به گزارش ایسنا، ایران کشوری است که به لحاظ جغرافیایی در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد و همین امر طبیعی باعث شده که ما یک سوم میانگین جهانی بارش و سه برابر میانگین جهانی تبخیر داشته باشیم اما مساله کم‌آبی یا بهتر است بگوییم بحران و تنش آبی از سال گذشته و همزمان با کاهش بارندگی‌ها در سطح کشور بیش از ‌پیش جدی شد و مورد توجه قرار گرفت. بسیاری از مردم و حتی کشاورزان در استان‌ها، شهرها و روستاهای مختلف کشور به‌ویژه در استان خوزستان درگیر این تنش آبی شدند.

‌با این حال ورود به فصل ‌پاییز نیز بارندگی مناسبی را به ارمغان نیاورده و آن‌طور که سازمان هواشناسی ‌پیش‌بینی کرده است، بارندگی‌ها در این فصل با تاخیر اتفاق خواهد افتاد و مقدار بارندگی در فصل پاییز امسال نیز به احتمال زیاد کمتر از حد نرمال خواهد بود اما نکته مهم این است که با توجه به اینکه از فصل خشک و سال آبی کم بارشی - که بسیاری از نقاط کشور در تنش آبی بوده‌اند - وارد پاییز می‌شویم، تداوم کم بارشی می‌تواند شرایط تنش آبی و مشکل تامین آب شرب برای برخی شهرها و روستاها را بغرنج‌تر کند.

‌پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی حالا با هشدارها نسبت به وضعیت مخازن سدهای شهرهای مختلف از جمله تهران ملموس‌تر شده است. محمدرضا بختیاری - مدیر عامل آب و فاضلاب استان تهران - ضمن بیان اینکه سال آبی گذشته بدترین سال در ۵۰ سال اخیر بود و در تهران ۳۷ درصد کاهش بارندگی و ۳۰۰ میلیون مترمکعب کمبود در مخازن داشتیم، گفته بود: مخازن سدهای تهران وضعیت خوبی ندارند.

اما چه باید کرد؟ این سوال برای ساکنان ایران زمین سوال امروز و فردا نیست. پرسشی نیست که مردم و مسئولان با بارش‌های خوب طی یک سال آبی به دست فراموشی ‌بسپارند. نباید فراموش کنیم که ایرانیان حتی ‌پیش از رشد میلیونی جمعیت و توسعه سدسازی نیز درگیر مساله آب بوده‌اند و صدها سال است که به‌ دنبال روش‌های استحصال و ذخیره آب بوده‌اند وابداع قنات توسط ایرانیان از همین مساله آب نشات گرفته است.

درشرایطی که کشور اکنون با خشکسالی شدید دست و پنجه نرم می‌کند، طی روزهای اخیر بارها شبکه‌های تلویزیونی با پخش زیرنویس از ساکنان استان تهران خواسته‌اند که در مصرف آب صرفه‌جویی کنند. همین امر ضرورت مدیریت مصرف آب را از سوی تهرانی‌ها دو چندان می‌کند.

بختیاری به اتفاق بی‌سابقه‌ای که سال گذشته در این زمینه افتاده بود، اشاره می‌کند و می‌گوید: سال گذشته به‌رغم کاهش نزولات و افزایش دما برای اولین بار در تاریخ آب شهر تهران به دلیل فرهنگ‌سازی شاهد کاهش ۳ دهم درصدی مصرف آب شرب شهروندان تهرانی بودیم که بی‌سابقه است چراکه هر ساله این رقم افزایش می‌یافت.

اما در شهری مانند تهران موضوع دیگری نیز به اندازه صرفه‌جویی شهروندان در مصرف آب اهمیت دارد و آن هدررفت آب از طریق شبکه‌های انتقال فرسوده و قدیمی است. به گفته مدیر عامل آب و فاضلاب استان تهران در پایتخت حدود ۹۰۰۰ کیلومتر خط لوله و آبرسانی داریم که ۴۰ درصد آن‌ها عمر بالای ۵۰ سال دارند و فرسوده محسوب می شوند و بسیاری از هدر رفت آب مربوط به همین بخش است و در صورت وقوع زلزله این بخش از شبکه آبرسانی از دست خواهد رفت.

حسین رفیع - فعال حوزه آب - نیز ضمن تاکید بر ضرورت توجه مردم به نحوه مصرف آب به شبکه فرسوده انتقال آب درون شهری و هدررفت آب از طریق آن اشاره کرد و گفت: راهکارهای مقابله با خشکسالی از جمله صرفه‌جویی در مصرف آب در استان‌های مختلف، متفاوت است چراکه در استانی مانند تهران میزان مصرف آب شهری در آن بالا است اما در برخی استان‌های دیگر بخش عمده آب در بخش کشاورزی یا صنعت مصرف می‌شود و لازم است در این بخش‌ها آب صرفه‌جویی شود بنابراین نمی‌توان برای تمام مناطق کشور یک نسخه واحد برای مقابله با خشکسالی ‌پیچید.

به گفته وی، هدر رفت آب در سیستم انتقال آب درون شهری به‌گونه‌ای است که به اندازه چندین سد بزرگ در شبکه‌های انتقال آب زیر زمین شهر تهران از دست می‌دهیم اما وزارت نیرو می‌تواند با مدیریت و برنامه‌ریزی درست هدر رفت آب را کنترل کند یا کاهش دهد تا حجم زیادی از آب صرفه‌جویی شود.

این کارشناس آب همچنین معتقد است که بخش عمده آبی که ادعا می‌شود در بخش کشاورزی مورد مصرف قرار می‌گیرد نیز به‌علت اشکالات متعدد در سیستم‌های انتقال آب ‌پیش از اینکه به کشاورزان برسد در مکانی دیگر هدر می‌رود.

به گزارش ایسنا، مدیریت مصرف آب که امری ضروری برای حیات انسان، اکوسیستم‌ها و تنوع زیستی است نیازمند تعامل، همکاری و احساس مسئولیت مردم و مسئولان است. حفظ ذخایر آب اگر با کمک و همکاری آحاد جامعه صورت نگیرد به مشکلی غیرقابل جبران و بازگشت ناپذیر تبدیل خواهد شد که خود چالش‌ها و بحران‌های دیگری از جمله گردوغبار، فرونشست زمین و ... را در پی دارد که اکنون نیز بسیاری از مناطق کشور را درگیر کرده است.

انتهای ‌پیام