عطر زعفران امسال برخلاف سال‌های گذشته از روستاهای استان به خصوص شهرستان‌های قاینات، زیرکوه، سرایان و فردوس به مشام رهگذران نرسید. مردم و زعفران کاران معتقدند زعفران امسال نسبت به سال گذشته که ۶۰ الی ۷۰ کیلو برداشت کردیم به ۲۰ کیلو هم نرسید که این امر، بخاطر نبود بارندگی بخصوص برف است. خشکسالی و کاهش بارندگی از یک سو و گرمای تابستان از سویی دیگر باعث شد که پاییز امسال میزان برداشت زعفران کاهش چشم گیری داشته باشد.

به گزارش ایسنا، گرمای تابستان و کاهش بارندگی باعث شده که در تمام مزارعی که توسط کارشناسان بررسی شده پیازهای خود زعفران و بنه زعفران آن رشدی را که باید را نداشته و تقریبا پیازهای زعفران در همه مزارع ریز شده و آن اندازه ای که باید داشته باشند تا به سمت گلدهی بروند و گل زیادی تولید کند را نداشته باشند در بعضی مزارع حتی به سمت نابودی پیازها رفته و تقریبا می‌شود گفت پیاز از مزرعه زعفران حذف شده است.

شهروندان قائنی هرساله در بازارچه زعفران مشغول خرید و فروش گل زعفران بودند، اما امسال به دلیل نبود گل زعفران این بازارچه راه نیفتاد و معامله‌ای صورت نگرفت. قائنات بعنوان خاستگاه زعفران دنیا و پایتخت زعفران دنیا به علت تولید زعفران کیفی مشهور است. در سال زراعی گذشته به علت کاهش بارندگی که وجود داشته، تولید در کل سطوح زیر کشت زعفران که باید حدود ۲۲ تن می‌بود به ۱۱ تن رسیده است.

علت عمده کاهش عملکرد هم کاهش ۸۳ درصدی بارندگی نسبت به سال قبل زراعی است و این باعث شده که آب کافی به مزارع زعفران نرسد و علت دیگر آن هم دما و گرمای زیاد تابستانه است.

کشاورزان می‌گویند در سال‌های گرم حتما یک آب تابستانه را کشاورزان به مزارع زعفران دهند چراکه خود باعث می‌شود که طی تحقیقاتی که انجام شده عملکرد را در واحد سطح بالا ببرد و اینکه اضافه بر میزان آبی که وجود دارد، کشاورز ما اقدام به کشت نکند به امید بارندگی‌هایی که در آینده شاید باشد چراکه پیش بینی می‌شود احتمالا سال‌های خشک دیگری را هم پیش رو خواهیم داشت و به میزان آب خود اقدام به کاشت محصولاتی مانند زعفران کنند.

کاشت زعفران فعالیتی پر زحمت و هزینه بر است و کشاورزان معتقدند هرچند امسال قیمت‌ها افزایش یافته اما ارزش واقعی زعفران بسیار بالاتر از این میزان است. ایجاد و راه اندازی کارخانه فرآوری زعفران موضوعی است که هم مسئولان و هم بهره برداران در صحبت‌هایشان به آن اشاره می‌کنند و اعتقاد دارند با راه اندازی کارخانه فرآوری بسیاری از مشکلات کشاورزان برطرف می‌شود.

کشاورزان امید دارند که کارخانه‌ای در این منطقه  راه اندازی شود که این محصول فرآوری و تبدیل به محصولات جانبی که از زعفران بدست می‌آید شود که مشکلات تا سطحی حل شود چراکه کشاورزان با زحمتی که می‌کشند باز هم به آن سرمایه لازم که امید دارند به دست نمی‌آید. صادرات دولتی زعفران هم می‌تواند باعث ایجاد رقابت بین صادرکنندگان با بخش دولتی شود و هم زمینه حذف دلالان را فراهم کند.

تلاش برای حفظ برند زعفران قاین و جلوگیری از فروش زعفران تقلبی از مواردی است که مورد توجه قرار گرفته و راه را برای نقش بستن نام زعفران قائنات بر تابلوی بورس باز کرده است.

تقلب در بازار زعفران 

سلمان اسحاقی، نماینده مردم قاین و زیرکوه در مجلس به خبرنگاران گفت: اگر دقت کنید در دنیا زعفران قائنات به عنوان یک برند معرفی شده است؛ یعنی زعفران را بعضا در حوزه بین الملل در بازارهای بین المللی با نام قائنات می‌شناسند و پسوند و صفت و اسم قائنات خود یک صفت شایسته برای زعفران شده است.

وی ادامه داد: باید به سمت فرآوری این محصول برویم چراکه ۲۰ نوع محصول را می‌توانیم از زعفران به عنوان فرآوری تولید کنیم؛ این اطلاعات کارشناسی شده و دغدغه زعفران کار را که مقام معظم رهبری خبر دارند باعث شد سال گذشته ایشان به دولت وقت تاکید کنند که باید به سمت فرآوری زعفران جنوب خراسان بروید؛ ایشان دو محصول را مطرح کردند یکی بحث فرآوری زعفران جنوب خراسان و سپس خرما.

اسحاقی اظهار کرد: ما نباید تسهیلات را به شخصی که خریداری و صادرات کند، تخصیص دهیم؛ دولت بصورت مستقیم باید بررسی کند که اگر این زعفران را صادر کند به چه قیمتی در حوزه بین الملل خریداری می‌شود همان قیمت را با یک درصد بسیار اندک از زعفران کار بخرد و خود دولت به صورت مستقیم آن را صادر کند.

وی افزود: اگر ما این کار را انجام دهیم، صادرکننده با ما رقابت می‌کند، صادرکننده با دولت رقابت می‌کند؛ به نظر من اگر بخواهیم بحث اقتصاد صادرات زعفران را ترمیم کنیم و کاری کنیم که زعفران کار ما از این اتفاق نیکو بهره ببرد و بعضا صادرکننده هم بهره مند شود، باید برقابت بخش دولتی را با بخش خصوصی ایجاد کنیم که بخش خصوصی انگیزه این را داشته باشد که از زعفران حداقل سود را ببرد؛ بنابراین رقابت دولت با بخش خصوصی برای صادرات زعفران در برهه ای از زمان می‌تواند این ایجاد رقابت را کند که هم زعفران کار و هم صادرکننده هر دو ذی نفع این موضوع باشند.

نماینده مردم قاین و زیرکوه در مجلس بیان کرد: وقتی وارد بورس می‌شویم اتفاقات نیکویی می‌تواند برای بسیاری از محصولات حتی کشاورزی، معدنی، صنعتی و پتروشیمی و دیگر محصولات دیگر بیفتد؛ اول از همه متاسفانه با نام زعفران قائنات، زعفران یک سری از مناطق دیگری فروخته شده و عرضه به بازار می‌شود که این امر به کیفیت زعفران قائن آسیب می‌زند.

بورس؛ دارویی برای زعفران 

اسحاقی ادامه داد: یکی از مشکلاتی که در گذشته داشتیم این است که با نام زعفران قائنات محصول زعفران دیگر شهرستان‌ها و دیگر مناطقی که از نظر کیفی نمی‌تواند رقابت با زعفران قائنات داشته باشد، عرضه می‌شد و بنابراین باعث می‌شد که نسبت به اعتماد آن مصرف کننده برای زعفران قائنات خدشه ایجاد شود چراکه مصرف کننده این تصور را دارد که زعفران قائنات کیفیت بسیار ارزشمندی دارد ولی متاسفانه این زعفران با نوع دیگری از شهرستان دیگری فروخته می‌شود.

وی افزود: اقدامی که ما انجام دادیم این بود که تقلب را در عرضه محصول نداشته باشیم؛ زعفران قائنات را وارد بورس کردیم که شخصی که متقاضی است هم در حوزه داخلی و هم در حوزه خارجی(یعنی بعنوان صادر کننده) بتواند زعفران اصل قائنات را بخرد که بتوانیم کیفیت زعفران قائنات را حفاظت کنیم.

اسحاقی بیان کرد: یکی از وظایف ما این است که زعفران از نظر کیفی دچار خدشه نشده و جلوی تقلب را بگیریم؛ نکته بعدی قطع کردن دست دلالان است و اگر زعفران در تابلو بورس باشد می‌تواند آن قیمتی که نسبت به تورم هرساله برایش تعیین می‌شود، به آن قیمت در بورس خریداری شود و دلال سوء استفاده نکند.

از طرفی بهره برداران نیز باید نسبت به تنظیم میزان آب استحصالی موجود خود حتما اقدام کنند و علاوه بر آن به امید بارندگی اقدام به کشت محصولی مانند زعفران که حتما نیاز به آب دارد نکنند. برای حذف موش از مزارع زعفران نیز باید کشاورزان ما بحث طعمه گذاری و کانون یابی را مدنظر قرار داده و در این مکان‌ها گوگرد، دود دادن و قرص‌های مخصوص را استفاده کنند و مبارزه خوبی را در مواجه با این آفت موذی که مزارع زعفران و بنه زعفران را صدمه می‌زند حتما انجام دهند تا باعث جلوگیری از خسارت شوند.

کاهش ۲۰ درصدی تولید

غلامرضا قوسی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز  گفت: امسال سطح زیرکشت زعفران در خراسان جنوبی حدود ۵۰۰ هکتار افزایش یافت.

وی سطح زیرکشت پارسال در استان را ۱۷ هزار و ۱۵۲ هکتار اعلام کرد و ادامه داد: امسال حدود ۵۰۰ هکتار توسعه سطح کشت زعفران در استان انجام شد.

قوسی با بیان اینکه زعفران خراسان جنوبی به دلیل برداشت گل زعفران قبل از طلوع آفتاب و برداشت غنچه قبل از بازشدن از کیفیت عطر و قدرت رنگ دهی بالایی برخوردار است، تصریح کرد: زعفران خراسان جنوبی به دلیل کیفیت بالا متقاضیان زیادی در کشورهای خارجی از جمله آلمان، آمریکا، اسپانیا و کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد.

وی با بیان اینکه امسال باتوجه به خشکسالی‌های چند ساله، کاهش شدید بارندگی خصوصا در ماه‌های بهمن سال گذشته تا اردیبهشت ماه و همچنین کاهش شدید دما و ایجاد خسارت سرما در بهمن، افزایش دما در تابستان نسبت به سنوات قبل و نیز کاهش کمی و کیفی آب زیرزمینی در بازه زمانی مرحله حساس گیاه زعفران، حدود ۳۳ تن زعفران از مزارع کشت زعفران استان برداشت می‌شود، گفت: میانگین تولید زعفران در هر هکتار کمتر از ۲ کیلوگرم است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی بیشترین سطح کشت زعفران در خراسان جنوبی به قاینات اختصاص دارد، افزود: امسال به دلیل کاهش بارندگی در ماه‌های اسفند و فروردین و افزایش شوری خاک، گرمای هوا افت کیفیت آب و خاک از عوامل کاهش تولید زعفران در خراسان جنوبی است که امسال شاهد کاهش ۲۰ درصدی تولید هستیم.

به گفته وی ۳۲ هزار و ۲۸۳ خانوار این محصول با ارزش را جمع آوری می‌کنند و در حال حاضر هم ۶ تعاونی در زمینه تولید زعفران در استان فعالیت می‌کنند و آمار قطعی پس از اتمام برداشت در تمامی نقاط استان اعلام خواهد شد.

ایجاد گمرک تخصصی لازمه صادرات فرش و زعفران خراسان جنوبی است

جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی نیز در نشست ویژه ارایه گزارش حوزه صنعت و معدن استان که به موضوع تامین گاز صنایع اختصاص داشت، گفت: با توجه به حجم قابل توجه تولیدات فرش و زعفران و به منظور صادرات محصولات استراتژیک از خراسان جنوبی، راه‌اندازی گمرک تخصصی فرش و زعفران در استان ضرورت دارد؛ صادرات فرش و زعفران از خراسان جنوبی در گرو ایجاد گمرگ تخصصی این ۲ محصول است.

در هر حال زعفران با تمام کاستی‌ها و مشکلات در تولید و فرآوری نباید از یاد برود و نباید نام خراسان جنوبی در کنار آن حذف شود.

انتهای پیام