پدرام قودجانی در گفت‌وگو با ایسنا درباره خطرات توفان و وزش بادهای شدید و راهکارهایی برای کاهش این خطرات اظهارکرد: توفان‌ها در اغلب مناطق دنیا، به اشکال متفاوتی دیده می‌شود. این توفان ها گاهی گردباد، بادهای دریایی یا تندبادها هستند که حتی امکان دارد گردبادی با سرعت چرخش‌ ۱۰۰ تا ۴۰۰ کیلومتر در ساعت و سرعت جابجایی ۵۰ تا ۷۰ کیلومتر در ساعت را پدید آورند، که البته این موارد در کشور ما و به خصوص شهر تهران بسیار نادر است و می‌توان گفت که احتمال وقوع ندارد.

وی با بیان اینکه در بیشتر مواقع توفان‌ همراه با باران‌های شدید و سیل رخ می‌دهد، گفت: حرکت شدید باد در جریان جابه‌جا شدن دو جبهه هوایی گرم و سرد شکل می‌گیرد. در برخی از موارد قدرت این حرکت به اندازه‌ای خواهد بود که وزش بادهای شدید یا ایجاد طوفان را موجب می‌شود. در این شرایط امواج هوا به سرعت حرکت کرده و در مسیر حرکت خود خطرات و آثار تخریبی به جا خواهند گذاشت. این آثار اعم از قطع درختان، خرابی ساختمان‌ها، شکستن شیشه ها و... می‌شود که در ابعاد وسیع مناطق گسترده‌ای را تخریب و حتی تلفات جانی بر جای می‌گذارد.

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با بیان اینکه وزش بادهای شدید بیشتر در بهار و پاییز اتفاق می‌افتد، گفت: منشا این بادها گاهی تغییرات آب و هوایی در سطح وسیع و گاهی هم تغییرات آب و هوایی در سطح محلی و کوچک مقیاس است. با توجه به اینکه در فصل پاییز قرار داریم، احتمال وقوع توفان در کشور و تهران نیز وجود دارد.

قودجانی با بیان اینکه توفان‌ها اصولا آثار ثانویه‌ نیز دارند گفت: علاوه بر خسارت‌هایی که خود توفان موجب می‌شود که از جمله آن آسیب به ساختمان‌ها، قطع درختان، شکستن شیشه‌ها و... است، اشیا را هم به سمت و سوی دیگری پرتاب می‌کند که همین برخوردها موجب ایجاد خسارت‌های مالی و جانی می‌شوند. توفان حتی به سیم‌های انتقال برق و تیرهای چراغ‌ها نیز صدمه می‌زند که در نتیجه آن‌ اختلالاتی ایجاد می‌شود.

وی با بیان اینکه اعلام آماده باش و آگاه‌سازی شهروندان از خطر وقوع توفان‌ها نقش اساسی در پیشگیری و کاهش‌ خسارت‌های ناشی از آن دارد گفت: گزارش‌های سازمانی مثل هواشناسی در این زمینه اهمیت ویژه‌ای دارد که در صورت پیش بینی و اعلام خطر به موقع از سوی این سازمان و سایر سازمان‌های متولی می‌توان با چنین توفان‌هایی مقابله کرد. البته دقت گزارش‌های هواشناسی هم به تعداد ایستگاه‌های سنجش تغییرات جوی و تجهیزات جدید و ثبت و تحلیل عناصر جوی بستگی دارد.

انواع توفان چیست؟

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با تاکید بر اینکه توفان انواع مختلفی دارد که متناسب با نوع آن باید از آمادگی لازم برخوردار شد گفت: توفان شن از صعود پرقدرت شن و ذرات گرد و غبار در اثر بادهای سخت و توفانی تشکیل می­‌شود، منشأ این توفان دشت­­‌های کویری است اما توفان های رعد آسا در جریان تجمع ابرهای کومولوس که در آنها مراکز بارالکتریکی گسترش یافته ایجاد می­‌شود.

وی ادامه داد: توفان‎های استوایی نیز در دریاهای آزاد ایجاد شده و از ویژگی ‎های آن خسارات ناشی از بادهای شدید، ریزش شدید باران، امواج توفانی دریا، امواج ساحلی شدید، سیل دریایی، سیل رودخانه­ای،‌ رعد و برق و توفان های رعد آسا است.

قودجانی با اشاره به اینکه درصد قابل توجهی از توفان‌ها به صورت ناگهانی و سریع رخ می‌دهند گفت: شهروندان باید برای اخباری که در خصوص وضعیت جوی منتشر می‌شود توجه کنند. در پی احتمال وقوع توفان‌ها سازمان‌هایی از جمله مدیریت بحران، امداد و نجات جمعیت هلال احمر و... نیز به صورت آماده باش در می‌آیند که توجه به توصیه و اخبار آن ها نیز از اهمیت برخوردار است.

وی با بیان اینکه توفان‌های شدید حتی منجر به ایجاد اختلال در شبکه شریان‌های حیاتی از جمله آب، برق، مخابرات و ... می شود گفت:‌ بروز خساراتی از جمله سقوط سازه‌های تبلیغاتی، داربست­‌ها، پرتاب اشیا، شکستن درخت ­ها، سقوط اجسام معلق، تیرهای برق و دکل­‌های مخابراتی نیز از جمله خطرات محتمل است. حتی در توفان‌های شدید امکان تخریب نمای ساختمان­‌ها نیز وجود دارد و ریزش نما و اجسامی که کنار پنجره یا داخل بالکن گذاشته شده باشد عابران را تهدید می‌کند.

قبل از وقوع توفان چه باید کرد؟

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با دسته بندی اقدامات احتیاطی مرتبط با توفان، به سه دسته قبل و حین و بعد از آن اظهار کرد: در برخی از مناطق وقوع توفان‌های موسمی اتفاق تازه‌ای نیست و ساکنان آن مناطق معمولا با این توفان‌ها آشنا هستند. بر همین اساس باید زمان خاص آن پیش‌بینی شده و به توصیه‌های همیشگی توجه کرد.  همچنین مقاوم بودن محل سکونت یا استقرار افراد از اولین اقداماتی است که باید صورت گیرد.

وی گفت: اگر توفان در مناطق شنی و کویری رخ داد، باید به این امر توجه کرد که خطر شن روان در مناطق شنی و کویری از حوادث زیانبار است که با کاشتن و پرورش گیاهان خاص منطقه می‌توان آن را مهار کرد. بنابراین باید از پیش به این موضوع توجه کرد تا از خطراتی که توفان‌های احتمالی در پی دارد جلوگیری شود.

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با بیان اینکه درختان خشک شده و شاخه های پوسیده از جمله مواردی هستند که در برابر توفان آسیب پذیر هستند و به راحتی جابه‌جا می شوند گفت: باید درختان خشک شده و شاخه های پوسیده آنها را قطع کنید تا خطر افتادن تنه درختان بر روی خانه و خودرو و سطح معابر کاهش یابد.

وی با بیان اینکه بیمه حوادث می‌تواند بخشی از خسارت‌های یک حادثه را جبران کند گفت:‌ خانه، خانواده و اموالتان را در برابر توفان بیمه کنید.

هنگام وقوع توفان چه کنیم؟

قودجانی در ادامه نیز با اشاره به اقداماتی که باید در صورت وقوع توفان انجام داد گفت:‌ بعد از وقوع توفان باید برای اطلاع از شرایط و وضعیت به رادیو، تلویزیون و رسانه‌های جمعی معتبر توجه کرد تا از آخرین اخبار مطلع شد. زمانی که توفان اتفاق می‌افتد باید برای هر خطری آماده بود و پس باید اقداماتی که لازم به نظر می‌رسد را انجام داد. در این شرایط باید پنجره­‌های خانه بسته و وسایل سبک و گلدن‌ها از فضای باز جمع آوری شوند. لوازمی نباید بیرون از خانه بماند و باید تا حد امکان وسایل را به داخل خانه منتقل کرد.

وی ادامه داد: باید آب و غذا را دخیره کرد و رادیو و چراغ قوه در محلی قرار داد که بتوان به آن دسترسی داشت. همچنین پیش از آغاز توفان و قطع کردن جریان برق باید درجه برودت یخچال افزایش داده شود تا در صورت قطع برق، مواد غذایی برای مدت طولانی­ تری قابل نگهداری باشند.

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران افزود: در صورت شروع توفان،‌ تا پیش از اعلام از سوی متولیان و عادی شدن سرعت وزش باد نباید خانه را ترک کرد، پرهیز از ترددهای غیر ضروری، عدم حضور در پشت بام و بالکن و ... از جمله موارد مهمی است که باید رعایت شود. 

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با تاکید بر اینکه خطر مرگ همواره در معرض افرادی است که تماشاچیان حوادث هستند گفت: تماشاچیان توفان نیز در معرض این خطر قرار دارند.

به آرامش پس از توفان اعتماد نکنید

قودجانی با بیان اینکه بعد از توفان نیز نباید به خارج از منزل رفت گفت: نباید به آرامش پس از توفان هم اعتماد کرد. شاید این آرامش چند دقیقه بیشتر طول نکشد؛ به همین دلیل باید تا رفع شدن کامل خطر در محلی امن باقی ماند. توفان شدید ممکن است از جهت مخالف باز گردد.

وی با بیان اینکه در شرایط وقوع توفان باید از رانندگی پرهیز کرد گفت: در این شرایط رانندگی نباید به جز در مواقع ضروری انجام شود.

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با بیان اینکه باید از حضور در ساحل و مناطقی که معرض خطر جزر و مد است دور ماند گفت: توفان ممکن است موجب جاری شدن سیل شود به همین دلیل باید در صورت لزوم از جاده ­هایی استفاده کرد که از رودخانه‌ و ساحل دور باشند. طبیعی است که در این حین باید از حضور در حاشیه رودها و مسیل‌ها هم پرهیز شود. بهترین محل برای ایمن ماندن از توفان حضور در خانه است.

اگر هنگام وقوع توفان در خودرو  بودیم، چه کنیم؟

وی گفت: اگر فردی هنگام وقوع توفان داخل خودرو بود باید محدوده سمت راست جاده و در محل مطمئنی توقف کند. موتور خودرو را خاموش کرده و جهت وسیله نقلیه را در مسیر باد قرار دهد. سپس پنجره اتومبیل را کمی پایین آورده تا تعادل فشار در اتومبیل برقرار شود. البته اگر امکان خارج شدن از خودرو و پناه بردن به نقطه امنی وجود دارد قطعا این اقدام در اولویت خواهد بود.

بعد از توفان چه باید کرد؟

وی با اشاره به نکاتی که باید بعد از وقوع توفان انجام داد نیز گفت: به منظور کسب دستورالعمل‌ها، باید به رادیو گوش داد.

رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران یکی دیگر از اقدامات لازم را رساندن کمک‌های اولیه به افراد آسیب دیده و گرفتار دانست و گفت: در این شرایط یا باید در صورت امکان اقدام مناسبی انجام داد و یا از دیگران کمک خواست. مواردی از جمله پارگی نسوج، فرو رفتن جسم خارجی در بدن، سوختگی، گزش حشرات، ناراحتی های گوارشی پس از وقوع توفان شایع است. بر همین اساس در مناطقی که خطر وقوع توفان ها جدی است باید برای کمک به مصدومان و حادثه دیدگان آماده بود. 

قودجانی اظهار کرد: پس از توفان‌ها همواره مناطقی دچار خسارت می‌شوند. مهم است که افراد از مناطق دور شوند و فقط در صورت اعلام نیاز سازمان‌های متولی امدادی در محل حضور پیدا کنند.

وی با بیان اینکه آسیب به سیم‌های برق یکی از آثار توفان است گفت: باید از سیم‌های برق آویزان و مسیرهایی که خطوط برق روی زمین افتاده است دوری کرد و این موارد را به مقامات مسئول گزارش داد. منابع اصلی آب و شبکه های تخریب شده فاضلاب را هم باید به مقامات مسئول اعلام کرد.

 رییس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با بیان اینکه پس از وقوع توفان‌ هم باید همچنان به توصیه های امدادگران توجه کرد گفت:‌ برای تخلیه منطقه باید از راه‌های اعلام شده استفاده کرد. تردد از میانبرها خطرناک است چرا که ممکن است مسدود یا آسیب دیده باشد. همچنین باید مراقب تردد از پل و جاده‌های آسیب دیده بود و از راه‌های در معرض سیلاب دوری کرد.

بیشتر بخوانید

اگر اصول امداد و نجات را نمی‌دانید، قهرمان بازی درنیاورید

تماشاگران مرگ

درس‌ها و عبرت‌های سیل امام‌زاده داوود / عدم آموزش دلیل بی‌توجهی به هشدارها

هشدار به تماشاگران و تصویربرداران سیل

وی در پایان با بیان اینکه ممکن است، شدت وزش باد و توفان در شهرها متفاوت باشد، گفت: آنچه که گفته شد هشدارهای کلی درباره اقداماتی بود که بهتر است قبل، حین و پس از وقوع توفان انجام شود، ممکن است گاهی شدت وزش باد و توفان به گونه‌ای باشد که موجب تخریب یا قطع برق و گاز و ... نشود. اما لازم است که شهروندان همواره آمادگی لازم برای مواجهه با حوادث مختلف را داشته باشند.

انتهای پیام