مصطفی کریم‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: پیمان شانگهای به دوره‌ای که نظام کمونیستی فروپاشی شده و کشورهای تازه به استقلال رسیده به دلیل بی‌ثباتی اقتصادی و شرایط نامساعد سیاسی با مشکلاتی مواجه بودند، برمی‌گردد. در آن زمان کشورها از اختلافات مرزی و تحرکات نظامی نگران بودند به همین دلیل سران این کشورها چندین اجلاس برگزار کرده و در سال ۱۹۹۶ شانگهای ۵ با حضور ۵ کشور چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان و در شهر شانگهای پایه‌گذاری می‌شود.
وی افزود: در سال ۲۰۰۱ عضو ششمی به نام کشور ازبکستان به این کشورها اضافه شده و شانگهای ۵ به سازمان همکاری شانگهای تغییر نام پیدا می‌کند. از سال ۲۰۰۵ کشورهای هندوستان، ایران و پاکستان به صورت عضو ناظر در این پیمان حضور داشتند و در سال ۲۰۲۱ ایران به عنوان عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای محسوب شد. به دلیل اینکه آمریکا برای ایران در عرصه بین‌المللی مشکلاتی را ایجاد کرده بود کشورمان با مشکلاتی برای عضویت در این پیمان مواجه بود.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: اهداف اولیه شانگهای ۵ اعتمادسازی در مزرها بوده تا تحرکات مرزی را کاهش دهند، اما از سال ۲۰۰۱ اهداف این سازمان از اهداف سیاسی فراتر رفته و توسعه اهدافی همچون اهداف تجاری، علوم، فناوری و آموزشی، اهداف فرهنگی و ... به عنوان اهداف اصلی سازمان همکاری شانگهای مطرح شد.
کریم‌زاده در مورد اثرات عضویت سازمان همکاری شانگهای بر اقتصاد ایران و خراسان رضوی بیان کرد: ایران از جمله کشورهای بوده است که در سال‌های اخیر تحت تحریم‌های شدید قرار گرفته بود اما از آنجایی که ایران در حال حاضر در این پیمان جزو اعضاء اصلی است حضور سه کشور روسیه، هند و چین مطمانا اثرات منفی تحریم‌ها را خنثی می‌کند که این مساله اثرات بسیار مثبتی بر روی اقتصاد ایران و به خصوص خراسان رضوی خواهد داشت. عضویت ایران و سند همکاری که می‌تواند به صورت جداگانه با هر کدام از اعضا امضا کند اثر مثبتی بر اقتصاد کشورمی‌گذارد.
وی با اشاره به اینکه «خراسان رضوی دروازه همکاری ایران با کشورهای عضو در سازمان همکاری شانگهای است به ویژه که در خراسان رضوی بازارچه مرزی دوغارون را نیز داریم»، گفت: از آنجایی‌که اعضاء عمده سازمان همکاری شانگهای یعنی ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان از لحاظ جغرافیایی در شمال ایران قرار دارند بنابراین مبادلات تجاری بین کشور ما از طریق خراسان رضوی با کشورهای عضو این پیمان افزایش پیدا خواهد کرد. از طرفی دیگر یکی از اهداف این پیمان اهداف فرهنگی است، به دلیل وجود حرم مطهر رضوی در خراسان رضوی و با توجه به وجود امکانات متعددی که در مشهد و خراسان رضوی است می‌توانیم شاهد رونق گرفتن بیشتر گردشگری مذهبی، پزشکی و تفریحی و ... باشیم.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: یکی دیگر از اهداف این پیمان موضوع توسعه آموزش، علوم و فناوری است. با توجه به اینکه دانشگاه فردوسی در خراسان رضوی قرار دارد شاهد هستیم که در سال‌های اخیر این دانشگاه همکاری‌های گسترده بین‌المللی دو جانبه‌ای داشته است بنابراین می‌توان از این ظرفیت به خوبی استفاده کرد. با توجه به پتانسیل خوب دانشگاه فردوسی می‌توان شاهد همکاری‌های بین‌المللی قوی با سایر اعضاء عضو این پیمان باشیم و از این فرصت استفاده کنیم.
کریم زاده درباره امنیت افغانستان بر اجرایی شدن این پیمان خاطرنشان کرد: اهداف اصلی سازمان اهداف امنیتی و نظامی است و کشورهای عضو سند همکاری امنیتی را امضا کرده‌اند. با روی کار آمدن طالبان و تسلط کامل آن‌ها در افغانستان افکار بین المللی نگران تکرار اتفاقات ناگوار تلخ در ۲۰ سال گذشته بود، اما طالبان در سخنان خود بارها اعلام کردند که به دنبال صلح و آرامش هستند. به نظر بنده شاهد کشتار و جنگ داخلی نباشیم. بعید می‌دانم که شاهد درگیری در مرزهای بین‌المللی باشیم زیرا افغانستان در این پیمان عضو ناظر از سال ۲۰۰۵ بوده و در حال همکاری است. تصور بنده این است که افغانستان مجبور به رعایت اهداف امنیتی است.
انتهای پیام
نظرات