هوای مطبوع و آسمان دلکشی که هاله‌ای از سیاهی و پلیدی فعالیت‌های بی‌علم انسانی را در آغوش خود به تنگ گرفته‌ و از وضعیت موجود نیز رضایت ندارد.

آلودگی هوا واژه قریبی است که پاسخی برای پرسش بیماری‌های ریوی و ام‌اس و نواقص جسمانی نوزادان است و چالشی هر ساله در اکثر کلان شهرها است؛ اما سؤال اینجاست که آیا راهی برای کنترل و کاهش این آلودگی وجود دارد؟

آلودگی هوا از عوامل متعددی نشئت می‌گیرد که بارزترین آن آلودگی ناشی از فعالیت نیروگاه‌های تولید برق است، بحثی که با تشدید وضعیت آلایندگی‌ها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

نیروگاه‌های حرارتی انواع مختلفی مانند بخاری، سیکل ترکیبی، گازی و دیزلی دارند که برای تولید برق نیازمند مصرف سوخت‌های فسیلی نظیر گاز طبیعی و گازوئیل هستند که با احتراق آن‌ها انرژی مورد نیاز برای تولید برق را به دست می‌آید.

درواقع نیروگاه‌های حرارتی، اکنون ۹۰ درصد برق کشورمان را از محل سوزاندن سوخت‌هایی مانند گاز طبیعی، گازوئیل و مازوت تأمین می‌کنند که به تبع آن سطح وسیعی از آلاینده‌های هوا را سبب می‌شوند.

اما نکته قابل توجه اینجاست که باوجود سهم زیاد سوخت مصرفی این نیروگاه‌ها در افزایش آلودگی هوا، سایر صنایع سوخت سنگین نیز در این تراژدی نقش‌آفرینی می‌کنند.

این نیروگاه‌ها به طور معمول با استفاده از گاز طبیعی فعالیت می‌کنند، اما مشکل زمانی تشدید می‌شود که در زمستان با در اولویت قرار گرفتن تأمین گاز شهری، مصرف سوخت‌های مایع در نیروگاه‌ها افزایش و به‌ دنبال آن میزان آلایندگی نیروگاه‌ها نیز روند رو به اوج‌گیری افزونی را تجربه می‌کند؛ لذا می‌توان گفت مصرف گاز طبیعی برای کاهش آلودگی‌ها بهتر است، درواقع مصرف گازوییل و مازوت به خصوص در فصول سرد سال به خاطر خروج گوگرد موجود در مازوت از دودکش‌ها، به همراه بروز پدیده وارونگی دما (اینورژن) تأثیر بالایی در آلودگی هوا دارد.

در این خصوص شفیعی، معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست استان قم، در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: با توجه به خصوصی‌سازی نیروگاه سیکل ترکیبی و تأثیر فعالیت آن بر هوای استان قم، بایستی اذعان کرد که نوع سوخت این نیروگاه مؤثر بر آلودگی هوای شهر است.

وی افزود: نیروگاه قم در بین سایر نیروگاه‌های کشور جزو نیروگاه‌های خوب و متوسط محسوب می‌شود، چراکه بسیاری از نیروگاه‌های موجود در بافت تهران راندمانی به‌شدت پایین را دارا بوده و در وضعیت نامناسبی قرار دارند، لذا خوشبختانه استان قم این حجم از تولید مازوت را ندارد و فعالیت نیروگاه از گازوئیل و گاز نشئت می‌گیرد و راندمان انرژی نسبتاً مناسب‌تری را نسبت به میانگین راندمان کشوری دارا است.

شفیعی در خصوص اهمیت این راندمان انرژی در نیروگاه قم در نوع سوخت مورد استفاده آن اظهار کرد: این راندمان به لحاظ تغییرات اقلیمی و گازهای گلخانه‌ای قابل‌توجه است، لذا در بحث سوخت نیز ما اقدامات و پیگیری‌ها و مکاتبات بسیار زیادی طی سال‌های اخیر انجام‌شده است.

وی ادامه داد: سوخت نیروگاه به صورت کلی چه مایع و چه گاز، در مدیریت خود نیروگاه نیست و خود نیروگاه بر اساس ادعاهای خود دارای طراحی اولیه‌ای برمبنای گاز بوده و سوخت گاز هم راندمان بهتری دارد و هم استهلاک کم‌تری برای تجهیزات آن ایجاد می‌کند، سوخت مایع نیز که استفاده آن به اجبار است موجب تهدید محیط زیست می‌شود و مدیریت آن نیز در قم اتفاق نمی‌افتد.

شفیعی با اشاره به مدیریت بحث سوخت نیروگاه‌های استان قم که در اختیار تهران قرار دارد، تصریح کرد: مدیریت شبکه گاز و تعیین تکلیف نوع سوخت مصرفی همه نیروگاه‌های موجود در سراسر کشور به خصوص قم در اختیار تهران است که چه نیروگاهی در چه استانی چه میزان از ظرفیت گاز در چه فصلی استفاده کند، لذا ما نیز با حضور استاندار قم مکاتباتی ترتیب داده و مراجعه نیز صورت گرفته و آن‌ها نیز بحث و استدلال خاص خود در مدیریت سوخت کشور را دارند.

وی با اشاره به تضرر جدی نیروگاه استان قم در بحث نوع سوخت مصرفی آن، بیان کرد: متأسفانه نیروگاه قم از تغییر نوع سوخت مصرفی خود بسیار متضرر شده و چاره‌ای جز تمکین از شرایط ابلاغ شده به وی را نیز نخواهد داشت.

شفیعی افزود: در سفر اخیر ریاست جمهوری عرض ما بر این بود که هم سوخت مایع با کیفیت‌تری در اختیار قم قرار دهند؛ به لحاظ تعیین تکلیف هیئت وزیران و وزرای نفت بر این پروسه مصرف سوخت و هم بتوانند روزهای بیشتری از سوخت گاز را در اختیار نیروگاه بگذارند تا تأثیر مثبتی بر کاهش آلودگی سطح شهر قم داشته باشد.

وی از اولویت‌بندی نیروگاه‌ها نزد وزارت نفت تهران گفت و اظهار کرد: بسیاری از نیروگاه‌ها برای تهران حساسیت بیشتری دارند و سوخت بهتر با کیفیت‌تری را نیز به آن‌ها تخصیص خواهند داد و به نیروگاه‌هایی که تأثیر کمتری بر آلودگی هوا دارند سوختی با کیفیتی متوسط تحویل داده می‌شود.

شفیعی گفت: تلاش ما بر این است که نیروگاه قم نیز جزو نیروگاه‌های حساس داخل کشور قلمداد شود تا از شدت آلودگی‌های زیست‌محیطی و هوایی قم کاسته شود و اولویت‌های بالاتری را در زمینه تخصیص گاز و سوخت مایع را اعطا کنند.

باوجود تلاش جدی مسئولین جهت بهبود کیفیت سوخت و کاهش آلودگی‌های هوایی در سال‌های اخیر، اما تردد خودروهای فرسوده، فعالیت نیروگاه‌ها و صنایع آلاینده در نزدیکی شهر، ‌باز هم به این آلودگی دامن می‌زند که در این بین سهم نیروگاه‌ها و صنایع بیشتر قلمداد می‌شود.

افزایش مصرف گاز در بخش خانگی که نیروگاه‌ها را به سوخت دوم اجبار می‌کند، شاه‌کلید ماجرای تکراری آلودگی هرساله‌ هوای زمستان‌ها است که از دید مسئولین ذی‌ربط آن گریزی هم از آن نیست مگر انتظار برای پایان فصل سرما بدون هیچ اقدام پیشگیرانه‌ای!

با ادامه این روند و عدم تبدیل نیروگاه‌های گازی به نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و عدم توجه به این منابع فسیلی و تجدید ناپذیر و ارزشمند، مشکل سوخت نیروگاه‌ها و سهم پررنگ وی در افزایش آلودگی‌ها به معضلی عظیم مبدل شده که عزم همگانی نیز مشکل‌گشای آن نخواهد بود.

انتهای پیام