آنچه به یک رویداد، جامه عمل می‌پوشاند، روایتی است که از آن رویداد صورت می‌گیرد. شاید بی‌راه نباشد اگر بگوییم از یک اتفاق به تعداد افراد، برداشت‌های متفاوت وجود دارد. گاهی تفاوت در نظرات، تنها تفاوت در ظاهر امر است و گاهی تفاوت در اصل. اما اگر بتوانیم نظرات متفاوت و پرسش‌های مطرح شده را بشنویم، شاید بتوان به یافتن پاسخ و راهکاری مناسب برای حل مشکلات امیدوار بود.
از اعتراضات و اتفاقات اخیر رخ داده در دانشگاه‌های کشور، برداشت‌های متفاوتی وجود دارد. عده‌ای مطالبه را حق مسلم دانشجویان می‌دانند و عده‌ای دیگر ممکن است با هرگونه پرسش و مطالبه مخالفت کنند. در این رابطه، ایسنا پای صحبت‌های چند نفر از دانشگاهیان، با دیدگاه‌ها و برداشت‌های متفاوت از وقایع رخ داده در دانشگاه‌ها نشسته و با آنها گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید:
فضای رادیکال و خشن به نفع هیچ کس نیست
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه اصفهان در خصوص وقایع رخ داده در هفته‌های گذشته به ایسنا، می‌گوید: فضای متشنج چند هفته اخیر در خیابان‌های شهر منجر به ناآرام کردن دانشگاه شده است، فضایی که به شدت رادیکال، خشن و پر از توهین و فحاشی به فضای دانشگاه شده است.
امیرحسین هادی در پاسخ به این پرسش که دانشجویان این روزها برای بهتر کردن شرایط و بازگشت آرامش به فضای دانشگاه چه باید بکنند؟، می‌گوید: این فضا باعث شد تدابیری بیندیشیم. جریان انقلابی و دغدغه‌مند که هنوز پای اعتقادات و ارزش‌های خود ایستاده، در برابر توهین‌هایی که اصل نظام و جمهوریت اسلام و اعتقادات ما را نشانه گرفته بیدار است و وقتی با وقایعی همچون آتش زدن مقدسات، توهین و لگدمال کردن پرچم نظام و یا آتش‌زدن روسری مواجه می‌شویم، می‌فهمیم که نباید ساکت نشست. این اتفاقات خارج از تصور و پیش‌بینی است و اسم آن را نمی‌توان اعتراض و مطالبه‌گری گذاشت.
وی با بیان اینکه این فضای رادیکال و خشن به نفع هیچ‌کس نیست، توضیح می‌دهد: هر چیزی یک تعریف دارد؛ اعتراض و گفت‌وگو با این رفتاری که در سطح جامعه می‌بینیم، گنجانده نمی‌شود. در همین راستا جریان انقلابی دانشگاه و ما در انجمن اسلامی دانشجویان، نه برای تقابل به مثل با این هجمه‌ها، بلکه برای نشان دادن اینکه جریان تک صدایی در دانشگاه مطرح نیست، تجمعی مسالمت‌آمیز ترتیب دادیم.
هادی در پاسخ به این پرسش که در این تجمع به دنبال چه چیز بودید؟ معتقد است: اگر قرار باشد اعتراض به‌صورت تجمع برگزار شود، باید اعتراض مسالمت‌آمیز و در بستری آرام و همراه با ادب باشد.
او توضیح می‌دهد: می‌خواستیم الگویی برای جبهه مقابل باشیم و اثرگذاری خودمان را نشان دادیم. در این تجمع بیان ما، تقابل به مثل نبود و گفتمان ما این بود که دوستان را به آرامش و گفت‌وگو دعوت کنیم. می‌خواستیم بگوییم فضای دانشگاه را نباید به رادیکالیسم آلوده کرد و حواسمان باشد در زمین دشمن بازی نکنیم. در این تجمع با شعار «دانشجو؛ گفت‌وگو، گفت‌وگو» در صدد آرام کردم دوستان‌مان بودیم.
دانشجو باید مشکل دانشجو را حل کند
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه اصفهان ادامه می‌دهد: همچنین با برگزاری جلسه با معاونت فرهنگی و اعضای تشکل‌ها و جلسه دیگری با ریاست دانشگاه و فعالان دانشجویی از هر دو طیف، گفت‌وگو میان دانشگاهیان دانشگاه اصفهان شکل گرفت. برگزاری برنامه تریبون آزاد در دانشگاه و کرسی‌های آزاد اندیشی نیز فرصتی است که از همه می‌خواهیم در آن صحبت کنند.
هادی در توصیه به دانشجویان برای بهتر کردن فضای دانشگاه در شرایط حال حاضر، می‌گوید: مطالبه ما از مسئولان و دانشجو این است که مسئولان و سبک مدیریتی آنها به نحوی باشد که حقی از کسی ضایع نشود و حرفی در گلو نماند. آنها باید زمینه گفت‌وگو را فراهم کنند تا به‌عنوان جریان زنده دانشجویی در مسائل مختلف جامعه ورود کنند. دانشگاه نباید تشکل‌ها را مداخله کننده امورات مدیریتی دانشگاه بداند و باید حرف همه دانشجویان را بشنود.
او که معتقد است دانشجویان به‌عنوان جریان دانشجویی باید در مسائل جامعه نقش داشته باشند، می‌افزاید: دانشجو باید مشکل دانشجو را حل کند. اینکه صرفاً یک نگاه مدیریتی و حراستی در رابطه با این مسئله اتخاذ شود، جوابگو نیست. باید همه افراد از هر طیف فکری را بر سر میز بیاوریم و هم‌اندیشی اتفاق بیفتد تا همه به هم نزدیک شویم و از فضای خشن و رادیکال دور شویم.
دانشجو، نماینده ملت است
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر نیز در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه در شرایط کنونی وظیفه دانشجو چیست و دانشجو چطور می‌تواند آرامش را به محیط دانشگاه برگرداند؟ به ایسنا می‌گوید: در اصل باید بپرسیم آیا این سوال که دانشجو باید چه کار کند تا آرامش به محیط دانشگاه برگردد صحیح است یا خیر؟ در شرایط کنونی دانشجو حکم نماینده ملت را خواهد داشت؛ قشری امیدوار و زبان ملت، قشر جوانی که سعی می‌کند به آینده امیدوار بماند و در حال حاضر به دلیل نیازهایی که مدت‌ها شنیده نشده‌اند، اعتراض‌شان را فریاد می‌زنند.
احمد لطفی زاده، ادامه داد: شاید این صحیح نباشد که ما به تنهایی از دانشجو انتظار برگرداندن آرامش را داشته باشیم، او به دلایل مختلف سرشار از خشم است و پیگیر مطالبات و انتظارات خود از مسئولین است، درخواست‌هایی دارد که در این سال‌ها به شکل‌ها و به روش‌های مختلف بیان شده اما شنیده نشده، یا اگر شنیده شده، پاسخی به آنها داده نشده، و یا اگر پاسخی هم داده شده در حد کلام باقی مانده و به تعهدات عمل نشده است.
صدای دانشجو را بشنویم
وی افزود: پس برای آرام کردن فضای متشنج کنونی از مسئولین انتظار می‌رود که با صحبت‌ها و عمل به صحبت‌ها، دانشجویان و نه تنها دانشجویان، بلکه تمام کسانی که به دلیل مطالبه‌گری اعتراضی دارند را آرام کنند. با شنیدن صدای دانشجو و معترض و بازگرداندن امید و آرامش به آنها، سایر افرادی که در این میان به‌عنوان اغتشاشگر در پی ناآرام کردن جو و بر هم زدن آرامش جامعه هستند هم کنار گذاشته خواهند شد.
حساب دانشجوی معترض از حساب اغتشاشگر و آنارشیست جداست
این استاد دانشگاه تصریح کرد: بی پاسخ گذاشتن مطالبه دانشجو، کشاورز و یک فرد معترض و به عبارتی نادیده گرفتن و سرکوب آنها باعث شد گاهاً اعتراضات توسط عده‌ای به اغتشاش منتج شد؛ در صورتی که حساب دانشجوی معترض از حساب اغتشاشگر و آنارشیستی که به دنبال بر هم زدن نظم و سوءاستفاده از فضای آشوب است، جداست. اما شنیدن صدای دانشجو، دلجویی از او و عمل به سخنانی که در پاسخ به آنها داده می‌شود، می‌تواند در تسهیل شرایط کنونی و آرام شدن جامعه مؤثر باشد.
گفت‌وگو باید با عمل، صراحت و شفافیت همراه باشد
وی در پاسخ به راهکار «گفت‌وگو» برای آرام شدن و شنیده شدن صدای دانشجو گفت: مهم است که اعتماد دانشجو برای ثمربخش بودن گفت‌وگو جلب شود تا گفت‌وگوی حقیقی صورت پذیرد. گفت‌وگو باید با عمل، صراحت و شفافیت همراه باشد تا مؤثر واقع شود. اگر گفت‌وگویی نباشد، خشونت و هیجان جایگزین آن می‌شود و نتیجه آن ملتهب شدن فضای اعتراض و رواج خشم و خشونت در جامعه خواهد شد. گفت‌وگو زمانی ثمربخش است که حقیقی باشد؛ زمانی که گفت‌وگو و مطالبات هر دو طرف، به رسمیت شناخته شود و به عبارتی صدا و هویت‌شان را نادیده نگیریم، امید می‌رود گفت‌وگو در راستای رفع نیازها و مطالبات باشد و به عملی مؤثر متنج شود و اثربخش باشد.
اتفاقات رخ داده در دانشگاه هیجانی بود
دبیر جامعه اسلامی دانشگاه اصفهان نیز به ایسنا، می‌گوید: اتفاقات رخ داده در هفته‌های اخیر در دانشگاه هجمه و پشتوانه فکری درستی نداشته است و همانطور که رهبری اشاره کردند، این اتفاقات بیشتر هیجانی بود.
علی گلناری معتقد است: مقابله با این هجمه نمی‌تواند صرفاً به‌صورت فرهنگی باشد و باید در قالب اقدامات فرهنگی و مسائل امنیتی جلوی این هجمه را گرفت. در جامعه اسلامی کار ترکیبی انجام دادیم. برگزاری دو بار تجمع، مناظره با نمایندگان طیف‌های مختلف و برگزاری تریبون آزاد از جمله اقداماتی است که برای ایجاد گفت‌وگو انجام داده‌ایم.
دبیر جامعه اسلامی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه در صحبت با نمایندگان جبهه مخالف که دست به تجمعات هیجانی می‌زنند، می‌بینیم که بین آنها چند دستگی رخ داده است؛ می‌گوید: یک دسته به دنبال تجمع و اغتشاش بودند و یک دسته اعتراض مسالمت‌آمیز دارند. در حال حاضر جریان عقل‌گرا خود را از این هجمه‌ها کنار کشیده و جریان هیجانی در میدان هستند که با برخورد امنیتی فضا آرام شده است.
به گفته گلناری، تجمعاتی که در داخل دانشگاه رخ داده است، از بیرون دانشگاه سازماندهی شده و از خارج از کشور هدایت می‌شوند.
برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی، سوپاپ اطمینان می‌شود
او با بیان اینکه برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی، سوپاپ اطمینان می‌شود و از به‌هم ریختن دانشگاه جلوگیری می‌کند، معتقد است: اکنون باید بتوان بخشی از قشر خاکستری که جذب فضاسازی پوچ می‌شود را با جریان عقل‌گرایی پای میز مذاکره نشاند.
این دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه اصفهان می‌گوید: جریان‌های شکل گرفته در محیط دانشگاه کثرت‌گرا هستند، برای مثال برخی تنها حرفشان این است که چرا پلیس به ما پیامک هشدار داده؟ یا عده‌ای می‌گویند چرا حراست با ما بدرفتاری کرده است؟ در تحلیل این جریان در می‌یابیم عملاً جبهه مخالف حرفی برای گفتن ندارند. این در حالی است که در سال ۷۸ بحث کوی دانشگاه مطرح بود، سال ۸۸ یک گفتمان را صدا می‌زدند، سال ۹۶ معیشت و سال ۹۸ بحث بنزین مطرح بود که همه اینها گفتمان داشت، اما اکنون نیز گفتمان مشخصی وجود ندارد و صرفاً یک اعتراض هیجانی همراه با خشم است.
گلناری به برگزاری تجمع جریان انقلابی در دانشگاه اشاره و تصریح می‌کند: در این تجمع گفتیم که میدان خالی و یک دست نیست. می‌خواستیم از بیرون دانشگاه فکر نکنند دانشجو فقط این کسانی هستند که روسری آتش می‌زنند، به نظام فحاشی می‌کنند و آسیب می‌زنند. بلکه جریان انقلاب زنده است و بعد از برگزاری تجمع ما ریزش در جریان هیجانی را شاهد بودیم.
آینده‌ای مبهم در پیش‌روی دانشجویان
یک دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در پاسخ به سوال ایسنا در ارتباط با نقش دانشجویان در آرام سازی فضای موجود در دانشگاه گفت: دانشجویان قشر جوان و وسیعی از جامعه را تشکیل می‌دهند، پس اهمیت نقش آنها بر فضای حاکم غیر قابل انکار است. در این جریانات، طیف وسیعی از مطالبه‌گران، دانشجویان هستند، چرا که آنها جز آینده‌ای مبهم چیز دیگری در پیش روی خودشان نمی‌بینند. کار، ازدواج و حتی امید به آینده برای بسیاری از ما دانشجویان، امروز چیزی جز آرزویی از دست رفته نیست.
کرسی آزاد اندیشی قادر به حل چه مشکلی خواهد بود؟
احسان بهرامی در ادامه با اشاره به بحث کرسی‌های آزاد اندیشی در دانشگاه‌ها با طرح دو پرسش ادامه داد: کرسی آزاد اندیشی قادر به حل چه مشکلی خواهد بود؟ آیا با برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی قوانین تغییر می‌کند؟ اگر این کرسی‌ها به منظور شناخت، پیدا کردن راه حل و برطرف نمودن مشکلات دانشجویان و یا تغییر برخی از قوانین توسط دولت و مجلس شود، شرکت در آنها قابل قبول خواهد بود، اما در غیر این صورت، اگر هدف خاموش کردن صدای دانشجو باشد، خیر.
و در پایان وی اظهار کرد: خشونت و به رسمیت نشناختن دانشجو، نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه آتش خشم او را شعله ورتر می‌سازد. انسان را اگر در بند کنند و امید و آرزو را او بگیرند، دیگر چه چیزی برای از دست دادن دارد؟
برای افراد شرکت کننده در این گزارش، گفت‌وگو می‌تواند راهی به سوی حل مشکلات و ترمیم خلاء‌های ایجاد شده میان قشر دانشجو و مسئولین باشد. اما آنچه یک گفت‌وگو را سازنده می‌کند ریشه در روحیه افراد دارد؛ گفتمانی کارساز است که دو طرف، هویت یکدیگر را به رسمیت بشناسند، به درستی به یکدیگر گوش کنند و تحمل شنیدن انتقادات و نظرات مخالف را داشته باشند که اگر چنین نباشد، گفت‌وگو چیزی جز گفت و شنودی بی حاصل نخواهد بود.
گزارش از الهه جلالی
انتهای پیام
نظرات