حجتالاسلام احمد مروی در مراسم خطبهخوانی شب شهادت امام رضا(ع) که شامگاه گذشته، ۴ مهرماه در صحن پیامبر اعظم(ص) حرم مطهر رضوی برگزار شد، اظهار کرد: امشب شب مصیبت پیامبر عظیمالشان اسلام است که فرمودند: «پارهای از جگر من در خراسان مدفون خواهد شد». امشب شب اندوه امام صادق(ع) است. آن حضرت فرمودند که پدر بزرگوارم عرض کردند: «ای کاش میبودم و دوران امام رضا(ع) را درک میکردم.» امشب ما در محضر امامی قرار داریم و به عزا نشستهایم که رئیس مذهب شیعه آرزوی زیارت ایشان را داشت.
وی افزود: همانگونه که امام رضا(ع) در خصوص مقام میفرماید: «مقام امام، مقامی است که عقول بشر دسترسی به آن را ندارد.» امشب شب شهادت چنین امامی است. امام هشتم، القاب مختلفی دارد که تأمل بر هریک از آن القاب، باب معرفتی را به روی ما میگشاید، اما از میان القاب امام هشتم(ع) دو لقب حضرت در زیارتهای مأثوره مورد تأکید قرار گرفته و اشاره شده و آن دو لقب، الصدیقه و الشهیده است. برای درک عمیق این دو ویژگی امام اولاً باید شرایط دوران امامت ایشان را تحلیل کرد و بعد مواضعی که آن امام همام در آن دوران سخت و پیچیده اتخاذ کردند را بیان کنیم.
تولیت آستان قدس رضوی بیان کرد: امام رضا(ع) در یکی از پیچیدهترین شرایط تشیع به امامت رسیدند که به گواه مورخان دوران، حکومت آن زمان در دست یکی از زیرکترین خلفای عباسی بود که شرایط را در تفکیک حق علیه باطل سخت کرده بود. مأمون خود را به عنوان دوستدار اهلبیت معرفی کرده و ولایت عهدی خود را به امام(ع) پیشنهاد و خلافت خود را به آن حضرت تقدیم کرده بود.
مروی ادامه داد: مأمون به خوبی درک کرده بود که خلفای پیشین وقتی امامان را هدف قرار میدادند، مورد لعن و نفرین مردم قرار میگرفتند، لذا مأمون امام رضا(ع) را برای امامت مورد هدف قرار داد و این پیشنهاد را به ایشان داد تا با این مقام، حضرت را از چشم مردم بیاندازد. در پی این پیشنهاد به ظاهر زیبا و فریبنده یک نقشه بود که امامت سقوط کند، از چشم مردم بیفتد و مردم بگویند فرزندان رسولالله به دنبال مقام و دنیا هستند. بر این اساس امام باید این نقشه را خنثی میکرد، لذا آن حضرت وارد یک مبارزه بسیار پیچیده و خستگیناپذیر با این شیطنت مأمون شده بود که اگر مأمون به نتیجه میرسید، امامت قداست خود را از دست میداد.
وی با اشاره به اینکه امام رضا(ع) باید حقایق را برای مردم آشکار میکرد، مردم را روشن میکرد و به آنها آگاهی میبخشید، تصریح کرد: وقتی امام(ع) به نیشابور وارد شد، حدود ۴۰۰۰ قلم به دست مقابل امام نشستند. در آن زمان امام رضا(ع) حدیث سلسلةالذهب را بیان فرمودند که با این حدیث حکومت غاصبانه خلفای بنیامیه و بنیعباس را زیر سوال ببرند.
تولیت آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: در جایی که مأمون امامت را به حضرت پیشنهاد داد، امام رضا(ع) نیز خطاب به مأمون فرمود: «اگر خلافت حق تو است، نباید به کسی بدهی و اگر حق تو نیست، چرا ردای خلافت را غاصبانه بر تن کردی؟» و مأمون در برابر این سخنان پاسخی نداشت. امام صادقانه به تبیین برمیخاست و نقشههای مأمون را زیرکانه نقش بر آب میکرد.
مروی عنوان کرد: لقب دیگر امام «شهید» است؛ چرا که امام این مبارزه را تا مرز شهادت پیش برد. مأمون وقتی دید در برابر منطق و زیرکی امام نمیتواند مقاومت کند و امامت را به چالش بکشاند، کمر به قتل امام معصوم بست. امام در این راه ایستاد و هر ترفند مأمون مکار را با زیرکی نقش بر آب کرد.
وی بیان اینکه جریان تشیع به میزان قیام خونین حسینی، مدیون قیام علمی رضوی است، تصریح کرد: بر این اساس امام صادق(ع) فرمود: «عالم آل محمد از صلب موسی بن جعفر(ع) است». امام از هر فرصتی استفاده کرد تا چهره مأمون و خلافت غاصبانه را به مردم بشناساند و بخشی از زندگی امام به جهان تبیین گذشت تا مرز میان اسلام علوی و نبوی را از اموی و عباسی جدا کند.
مروی با اشاره به خطبه ۱۷۲ نهجالبلاغه در خصوص ویژگی رهبر امت اسلامی، گفت: به تعبیر حضرت، پرچم هدایت جامعه اسلامی باید در دست کسی باشد که اهل بصیرت است، یعنی مسائل را بداند، دشمن را بشناسد و قدرت تبیین داشته باشد. دیگر خصوصیتی که یک رهبر باید داشته باشد این است که صبر داشته و اهل پایداری و مقاومت باشد و در این راه سخت و طاقتفرسا توان داشته و عالم دین باشد.
تولیت آستان قدس رضوی اضافه کرد: امروز مسئولیت همه ما این است که با الگوپذیری از حضرت رضا(ع) در مسیر شناخت حقیقت قدم برداریم و در تبیین صادقانه آن بکوشیم و کوتاه نیاییم، از تهدید و ملامت نترسیم و مصداق تواصی به صبر باشیم.
انتهای پیام
نظرات