نه اینکه تئاتر در همان برخی نقاط ایران زنده نیست، که هست، اصلا کسی نمی تواند تئاتر را بکشد، اما این هنر فاخر و برجسته ایرانی که پشتوانه هزاران سال تمدن را با خود دارد، مدتهاست از شرایطش ناراضی است و هنرمندانش در استان مرکزی از آنچه بر آنها و بر این هنر می گذرد، گلایه مندند.
آنها معتقدند میزان آسیب این هنر در استان مرکزی به حدی زیاد است که در صورت عدم حمایت و رسیدگی شاید نفسهای آخر خود را بکشد!
در واقع تا آنجا که یادمان می آید تئاتر در ایران گرفتار معضلات اقتصادی بوده و هنرمندان تئاتر هیچگاه نتوانسته اند آنگونه که در شان این هنر است، از آن درآمد نیز داشته باشند و امرار معاش شان به مضیقه نیفتد، حالا اگر شرایط بد اقتصادی کشور را هم به قضیه اضافه کنیم دیگر خودتان حساب کنید چه بر شرایط تئاتر و تئاتری ها می آید. اگر در حال محاسبه این شرایط نامطلوب هستید بحران کرونا را هم اضافه کنید، کم کم متوجه می شوید که چه بمب های ویرانگری صحنه های خسته نمایش در ایران را به لرزه درآورده است. بمب هایی که گاه در کنار بی مهری متولیان فرهنگی به این هنر و هنرمندانش، اثراتی ویرانگر بر جای گذاشته اند که کوچ هنرمندان ارزشمند تئاتر از استان تنها یکی از این ویرانی هاست، کوچ دردناکی که البته فقط هم به تئاتر محدود نمی شود!
اقتصاد واژهای گنگ و نامفهوم در عرصه تئاتر کشور
میثم سرآبادانی یکی از هنرمندان عرصه تئاتر استان مرکزی و شهرستان تفرش در اینباره گفت: مدیران کشوری و استانی به هنر اهمیتی نمیدهند و هنر بخصوص در استان ما امری فرمایشی است. کاش وزارت فرهنگ و ارشاد برای بهبود وضعیت هنر و هنرمندان در کشور اقدامی میکرد. رشته تئاتر و برگزاری یک اجرا به تنهایی هزینه های هنگفتی نیاز دارد و درآمد آن با مخارجش یکسان نیست. هنوز پس از گذشت 42 سال از پیروزی انقلاب هنرمندان و بخصوص هنرمندان تئاتر جزو شاغلین محسوب نمیشوند و هنر یک شغل بهحساب نمیآید.
وی ادامه داد: اینکه هنرمندان تئاتر بیمه هستند صحیح است اما این بیمه برای زمانی که یک هنرمند تئاتری بنابر هر دلیل قادر به اشتغال نباشد، کارایی ندارد و هنرمند در این دوره از بیمه بیکاری بهرهمند نخواهد بود، زیرا در چارت سازمانهای بیمه گر هنر را بعنوان یک شغل در نظر نگرفتهاند.
نصب بنر، دغدغه فرهنگی مسئولان استان مرکزی!
سرآبادانی اظهارکرد: در سایر استان ها هنرمندان از طریق اجراها در مراسمات مختلف به کسب درآمد میپردازند اما در استان مرکزی اینطور نیست و گاها دیده میشود یک مسئول در استان مرکزی هنرمندانی را از سایر استان ها جهت اجرای تئاتر در مراسم ها دعوت کرده و در واقع ضمن نادیده گرفتن هنرمندان استانی، از آنها حمایت نمیکنند. اگر در استانهای دیگر مردم نسبت به دیدن تئاتر اشتیاق دارند و اگر هنرمندان در وضعیت بهتری نسبت به استان مرکزی بسر میبرند تنها دلیل آن دغدغه مندی مسئولین آن استان هاست. در استان مرکزی مسئولین ما دغدغه هنری ندارند و نظر آنها درخصوص دغدغه فرهنگی تنها به نصب بنر خلاصه می شود.
دریغ از یک احوالپرسی/میوه فروشی تنها چاره تامین هزینه های زندگی
وی بیان کرد: اگر من تمامی رزومهها و لوح تقدیرهایم را در راهروهای اداره کل ارشاد بچینم بازهم فضا کافی نیست، منتهی از زمان شیوع کرونا هیچ تماسی از سمت مسئولین فرهنگی شهرستان با من گرفته نشده است، دریغ از یک تماس و احوالپرسی! اصلا به ذهنشان خطور نمیکند که این هنرمندان اکنون چگونه به امرار معاش میپردازند. حمایت مادی به کنار، حمایت معنوی کجاست؟ اینکه ما هنرمندان تئاتر مطالبه مادی داشته باشیم خنده دار است زیرا هیچگاه پاسخی به آن داده نمیشود اما حمایت معنوی از هنرمندان و جویای حال آنها شدن اقدام خیلی هزینهبر و بزرگی نبود که از ما دریغ کردند.
سرآبادانی ضمن اشاره به افتخاراتی که به همراه همسرش در عرصه تئاتر استان مرکزی کسب کرده، توضیح داد: خانواده من سالیان درازی است که میوه فروش بودند و من نیز پس از دویدنها و تلاشهای بی ثمر بسیار در عرصه تئاتر، تصمیم به امرار معاش در این شغل گرفتم، اما برخی هنرمندان این عرصه دیگر پیر و فرتوت شدهاند یا قادر به راهاندازی شغل دیگری نیستند، آنها با این اوضاع اقتصادی نابسامان چه کنند؟ کرونا ناخواسته موجب تعطیلی اجراها شده است، اما من و سایر هنرمندان این عرصه که تعطیل نشدیم، ما پول نمیخواستیم بلکه احترام میخواستیم، احترام هم نمیتوانستند به ما بگذارند؟ تا زمانی که کارشان را راه بیندازی در دایره اطرافیانشان هستی!
بیان مطالبات به جایی نمی رسد
وی تصریح کرد: بیان مطالبات از سوی ما هیچگاه به تغییر در هیچ فضای فرهنگی منتج نشده است، حال اگر من بگویم که تجهیزات و نورپردازی نداریم و بلک باکس ما در مرحله فوندانسیون فرومانده است، چه اهمیتی دارد؟ شخص وزیر و معاونینش و مدیر مرکز هنرهای نمایشی نیز به این موضوع واقف هستند، اما برای آنها اهمیتی ندارد.
سرآبادانی افزود: شهرداری دارای بودجه فرهنگی است اما از ما هنرمندان حمایتی نمی کند. شورای شهر تفرش پیش از انتخابات همواره شعارهایی مبنی بر حمایت از هنرمندان میداد و "هنرمندان روی سر ما جا دارند" از جملات تاکیدی آنان بود و حال پس از 6 ماه که بر سر کار آمده اند متوجه شدیم که واقعا روی سر آنان جای داریم، زیرا تنها جایی است که آنها نمیبینند!
چه کسی اراک را از دلمردگی درمی آورد؟
وی با بیان اینکه عدم توجه به مسائل فرهنگی توسط مسئولین عامل از پای افتادگی تئاتر و هنرمندان درشهرستانها شده است، در خصوص اراک نیز توضیح داد: مردم اراک مردمی دلمرده هستند، مسئولین و مدیران ارشد و مدیران استانی میبایست در خصوص رفع این معضل به ارائه راهکارهای فرهنگی و فعالیتهای نشاط آور بپردازند، اما کدامیک از مسئولین فرهنگی به مطالبهگری از استاندار و مدیران ارشد پرداختند؟ کدامیک برای بیرون آوردن این شهر از دلمردگی به اقدامات وسیع دست زدند؟ کدامیک از استانداران درخواست اسپانسر شدن جهت اجرای 30 شب نمایش کمدی برای اقشار کارگر را داشت؟ اصلا میزان تاثیر موسیقی و تئاتر بر نشاط اجتماعی و مطالبه گری فرهنگی برای آنان تعریف نشده است.
سرآبادانی درخصوص سالن نمایش تئاتر تفرش توضیح داد: سالیان متمادی در سالن ارشاد تفرش به اجرا پرداختیم که فاقد هرگونه امکاناتی بود و تنها برای اجرای گروه سرود مناسب بود پس از 5 سال مطالبه گری در گوشه اداره ارشاد بلک باکس بی کیفیتی با دیوارهای کج به ما تحویل دادند.
بانوان هنرمند شهرستانها سانسور میشوند!
به گزارش ایسنا، فعالیت بانوان در تمامی عرصه ها همواره به چالش های متعددی روبروست، اما وقتی کار به تئاتر می کشد اوضاع سخت تر هم می شود.
مرضیه مقیمی بازیگر تئاتر شهرستان ساوه با تایید این نکته گفت: مشکلات بانوان بازیگر تئاتر در شهرستان ها امری قابل توجه است و به نوعی میتوان گفت حق بانوان در این عرصه به شدت پایمال شده و صدایمان هم به جایی نمی رسد. انتشار تصاویر بانوان بازیگر حتی بر روی پوسترهای تبلیغاتی ممنوع است، علاوه بر این دستمزد بازیگرهای خانم به نسبت آقایان در سطح پایینتری قرار دارد.
وی افزود: یکی از ثروتهای شهرستان ساوه در حوزه تئاتر بهرهمندی از بازیگران خانم در سطح بالا بوده است به طوری که سایر شهرستانها همواره در حسرت داشتن چنین هنرمندانی بودند، اما متاسفانه در حق بانوان هنرمند این شهرستان اجحاف بزرگی شده است. در تهران و اراک هیچ مشکلی از نظر چاپ تصویر بازیگر خانم در پوسترهای تبلیغاتی وجود ندارد حتی در زمان انتخابات چاپ تصاویر بانوان بر بیلبوردهای تبلیغاتی ممنوع نیست، اما شناخته شدن بازیگر خانم از طریق پوسترهای تبلیغاتی در ساوه ممنوع است.
وی با تاکید بر اینکه خانمها در تئاتر به آن چیزی که حقشان است نمیرسند، گفت: ای کاش کارگردانها به همان میزان که به بازیگران مرد اهمیت میدادند به بازیگران خانم نیز اهمیت میدادند. دستمزدهای ما خانمها با توجه به میزان فروش همواره متغیر است در حالیکه آقایان دستمزد خود را در ابتدا دریافت میکنند و میزان فروش بلیطها و اجرا هیچ ارتباطی با دستمزد آنها نداشته است.
مقیمی تصریح کرد: زیرساختهای شهرستان ساوه به نسبت سایر شهرستانهای استان در سطح مطلوبتری قرار دارد، اما از نظر پویایی فعالیتها شهرستان اراک در سطح بالاتری است. به دلیل کارگری بودن شهرستان ساوه اغلب تئاترها و نمایش های جدی و اجتماعی با بازدید خوبی توسط مردم روبرو نمیشود و اکثریت مردم به سمت نمایشهای طنز روی میآورند که همین عامل نیز موجب خانهنشین شدن یا مهاجرت بازیگرانی که طنز کار نمی کنند، شده است.
به گفته وی مهاجرت کارگردانها و هنرمندانی که طنزپرداز نبودهاند موجب محرومیت هنرمندان ساوه از فراگیری بیشتر تجربیات آنها شده است.
هنر، دغدغه مرم اراک نیست!
رضا بساکی بازیگر و کارگردان تئاتر شهر اراک نیز با بیان اینکه استان مرکزی و شهرستان اراک از دغدغه مندی فرهنگی پایینی برخوردارند، گفت: هرچند عدم تبلیغات مناسب موجب بیاقبالی و کم اقبالی مردم به تئاتر شده است.
وی درخصوص فرهنگسرای آیینه گفت: دریافت 20 درصد از درآمد تئاتر توسط فرهنگسرا برای هزینههای خدمات آب و برق و... کار درستی است و مخالف آن نیستم اما خواهان حمایتهایی از سمت اداره کل ارشاد هستیم.
وی با تاکید بر اینکه سطح کیفی آثار تئاتر رو به افول رفته و هنرمندان این عرصه مقصر این مسئله هستند، گفت: اکثر فعالان عرصه تئاتر به صورت تجربی آموزش دیده اند و تحصیلات اکادمیک مرتبط با این موضوع ندارند. همچنین افرادی که به صورت حرفهای به فعالیت در این عرصه مشغولند به دلیل عدم برخورداری از حمایت، به ارائه آثار کیفی نمیپردازند، در دو سال اخیر نیز شیوع کرونا مزید بر علت شده و موجب بیکاری و کاهش کیفی آثار تئاتر استان شده است.
تئاتر شغلی درآمدزا نیست
افق ایرجی بازیگر، کارگردان و نویسنده تئاتر شهر اراک نیز گفت: تئاتر هیچگاه جزو مشاغل درآمدزامحسوب نشده است، در دو سال اخیر نیز با شیوع کرونا اوضاع هنرمندان این عرصه ضعیفتر شده و با تعطیلی سالن ها و اموزشگاه ها و عدم حمایت نهادهای متولی، وضعیت هنرمندان این عرصه بدتر هم شده است.
وی درباره امکانات زیرساختی شهر اراک تصریح کرد: این امکانات بسیار محدود است و تنها سالنی که در اختیار هنرمندان تئاتر قرار دارد سالن فرهنگسرای آیینه است که در گذشته رایگان در اختیار هنرمندان قرار میگرفت، اما اکنون با وجود کرونا و اوضاع اقتصادی و معیشتی ضعیف هنرمندان تئاتر این سالن نیز 20 درصد فروش تئاتر را دریافت میکند. اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در گذشته به ارائه کمک هایی جهت تبلیغات و سالن به هنرمندان تئاتر می پرداخت، اما اکنون 20 درصد فروش بلیطها را دریافت میکند و دلیل آنرا عدم درآمدزایی این فضای فرهنگی میداند.
ایرجی درخصوص کیفیت نمایشنامهها در کشور و استان توضیح داد: کیفیت تئاترها از نظر داستانی نه تنها در استان مرکزی بلکه در کل کشور ضعیف است و دلیل آن کمبود نویسنده خوب است.
وی درباره مطالبات خود از مسئولین استانی و کشوری گفت: درحال حاضر حتی خواستار حمایت نیستیم، همینکه از دستمزد ما مبلغی کم نشود کافیست. یک گروه برای یک اجرا چندین ماه زحمت میکشد و مبلغ فروش باید بین چندین نفر تقسیم شود، از طرفی پرداخت مبلغی برای یک سالن بی کیفیت و فاقد امکانات برای هنرمندان بسیار سخت است. متاسفانه سالنی که شورای شهر اراک قول افتتاح آن را برای روز اراک سال جاری داد بود نیز افتتاح نشد.
سطح کیفی تئاترهای جشنواره ای استان مرکزی بالاست
اکبر نجفی کارگردان تئاتر شهرستان ساوه نیز گفت: به طور کلی تئاتر به دو بخش جشنوارهای و تجاری تقسیم میشود. جشنوارهها اکثرا محتوامحور هستند و از اقبال عمومی برخوردار نیستند، سطح تئاترهای جشنوارهای استان مرکزی در رتبه بالایی قرار دارد و در واقع سطح کیفی اثار استان مرکزی متاثر از وجود دانشگاه و تحصیلات آکادمیک در این حوزه در حد قابل قبولی است. به دلیل اجرای تئاترهای مردمی در خمین، این هنر و هنرمندانش در این شهرستان شناخته شده اند و درج نامشان در بنرهای تبلیغاتی موجب فروش بیشتر بلیطهای تئاتر میشود.
وی افزود: متاسفانه در شهرستانها مشکلات سخت افزاری بسیاری وجود دارد و سالنها استاندارد نیست.
نجفی توضیح داد: بزرگترین مشکل هنرمندان این عرصه به رسمیت شناخته نشدن آنها و عدم امنیت شغلی آنهاست، در دوران کرونا هم که با تعطیلی مراکز هنری و عدم اجرای تئاتر مشکلات فراوانی نظیر عدم درآمدزایی برای این هنرمندان بوجود آمد و از حمایت معنوی نیز محروم شدیم.
اکثر تئاتری ها محل درآمد دیگری جز تئاتر ندارند
وی ادامه داد: در گذشته فضایی برای هنرمندان تئاتر وجود داشت که نام آن اداره تئاتر بود که در هر شهر یک شعبه داشت و هنرمندان در آنجا مانند یک کارمند استخدام میشدند، اما پس از انقلاب این فضا تبدیل به انجمن و از دایره دولتی خارج شد. در دوران ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بنا بود تا این فضا بار دیگر ایجاد شود و هنرمندان در آن استخدام شوند که متاسفانه انجام نشد و حالا هنرمندان تئاتر به عنوان پیشهوران آزاد به اشتغال میپردازند. تبدیل مجدد انجمن به اداره تئاتر امری بسیار دور از ذهن است زیرا مستلزم تغییر ساختار اداری و تصویب مجلس و شورای نگهبان است که مشکلات کسری بودجه در دولت امروز نیز آنرا دور از دسترستر میکند. نکته دردناک این مسئله این است که اکثر هنرمندان این عرصه شغل اولشان تئاتر است و راه درآمدزایی دیگری ندارند و حتی برخی پیر شدهاند و از امکان ایجاد اشتغال دیگری برای خود برخوردار نیستند.
هنرمندان مجریان یک رویداد فرهنگی هستند نه متولیان آن
اکبر نجفی توضیح داد: ساخت کارهای محتوامحور نیاز به صرف هزینههای بالا دارد زیرا مخاطبان آن به نسبت سبکهای دیگر کمتر است و نیاز به تبلیغات و حمایت های گسترده نهادهای دولتی دارد، برای مثال شهرداری میتواند با ارائه بودجه به یک گروه تئاتر تقاضای ساخت یک اجرای تئاتر با محوریت حقوق شهروندی را داشته باشد. هنرمندان مجریان یک رویداد فرهنگی هستند نه متولیان آن. متاسفانه متولیها یا بودجه ندارند یا به صرف بودجه در امور دیگر میپردازند یا پولشان را صرف هنرمندان دیگر استان ها می کنند.
وی ادامه داد: مسئولین اگر تمایل به اجرای کارهای فرهنگی و محتوامحور یا به قول خودشان "ارزشی" دارند باید هزینه آن را بپردازند، انجام دادن کار ارزشی بدون هزینه کرد امکان پذیر نیست و به همین دلیل اغلب آنها در سطح جشنوارهها باقی میمانند.
برخورد سلیقه ای با اجراها در استان مرکزی!
نجفی بیان کرد: برخورد سلیقهای با اجراها نیز از معضلاتی است که در استان مرکزی با آن مواجهیم. در گذشته روی نمایشی به نام "مصدق من ازت دلخورم" کار کردم که در کشور اجرا و به عنوان نماینده کشوری در جشنواره جهانی نیز به رقابت با نمایشهای خارجی پرداخت و ازسطح بسیار بالایی برخوردار بود، اما از نظر و سلیقه مدیران آن دوره این نمایش بسیار سیاسی بود و حتی با مواردی از قبیل اینکه چرا به جای مصدق به فلانی و فلانی نپرداختیم نیز مواجه شدیم. بازبین مذهبی اجراها هم می بایست گرایش هنری داشته باشد.
وی درخصوص مشکلات تبلیغات اجراهای تئاتر تصریح کرد: هزینه تبلیغات بسیار بالاست و ساخت هر بنر به صورت همکاری متری 35 هزار تومان است، از طرفی عدم وجود سازههای اختصاصی فرهنگ و هنر جهت نصب بنر نیز مسئله دیگری است. به طور کلی نصب 10 بنر 5 میلیون تومان هزینه دارد. معضل بزرگ دیگر در این عرصه عدم فعالیت مجازی سیستمهای فرهنگی در استان بر خلاف سایر استانهای کشور است، متاسفانه ادارات فرهنگ و ارشاد استان هیچ سایت و کانال یا صفحه فعال با دنبال کننده بالا ندارند که با اشتراک گذاری تبلیغات بتوان مردم را از اجراها و نمایشها مطلع کرد، لذا میبایست صفحات و پیجهای معروف هر شهر را شناسایی و با ارائه مبالغی به تبلیغ کار خود بپردازیم.
ابتداییترین امکانات، در صدر مطالبات اهالی تئاتر
شهاب پیرولی بازیگر و کارگردان تئاتر شهرستان اراک نیز اظهار کرد: یکی از بزرگترین مشکلات ما ابتدایی ترین امکانات است. یکی از ساده ترین اقدامات اداره فرهنگ و ارشاد جهت حمایت از هنرمندان تئاتر تامین شرایط تبلیغ آثار آنهاست. ایجاد سایت یا پیج مخصوص توسط اداره فرهنگ و ارشاد جهت تبلیغ آثار و نصب بیلبوردهای تبلیغاتی در سطح شهر توسط این نهاد حمایت بسزایی از هنرمندان تئاتر است.
پیرولی یکی از بزرگترین عوامل اقبال مردمی در سایر استانها نظیر تهران از تئاتر را تبلیغات گسترده و وسیع و منظم توسط اداره ارشاد دانست و گفت: خیلی از مردم حتی نمیدانند در اراک تئاتر اجرا میشود. تئاتر در اراک و استان مرکزی آنطور که لازم است فرهنگسازی نشده و قیمت بلیط تئاتر یک چهارم یا یک پنجم قیمت بلیط کنسرت است، اما به دلیل عدم فرهنگ سازی، مردم به آن روی نمیآورند. تئاتر اثری پویا و تفکرساز است که نشاط و تفکری مدتدار و ماندگار را در ذهن افراد ایجاد میکند که این تفکر بسیار گرانبهاست.
وی ادامه داد: در شهر ما سرمایه گذاری بر روی ایجاد تفکر و نشاط عمقی صورت نگرفته است. متاسفانه جایگاه تئاتر در شهرستان ما آنطور که شایسته است رشد نکرده است. آثار تئاتر استان مرکزی سطح کیفی متفاوتی دارند اما فاخر بسیاری از این استان در جشنوارههای ملی و کشوری حضور یافته اند.
پیرولی اظهار کرد: هنرمند تئاتری نیاز به پول ندارد بلکه نیازمند حمایت و تامین حداقل زیرساختهای لازم و تبلیغات بهینه توسط ارگانهای دولتی است. هزینههای دکور، اجاره سالن و تبلیغات بسیار بالاست و درآمد ما هنرمندان پس از چندماه زحمت حتی کمتر از درآمد اداره کار یک فرد شاغل است.
وی خاطرنشان کرد: سالن های شهرستان ها فاقد امکانات هستند و فرهنگسرای آیینه فاقد سختافزارها و امکانات اولیه نظیر سرویس بهداشتی، لابی و امکانات نوری برای مخاطبین و شهروندان است و هنرمندان به جای تمرکز بر سطح کیفی آثار خود هنوز به کمبود امکانات و مشکلات جانبی میاندیشند!
وی افزود: با پرداخت ۲۰ درصد درآمد فروش بلیط به فرهنگسرا هیچ مشکلی نداریم اما باید بدانیم این مبالغ صرف رسیدگی به چه اموری میشود زمانی که این فضا حتی امکانات اولیه یک اتاق را هم ندارد! در ازای تجهیز این فضا به سیستم تهویه، نورپردازی اصولی، لابی و امکانات بهداشتی، پرداخت این مبلغ مشکلی ندارد.
آسیب فرهنگ و هنر تحت تاثیر اوضاع اقتصادی
رضا یونسفرد عضو هیئت رئیسه انجمن نمایش استان مرکزی نیز درخصوص مشکلات هنرمندان تئاتر اظهار کرد: اجراهای هنرمندان تئاتر استان مرکزی از سطوح بالایی برخوردار است و در جشنوارههای ملی و کشوری بسیار می درخشند، اما متاسفانه برخی هنرمندان بهجای بالا بردن سطح کیفی نمایش ها به حواشی این عرصه میپردازند. کرونا آسیب زیادی به هنرمندان این عرصه زده و عدم اجرا در این دو سال به عدم درآمدزایی این افراد منجر شده است. اگر هنرمندان تئاتر از سطح درآمد خوبی در این عرصه برخوردار بودند قطعا با پرداخت مبالغی برای رفع مشکلات سختافزاری استان مشکلی نداشتند، اما عدم درآمد زایی موجب گلایهمند شدن این هنرمندان شده است.
وی افزود: مهمترین مشکل، رها شدگی فرهنگی و هنری استان است که معضلات اقتصادی و کرونا به آن دامن زده و موجب خداحافظی هنرمندان از هنر در استان مرکزی شده است. زیرساختهای فرهنگی استان نیز مطلوب نیز و امکانات، پلاتو و سالنهای اجرا کافی نیست.
آموزش تئاتر از دوران خوبش فاصله گرفته
یونسفرد تاکید کرد: آموزش در این حوزه نیز به دو صورت تجربی و آکادمیک انجام میشود که در حال حاضر متاسفانه دانشگاه هم مانند گذشته دوران طلایی خودش را سپری نمیکند، اما اساتیدی هستند که جهت تربیت نسل جوان تئاتری تلاش حداکثری می کنند، البته برخی از آنها نیز از دوران خوبشان فاصله گرفته اند و در نتیجه نسل جدید آموزش درستی دریافت نمیکنند. طی 4 سال اخیر چند آموزشگاه خصوصی تئاتر در اراک تاسیس شده و از هنرجوها مبالغ هنگفتی دریافت می شود ولی در نهایت آنها را به انجمن نمایش و فرهنگسرای آئینه ارجاع میدهند و در این فضا آنها را رها میکنند. با این حال امیدواریم اساتید در این آموزشگاهها در آموزش نسل جدید کم نگذارند و نسل جدید را به خوبی تربیت کنند.
فرهنگسرای آئینه و انجمن هایش در فقر مطلق
رئیس انجمن تئاتر استان درباره مشکلات فرهنگسرای آئینه توضیح داد: این فرهنگسرا به عنوان تنها فرهنگسرای حرفه ای و رسمی استان با سابقه 20 ساله دارای مشکلات فراوانی است، به خصوص در 3 یا 4 سال اخیر که عملا خودگردان شده و در تامین مخارج عادی خود نیز از بضاعت خوبی برخوردار نیست. فرهنگسرای آیینه در حال حاضر حتی توانایی پرداخت دستمزد نگهبان خود را ندارد. بارها و بارها نقل کردم که اگر فرهنگسرای آیینه بهعنوان خانه انجمنهای هنری مورد حمایت قرار بگیرد میتواند به حمایت این گروهها بپردازد و مستقل عمل کند و از نظر سختافزاری نیز وضعیت مطلوبتری داشته باشد، اما اکنون انجمن ها و فرهنگسرای آیینه در فقر مطلق هستند. فرهنگسرای آیینه هیچ بودجهای از اداره فرهنگ و ارشاد نمیگیرد و خودگردان است و میبایست هزینه خود را از کرایه گرفتن بپردازد.
وی ادامهداد: شهرداری با یک دهم بودجهای که هزینه دیگر اماکن میکند، میتواند با پوشش فرهنگسرا آن را از این وضعیت نامطلوب نجات دهد. متاسفانه ارگانهای بالادستی حمایت از هنرمندان و این فضای فرهنگی را فراموش کردهاند و هنرمندان همواره به جای تمرکز بر روی فعالیتهای خود به فکر عدم وجود امکانات در استان هستند.
استان مرکزی فاقد شرایط سختافزاری برای عرضه کالای فرهنگی به نام تئاتر
رضا میرزایی رئیس حوزه هنری استان مرکزی نیز در این خصوص بیان کرد: آثار هنری رژیم غذایی روح هستند و تئاتر به سبب اینکه آینه زندگی مردم است، اثربخشی مناسبی از لحاظ فرهنگی بر زندگی و تفکرات مردم دارد و دولت و حکومت میبایست شرایطی را جهت ترویج ارزشهای فرهنگی، حفظ و حمایت از هنر و تئاتر مهیا کنند. متاسفانه در استان مرکزی شرایط سختافزاری و محیط فرهنگی مناسبی برای عرضه کالای فرهنگی به نام تئاتر وجود ندارد.
وی افزود: دولت میتواند با ارتقاء محیطهای فرهنگی در استان مرکزی و استانداردسازی سالنها از لحاظ ایمنی و بهداشتی و حمایت از هنرمندان عرصه تئاتر به محصولات مطلوب فرهنگی و هنری دست یابد.
میرزایی گفت: فرآیند تولید هنرمندان نیز در استان مرکزی با مشکلات جدی مواجه است، زیرا برجستگی و پختگی یک هنرمند در فضای تمرین و تولید اثر هنری ایجاد میشود ولی اگر یک هنرمند در شرایط کنونی عمر خود را بخواهد صرف این هنر و تولید اثر هنری کند، به لحاظ معیشتی دچار مشکلات فراوانی خواهد شد، بدین ترتیب هنرجویان جذب شده پس از ارتقاء سطح با اطلاع از عدم پایداری این فضا و عدم توانایی برای تامین زندگی خود در این عرصه به صورت پراکنده به مشاغل دیگر روی میآورند و همین عامل موجب تضعیف بدنه تئاتر که نفسهایش به شماره افتاده است، خواهد شد و چه بسا با تصمیمات نادرست و عدم رسیدگی مسئولین بجای احیای آن شاهد مرگ و پایان قریبالوقوع آن باشیم.
وی افزود: در دو سال گذشته به دلیل شیوع کرونا و البته سالهای پیشتر، شاهد اجراهای کیفی زیادی نبودهایم، البته هنرمندان به تنهایی مسبب آن نیستند. تماشا و مصرف تئاتر نیز مانند کنسرت باید در مردم نهادینه شود. نهادینه کردن مصرف هنر و آثار هنری در سنین بالا اقدامی بیثمر خواهد بود لذا آموزش در مدارس می تواند در جهت نهادینه کردن این فرهنگ و ارج نهادن به هنر و فرهنگ عناصری ترغیب کننده و تاثیرگذار باشد.
میرزایی تاکید کرد: اگر دستگاههای دولتی محیط کسبوکار و عرضه آثار هنری را تقویت و ایجاد کنند و در کنار آن ضمن ارتقاء سطح آثار توسط هنرمندان، فرهنگ مصرف و حمایت از آثار هنری در مردم نهادینه و فرهنگسازی شود، تئاتر در جامعه رونق پیدا خواهد کرد. استمرار اجرای تئاتر در استان مرکزی نیز میتواند در بهبود سطح کیفی و پاسخ مسئولین به مطالبات فرهنگی در این خصوص تاثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه هرگز حاضر به حضور خانواده خود در فرهنگسرای آیینه برای تماشای تئاتر و آثار هنری نیستم، اظهارکرد: صدای ما برای حمایت از این صنف و بهبود وضعیت این فضاهای فرهنگی به جایی نمیرسد، کاش فریاد مطالباتشان از طریق انجمن به شکلگیری شرایط بهتری منتج شود.
تالار مرکزی هم به سرنوشت فرهنگسرا دچار خواهد شد؟
میرزایی تصریح کرد: فرهنگسرای آیینه در یک دهه اخیر فرسوده و غیرقابل استفاده شده است، این فضا حتی فاقد سرویس بهداشتی مناسب و کمترین امکانات بهداشتی است. از مسئولین خواهشمندیم به تخصیص بودجه و احیای این مرکز فرهنگی بپردازند. شهرستان اراک با 600هزار نفر جمعیت مگر چند سالن نیاز دارد؟ بهتر نبود بودجه هنگفت و 10 سال زمانی که صرف ساخت تالار مرکزی شد برای احیای این فضای فرهنگی بکار گرفته میشد؟ با احتساب این وضعیت سالیان دیگر نیز شاهد فرسودگی، تخریب و بیتوجهی مسئولین به تالار مرکزی خواهیم بود.
کمک 5 میلیاردی پاسخگوی نیاز هنرمندان نبود
به گزارش ایسنا، مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان مرکزی در خصوص مواردی که هنرمندان در این گزارش بدان اشاره کرده اند، گفت: در دوران شیوع کرونا به هنرمندانی که عضو صندوق حمایت از هنرمندان بودهاند هنر کارت اعطا شد که در این دو سال طی دو مرحله هر بار مبلغ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شارژ شده است. همچنین این هنرمندان میتوانستند از وام و تسهیلات این صندوق استفاده کنند. به طور کلی تسهیلات و کمکهای بلاعوض اعطا شده توسط این صندوق و سامانه کارا به ۱۵۰۰هنرمند استان مرکزی مبلغ ۵ میلیارد تومان بوده است. هرچند این مبلغ برای وزارت ارشاد مبلغی چشمگیر بوده، اما بههیچ وجه پاسخگوی نیاز هنرمندان استان و جبران کننده خسارات آنان در طول این دوسال نبودهاست.
به گفته وی متاسفانه هنرمندان و حوزههای علمی، فرهنگی و ورزشی بیشترین آسیب دیدگان کرونا بودهاند.
حجتالاسلام عباس دانشی خاطرنشان کرد: در چهار سال گذشته تعدادی ابنیه فرهنگی در استان افتتاح شده و یا ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته اند. کتابخانه مرکزی نیز هماکنون با ۴۰هزار مترمربع مساحت حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
هیچیک از شهرستانها فاقد مجتمع فرهنگی و هنری نیستند
وی افزود: خوشبختانه هماکنون هیچیک از شهرستانها فاقد مجتمع فرهنگی و هنری نیستند. مجتمعهای فرهنگی و هنری شهرستانهای خنداب، کمیجان، آشتیان و محلات دارای قابلیت بهرهبرداری هستند، همچنین تالار مرکزی با برخورداری از یک سالن اجرای تئاتر از مجموع دوسالن در سال جاری به بهرهبرداری خواهد رسید.
دانشی درخصوص فرسودگی و مشکلات فرهنگسرای آیینه اراک اظهار کرد: درخواست اعتبار درخصوص بهسازی، تعمیر و بازسازی مجموعههای فرهنگی و هنری که بیش از ۲۰سال از ساخت آنها میگذرد، صورت گرفته است که امید است دولت جدید به این درخواست رسیدگی کند.
واگذاری فرهنگسرا برای نجات از تعطیلی کامل
وی در ادامه اظهارکرد: فرهنگسرای آیینه به دلیل عدم برخوردای از بودجه چندی پیش در شرف تعطیلی کامل بوده است. ضمن اهمیت این فضای فرهنگی برای اداره ارشاد استان مرکزی و استقرار انجمنهای صنفی استان در این فضا، این محیط فرهنگی جهت حفظ و عدم تعطیلی به بخش غیردولتی برون سپاری و واگذار شد. بخش دولتی نیز جهت اداره این فضا به دریافت وجوهی ضمن ارائه خدمات موظف خواهد بود، لذا تئاترهای دارای گیشه و فروش مستلزم ارائه ۲۰ درصد از فروش خود به این محیط فرهنگی هستند، اما برای اجراهای رایگان چنین تبصرهای وجود ندارد.
دانشی در پاسخ به چگونگی اداره تالار مرکزی جهت دچار نشدن آن به سرنوشت فرهنگسرای آیینه توضیح داد: تامین اعتبار و نیروی انسانی اماکن فرهنگی یکی از دغدغههای اصلی مدیران ارشاد اسلامی است که درصورت عدم تخصیص اعتبار کافی و تصویب چارت سازمانی برای این اماکن، با رکود و بلااستفاده بودن آنها مواجهیم. امید است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دولت جدید به ارائه راهکارهای عملی برای این چالشهای جدی جهت استفاده از این سرمایههای مهم و ضروری ملی در استانها بپردازند. فرهنگ و ارشاد استان مرکزی نیز به رایزنی و تلاش برای تامین اعتبار و نیروی انسانی خواهد پرداخت.
وی تاکید کرد: در آیین نامههای گذشته برون سپاری و واگذاری مدیریت این اماکن به بخش غیردولتی پیش بینی شده است که این دستورالعمل به دلیل عدم توجیه اقتصادی، توسط بخش غیردولتی مورد استقبال واقع نشده و منسوخ است. همانطور که در گذشته محیط های فرهنگی در استان مرکزی بارها و بارها در سامانههای واگذاری بارگزاری شد و هربار با عدم استقبال مواجه شده و همچنان به صورت حمایتی مورد بهرهبرداری قرار گرفته است.
وی درخصوص حمایت از هنرمندان استان، ضمن اعلام تابعیت از دستورات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: راهکارها و پیشنهادهایی برای تقویت صندوق حمایت از هنرمندان پیش بینی شده است، امید است این پیش بینیها مورد حمایت مجلس و دولت قرار گرفته و در شمار مصوبات بودجه سال آتی قرار بگیرد.
به گزارش ایسنا، طبق گفتههای هنرمندان و جوادروستایی رئیس انجمن نمایش استان مرکزی در سیوسومین جشنواره تئاتر استان، نفسهای تئاتر استان مرکزی به شماره افتاده است.
برخی از مجتمعهای فرهنگی و هنری ساخته شده در شهرستانها به دلیل عدم تخصیص اعتبار و کمبود بودجه فاقد سالن آمفی تئاتر هستند و چشم امید همه هنرمندان تئاتر و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی به سیاستهای پیشبینی شده و تخصیص اعتبار جهت حمایت از این هنر ارزشمند در استان مرکزی است.
حال باید دید دولت جدید و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مرهمی جهت مداوای این جراحات وارد شده به تئاتر و استان مرکزی خواهد گذاشت یا با بیتوجهی بیش از پیش شاهد مرگ زودهنگام این هنر در استان مرکزی خواهیم بود.
انتهایپیام
نظرات