به گزارش ایسنا، حفاظت از جنگل‌ها همواره یکی از مهم‌ترین موضوعات و مباحث زیست محیطی در دنیا به‌ویژه در ایران است که تنها هفت درصد از مساحت کل آن را پوشش جنگلی تشکیل می‌دهد و آتش‌سوزی در این عرصه‌ها نگرانی‌هایی را به دنبال دارد. در این میان فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها درباره میزان درختانی که در حریق‌های جنگلی از بین می‌رود، آماری را ارایه داده که با واکنش دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور روبه‌رو شده است.
سرهنگ رضا اکبری - فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور - به ایسنا می‌گوید: طی ۱۰ سال اخیر متوسط مساحت عرصه‌های منابع طبیعی که سالانه درگیر حریق می‌شوند ۱۸ هزار هکتار و متوسط تعداد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع نیز سالانه حدود ۲۰۰۰ فقره برآورد شده است.
او اضافه می‌کند که از ابتدای سال جاری تاکنون تعداد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع نسبت به متوسط سالانه طی ۱۰ سال اخیر ۴۴ درصد و مساحت مناطق درگیر حریق نیز ۲۳ درصد کاهش یافته است.
اکبری علت کاهش تعداد حریق‌ها و مساحت مناطق درگیر با آن را ناشی از اقدامات انجام شده در حوزه پیشگیری عنوان می‌کند و می‌گوید: استفاده از نقشه ریسک و نقشه پتانسیل حریق که نقاط بحرانی و مناطقی که احتمال آتش‌سوزی در آن‌ها وجود دارد را مشخص می‌کند کاهش تعداد حریق در جنگل‌ها و مراتع کشور را موجب شده است.
فرمانده یگان حفاظت جنگل‌ها همچنین خاطرنشان می‌کند: «وقتی می‌گوییم ۱۸ هزار هکتار آتش‌سوزی در عرصه‌ها رخ داده یعنی ۱۸ هزار هکتار درگیر حریق شده‌اند نه اینکه درخت از بین رفته باشد. طبق برآوردهای ما حدود پنج درصد از مساحتی که آتش می‌گیرد، موجب درگیری درخت می‌شود و ۸۲ درصد حریق‌های ما سطحی است و باعث از بین رفتن درخت نمی‌شود بنابراین اگر گفته می‌شود سالانه ۱۸ هزار هکتار از جنگل‌ها دچار آتش‌سوزی می‌شوند باید در نظر داشته باشیم که از این مساحت، پنج درصد درختان آسیب می‌بینند.»
اکبری همچنین می‌گوید: تنها درختان خشک و آفت زده کاملا در جریان درگیری با آتش‌سوزی از بین می‌روند اما درختان زنده از بین نمی‌روند.
آمار و تحلیل‌های مطرح شده درباره آتش‌سوزی جنگل‌ها اصالت ندارد
هادی کیادلیری - دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور- ضمن انتقاد از اظهارات مطرح شده از سوی فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌گوید: آمار و تحلیل‌های اظهار شده مبنی بر اینکه در پنج درصد مساحت کل عرصه‌هایی که دچار حریق می‌شوند درختان آسیب می‌بینند و از بین می‌روند و این درختان عموما خشک و آفت زده‌اند اصالت ندارد و صحیح نیست.
به گفته کیادلیری، انواع مختلف آتش‌سوزی در جنگل‌ها رخ می‌دهد از آتش‌سوزی‌های سطحی تا آتش‌سوزی‌هایی که تنه یا تاج درختان را درگیر می‌کند همچنین در آتش‌سوزی جنگل‌ها نوع گونه گیاهی نیز بر بقای آن در مواجهه با آتش تفاوت ایجاد می‌کند و هرگونه گیاهی نسبت به شدت و حرارت آتش‌سوزی مقاومت‌های متفاوتی دارند بنابرای چنین تحلیل و آماری را نمی‌توان به تمام جنگل‌ها و پوشش گیاهی مناطق مختلف کشور تعمیم داد.
او توضیح می‌دهد: آتش‌سوزی در بسیاری از مناطق جنگلی به‌ویژه در مناطق زاگرسی حتی اگر سطحی باشد و به درختان کمتر آسیب وارد کند، تمام نهال‌ها، پوشش گیاهی و موجودات جانوری در آن منطقه را از بین می‌برد که نابودی آن‌ها کل اکوسیستم را دچار فرو‍‍پاشی می‌کند. آینده جنگل‌های زاگرس شرایط نگران‌کننده‌ای دارد چراکه اکنون زادآوری پوشش گیاهی و استقرار نهال در این مناطق به‌دلیل چرای بیش از حد ظرفیت دام و فرسایش خاک به‌سختی اتفاق می‌افتد بنابراین نباید با ارائه چنین تحلیل و آمارهایی صدمات آتش‌سوزی جنگل‌ها را کوچک جلوه کنیم.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور تاکید می‌کند: آتش‌سوزی صدمات بسیار شدیدی را به اکوسیستم‌های جنگلی وارد می‌کند و نمی‌توان گفت تنها درختان آفت زده و خشک در این میان از بین می‌روند.
او ادامه می‌دهد: زمانی می‌توان ادعا کرد که درختان خشک و آفت‌زده در آتش‌سوزی جنگل‌ها بیشتر آسیب می‌بینند که آتش‌سوزی، طبیعی و شدت و حدت آن نسبت به آتش‌سوزی غیرطبیعی کمتر باشد اما براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان جنگل‌ها، بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور ناشی از عوامل انسانی است بنابراین این آمار و اظهارات در تناقض با یکدیگر قرار دارند چراکه علاوه‌بر اینکه شدت و حدت آتش‌سوزی‌های غیر طبیعی بیش از آتش‌سوزی‌های طبیعی است، در آتش‌سوزی‌های عمدی افراد براساس نیاز و هدف خود نسبت به آتش زدن جنگل‌ها و مراتع اقدام می‌کنند و درخت آفت زده، خشک یا زنده برای آنان تفاوتی نمی‌کند همچنین در آتش‌سوزی‌های سهوی نیز که در برخی موارد توسط گردشگران اتفاق می‌افتد عموما مناطقی دچار حریق می‌شوند که از پوشش گیاهی و درختی مناسبی برخوردارند و گردشگران نباید در آن مناطق آتش روشن کنند.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور در ادامه مدعی شد: متاسفانه مدتی است که طرز تفکری در سازمان جنگل‌ها به‌دنبال بهره‌برداری و قطع درختانی است که به اصطلاح خودشان آفت‌زده، شکسته یا خشک شده‌اند اما کارشناسان به‌دلایل فنی زیادی که در این میان مطرح است مخالف چنین اقدامی هستند. به‌نظر می‌رسد اینگونه اظهارات مبنی بر اینکه تنها درختان خشک و آفت زده در حریق جنگل‌ها آسیب می‌بینند توجیهاتی برای رسیدن به این نتیجه است که درختان خشک و آفت زده باید از جنگل‌ها خارج شوند تا آتش‌سوزی اتفاق نیفتد.
کیادلیری همچنین با اشاره به اینکه منابع طبیعی جزو اموال مردم است، می‌گوید: سازمان‌های متولی نگهبان اموال مردم هستند و باید در جهت حفظ این منابع گام بردارند بنابراین ضرورت دارد که این سازمان‌ها آمار خوب یا بد از کاشت نهال تا آتش‌سوزی و بیابان‌زایی را در اختیار مردم قرار دهند تا مردم بتوانند با آگاهی لازم از اموال خود و نسل‌های آینده حفاظت کنند.
انتهای پیام
نظرات