زهره ترابی‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص آغاز فعالیت یک واحد پژوهشی مستقل با عنوان «توانبخشی رباتیک و بیوفیدبک» در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اظهار کرد: متاسفانه آمار بیمارانی که در سطح جامعه به دلیل ضایعات عصبی عضلانی دچار مشکلات حرکتی یا شناختی می‌شوند، قابل ملاحظه است. از طرفی روش‌های توانبخشی و درمانی معمول کارابی لازم برای بازیابی قابل قبول بسیاری از ناتوانی‌ها را ندارد. از این رو شکل‌گیری هسته‌های پژوهشی که در مسیر تولید فناوری‌های نوین بازتوانی حرکتی شناختی که براساس نقشه‌های راه مناسب گام‌بردارد، امری ضروری به نظر می‌رسد.
وی افزود: متاسفانه در کشور مراکز تحقیقاتی یا حتی هسته‌های پژوهشی در راستای تولید فناوری‌های نوین در حوزه توانبخشی حرکتی شناختی وجود ندارد اما پتانسیل‌های ارزشمند و مناسبی در کشور و به طور ویژه در شهر مشهد در این زمینه وجود دارد که می‌تواند زمینه را برای راه‌اندازی هسته‌های پژوهشی در شهر مشهد فراهم آورد. برای ایجاد چنین مجموعه‌ای در مرحله اول باید فناوری‌های مناسبی مرتبط با روش‌های نوین توانبخشی عصبی تولید شود. طی تلاش‌هایی که در سال‌های اخیر در گروه مهندسی پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد انجام شد، تعدادی از این فناوری‌ها تولید و مورد ارزیابی قرار گرفت.
مسئول مراکز تحقیقاتی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد ادامه داد: این فناوری‌ها در حوزه رباتیک توانبخشی، سیستم‌های بیوفیدبک و نروفیدبک است اما به منظور ارائه خدمات کلینیکی توسط این محصولات، ابتدا باید نسخه‌های صنعتی این محصولات تولید شود؛ سپس محصولات مزبور در محیط‌های کلینیکی مناسب عرضه شود؛ لذا نیاز به وجود هسته‌های پژوهشی مرتبط در این مرحله احساس می‌شود که با طراحی اهداف و نقشه‌های راه مناسب زمینه را برای کسب گرنت‌های لازم، تکمیل طرح‌های فناورانه، انجام مطالعات انسانی و سرانجام ورود به مرحله تجاری‌سازی فراهم نماید. ایده تاسیس هسته پژوهشی با عنوان توانبخشی رباتیک و بیوفیدبک در دانشگاه آزاد مشهد نیز بر همین اساس شکل گرفته است.
توسعه فناوری با هدف بازیابی قابلیت‌های حرکتی در بیماران
ترابی‌زاده در خصوص ماموریت‌های هسته پژوهشی تصریح کرد: افزایش تعداد گروه‌های پژوهشی و حرکت به سمت تاسیس یک مرکز تحقیقات جامع یکی از غایت‌های اصلی تشکیل این هسته‌های پژوهشی است.
وی بیان کرد: در راستای اجرای ماموریت اصلی هسته پژوهشی دانشگاه باید مراحل متعددی طبق یک زمان‌بندی متناظر اجرا شود. تعریف و تصویب طرح‌های پژوهشی برون‌دانشگاهی و چند پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی آن هم ظرف چهار ماه، اجرای طرح‌های مصوب، کسب مجوزهای لازم به منظور تجاری‌سازی اولین خروجی‌های فناورانه و بازاریابی یا شروع ارائه خدمات بالینی با همکاری مراکز کلینیکی از جمله ماموریت‌های اصلی این هسته محسوب می‌شود.
مسئول مراکز تحقیقاتی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد تصریح کرد: با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی مشهد کسب گرنت‌های اولیه به منظور پیاده‌سازی نمونه‌های نیمه‌صنعتی و صنعتی باید در قالب طرح‌های برون‌دانشگاهی انجام شود. خوشبختانه زیرمجموعه‌هایی از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوی مانند صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور، موسسه نیماد، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی و... از طرح‌های فناورانه در زمینه فناوری‌های حوزه توانبخشی، حرکتی و شناختی حمایتهای ویژه‌ای به عمل می‌آورد. بنابراین مجموعه‌های مذکور مهم‌ترین مراجع تصویب طرح‌های برون‌دانشگاهی با رویکرد تولید فناوری‌های مرتبط با ماموریت هسته پژوهشی پیشنهادی است.
ترابی‌زاده اظهار کرد: علاوه بر این برخی از طرح‌ها می‌تواند با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه فردوسی مشهد تعریف شود. این طرح‌ها یا در غالب طرح‌های پژوهشی یا پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی در آن دانشگاه‌ها قابل تعریف است. با توجه به اینکه اعضای این هسته پژوهشی پیشنهادی از دانشگاه‌های آزاد و علوم‌پزشکی مشهد هستند، امکان انجام چنین همکاری‌هایی وجود خواهد داشت. البته در صورت به ثمر رسیدن محصولات مورد نظر امکان به توافق رسیدن با برخی از سرمایه‌گذاران خصوصی هم وجود دارد. ضمن اینکه در حال حاضر پیگیری انعقاد تفاهم‌نامه با یکی از مراکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی در دستور کار این هسته پژوهشی قرار دارد.
ایجاد هسته پژوهشی در راستای هدفمندسازی پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی
وی گفت: یکی از مهم‌ترین رسالت‌های دانشگاه حل مسائل واقعی جامعه است. ایجاد هسته‌های پژوهشی که ماموریت آن حل مسائل واقعی جامعه باشد، می‌تواند موجب هدفمندسازی موضوعات پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی شود؛ به طوری که اساتید عضو این هسته پژوهشی متعهد خواهند بود تمام یا حداقل بخشی از موضوعاتی که برای دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری تکمیلی خود تعریف می‌کنند، در راستای نقشه راه هسته پژوهشی باشد. اعضای این هسته پژوهشی پیشنهادی، اعضای هیات علمی گروه‌های مهندسی پزشکی، مکانیک، ارتوپدی و فیزیوتراپی هستند؛ لذا پایان‌نامه‌های مشترک متعددی در رشته‌های تخصصی مختلف قابل تعریف خواهد بود.
مسئول مراکز تحقیقاتی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد افزود: یکی از اهدف بلندمدت موسسان این هسته پژوهشی در کنار اهداف فناورانه میان و کوتاه‌مدت، تشکیل هسته‌های پژوهشی مرتبط دیگری است که در نهایت زمینه را برای ایجاد یک مرکز تحقیقات تخصصی در زمینه توانبخشی حرکتی شناختی فراهم آورد. بعد از تاسیس یک مرکز تحقیقات تخصصی می‌توان نه‌تنها تیم‌های تخصصی مناسب بلکه فضای بالینی مناسبی را نیز فراهم آورد تا امکان ارائه خدمات کلینیکی برای بیماران ایجاد شود.
ترابی‌زاده ادامه داد: به این ترتیب برای اولین مرتبه در کشور یک مرکز تحقیقاتی پژوهشی بالینی نوین در حوزه توانبخشی عصبی شکل خواهد گرفت؛ به طوری که نه‌تنها در عرصه تولید فناوری‌های نوین بلکه در عرصه ارائه خدمات بالینی نیز فعال خواهد بود و زمینه‌های درآمدزایی مناسب را هم برای دانشگاه فراهم می‌آورد. به نظر می‌رسد حمایت مادی و معنوی دانشگاه از هسته‌های پژوهشی که ماموریت آن در راستای نیازهای روز جامعه است، با اهداف کلان دانشگاه‌های نسل جدید هم‌خوانی دارد و به تبع بهتر است که در اولویت قرار گیرد.
انتهای پیام
نظرات