چهارشنبه ۲۰ مهر ماه، روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بازدیدی  از مجموعه توانمندی‌ها و دستاوردهای فناورانه جهاددانشگاهی خراسان رضوی در حوزه‌های زیست‌فناوری، صنایع‌غذایی، فنی‌ومهندسی، علوم‌پزشکی، فرهنگی و هنری و زیارت و گردشگری داشت که طی آن  فناوران و پژوهشگران این سازمان به بیان دیدگاه‌ها و معرفی طرح های فناورانه و رویکردهای این سازمان پرداختند. 

حمیدرضا بیدخوری رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی  در این دیدار اظهار کرد: در جهاد دانشگاهی همواره رشد متناسب چند بعدی وجود داشته است. این نهاد ارتباط عمیق و مستمری با دانشگاه و دانشجویان برقرار کرده‌ است. ضمن اینکه اعضای علمی دانشگاه مادر و دانشگاه‌های استان ارتباط گسترده‌ای با جهاد دانشگاهی داشته و پروژه‌های مشترک زیادی داریم.

وی افزود: جهاد دانشگاهی یک الگو توسعه خود را سیمرغ گونه معرفی کرده و همیشه درصدد پیشرفت در زمینه‌های مناسب در کشور است و همواره هویت ما با نقش آفرینی بخش‌های مختلف شکل می‌گیرد و نمی‌توان هویت جهاد دانشگاهی را صرفا پزشکی، پژوهشی و یا فرهنگی دانست و این چند بعدی بودن یک خصلت متمایز است.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی درخصوص نوع رویکرد این مجموعه نسبت به توسعه بیان کرد: ۹۳ درصد درآمد این سازمان از فعالیت‌های مستقیم آن حاصل می‌شود و سهم ناچیزی به حمایت‌های خارج از این ساختار مربوط است، ما به دنبال ایفای نقش خود در اقتصاد دانش بنیان پایدار هستیم.

وی با تاکید بر اینکه سهم اقتصاد دانش بنیان‌ها از تولید ناخالص ملی بسیار ناچیز است، افزود: اگر این را به عنوان یک مساله محوری بدانیم جهاد دانشگاهی باید در زیست بوم اقتصاد دانش‌بنیان کشور جایگاه خود را جهت رسیدن به این مساله پیدا کند.

بیدخوری افزود: ما به آن وضعیت مطلوبی که در پی آن بودیم دست یافتیم و انتظار داریم منابع حاکمیتی ما را همراهی کنند.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: شرکت‌های دانش بنیان حرکت خوبی را آغاز کردند، اما در مقایسه با اقتصاد کشور بسیار کوچک جثه هستند، بخش خصوصی ما اصرار دارد از سطح فناوری ۷ و ۸ به عقب برنگردد و یک سرمایه‌گذاری کم ریسک انجام دهد.

بیدخوری با بیان اینکه جهاد دانشگاهی طی دهه‌های مختلف بر تکامل دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی تاکید داشته است، گفت: در دهه ۹۰ هم در عرصه توسعه فناوری و هم در عرصه شرکت‌های دانش بنیان حرکت کردیم.

وی ادامه داد: امروز مسیر توسعه زیست بوم نوآوری نخبگان ایران را هرطور شده تا انتها ادامه می‌دهیم. اما فناوری‌های موجود در جهاد به حدی نیست که اقتصاد دانش بنیان کشور را متحول کند و انتظار می‌رود جهاد نقش دیگری هم در این راستا ایفا کند.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی تاکید کرد: در ذیل نظام زیست بوم، نیروی انسانی است که جهاد می‌تواند در آن نقش‌آفرینی کند، جهاد دانشگاهی تونل حرکت نخبگان است. ممکن است جهاد فقط راهبری کند و شاید ساختاری باشد برای هدایت و گاهی لازم باشد از اقداماتش بکاهد و به راهبری بیفزاید.

وی خاطرنشان کرد: چرخه محبوبیت فناوری ایران در سال ۱۴۰۱ نمی‌تواند از گاردهای بین المللی تبعیت کند و نمی‌تواند مانند سال‌های گذشته از استراتژی شکست خورده کچ‌آپ استفاده کند. اینجا مشکلات بسیاری ایجاد می‌شود که کشور بر چه چیزی سرمایه گذاری کند. جهاد دانشگاهی  به ویژه مشهد در اندازه خود می‌تواند دیده‌بانی کرده و پنجره‌های فرصت فناورانه را در منطقه و سطح ملی با توجه به فرصت‌ها و ظرفیت‌های موجود شناسایی کند. حاصل عدم شناسایی و سرمایه گذاری اشتباه باعث شرایط کنونی می‌شود. اگر بخواهیم از طریق مهندسی معکوس از عملکرد مقلدانه نجات پیدا کنیم و فناوری را از این تله درآمدی متوسط نجات دهیم به این شناسایی نیاز داریم.

وی با طرح این پرسش که جهاد دانشگاهی چه نسبتی با شرکت‌های دانش بنیان دارد، گفت: برخی معتقدند جهاد خود شرکتی دانش بنیان است و دیدگاه دیگری وجود دارد که شرکت را باید ایجاد کنیم اما به نتایج مطلوب نرسیدیم، اگر بخواهیم چیزی اضافه کنیم باید حمایت کننده شرکت‌های دانش بنیان باشیم ما رقیب آنها نیستیم و می‌توانیم شرکت‌های دانش‌بنیان خوب را به شرکت‌های موفق‌تر تبدیل کنیم.

 تمرکزگرایی افراطی، یک آسیب مدیریتی در کشور محسوب می‌شود

 رئیس جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: در این نهاد سرمایه‌ای جز نیروی انسانی نداریم و در مجموعه‌ای همدل و هماهنگ فعال هستیم. امروز فرصت مناسبی است که با وجود توانمندی‌های خوبی که در مجموعه وجود دارد، درخواست‌های خود را عنوان کنیم.

بیدخوری افزود: متاسفانه معمولا سقفی برای پرواز شهرستانی‌ها در کشور قائل هستند و تمرکزگرایی افراطی در مجموعه کشور داریم  که یکی از آسیب‌های مدیریتی محسوب می‌شود و انتظار ما این است که زمینه گسترش فعالیت مان در سطح ملی فراهم شود. 

وی در ادامه گفت: با توجه به نوع فعالیت‌های جهاد دانشگاهی، به ساختار کارمزدی به جای وقت‌مزدی نیازمندیم. از طرفی، طی سال‌های اخیر حساسیت‌های زیاد نهادهای ناظر بر روی نهادهای بومی غیر دولتی باعث شد نه تنها در خصوص ساختار و نیروی انسانی به اختیارات جهاد دانشگاهی افزوده نشود، بلکه کاهش یابد. 

بیدخوری با بیان اینکه به عنوان زیست بوم باید ساختار مالی زیست‌بوم هم مهیا شود، عنوان کرد: باید ساختار مالی زیست بوم احیا شود که بتوانیم بین افرادی که انرژی و وقت بیشتری می‌گذارند تفاوت قائل شویم و با روش‌هایی که خیلی شخص‌محور نبوده بلکه کارکرد محور است نظام پرداخت و قدرشناسی را افزایش دهیم.

جهاددانشگاهی مشهد به نمونه کامل و بالنده خود بسیار نزدیک است

روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نیز بعد از بازدیدی که از این مجموعه داشت، اظهار کرد: آنچه من از جهاد دانشگاهی مشهد می‌بینم، بسیار نزدیک است به آن نمونه کامل و بالنده‌ای که از  یک جهاددانشگاهی می‌توان انتظار داشت و این موضوع، موجب افتخار است.

وی ضمن قدرانی از تلاش‌های  مدیران جهادگر قبلی  این سازمان که زیرساخت‌ها و رویکردهای خوبی را برای توسعه فناوری و خدمت به مردم فراهم کردند، بیان کرد: این سازمان سرمایه‌های بسیار ارزشمندی فراهم کرده است که می‌تواند افق‌های روشن تری را برای آینده رقم بزند. 

وی با اشاره به گزارش رئیس جهاددانشگاهی خراسان رضوی و برنامه‌های ارائه شده توسط جمعی از فناوران و مدیران تاکید کرد:  وقتی رئیس یک سازمان و افراد زیرمجموعه آن، فعالیت‌ها و برنامه‌های سازمان را ارائه می‌دهند و مشاهده می‌کنیم صحبت‌شان افق دارد و براساس چشم انداز تصمیم می‌گیرند، بدین معنی است که این سازمان، سازمانی بالنده است.

رئیس جهاددانشگاهی در خصوص مفهوم  زیست بوم نوآوری نخبگان تاکید کرد: زیست بوم در یک معنا جایی است برای نشو و نما و زندگی نخبگانی که علاقه‌مند هستند در این سیستم فعالیت کنند.

وی با اشاره به اینکه یکی از فعالیت‌های برجسته جهاددانشگاهی خراسان رضوی ارتباط با دانشجویان است که انتظار می‌رود پر رنگ‌تر شود، افزود: این مفهوم که حوزه فرهنگی را یک واحد مستقل بدانیم که مسئول برگزاری همایش‌ها، اردوها و کلاس‌های آموزشی باشد، یک خطای استراتژیک است. دقت کنید از چه زمانی سنگ بنای جدا شدن دین را  از زندگی گذاشتیم؟ از زمانی که کتاب علوم، ریاضی و دینی را تفکیک کردیم. خودمان این جدایی را  ایجاد کردیم، در حالی که دین باید در همه شئون زندگی انسان‌ها جاری باشد. باید کتاب دینی و دین را در ادبیات، تاریخ، ریاضیات و علوم‌مان آموزش می‌دادیم تا این جدایی، اتفاق نمی‌افتاد.  

دهقانی فیروزآبادی تاکید کرد: دقت در این مفهوم بسیار مهم است، زیرا همین بلا را بر سر حوزه فرهنگ‌مان آورده‌ایم، زیرا گفته‌ایم این امور فرهنگی هستند، بنابراین بقیه امور غیر فرهنگی‌اند، در حالی که فرهنگ، آن چیزی است که جاری و ساری  در همه ابعاد زندگی شماست. کارهای فرهنگی، اقتصادی، پژوهشی همه با هم هستند، امور فرهنگی، یعنی فرهنگ، اندیشه و دین باید جاری و ساری در همه حوزه‌هایمان باشد.

وی بیان کرد: جهاددانشگاهی خراسان رضوی به واسطه حضور چندین میلیون زائر در سال، قطب فرهنگی، گردشگری، غذا و درمان است. من معتقد بودم و هستم که به برکت وجود علی‌ابن موسی الرضا(ع) در مشهد، هر جایی که دست می‌گذاری، مزیت ویژه‌ای دارد.

رییس جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: ما در جهاد دانشگاهی در حوزه‌های نوآوری‌های سلامت، صنعت، امنیت غذایی و کشاورزی فعال هستیم، بودجه اختصاص می‌دهیم و طرح تعریف می‌کنیم، اما در جهاد، جای نوآوری‌های نرم و اجتماعی خالی است که متناظر با علوم انسانی است و  همیشه در گوشه قرار گرفته است، مثلاً اگر برای علوم صنعتی ۹۰ واحد خرج شده، به علوم انسانی ۵ واحد اختصاص داده شده است و باید معاونتی تحت عنوان معاونت نوآوری‎‌های نرم و انسانی در جهاد دانشگاهی ایجاد شود.

وی با طرح این پرسش که  دانشجویان چقدر با ساز و کار ساختارهای فرهنگی دانشگاه ارتباط می‌گیرند؟، تصریح کرد: فرهنگ آن چیزی است که از آن غافل بودیم و از مسیرهای دیگری در روح، جان و زندگی فرزندانمان نفوذ کرده است. آنچه از  نوآوری فرهنگ و رسانه مد نظر است، به این مفهوم است که خروجی داشته باشد و خروجی آن را بتوان در قالب فیلم، رمان، موسیقی و هنر فاخر ارائه داد. بنابراین باید چیزی تعریف شود تحت عنوان نوآوری های فرهنگ و رسانه که ساری و جاری در تمام شئون زندگی است. 

سرپرست معاونت علمی ‌وفناوری ریاست جمهوری تاکید کرد: جهاددانشگاهی نیاز دارد تا خروجی‌ها ، دستاوردها و برون‌دادهای فرهنگی‌اش متفاوت شود. امروز، روزگار رسانه و محتواست، بچه‌های دهه هفتاد و هشتاد، زبانشان با ما فرق دارد. من چهل سالم است، واقعا خودم را به سختی در ارتباط  با نسل جوان‌تر نگه می دارم ، با  انواع سلایق و تیپ‌ها می‌گردم و گاهی اوقات نقد هم می‌شوم، فقط و فقط برای اینکه بتوانم با نسل جوان‌تر ارتباط برقرار کنم و ببینم ادبیات و دنیایشان با ما چه فرقی دارد؟

وی با بیان اینکه چرا در پهباد موفق شدیم و در صنعت خودرو نه، به چرایی این مساله پرداخت و گفت: پهباد از بازار واقعی شروع شد، اما در خودرو بازار واقعی نداشتیم، خودرو به راحتی وارد می‌شد، اما در پهباد پیشرفت کردیم، چون نیازمان بود و مجبور بودیم.

دهقانی فیروزآبادی با اشاره به اینکه جهاددانشگاهی به درستی و هنرمندانه طراحی شده است، افزود: جهاددانشگاهی، باید بستری باشد برای تیم‌هایی که توان و امکانات ایجاد کسب‌وکار در بخش خصوصی را ندارند و این مدل، بسیار مترقی است.

در ادامه  سرپرست معاونت علمی ‌وفناوری ریاست جمهوری همچنین از چندین مرکز پژوهشی و فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی چون پایلوت نیمه صنعتی رنگ‌های خوراکی طبیعی گروه پژوهشی مواد نوین، مجتمع فنی و مهندسی، پژوهشکده گردشگری، مجتمع دکتر علی شریعتی و مرکز آموزش عالی علمی – کاربردی بازدید کرد و با محققان، پژوهشگران و فناوران حوزه‌های مختلف دیدار و گفت‌وگو کرد.

دهقانی فیروزآبادی در نشست با مدیران و فناوران جهاد دانشگاهی خراسان رضوی درخصوص عملکرد این مجموعه اظهار کرد: جهاد دانشگاهی مشهد، به جهاد دانشگاهی آرمانی بسیار نزدیک است کما اینکه همواره انتظار داریم فعالیت این نهاد در سراسر کشور به همین نحو باشد؛ تمام مزیت‌هایی که نهادهای دولتی و خصوصی دارند در جهاد دانشگاهی برای رشد افراد فراهم شده است و این اتفاق حاصل تلاش افراد در این سازمان است افرادی پرکار و کم‌توقع که با کمترین امکانات کارهای بزرگ انجام می‌دهند. امید است این روند ادامه پیدا کرده و به الگوی کامل زندگی برای جوانان این نسل تبدیل شود.

 وی افزود: جهاد دانشگاهی مشهد ۵۰۰عضو دارد و از نظر امکانات و تجهیزات نسبت به سایر واحدها بسیار غنی است و مراکز پزشکی، پژوهشی، فرهنگی، ساختمان و تجهیزات بسیار ارزشمندی دارد. 

نگاه ویژه به جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ایجاد خواهد شد

سرپرست معاونت علمی ‌وفناوری ریاست جمهوری ضمن بیان اینکه در معاونت‌علمی و سازمان مرکزی جهاد دانشگاهی نگاه ویژه‌ای به جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ایجاد خواهد شد، ابراز عقیده کرد: این نگاه ویژه به علت اثرگذاری و جریان‌سازی جهاد دانشگاهی مشهد در کشور است، ضمن اینکه جهاد دانشگاهی مشهد از نظر استقلال، تاب‌آوری درآمدزایی و مفید بودن رتبه اول جهادهای دانشگاهی کشور را کسب کرده، جایگاه سازمان جهاد دانشگاهی مشهد نباید در ماموریت‌های کلان ملی این سازمان کمتر از سایر واحدهای جهاد دانشگاهی باشد.

دهقانی فیروزآبادی با قرائت فرازی از بیانات رهبر فرزانه انقلاب تاکید کرد: به نقل از رهبر معظم انقلاب جهاد دانشگاهی یک فرهنگ و جریان اصیل است که باید در دانشگاه‌ها ماندگار شود. اگر جهاد دانشگاهی به شرکت، و یا هر چیزی دیگری شبیه آن تبدیل شود، از بین خواهد رفت، زمانی که از جهاد دانشگاهی به عنوان یک فرهنگ یاد می‌شود، یعنی اینجا باید مرجع و پناه اساتید، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان شهر باشد.

وی افزود: جهاد دانشگاهی یک راه حل مترقی روشن‌فکرانه است که فرد بدون گرفتار شدن به مصیبت‌ مالیات، تامین مکان و تجهیزات و اعتبار بخش خصوصی، همچنین دچار رخوت کارمندی نشدن وارد جهاد دانشگاهی می‌شود و جهاد دانشگاهی زمانی که به یک عنصر مولد تبدیل شود، آن زمان به یک جریان تبدیل شده است.

وی ضمن تحسین از رویکرد آینده نگرانه این سازمان افزود: سازمان‌هایی چون جهاد مشهد اگر در همین شرایط فعلی باقی بمانند وبرای تولید دانش‌ها، فناوری‌ها و نوآوری‌های ۱۰ سال آینده فکر نکنند به سرنوشت جهادهایی که در یک برهه زمانی در جایگاه خوبی قرار داشتند و امروز وجود ندارند گرفتار خواهند شد. در کنار رشد، توسعه‌طلبی و برنامه‌ریزی‌ها از نقطه نظر توجه به آینده و اقتصاد آینده خود باید شاخص باشد.

 رییس جهاد دانشگاهی ادامه داد: نکته جالب توجه اینجاست که جهاد دانشگاهی مشهد به عنوان نهاد فرهنگی زیرساخت فرهنگی دارد و در شهری که قطب فرهنگی، تاریخی، ادبیات، گردشگری و علوم انسانی است، قرار دارد. همانطور که محصول صنعتی و پزشکی دارد باید محصول فرهنگی نیز داشته باشد، یعنی سال آینده به تولید تعدادی کتاب فاخر، چند رمان تاثیر گذار، تعدادی آثار هنری فاخر، مقداری بازی و انیمیشین بپردازد، شاید فردی که بازی بسازد، نداریم، اما قرار است بستر و زیست‌بوم شویم. 

وی افزود: به عنوان مثال در دانشگاه‌های مشهد تعداد کثیری از دانشجویان علاقه‌مند به تولیدمحتوا وجود دارد، اگر امکانات در اختیار فرد قرار دهیم خواهان تولیدمحتوا در جهاد دانشگاهی است، هرکس هرکجا حتی بدون ورود به این سازمان می‌تواند عضو افتخاری جهاد دانشگاهی شود، هرچقدر می‌توانیم خانواده خودرا وسیع کنیم. 

دهقانی فیروزآبادی خاطرنشان کرد: زمانی که بتوانیم ۵۰ الی ۶۰ درصد ازاعضای بنیاد نخبگان مشهد و اساتید دانشگاه را به عنوان عضو افتخاری جذب کنیم، روز موفقیت ما است.

در ادامه این برنامه محمدعلی خلیلی فر، معاون پژوهش و فناوری، حمیدرضا پوریان فر، معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی، فرشته حسینی، معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی، جواد سخدری ، رئیس مرکز رشد سلامت و مریم عامری، عضو هیات علمی پژوهشکده صنعتی و سعید خدیوی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان به بیان دیدگاه ها و معرفی چند طرح فناورانه این سازمان پرداختند.

در پایان جلسه دکتر دهقانی و هیات همراه به پرسش‌های مطرح شده در خصوص رویکردهای پژوهشی جهاددانشگاهی، حذف موانع ساختاری و تسهیل امور و تمرکز زدایی پاسخ گفتند.

انتهای پیام