«ژانویه»
«حمله به ساختمان کنگره آمریکا»
در ششم ژانویه امسال، دو گروه به ساختمان کنگره آمریکا رفتند. گروه اول نمایندگان کنگره بودند که برای تایید پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری به محل کار خود پا گذاشتند؛ گروه دوم اما، حامیان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت و نامزد شکست خورده انتخابات بودند که برای جلوگیری از صدور این تاییدیه به ساختمان کنگره یورش بردند. ترامپ اندکی پیش از آن، در سخنرانی خود مجددا مدعی تقلب در انتخابات شد؛ او از هوادارانش خواست جلوی "رأیْ دزدی" را بگیرند و آنها را به سمت ساختمان کنگره سرازیر کرد.
۵ کشته و ۱۴۰ مجروح تنها دستاورد شورشی بود که نه تنها در نهایت مانع تایید نتیجه این انتخابات نشد، بلکه از جانب سران حزب جمهوریخواه ترامپ هم مورد سرزنش شدید قرار گرفت؛ کنگره آمریکا ساعاتی بعد در بامداد هفتم ژانویه، نتیجه انتخابات را تایید کرد و بایدن در ۲۰ ژانویه میهمان چهار ساله کاخ سفید شد.
«ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان»
ارزش بازار شرکت خودروسازی تسلا در سال جاری از مرز «یک تریلیون دلار» عبور کرد. مدیرعامل «تسلا»، بنیانگذار و مدیرعامل «اسپیسایکس» و بنیانگذار «پیپال»، تنها بخشی از عناوین این کارآفرین متولد آفریقای جنوبی است؛ داراییهای ایلان ماسک در ژانویه امسال به ۱۹۴.۸ میلیارد دلار رسید و او با سبقت از جف بزوس، بنیانگذار آمازون، ثروتمندترین فرد جهان شد.
شاید این یکی از دلایلی بود که باعث شد چندی پیش، «مجله تایم» عنوان «شخص سال» را به او بدهد.
«فوریه»
«کودتا در میانمار»
در یک ماهه اول امسال، غرب این کره خاکی هنوز در بهت وقایع ششم ژانویه و درگیر اخبار داغ ثروت ماسک و پیشرفتهای تسلا بود؛ اما در همین میان، کشوری در جنوب شرقی آسیا آبستن کودتایی دیگر بود. در نخستین روز دومین ماه سال جاری، ارتش میانمار که مدعی تقلب در انتخابات اخیر بود، طی یک کودتا دولت منتخب آنگسانسوچی، رهبر این کشور را سرنگون کرده و قدرت را در دست گرفت. سوچی و مقامات دولتش بازداشت شده و ژنرال مینآنهلاینگ، در راس قدرت قرار گرفت.
از آن زمان تا کنون، مردم میانمار بارها به حکومت نظامی اعتراض کرده و سرکوب شدهاند. به گزارش رویترز، تا امروز بیش از ۱۳۰۰ تن از شهروندان این کشور در تظاهرات ضد کودتا کشته شدهاند.
«مارس»
«دیدار تاریخی پاپ و آیتالله»
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان، در ششم مارس و در اقدامی بیسابقه به عراق سفر کرده و در منزل آیتاللهالعظمی سید علی سیستانی، با او دیدار کرد. او در این دیدار که اولین ملاقات یک «پاپ» و یک «آیتاللهالعظمی» بود، از مسلمانان عراق خواست که با آغوش باز، پذیرای مسیحیانی باشند که مدتهاست در این کشور در تنگنا قرار دارند.
مسیحیان عراق، خصوصا در زمان تصرف مناطق شمالی این کشور به دست داعش، تحت فشار زیادی قرار داشتند و احتمالا یکی از دلایل برجسته سفر پاپ، حمایت از این اقلیت مسیحی بود.
«آوریل»
«اجلاس اقلیمی روز زمین»
در ۲۲ آوریل و در «روز زمین»، آمریکا که چند ماهی میشد با روی کار آمدن بایدن، به معاهده پاریس بازگشته بود، میزبان اجلاس اقلیمی بود؛ نشستی مجازی که در آن جو بایدن متعهد شد تا سال ۲۰۳۰، میزان انتشار گازهای گلخانهای آمریکا را نسبت به سال ۲۰۰۵ به نصف برساند. آمریکا در این اجلاس از ۴۰ کشور دنیا دعوت به عمل آورد.
«مه»
«جنگ غزه»
در اوایل ماه مه، رای دادگاه عالی رژیم صهیونیستی برای تصاحب خانههای شش خانواده فلسطینی در منطقه «الشیخ جراح»، اعتراض فلسطینیها در بیتالمقدس شرقی را به همراه داشت. پس از آن، دو حمله توسط نیروهای اسرائیل به مسجدالاقصی صورت گرفت که زمینهساز جنگی تمام عیار شد. این جنگ که دهم ماه مه آغاز شد ۱۱ روز به طول انجامید و طبق آمار سازمان ملل متحد، منجر به زخمی شدن ۲۰۰۰ فلسطینی و کشته شدن ۲۵۶ تن از جمله ۶۶ کودک و ۴۰ زن شد.
همچنین در این درگیریها ساختمان خبرگزاری آسوشیتدپرس و خبرگزاری الجزیره در غزه مورد اصابت سه موشک اسرائیلی قرار گرفته و کاملا تخریب شد؛ اسرائیل بی هیچ سندی مدعی شد که حماس از آن ساختمان استفاده میکرده اما کارکنان این دو خبرگزاری، چنین ادعایی را رد کردند.
«ژوئن»
«پایان کار نتانیاهو»
محکومیت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر وقت اسرائیل در سال ۲۰۱۹ به فساد، رشوه و خیانت در امانت، یکی از دلایلی بود که باعث شد انتخابات ۲۰۱۹، هفت ماه زودتر از موعد مقرر خود و در آوریل برگزار شود. اما این انتخابات راه به جایی نبرد؛ از آنجا که هیچ یک از احزاب، موفق به تشکیل ائتلاف نشد، بنبستی سیاسی رقم خورد که بیش از دو سال به طول انجامید. بعد از دو انتخابات ناموفق دیگر در سپتامبر ۲۰۱۹ و مارس ۲۰۲۰، سرانجام با ائتلاف نفتالی بنت و یائیر لاپید، پرونده نخست وزیری نتانیاهو در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱ بسته شد؛ اما پروندههای قضاییاش همچنان باز است.
نتانیاهو که از سال ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ نیز نخست وزیر اسرائیل بود، مجموعا ۱۵ سال این منصب را در اختیار داشته و کهنهکارترین نخست وزیر این رژیم به حساب میآید.
«ژوئیه»
«جاسوسافزار پگاسوس»
پگاسوس، جاسوسافزاری ساخته شرکت فناوری «ان.اس.او» در اسرائیل است که برای نخستین بار در سال ۲۰۱۶ بر روی تلفن همراه یکی از فعالان حقوق بشر شناسایی شد. پگاسوس به گونهای طراحی شده است که حتی نیاز نیست روی لینک مخربی کلیک کنید تا قربانی آن شوید، یک تماس ساده در واتسپ کافی است تا این جاسوسافزار به تماسها، پیامکها، تصاویر، ویدیوها، موقعیت جغرافیایی و حتی دوربین و میکروفون تلفن همراه شما دسترسی پیدا کند.
در سال ۲۰۲۰، لیستی حاوی ۵۰ هزار تلفن همراه که باور میرفت مورد هدف حملات گروه ان.اس.او قرار داشته باشند، به دست سازمانهای «عفو بینالملل» و «داستانهای ممنوعه» رسید. این آمار در اختیار ۱۷ سازمان رسانهای دیگر قرار گرفت و تحقیقات گستردهای بر روی آن انجام شد؛ سر انجام پس از تلاش چند ماهه بیش از ۸۰ روزنامهنگار از رسانههای مختلف جهان، نتایج این تحقیقات در ۱۸ ژوئیه سال جاری منتشر شد و نشان داد که دولتهای خودکامه از این جاسوسافزار برای جاسوسی و سرکوب فعالان حقوق بشر، روزنامهنگاران و وکلای سرتاسر جهان استفاده میکنند؛ این در حالیست که ان.اس.او مدعی است که هدف پگاسوس، مقابله با تروریسم و جرم و جنایت است.
«اوت»
«افغانستان»
«خروج آمریکا از افغانستان»، «فرار اشرف غنی»، «سقوط کابل»، «شکست ماموریت آمریکا در افغانستان» و «به قدرت رسیدن طالبان» از جمله عباراتی هستند که میتوانند جایگزین تیتر فعلی باشند و همگی بخشی از این مهمترین رویداد ۲۰۲۱ را تشکیل دادهاند. از اوایل سال میلادی جاری و تنها در «سرویس بینالملل خبرگزاری ایسنا» بیش از ۲۰۰۰ خبر منتشر شده است که در تیتر آنها نام افغانستان به چشم میخورد؛ این یعنی هر ۴ ساعت یک خبر. اما آنچه حائز اهمیت است، این است که همه عبارات بالا، در ۱۵ اوت به واقعیت بدل شدند.
در ماه آوریل، واشنگتن اعلام کرد که ظرف مدت پنج ماه، نیروهای آمریکا افغانستان را ترک خواهند کرد. طالبان هم علیرغم در جریان بودن مذاکرات با دولت وقت افغانستان، حملاتش علیه نیروهای امنیت ملی این کشور را تشدید کرده و هر روز مناطق بیشتری را به تصرف خود درآورد. تا اواخر ماه ژوئیه، آمریکا تقریبا ۹۵ درصد از نیروهای خود را خارج کرده و تنها ۶۵۰ سرباز را برای محافظت از سفارت این کشور در کابل نگه داشته بود.
در اوایل ماه اوت، طالبان حملات مستقیم به مناطق شهری را آغاز کرد. در ششم اوت، «نیمروز» اولین قطعه از دومینوی ولایتهای افغانستان بود که یکی پس از دیگری به تصرف طالبان در آمد و با سقوط «مزار شریف» و «جلالآباد»، کابل تنها منطقه شهری بزرگی بود که هنوز تحت کنترل دولت اشرف غنی بود.
در ۱۵ اوت، تنها ۹ روز پس از تصرف اولین ولایت افغانستان، طالبان وارد کابل شد و اشرف غنی فرار را بر قرار ترجیح داد. احتمالا هیچ کس، حتی خود طالبان هم باورش نمیشد اما ظرف چند ساعت، کابل سقوط کرد و تصاویر ورود طالبان به ارگ ریاست جمهوری افغانستان در شبکههای مجازی دست به دست شد.
پس از آن، خیل عظیمی از شهروندان افغان و توابع دیگر کشورها، از ترس طالبان، به فرودگاه کابل سرازیر شدند و تصاویر بیبدیلی را رقم زدند؛ مادری که از روی سیمهایی خاردار فرودگاه، فرزند خردسالش را به سربازان انگلیسی و آمریکایی میسپارد تا او را از کابل خارج کنند، افغانهای وحشتزدهای که از بال هواپیما آویزان شدند و با برخاستن هواپیما از روی زمین، از فراز آسمان به همان خاکی سقوط کردند که قصد ترکش را داشتند، انفجار انتحاری فرودگاه کابل که بیش از ۱۵۰ کشته و ۱۰۰ زخمی در پی داشت؛ اینها همه وقایعی هستند که بیشک تا همیشه در خاطره تصویری ما از این سال، باقی خواهد ماند.
با روی کار آمدن طالبان، جامعه جهانی داراییهای بانکی افغانستان را مسدود و کمکهای بشردوستانهاش را قطع کرد؛ کمکهایی که حتی در دولت غنی، شاهراه حیاتی این مردم جنگزده بود.
تا پایان ۲۰۲۱، هنوز هیچ کشوری به صورت رسمی، دولت طالبان را به رسمیت نشناخته است اما حامد کرزای، نخستین رئیس جمهوری که در سال ۲۰۰۱، با حمله آمریکا و پایین کشیدن طالبان از مسند قدرت روی کار آمد، در روزهای پایانی ۲۰۲۱ در گفتوگو با سی.ان.ان گفت که طالبان «قدرت بالفعل افغانستان امروز» است و جامعه جهانی باید این «واقعیت را به رسمیت بشناسد».
«سپتامبر»
«پیمان آکوس»
نمایندگان استرالیا، انگلیس و آمریکا در حاشیه نشست دو روزه «گروه هفت» که در ۱۱ ژوئن برگزار شد، با یکدیگر دیدار کردند. سه ماه بعد، در ۱۶ سپتامبر، استرالیا قرارداد ۶۶ میلیارد دلاری خرید زیردریایی از فرانسه را لغو کرده و از پیمان امنیتی جدیدی با آمریکا و انگلیس خبر داد؛ پیمانی موسوم به «پیمان آکوس» که قرار است استرالیا را به زیردریاییهای هستهای مجهز کند.
پاریس این اتفاق را به مثابه «خیانت» و «خنجری از پشت» دید و سفرایش را از آمریکا و استرالیا فراخواند. چند ماه بعد در نشست گروه ۲۰ در رم، جو بایدن با امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه دیدار کرده و گفت که کشورش در این مسئله «ناشیانه» رفتار کرده است؛ آمریکا مدعی شد که فکر میکرده فرانسه از قرارداد جدید خبر دارد، اما استرالیا گفت کاخ سفید از قبل میدانسته که فرانسه از این پیمان بیاطلاع است. به هر حال، اینکه بایدن میدانست یا نمیدانست، از اهمیت چندانی برخوردار نیست؛ حقیقت مسلم این است که در ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، فرانسه قرارداد ۶۶ میلیارد دلاری ساخت ۱۲ زیردریایی برای استرالیا را از دست داد.
«سفر چهار انسان معمولی به فضا»
امسال برای صنعت فضانوردی، سال پر رونقی بود و فارغ از کسانی که در سال جاری برای چندمین بار زمین را ترک کردند، ۲۸ نفر برای اولین بار به فضا رفتند که در میان آنها نام جف بزوس، بنیانگذار آمازون هم به چشم میخورد. در این سال رکورد جوانترین و مسنترین افرادی که تا کنون به فضا رفتهاند نیز شکسته شد و پسری ۱۸ ساله و زنی ۸۲ ساله، پا به فضا گذاشتند؛ اما شاید مهمترین دستاورد فضایی بشر در سال جاری، مربوط به «اینسپیریشن ۴» در ۱۶ سپتامبر باشد که در آن، چهار تن از شهروندان عادی زمین، سوار بر کپسول «دراگون» شرکت اسپیساکس، تا فاصله ۵۷۵ کیلومتری زمین رفته و سه روز بعد، در اقیانوس اطلس فرود آمدند.
این نخستین باری بود که انسانها در سفری فضایی، از حضور مستقیم یک فضانورد حرفهای بیبهره بودند.
«اکتبر»
«اسناد پاندورا»
در سوم اکتبر، شبکهای با بیش از ۶۰۰ خبرنگار در ۱۱۷ کشور دنیا با نام «کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی»، ۱۱.۵ میلیون سند با نام اسناد «پاندورا» را منتشر کرد؛ اسنادی با حجم ۲.۹ ترابایت که حاوی اطلاعات حسابهای مالی «فراساحلی» ۳۵ رهبر فعلی و سابق جهان، و بیش از ۳۳۰ تن از سیاستمداران و مقامات عالیرتبه بود.
برخی کشورها این اسناد را دروغ خواندند و برخی دیگر، مشغول تحقیقات شدند؛ رئیس جمهوری وقت شیلی استیضاح شد، اپوزیسیون پاکستان خواستار استعفای نخست وزیر شد، نخست وزیر جمهوری چک در آستانه انتخابات پارلمانی، به خرید کاخی در فرانسه متهم شد و دادستانی اکوادور تحقیقاتی را درباره فساد مالی رئیس جمهوری این کشور آغاز کرد.
«کودتا در سودان»
در ۱۶ اکتبر، حامیان حکومت نظامی در سودان، که خواستار کودتای ارتش بودند، به مدت پنج روز در مقابل کاخ ریاست جمهوری سودان در شهر خارطوم تحصن کردند. در مقابل، صدها هزار طرفدار حکومت غیرنظامی در ۲۱ اکتبر در سراسر کشور به خیابانها آمده و حمایت خود را از دولتی مدنی، اعلام کردند. در ۲۴ اکتبر، طرفداران حکومت نظامی بار دیگر به خیابانها آمده و بعضی از جادهها و پلهای خارطوم را مسدود کردند و فردای آن روز، در ۲۵ اکتبر، ژنرال عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیتی سودان در کودتایی نظامی، قدرت را در دست گرفت.
عبدالله حمدوک، نخست وزیر سودان، که از این حاکمیت نظامی حمایت نکرده و خواستار مقاومت گسترده مردم شده بود، در ۲۶ اکتبر به حصر خانگی محکوم شد؛ وزرای کابینه، اعضای احزاب سیاسی، وکلا، فعالان جامعه مدنی، روزنامهنگاران، مدافعان حقوق بشر و رهبران تظاهرات ضدنظامی نیز دستگیر شده و در مکانی نامعلوم تحت بازداشت قرار گرفتند؛ اما تظاهرات ضدنظامی همچنان ادامه داشت.
البرهان که با مقاومت گسترده داخلی و خارجی مواجه بود، در ۲۱ نوامبر توافقی حاوی ۱۴ بند با حمدوک امضا کرد که شامل بازگشت حمدوک به نخست وزیری، تشکیل یک دولت تکنوکرات و آزادی بازداشتشدگان سیاسی بود؛ اما برخی حامیان حکومت مدنی، از جمله «اتحادیه مشاغل سودان» و «ائتلاف گروههای آزادی و تغییر» با این توافق مخالفت کرده و به کلی خواستار کوتاه کردن دست ارتش از سازوکار حکومتی سودان هستند. این اعتراضات تا کنون دهها کشته و زخمی در پی داشته است.
«کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل»
به گفته دانشمندان، زمین امروز، ۱.۲ درجه سانتیگراد گرمتر از قرن ۱۹ است و اگر اوضاع همینطور پیش برود، تا آخر قرن فعلی، ۲.۴ درجه دیگر هم به دمای آن اضافه خواهد شد. شاید ۲.۴ عدد کوچکی به نظر برسد اما محققان معتقدند که همین افزایش ناچیز، موجب تغییرات شدید آبوهوایی، افزایش نرخ مرگومیر، افزایش آلودگی هوا، نابودی حیات وحش، اقیانوسهای اسیدیتر، افزایش سطح آب دریاها و مشکلات متعدد دیگری خواهد شد. دانشمندان میگویند برای پیشگیری از چنین اتفاقاتی، کشورها نباید بگذارند میزان افزایش دمای زمین تا آخر قرن ۲۱، از ۱.۵ درجه بیشتر شود و این محور بیستوششمین نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد، موسوم به «کاپ ۲۶» بود که از ۳۱ اکتبر تا ۱۲ نوامبر در گلاسکو ادامه داشت.
توافق گلاسگو اولین معاهده اقلیمی است که به طور صریح قصد کاهش مصرف بدترین عامل تولید گازهای گلخانهای، یعنی زغالسنگ را دارد؛ اما بنابر اظهارات آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، این تعهدات برای محدود کردن میزان افزایش دمای زمین به ۱.۵ درجه سانتیگراد، کافی نیست.
«نوامبر»
«اوجگیری مناقشه اوکراین - روسیه»
از اواسط ۲۰۲۱، اخبار ضد و نقیضی مبنی بر فعالیتهای نظامی روسیه در مرز اوکراین مخابره میشد و به نظر میرسید که مسکو، تعداد نیروهایش را در مرزهای این کشور، کم و زیاد میکند؛ اما در تاریخ سوم نوامبر امسال، اوکراین رسما تایید کرد که تعداد ۹۰ هزار تن از نیروهای ارتش روسیه در مرزهای این کشور حضور دارند.
کییف، روسیه را به ایجاد بحران برای فروپاشی اروپا متهم کرد و روسیه مکررا تاکید کرد که حق دارد نیروهایش را در هرکجای خاک خود مستقر کند؛ آمریکا و تصاویر ضبط شده توسط ماهوارههایش از «حمله قریبالوقوع» روسیه به اوکراین هشدار میداد و روسیه که مخالف عضویت اوکراین در «سازمان پیمان آتلانتیک شمالی» بود، از ناتو میخواست به فعالیتهای نظامیاش در نزدیکی مرزهای روسیه، پایان دهد.
کرملین در ۱۵ دسامبر از غرب تضمینهایی خواست و آنها را شرط کاهش تنشها و عقب کشیدن نیروهایش از مرز دانست؛ تضمینهایی که روسیه در آن خواستار مواردی همچون عدم عضویت اوکراین در پیمان ناتو و جلوگیری از گسترش بیشتر ناتو در «شرق» شد.
گرچه آمریکا و ناتو هنوز به صورت رسمی پاسخی به تضمینهای درخواستی روسیه ندادهاند، اما، در ۲۵ دسامبر، خبرگزاری رویترز به نقل از یک پایگاه خبری مستقل در روسیه اعلام کرد که مسکو ۱۰ هزار تن از نیروهایش را از مرز اوکراین خارج کرده است.
«پایان اعتراضات کشاورزان هند»
بیشک وقتی پارلمان هند در سپتامبر سال گذشته، قوانین جنجالی کشاورزی را تصویب میکرد، نمیدانست اعتراضاتی ۴۹۰ روزه را جرقه میزند که به گفته برخی منابع، تا ۷۵۰ کشته در پی داشته است. به موجب این قوانین، دیگر دولت هند محصولات را به صورت یکجا از کشاورزان نمیخرید و کشاورزان باید مستقیما محصولات خود را در بازار آزاد میفروختند؛ اما تصویب این قوانین، کشاورزان را نگران حذف کف تصویبی قیمتها از سوی دولت کرد، چرا که در این صورت، خریداران خصوصی محصولات آنها را با قیمت ناچیزی از آنان میخریدند.
با بیش از یک سال تظاهرات گسترده کشاورزان، نهایتا در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، دولت و پارلمان هند در برابر خواسته آنها تسلیم شده و این قوانین را لغو کردند.
«دسامبر»
«پایان کار آنگلا مرکل»
او اولین صدراعظم زن آلمان بود، عنوان قدرتمندترین زن جهان را کسب کرده بود و در حل و فصل مناقشات اساسی اتحادیه اروپا، نقشی کلیدی داشت؛ مسائلی نظیر «خروج انگلیس از اتحادیه اروپا» و «بحران پناهجویان اروپا» و «بحران مالی منطقه یورو» اما در هشتم دسامبر ۲۰۲۱، رهبری ۱۶ ساله آنگلا مرکل بر بزرگترین قدرت اقتصادی این قاره، به پایان رسید.
در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۱، انتخابات مجلس فدرال آلمان برگزار شد و از پایان جنگهای جهانی تا کنون، این زن ۶۷ ساله، نخستین صدراعظمی بود که با اراده خود، تصمیم گرفت در انتخابات نامزد نشود و «کمی چرت» بزند.
در این انتخابات، رهبر حزب سوسیال دموکرات، یعنی «اولاف شولتس» با دو حزب «سبزها» و «دموکراتهای آزاد» ائتلاف کرده و موفق به تشکیل دولت شد. این دولت نهایتا با کسب ۳۹۵ رای موافق در پارلمان آلمان، به تصویب رسیده و در هشتم دسامبر ۲۰۲۱، اولاف شولتس، صدراعظم جدید آلمان شد.
«پرتاب تلسکوپ فضایی جیمز وب»
شاید اگر تا آخرین روزهای امسال، به کلمات «۲۰۲۱» و «فضا» فکر میکردید، «اینسپیریشن۴» و نخستین نمونه واقعی «گردشگری فضایی» در برابر چشمانتان نقش میبست اما «ناسا» در ۲۴ دسامبر، تلسکوپ فضایی «جیمز وب» را به قلب آسمانها - و حتی تاریخ هستی - نشانه گرفت. ساخت این تلسکوپ که نه تنها مهمترین ساخته بشر در این سال، بلکه شاید بزرگترین دستاورد علمی قرن ۲۱ باشد و بتوان آن را با ساخت واکسن ویروس کرونا مقایسه کرد، ۱۰ میلیارد دلار هزینه داشته و حدود ۳۰ سال به طول انجامید.
هدف این تلسکوپ که در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین قرار گرفته و تعمیر آن غیرممکن خواهد بود، تصویربرداری از ستارگان و کهکشانهایی است که براساس فرضیات علمی، ۱۳.۵ میلیارد سال پیش پس از بیگبنگ شروع به درخشش کردند.
انتهای پیام
نظرات