بهرام نادی در گفتوگو با ایسنا درباره برخی اظهار نظرها مبنی بر کاهش نرخ فرونشست زمین در اصفهان، اظهار کرد: باید توجه داشت در بررسی موضوع فرونشست مبانی متفاوت است، اندازهگیری نرخ فرونشست در سطح وسیع همانند یک دشت و یا مقیاس بزرگتر میتواند با روش سنجش از راه دور و قرائت ماهوارهای و یا بهصورت نقطهای با نصب مکانیابها انجام شود که هر روش دارای دقت و خطای منحصر به خود است. بهطور مثال اندازهگیری طول با استفاده از متر برای طول بزرگ و میکرومتر برای طول کوچکتر.
وی توضیح داد: قرائت تغییر شکل با شیوه سنجش از راه دور( تصاویر ماهوارهای) دارای مزایای از جمله اندازهگیری در سطح وسیع و لزوم تخصص ویژه در زمینه پردازش تصاویر است. تحلیل نتایج ماهوارهای در زمینه فرونشست نیازمند داشتن اطلاعات کافی از خصوصیات آبخوان و لایههای خاک و میزان تخلیه و تخلیه آبخوان دارد.
عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان با بیان اینکه افت سطح آبهای زیرزمینی در یک کاسه اتفاق میافتد، گفت: این کاسه به شکل استوانه نیست و همانند یک مخروط است و هر چه پایینتر میرویم، سطح مقطع این کاسه کمتر میشود، بنابراین زمانی که آب از اعماق سطحی و بالای کاسه برداشت میشود نرخ افت آب کمتر خواهد بود و با افزایش عمق برداشت آب، کاهش سطح مقطع مخروط نرخ افت آب بیشتر خواهد بود.
نادی درباره اظهارات اخیر آمیغ پی، رئیس اداره ترازیابی دقیق، اداره کل زمینسنجی و نقشهبرداری سازمان نقشهبرداری کشور، در خصوص کاهش نرخ فرونشست در دشت اصفهان ناشی از اصلاح مدیریت منابع آب و یا مرگ آبخوان، توضیح داد: نتیجه و تفسیر نتایج ماهوارهای به این شیوه به سبب اتکا صرف به دادههای ماهواره بدون شناخت آبخوان، ضخامت لایهها و خصوصیات آن و دانش مربوط به روند افت آب زیرزمینی درست نیست و مشاهدات میدانی با توجه به تداوم هفتگی ترک و چرخش سازه ها خلاف اظهارات کاهش نرخ است. زیرا ، تداوم تراز منفی سطح آبهای زیرزمینی و افت متوسط سالانه یک متر افت آب در دشت اصفهان و همچنین افزایش بارگذاری و مصرف آب، بیانگر اصلاح مدیریت بر منابع آب زیرزمینی نیست و مدلهای عددی و اندازهگیری فرونشست بهصورت موضعی در دشت اصفهان برخوار نیز این موضوع را نشان نمیدهد.
وی تاکید کرد: متأسفانه شاهد چرخش سازههای جدید، تداوم تغییر شکل و ترکها در سازههای قدیمی هستیم و نتایج قرائتهای موضعی توسط GPS نشانگر افزایش نرخ فرونشست است.
عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان یادآور شد: در ماههای آینده اطلاعات جدید اندازهگیری نرخ فرونشست دشت اصفهان- برخوار توسط سازمان زمینشناسی و معادن کشور با دقت بالاتر از تصاویر ماهوارهای استخراج میشود.
وی درباره ادعای این کارشناس سازمان نقشهبرداری کشور، نسبت به کاهش نرخ فرونشست زمین در اصفهان، اظهار کرد: آنچه برای مردم اهمیت دارد و برای مسئولین نیز باید اهمیت داشته باشد، عدم توقف زلزله خاموش یا همان فرونشست است. ادامه تخلیه آبخوان به مفهوم تداوم فرونشست تا زمان تخلیه کامل آبخوان است.
نادی تاکید کرد: اعداد و ارقام فرونشست نباید بهصورت غیر کارشناسی تفسیر شود، چراکه حتی در صورت درست بودن نرخ میانگین سالیانه فرونشست، ۱۱برابر سانتیمتر این عدد قابلمقایسه با حداکثر نشست مجاز ۲.۵ سانتیمتر در طول کل عمر سازههای دارای پی منفرد نیست. به عبارتی با فرض وجود فرونشست با نرخ ۱۱ سانتیمتر در سال، ساختمانها هرساله بیش از ۴ برابر حد نهایی مجاز، نشست مازاد را تجربه خواهند کرد.
به عقیده عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان، اعداد و آمار نرخ فرونشست زمین در اصفهان توسط سازمان نقشهبرداری و زمینشناسی درست است، اما معیارها و تفسیر نتایج متفاوت است.
وی با تاکید بر اینکه شرایط فرونشست زمین حتی با نرخ ۱۱ سانتیمتر سالانه آن در اصفهان امیدوار کننده نیست و تنها نشان میدهد که مرگ آبخوان چند سال دیرتر اتفاق میافتد، گفت: مطالعات ما همواره با خطا مواجه است و کسی نمیتواند ادعای رسیدن به یقین را داشته باشد.
نادی تصریح کرد: باوجودی که از سال ۱۳۴۵ دشت اصفهان-برخوار ممنوعه اعلام شد، اما از آن سال تا به امروز تمام برداشتهای آب زیرزمینی باوجود ممنوعه بودن این دشت در حال انجام است و همواره افزایش بارگذاری کشاورزی، جمعیتی، صنعتی و ... ادامه داشته است. تداوم طرحهای توسعهای همانند طرح توسعه ۳.۵ میلیون تنی فولاد مبارکه به معنای برداشت بیشتر آب است و با توجه به اینکه طی سالهای گذشته با کاهش بارش مواجه بودهایم، بنابراین نیاز آبی با افزایش برداشت از آبهای زیرزمینی و یا کاهش برگشت آب به منابع آب زیرزمینی (خرید پساب) تامین میشود.
وی با اعتقاد بر اینکه اعداد و ارقام مربوط به فرونشست زمین باید تفسیر شود، توضیح داد: در تفسیر آن باید گفت که منابع آب سطحی کم شده و از سوی دیگر بارگذاری جمعیت و صنعت بیشتر شده است، بنابراین افزایش برداشت از منابع آبهای زیرزمینی میتواند سبب افزایش فرونشست شود.
عضو کارگروه تخصصی فرونشست استان اصفهان با تاکید بر اینکه در تفسیر اعداد و نرخ فرونشست زمین در اصفهان با سازمان نقشهبرداری اتفاقنظر وجود ندارد، گفت: باید دید آیا شهر اصفهان کوچکتر شده است؟ آیا شهرهای اقماری اصفهان همچون بهارستان، فولادشهر و ... کوچکتر شده است؟ آیا تولید فولاد و بقیه صنایع کمتر شده است؟ جواب منفی است و لذا افزایش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی میتواند سبب نشست بیشتر زمین شود.
وی درباره آخرین بررسیهای صورت گرفته از وضعیت فرونشست زمین در ورزشگاه نقشجهان، توضیح داد: اکنون توسط متخصصین اعزامی از تهران در این ورزشگاه آزمایش مقاومت الکتریکی در حال انجام است که این آزمایش آخرین وضعیت لایههای خاک، ترکها، سطح آب زیرزمینی، شوری آب و ... را نشان خواهد داد.
نادی تاکید کرد: تفسیر اعداد با سبک شمردن یک آسیب در گستره شهر به مفهوم استقبال از خطر، نادیده گرفتن تمام آسیبها، هزینه مدام تعمیرات و حتی کابوسهای شبانه ناشی از صدای مداوم خرد شدن مصالح ساختمانی در سکوت شب برای ساکنین منازل در معرض فرونشست است.
انتهای پیام
نظرات