سامانه بارشی که نیمه اول اردیبهشت ماه در استان فعال بود، منجر به بروز سیلاب و رواناب و به دنبال آن بروز خسارات در بسیاری از شهرستان‌های استان شد. بارش باران با شدت زیاد و در مدت‌زمان کم در شهرستان فیروزه خسارات سنگینی را در بخش‌هایی از این شهرستان از جمله روستای سلیمانی بر جای گذاشت؛ خساراتی که در حوزه‌هایی مثل حوزه کشاورزی کاملا مشهود و ملموس بود و با گذشت بیش از یک ۱۰ روز از سیل همچنان بار سنگین این خسارات بر دوش کشاورزان سنگینی می‌کند.

روستای سلیمانی با جمعیتی بالغ بر ۱۵۰۰ نفر در ۲۰ کیلومتری غرب شهرستان فیروزه و ۴۵ کیلومتری شهرستان نیشابور قرار دارد و شغل اکثر مردم روستا نیز کشاورزی و دامداری است.

گزارشی داشتیم از میزان خسارات و آسیب‌هایی که این روستا دیده است.

محمد سلیمانی، دهیار روستای سلیمانی، در خصوص سیل اخیر و خسارت‌های ناشی از آن در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: بارش شدید باران و تگرگ در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ماه منجر به جاری شدن سیلاب در روستای سلیمانی فیروزه شد که علاوه بر بسیاری از مزارع گندم، جو و زیره که به زیر آب رفت، بسیاری از محصولات نیز بر اثر تگرگ آسیب دید.

وی به عدم رغبت کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی اشاره و تأکید کرد:  با توجه به اینکه بیمه کشاورزی مانند گذشته خدمات ارائه نمی‌کند، کشاورزان دلسرد شده‌اند و تمایل چندانی به بیمه ندارند و در حال حاضر نیز علی‌رغم اینکه کشاورزان روستا خسارت‌های زیادی متحمل شدند اما جهاد کشاورزی فقط کشاورزانی را که بیمه دارند، حمایت می‌کند و جوابگوی سایر کشاورزان نیست.

پیگیری‌ها برای احداث بند خاکی به نتیجه نرسید

سلیمانی اظهار کرد: روستای سلیمانی در منطقه کوهستانی و در دامنه کوه واقع شده و دارای ۲ رودخانه فصلی است که بستر این رودخانه‌ها نیز در پی جاری شدن سیل آسیب دیده و نیاز به لایروبی فوری دارد.

وی ادامه داد: در رودخانه سمت شرق روستا بند خاکی احداث شده و وجود همین بند خاکی علاوه بر کاهش میزان خسارت‌های ناشی از رواناب و سیلاب منبع ذخیره خوبی برای تامین آب قنوات در طول تابستان است اما در مسیر رودخانه سمت غرب بند خاکی احداث نشده و همین امر هنگام بروز بارندگی‌های شدید منجر به بروز خسارات زیادی می‌شود.

سلیمانی تصریح کرد: برای احداث بند خاکی در مسیر این رودخانه پیگیری‌های زیادی انجام شده اما متاسفانه این پیگیری‌ها هنوز به نتیجه نرسیده و با تکرار بارندگی‌های شدید باز هم روستاییان خسارات زیادی را متحمل خواهند شد.

دهیار روستای سلیمانی در ادامه به خسارات سیل به بخش آب شرب روستا اشاره کرد و گفت: در پی بروز سیلاب تعدادی از قنوات روستا از جمله قناتی که مربوط به آب شرب روستا بود، مسدود شد اما با حضور به موقع مسئولان اداره آب و فاضلاب شهرستان مشکل حل شده و فعلا در زمینه آب شرب مشکلی نداریم.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر مشکل آب شرب به طور موقت حل شده اما با توجه به اینکه لوله‌های آب‌رسان حد فاصل چاه تا منبع ذخیره آب بسیار فرسوده بوده و از طرفی این خط انتقال در مسیر رودخانه است، اگر دوباره سیلاب بیاید، باز هم با مشکل مواجه خواهیم شد.

سلیمانی گفت: سیلاب باعث بروز خسارت به شبکه برق‌رسانی روستا شد، به طوری که برق نیمی از روستا برای مدتی قطع بود اما با حضور به موقع و تلاش کارکنان اداره برق مشکل حل شد.

دهیار روستای سلیمانی گفت: با وجود گذشت بیش از یک هفته از زمان سیلاب بسیاری از مشکلات روستا همچنان باقی است و برخی از مسئولان فقط در روزهای اولیه از محل بازدید داشتند اما اقدام خاصی صورت نگرفته است.

علی‌اصغر سلیمانی که یکی دیگر از اهالی روستا و کشاورز است، در تشریح خسارات بر جای مانده از سیل گفت: بیشترین خسارت سیل مربوط به قنات‌ها بوده است. روستای سلیمانی چهار رشته قنات دارد که یکی از مهمترین قنات‌ها که آب شرب از آن تامین می‌شد، بر اثر سیل کاملا مسدود شد. این قنات همچنان مسدود است.

سلیمانی افزود: خسارات وارده به قنات زیاد است اما جهاد کشاورزی می‌گوید در حال حاضر اعتبارات نداریم؛ به همین منظور خودمان مبلغی از روستاییان جمع کرده و کار را شروع کردیم اما این مبلغ در برابر خسارات وارده بسیار ناچیز است و توان روستاییان هم بیش از این نیست.

وی در ادامه به خسارات سیل به مزارع و باغات روستای سلیمانی اشاره کرد و گفت: سیل و تگرگ به مزارع کشت دیم بسیار آسیب زد. همچنین مزارع زیره، جو، گندم و... دچار آسیب زیادی شد.

کشاورزان دل خوشی از بیمه کشاورزی ندارند

سلیمانی که دل پردردی از بیمه کشاورزی و شرایط دست و پاگیر آن داشت، تصریح کرد: روستای سلیمانی همیشه یکی از روستاهای پیشرو در بیمه کشاورزی بوده و در حال حاضر نیز کشاورزان حداقل ۲۰۰ هکتار از زمین‌های‌شان را بیمه تکمیلی کرده‌اند ولی این بیمه هیچ خسارتی به کشاورز پرداخت نمی‌کند.

وی افزود: در سال ۷۲ حدود ۳۲۰ کشاورز مزارع خود را بیمه کردند. در آن دوره پس از ۲۰ روز خسارت به کشاورزان پرداخت که این باعث دلگرمی مردم شد و از بیمه استقبال کردند اما در حال حاضر شرایط مثل قبل نیست و متاسفانه بیمه مانند قبل خدمات ارائه نمی‌کند.

سلیمانی خاطرنشان کرد: بیمه یکی از پشتوانه‌های اصلی کشاورزی است اما در حال حاضر با قوانین دست و پاگیر و شرط و شروطی که گذاشته‌اند، مردم دل خوشی از بیمه ندارند و حتی کسانی که مزارع خود را بیمه کرده‌اند از جمله خود من، می‌دانیم که بیمه خیلی پاسخگو نیست.

وی بیان کرد: در پروسه برآورد میزان خسارت که طی سه مرحله بازدید انجام می‌شود، که البته پروسه زمان بری است، مواردی بوده که به عنوان مثال اگر کارشناس میزان خسارت را در محل ۵۰ درصد تخمین می‌زند، این میزان به نیشابور که می‌رسد ۴۰ درصد می‌شود؛ در استان ۳۰ درصد و... و نهایتا واریزی خسارت ۱۰ درصد است.

وی عنوان کرد: در بسیاری از موارد حتی ممکن است سیل و تگرگ به ظاهر بوته آسیبی نرساند و ظاهر بوته یا درخت سالم باشد و کارشناس نیز همین را می‌بیند و گزارش می‌کند اما قطعا سیل میزان عملکرد گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بوته‌ای که به ظاهر قد کشیده و رشد کرده، آیا مثل قبل محصول می‌دهد؟

این کشاورز که سابقه عضویت در شورای اسلامی روستا را هم دارد، گفت: مسئولان در روز اول سیل بازدیدهایی از منطقه داشتند اما تاکنون در بخش کشاورزی اقدام قابل توجهی صورت نگرفته است. علی‌الخصوص وضعیت قنات بسیار حاد است و چنانچه این قنات به موقع بازگشایی نشود، یکی از مهمترین منابع تامین آب شرب روستا که آب باکیفیتی هم دارد و در مواقع بحران آب شرب روستا را تامین می‌کند، از دست خواهد رفت.

اما در ادامه موضوع را از طریق جهاد کشاورزی شهرستان فیروزه پیگیری کردیم.

به قنات‌های روستای سلیمانی ۴ تا ۵ میلیارد ریال خسارت وارد شده است

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان فیروزه در ابتدا به تشریح خسارات ناشی از سیل در روستای سلیمانی پرداخت و در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: در روستای سلیمانی در مدت زمان نیم‌ساعت تا ۴۵ دقیقه حدود ۵۸ میلیمتر بارش داشتیم که این میزان بارندگی در مدت کم حجم بالایی از رواناب را از مسیر رودخانه به سمت اراضی کشاورزی روانه کرد.

حسن کلیدری اظهار کرد: بر اثر سیل ۲ قنات روستا مسدود شده که میزان خسارات وارد شده به این قنات‌ها ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان برآورد شده است.

وی همچنین به خسارت سیل به اراضی کشاورزی اشاره کرد و خاطرنشان کرد: بر اثر سیل ۱۰ تا ۱۵ هکتار از اراضی کشاورزی روستا رسوب‌گذاری شد و گل و لای سیلاب به کشت‌های این مزارع آسیب رسانده است. در بخش محصولات کشاورزی بهاره محصولاتی از جمله چغندر قند، زیره، نخود و... نیز آسیب دید. همچنین ۳۰ هکتار از اراضی کشاورزی روستا بر اثر تگرگ در روزهای بعد از سیلاب آسیب دید.

وی تصریح کرد: به طور کلی بر اثر سیلاب و تگرگ در مجموع به حدود ۵۰ هکتار از اراضی کشاورزی روستای سلیمانی بین ۱۰ و در بعضی مناطق تا ۱۰۰ درصد خسارت وارد شد.

تمام قنات‌های روستاها که مسدود شد، با اعتبار دولتی لایروبی می‌شود 

کلیدری تصریح کرد: بلافاصله بعد از سیلاب از منطقه بازدید داشتیم و به منظور بازگشایی قنوات نیز یکی ۲ روز بعد از سیلاب مقنی گذاشتیم که کار بازگشایی قنات‌ها را آغاز کردند و در حال حاضر مشغول به کار هستند و کار تا پایان لایروبی قنات ادامه دارد.

وی در رابطه با چگونگی پرداخت خسارت به کشاورزان نیز گفت: بیمه محصولات کشاورزی موضوعی است که کشاورزان باید به آن ترغیب شوند چرا که هر جا که در بخش کشاورزی خسارتی وارد شود، تنها از طریق همین بیمه می‌توان به کشاورز کمک کرد.

کلیدری گفت: از طریق شورای روستا یک کانال عمومی راه‌اندازی کرده‌ایم که مردم هم عضو آن هستند. از طریق این کانال و همچنین از مسیر کارشناس و مروج کشاورزی منطقه این پیام را به کشاورزان رساندیم که هر کس محصولاتش را بیمه کرده، به جهاد کشاورزی مراجعه کند تا پیگیر حق و حقوق آن‌ها از بیمه باشیم.

وی افزود: در حال حاضر تعداد کمی از روستاییان محصولاتشان را بیمه کرده‌اند که صندوق بیمه به این افراد خسارت پرداخت می‌کند. برای کسانی هم که محصولاتشان را بیمه نکرده و با توجه به اینکه تعداد زیادی از این افراد دامدار هم هستند، در تلاشیم که آنان نیز بتوانند از طریق دامدار کارت تسهیلاتی دریافت کنند و از این طریق کمکی به کشاورزان و دامداران منطقه شود تا بخشی از خساراتشان جبران شود.

رئیس جهاد کشاورزی فیروزه گفت: میزان خسارات وارده به بخش کشاورزی در کل شهرستان فیروزه حدود ۱۸ میلیارد تومان گزارش و ۱۲ قنات در روستاهای شهرستان بعد از سیل مسدود شده است اما جهاد کشاورزی تمام این قنات‌ها را با اعتبار دولتی لایروبی می‌کند.

بیشترین خسارت‌های سیل در شهرستان فیروزه از روستای سلیمانی گزارش شده است

مهدی باغیشنی، فرماندار شهرستان فیروزه نیز اظهار کرد: بیشترین خسارت‌های سیل در شهرستان فیروزه مربوط به روستای سلیمانی است؛ به طوری که در پی سیل ۳۵ مورد آب‌گرفتگی منازل و بروز صدمه جدی به لوازم و وسایل منزل و مواد غذایی داشتیم. همچنین سیل باعث تخریب دیوار منازل، بروز خسارت به انبارهای نگهداری کود شیمیایی، علوفه دام و... و ۴۰ راس دام سبک نیز در این روستا تلف شد.

باغیشنی تخریب تاسیسات آب شرب را از دیگر خسارت‌های ناشی از سیل در روستای سلیمانی ذکر کرد و افزود: بر اثر وقوع سیل حدود ۳۰۰ متر از خط انتقال آب شرب روستای سلیمانی آسیب دید و تصفیه‌خانه روستا که کار رسوب‌گیری را انجام می‌داد، ۱۰۰ در صد تخریب شد.

وی تصریح کرد: شدت سیل در این روستا به حدی بود که چهار تیر برق نیز سقوط کرد و بخشی از دیوار ساحلی روستا که توسط دهیاری احداث شده بود نیز تخریب شد.

آنچه این روزها با بروز خسارت به بخش کشاورزی در گفته بسیاری از روستاییان و کشاورزان مشهود است، نارضایتی آن‌ها از خدمات بیمه است؛ این در حالی است که مسئولان مدام تاکید می‌کنند کشاورزان باید به بیمه محصولات کشاورزی ترغیب شوند؛ حال سوال اینجاست که آیا برای ترغیب کشاورزان به بیمه اقدامی هم صورت گرفته است؟

مورد دیگر اینکه شاید یکی از دلایل مهم تکرار سیلاب در بسیاری از نقاط سیل‌خیز نبود مدیریت اصولی رواناب و عدم احداث سازه‌های درست و اصولی است و قطعا در مناطقی مانند استان خراسان و شهرستان‌های آن که بحران کم‌آبی نیز بیداد می‌کند، مدیریت رواناب‌ها و استفاده درست از آن جهت ذخیره‌سازی مناسب و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی از ضروریات است.

آیا برای تکرار نشدن این مشکل در سال‌های آینده فکری خواهد شد؟ اگر مسئولان به موضوع بیمه به طور جدی وارد نشوند، دیری نخواهد پایید که دار و ندار یک کشاورز را آب می‌برد و کشاورز می‌ماند و قول‌های خوش‌آب و رنگ مدیران که چه بسا با گذشت روزهایی از سیلاب زیر همین گل و لای مدفون و به فراموشی سپرده می‌شود.

انتهای پیام