در حال حاضر استئاتوهپاتیت غیرالکلی شایع‌ترین بیماری مزمن کبدی و پیوند کبد در جهان است. انباشتگی چربی در کبد با آترواسکلروز (رسوب چربی) در عروق قلب و مغز و نیز مرگ و میر و عوارض ناشی از سکته قلبی و مغزی ارتباط دارد. این بیماری با توده چربی احشایی و سندروم متابولیک ارتباط قوی مرتبط است.

تخمین زده شده که میزان وقوع کبد چرب غیرالکلی در جمعیت معمولی حدود ۲۴-۱۰ درصد است. در افراد چاق این مقدار حدود ۱۰۰-۳۰ درصد و در کودکان چاق حدود ۵۲.۸ درصد است.

در پژوهشی که توسط رایکا جمالی، مهدی آقامحمدی، ام‌البنین پاک‌نژاد و شاهرخ کربلایی انجام شد، اثر کاهش مصرف سیگار بر آزمون‌های عملکرد کبد و شاخص‌های متابولیک در بیماران سیگاری مبتال به استئاتوهپاتیت غیرالکلی مورد بررسی قرار گرفت.

این پژوهشگران با بیان اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد، حدود ۲۵ درصد این بیماران ممکن است به سمت سیروز پیش بروند، معتقدند که شواهد روزافزونی وجود دارد که  نشان می‌دهد مصرف سیگار می‌تواند در ایجاد بیماری استئاتوهپاتیت غیرالکلی نقش داشته باشد. همچنین ارتباط مشخصی میان سال‌های مصرف سیگار و شدت فیبروز کبدی با استفاده از بیوپسی کبد نشان داده شده است.

در استئاتوهپاتیت غیرالکلی میزان سوخت وساز چربی داخل سلول‌های کبدی مختل می‌شود و انباشتگی تری‌گلیسیرید در سلول به‌‎وجود می‌آید. این روند با مهار آنزیم‌های مختلفی که در این چرخه سوخت‌وساز قرار دارند، صورت می‌گیرد.

این تیم تحقیقاتی اظهار کردند که دود سیگار با مهار آنزیم ۵ که نقش کلیدی در سنتز تری‌گلیسیرید دارد، باعث تجمع چربی در بافت کبد می‌شود و با توجه به مطالب بیان‌شده به‌نظر می‌رسد که کاهش مصرف سیگار بتواند روند مطلوبی در جهت بهبودی ساختار کبدی و متابولیک در بیماران مبتلا به استئاتوهپاتیت غیرالکلی ایجاد کند.

در این مطالعه که با هدف بررسی اثرات کاهش مصرف سیگار بر آزمون‌های عملکرد کبد و شاخص‌های متابولیک در بیماران سیگاری مبتال به استئاتوهپاتیت غیرالکلی انجام شد، علاوه بر درمان استاندارد، همه بیماران به منظور کاهش مصرف سیگار تحت ۶ جلسه آموزش به روش «مصاحبه انگیزشی» قرار گرفتند. این کارآزمایی شامل دو گروه بود. گروه «موفق» مبتلایان به استئاتوهپاتیت غیرالکلی بودند که کاهش در مصرف سیگار به میزان بیش از ۵۰ درصد را در طول شش ماه درمان داشتند. گروه «ناموفق» نیز مبتلایانی بودند که در مصرف سیگار کاهش کمتر از ۵۰ درصد را داشتند. ۴۳ نفر از بیماران در گروه موفق و ۶۱ نفر در گروه ناموفق بودند.

نتایج پژوهش نشان داد در آنالیز بین گروهی کاهش میانگین میزان فشارخون، اندازه دور کمر، آالنین آمینو ترانسفراز، آلکالین فسفاتاز، قندخون ناشتا، انسولین، تریگلیسیرید، کلسترول، لیپوپروتئین با دانسیته بالا و میزان چربی کبد در پایان تحقیق در گروه موفق بیشتر از گروه ناموفق بود.

همچنین در آنالیز درون گروهی، میزان چربی کبد در گروه ناموفق افزایش و در گروه موفق کاهش داشت. در حالیکه متغیرهای وزن، شاخص توده بدنی، اندازه دور کمر، فشارخون، آلکالین فسفاتاز، قندخون ناشتا، انسولین، تریگلیسیرید، کلسترول و لیپوپروتئین با دانسیته بالا پس از ۶ ماه درمان در هر دو گروه کاهش معنی داری داشتند.

این پژوهش در نهایت نتیجه‌گیری کرد که به‌نظر می‌رسد درمان استاندارد همراه با کاهش مصرف سیگار تأثیر بیشتری نسبت به درمان استاندارد (بدون کاهش مصرف سیگار)، در کاهش آمینوترانسفرازها و شاخص‌های متابولیک سرمی، اندازه دور کمر و میزان چربی کبد در افراد سیگاری مبتلا به استئاتوهپاتیت غیرالکلی دارد.

نتایج این پژوهش در شماره ۴، دوره ۳۴ دوماهنامه فیض دانشگاه علوم پزشکی کاشان منتشر شد.

انتهای پیام