسلامی نیستند اما زمانی که بستری برای اعتراض دانشجویان وجود ندارد احتمال دارد مشکلاتی ایجاد شود به همین دلیل این انتظار وجود دارد که فضای مناسب و تاثیرگذار جهت فعالیت و بیان اعتراضات شکل بگیرد که نیازمند حمایت مسئولان دانشگاه است.
کیانی با اشاره به شعار "زن، زندگی، آزادی" خاطرنشان کرد: آزادی که در این شعار وجود دارد و مدنظر بسیاری از افراد قرار دارد کشف حجاب است که می‌تواند موجب گسترش فساد در جامعه باشد همانگونه که در اغتشاشات اخیر نیز شاهد بودیم افرادی مورد سوءقصد قرار گرفته بودند بنابراین نمی‌توان گفت این نوع پوشش آزادی است بلکه باید در حوزه‌های آزادی بیان و... مطالبه‌گری شود که این آزادی نیز امروز در کشور وجود دارد برای مثال در تریبون آزاد برگزار شده در دانشگاه شهرکرد تمامی افراد به راحتی حرف خود را بیان می‌کردند.
در ادامه مجتبی نوروزی، نماینده وزیر علوم،تحقیقات و فناوری در تشکل های دانشجویی دانشگاه شهرکرد با اشاره به تاریخچه جنبش دانشجویی در ایران که آغاز آن به دوران پهلوی باز می‌گردد، اظهار کرد: در این خصوص، دو نگاه وجود دارد، نگاه نخست آن است که جنبش دانشجویی از زمان رضاشاه تا کنون به پنج مرحله تقسیم می‌شود که گام اول آن از ۱۳۱۳ تا ۱۳۲۰ برداشته شد و در دوران حاکمیت استبدادی رضاخان موجودیت داشت. مقطع دوم به زمان محمدرضا در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ مربوط است که در این برهه، عنان کار در دست محمدرضا پهلوی نیست و انرژی‌هایی که در زمان رضاخان جمع شده بود، آزاد شد و جنبش دانشجویی پرچالش و گسترده را رقم زد.
وی ادامه داد: فاصله سال‌های ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۱ را باید دوران رکود جنبش دانشجویی در این تقسیم‌بندی دانست و بعد از کودتای ۲۸ مرداد، فعالیت احزاب ملی مذهبی ممنوع شد؛ از سال ۴۱ تا اوایل سال ۵۲، ورود امام خمینی(ره) به عرصه را شاهدیم که جریان‌های اسلام‌گرا و دانشجویی فعال‌تر می‌شوند.
این کارشناس مسائل سیاسی در استان گام پنجم جنبش دانشجویی در ایران را گام منتهی به انقلاب اسلامی عنوان کرد و توضیح داد: در یک تحلیل و تقسیم‌بندی دقیق‌تر دیگر بیان شده است که گام اول جنبش دانشجویی از سال ۱۳۲۰ آغاز شده و تا دهه ۵۰ با رویکردی سوسیالیستی و چپ‌گرایانه تداوم دارد و خود را در قالب یک جنبش واقعی نشان می‌دهد و این مهم است که فعالیت دانشجویان قالب روزمرگی نداشته و در قالب یک جنبش پویا و واقعی بروز و ظهور یابد، لذا فضای سیاسی ایران از این جنبش متأثر بود.
نوروزی با اشاره به اینکه بعد از رفتن رضاشاه از ایران در سال ۱۳۲۰ اولین حزبی که در ایران موجودیت می‌یابد حزب توده است، ادامه داد: این حزب به‌همت ۵۳ نفری تشکیل شد که رضاشاه در سال ۱۳۱۶ آنان را زندانی کرده بود و بلافاصله بعد از رفتن وی از ایران، اقدام به ایجاد حزب کردند که این حزب بسیار قدرتمند عمل می‌کرد و فضای غالب دانشگاه‌ها، سوسیالیستی و چپ بود.
وی ادامه داد: در واکنش به این موج سوسیالیستی، موج دوم جنبش دانشجویی با شکل‌گیری انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران آغاز شد که وارد گام دوم اسلام‌گرایی می‌شویم؛ نقطه اوج در موج اسلام‌گرایی جنبش دانشجویی مربوط به اوایل دهه ۵۰ تا اوایل دهه ۷۰ است که انقلاب اسلامی را شکل می‌دهد.
نوروزی با تأکید بر اینکه عموماً جنبش دانشجویی را یک متغیر وابسته می‌دانیم که به‌صورت مستقل تحولات سیاسی را شکل نمی‌دهد و رهبری نمی‌کند، افزود: مشاهده می‌کنیم که موج اول جنبش دانشجویی ذیل حزب توده فعالیت می‌کند و موج دوم در کنار امام(ره) و اندیشه اسلام و انقلاب مانند یک متغیر وابسته عمل می‌کند و در پیروزی انقلاب اسلامی سهیم است.
نماینده وزیر علوم،تحقیقات و فناوری در تشکل های دانشجویی دانشگاه شهرکردتصریح کرد: موج سوم جنبش دانشجویی بر اساس تقسیم‌بندی دوم، جنبش لیبرالی یا بهتر بگوییم، نئولیبرالی است که تحت تأثیر فضای بعد از جنگ و نیز شکل‌گیری حلقه کیان در دهه ۶۰ بود که نقطه اوج آن مربوط به سال ۷۶ است. باید گفت که در این دوران جنبش دانشجویی قدری مستقل‌تر عمل می‌کند و حتی رهبری برخی تحولات سیاسی جامعه را بر عهده می‌گیرد. مثلاً حوادث کوی دانشگاه تهران فضای عمومی جامعه را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این مدرس دانشگاه در استان با طرح این پرسش که آیا موج چهارمی مثلاً با عناوین نئوسوسیالیست، نئواسلام‌گرا یا غیره وجود دارد یا خیر؟ به‌نظرم ما هنوز وارد موج چهارم جنبش دانشجویی نشده‌ایم و متأسفانه شاهد سستی، رخوت و انفعال در فضای دانشگاه هستیم. نمونه آن، مجموعه تشکل‌های دانشجویی ما هستند که امروز پایگاه و فعالیت مشخص ندارند که علت شاید مربوط به روش‌ها یا سرخوردگی‌ها و غیره باشد.
آسیب‌شناسی رخوت و انفعال جنبش دانشجویی
نوروزی با استناد به نتایج پژوهش خود ناظر بر آسیب‌شناسی و علت‌یابی خمودگی و رخوت در فضای جنبش دانشجویی، گفت: موج دوم از حدود سال ۷۴ تا سال ۸۲ بیشتر به طول نمی‌انجامد و باید گفت که این جنبش فاصله میان نقد نظام سیاسی تا ایفای نقش اپوزیسیون و براندازانه را با تمام سرعت طی کرد و این دو مقوله را تشخیص نمی‌داد؛ جنبش دانشجویی باید سه ویژگی مهم یعنی استعمارستیزی، عدالتخواهی و آرمان‌گرایی داشته باشد که ویژگی مردم نیز همین‌ها هستند.
وی ادامه داد: جنبش دانشجویی وقتی این نظام سیاسی را با این ویژگی‌های مردم آن، نقد می‌کند بدیهی است که دچار ریزش و انشعاب نیرو شود و دفتر تحکیم وحدت به‌همین علت بود که دچار یک انفعال جدی شد؛ علت دیگر این انفعال ناظر بر یک اشتباه استراتژیک است با این توضیح که این جنبش خصوصیاتی از انقلاب اسلامی را به نقد می‌کشید که اتفاقاً شالوده جنبش دانشجویی همین خصوصیات هستند.
نوروزی با ذکر مثالی بیان کرد: استعمارستیزی جزو اهداف و مطالبات اصیل جنبش دانشجویی در طول ادوار بوده است و این جنبش مسائلی چون حمایت از فلسطین، آزادیخواهی و رویکردهای ضداستعماری و غیره را به نقد کشید، حال آنکه این موضوع بخشی از هویت جنبش در مطالبات و مبارزات بود و گویی دانشجویان با انتخاب این استراتژی خودزنی کرده و به جنگ با خودشان رفتند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با تأکید بر اینکه نقد دانشجویان باید معطوف بر مسائلی باشد که نقطه قوت انقلاب یا جزو شالوده خودشان نبوده باشد، گفت: آنان به جای عدالتخواهی به سمت آزادیخواهی رفتند و اگرچه همین هم بد نیست اما عدالتخواهی بالاتر از آزادیخواهی است و اگر اولی حاصل شود خودبخود دومی را نیز محقق می‌کند.
نوروزی با اشاره به اینکه جنبش‌های دانشجویی پیش از انقلاب برای خود هویت تعریف می‌کردند، بیان کرد: در مباحث سیاسی مطرح می‌شود که ما با هویت دیگریِ خودمان معنا می‌یابیم و هویت دیگری ما، برای ما هویت‌بخش و مشروعیت‌بخش است. همه جنبش‌ها که نقطه عزیمت آنان قبل از انقلاب است، استبداد را به‌عنوان هویت دیگری خود تعریف کرده بودند زیرا نظام ما یک نظام استبدادی بود.
این مدرس دانشگاه در استان افزود: امروز شعارهایی چون مرگ بر دیکتاتور یا مرگ بر استکبار علیه جمهوری اسلامی داده می‌شود و حال آنکه انقلاب اسلامی یک انقلاب ضد دیکتاتوری و ضد استبدادی بوده و لذا دانشجویان نمی‌توانند نقطه عزیمت را در این موضوعات قرار دهند و با نیروی استبداد مجازی و خیالی به جنگ برخیزند چرا که مبارزه با یک استبداد غیر واقعی برای جنبش دانشجویی هویت‌آفرین و مشروعیت‌بخش نیست.
مشکل هویتی جنبش دانشجویی
نوروزی با تأکید بر اینکه جنبش‌های دانشجویی باید به یک نکته هویت‌آفرین برای خود برسند، گفت: استبداد اگرچه در دوران ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی در ایران ظهور و نمود داشته است اما رگه‌های استبداد در حدی نیستند که بخواهیم نظام جمهوری اسلامی را یک حکومت استبدادی بنامیم و این را هیچکس در دنیا نمی‌پذیرد اما دانشجوی ما در ضداستبدادی‌ترین نظام سیاسی دنیا، شعارهای ضداستبدادی سر می‌دهد، پیداست این جنبش مشکل هویتی دارد.
وی با ذکر اینکه جنبش دانشجویی در موج سوم پیش از انقلاب طبقات بالایی و مرفه جامعه را نمایندگی می‌کرد و لذا شاهد شکاف میان جنبش دانشجویی و توده‌های مردم بودیم، ادامه داد،: پرسش اینجاست که جنبش دانشجویی حال حاضر نماینده کدام طبقه جامعه است و اساساً نماینده قشری هست یا خیر؟ امروز جنبش دانشجویی با اقشار مختلف کف میدان جامعه چقدر ارتباط دارد و تا چه میزان قائل بر نقش نمایندگی خود است و چقدر مطالبه‌گر است؟
نوروزی با اشاره به اینکه دانشجویان وقتی سلف مختلط را به‌عنوان یک آرمان و هدف مطالبه و مطرح می‌کند قاعدتاً نمی‌تواند لایه‌های مختلف جامعه را نمایندگی کند، افزود: آنان وقتی در تعریف مسیر و شعارها دچار مشکلند نمی‌توانند تحول جامعه را رقم بزنند.
عضو هیات علمی دانشگاه با تأکید بر اینکه باید در پی احیای جنبش دانشجویی باشیم، بیان کرد: برای تحقق این مهم، دانشجویان باید از آسیب‌ها و اشتباهاتی که ذکر شد دوری بجویند، این مسئله اولویت‌دار و بلندمدت باید باشد. انقلاب اسلامی ایران امروز در مسیر اقتدار جهانی طی طریق می‌کند و جنبش دانشجویی باید بتواند در مسیر این جریان و نه خلاف آن، پیش برود.
نوروزی تصریح کرد: جنبش دانشجویی آگاهی و فهم لازم را از مسائل و تحولات جامعه ندارد و طبیعی است که حرکت‌های ناصواب داشته باشد و حواسش نباشد که به کجا می‌رود. متأسفانه امروز دانشجوی ما منطق فکری ندارد و وقتی شعار آزادی سر می‌دهد هنوز نمی‌داند این آزادی را در کدام مکتب فکری می‌خواهد معنابخشی کند.
این کارشناس مسائل سیاسی در استان با اشاره به قرار داشتن در جنگ شناختی و ترکیبی با دشمن، گفت: در چنین فضایی اگر بدیهی‌ترین گزاره‌ها را به دانشجو بگوئیم از ما نمی‌پذیرد زیرا قوه شناختی او توسط دشمن در این جنگ تسخیر شده و لذا فاقد نظام فکری بوده و متوجه نیست ذیل کدام ایدئولوژی فکری زیست سیاسی و اجتماعی دارد.
اعطای نظام فکری به دانشجویان
عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد اولویت اصلی در شرایط فعلی را اعطای نظام فکری به دانشجویان دانست و توضیح داد: نظام فکری در نهاد آموزشی شامل خانواده، مدرسه و دانشگاه و نیز رسانه شکل می‌گیرد؛ جریان معاند امروز به دنبال سلب نظام فکری از دانشجویان است تا آنان را به افراد بی‌هویتی تبدیل کند که نمی‌دانند کجا شمشیر می‌زنند.
نوروزی ادامه داد: وقتی با دانشجویان در کف خیابان یا دانشگاه صحبت می‌کنیم حرفی برای گفتن ندارند و نمی‌دانند برای چه اهدافی مبارزه می‌کنند، پیداست که اینان دچار اغتشاش ذهنی و فکری هستند؛ ما امروز نیازمند انقلاب فکری در سطح جامعه و جامعه‌پذیری سیاسی هستیم.
وی با تأکید بر اینکه انقلاب اسلامی در پی ارتقای منظومه فکری نسل جوان است که در سایه قوانین اسلامی از جمله حجاب و عفاف محقق می‌شود، تصریح کرد: اگر از دانشجویی که امروز می‌گوید اسلام را قبول ندارم پرسیده شود، چه تفکر و اندیشه‌ای را به‌جای اسلام قبول داری پاسخی برای گفتن ندارد زیرا تسخیر شناختی شده و منظومه فکری ندارد.
نوروزی با اشاره به اینکه نگاه اول به حوادث اخیر، اعتراض و در پی آن، اغتشاش به‌علت زخم‌ها و مشکلات است، تصریح کرد: با این نگاه، باید دنبال زخم‌ها باشیم که به مواردی چون حجاب، حقوق بشر، بیکاری و غیره می‌رسیم که مطرح می‌کنند؛ نگاه دوم نگاهی است که مقام معظم رهبری قائل به آن هستند و بر خلاف فتنه‌های قبلی، این فتنه را غیر خودجوش و برنامه‌ریزی شده می‌خوانند که از غرب نشأت می‌گیرد.
این مدرس دانشگاه در استان ادامه داد: با این نگاه، باید گفت که نقاط قوت نظام باعث تولید اغتشاشات شده است و در شعارها هم اگر دقت کنیم، علیه مقوله هایی هستند که نقطه قوت نظامند. مناسبات منطقه‌ای ایران، توانمندی موشکی، زنان و غیره نقاط قوتی هستند که آماج قرار می‌گیرند.
خدمات انقلاب اسلامی به زنان
نوروزی خدمات انقلاب اسلامی به زنان را قابل افتخار دانست و توضیح داد: البته این بدان معنا نیست که در حوزه زنان گرفتاری نداریم اما در مجموع، راهی که انقلاب در خدمت به زنان طی کرده قابل توجه بوده و آگاهی و ارتقای فکری، تحصیل، حضور و مشارکت زنان و غیره را برایشان میسر ساخته است. لذا زنان به‌عنوان نقطه قوت نظام، برای موضوع اغتشاشات قرار گرفتن موضوعیت داشته است.
وی تأکید کرد: امروز ساختارهای کشور در ساحت‌های مختلف نیاز به انقلاب دارد و این انقلاب و اصلاح ساختارها حتماً با مقاومت اجتماعی و مشکلاتی همراه است و جنبش دانشجویی وظیفه دارد در این انقلاب همراه باشد و کمک کند تا مقاومت‌های اجتماعی شکسته شوند.
نوروزی گفت: بخشی از مشکلات نیز ناظر بر بحران در حوزه کارگزاران است، در یک نظام سیاسی مردمی، ارتقای کیفی نظام مدیریتی بر عهده فرهنگ عمومی است و لذا باید تلاش شود که این فرهنگ مبتنی بر عقلانیت و نه احساس باشد، ضمن اینکه از مطالبه‌گری به‌عنوان یک ابزار که در اختیار جنبش دانشجویی قرار دارد، غفلت نشود.
انتهای پیام
نظرات