این شب ها،حال و هوای محرم همه جای شهر را فراگرفته است. قمی ها از قدیم مثل همه شهرهای ایران، آیین عزاداری سرور و سالار شهیدان را مهمترین برنامه آیینی خود در سال می دانند و از مدت ها پیش خود را برای برگزاری این آیین مذهبی و اهل بیتی(ع) آماده می کنند.

آنچه قم را از بسیاری از شهرهای ایران متمایز می کند، غنا و وزن مجالس، حضور بزرگان و مراجع در این مراسم، وجود شاعران و مداحان برجسته و همچنین وجود حوزه علمیه و مبلغان و خطبای طراز اول کشور و همچنین آیین هایی چون تعزیه در دو دهه محرم و صفر و... بود.

اما دو سال است که کرونا، سایه سنگینی بر مراسمات عزاداری در سطح کشور انداخته است. سال گذشته. بسیاری از مردم و مسئولان در اصل برگزاری مراسمات محرم و صفر، تردیدهایی داشتند که در نهایت مقرر شد مراسمات با رعایت همه پروتکل های اعلامی برگزار شود که البته نوع برگزاری این مراسمات نیز جالب توجه بود. بسیاری از هیئت ها سعی کردند که پروتکل ها را رعایت کنند و بسیای دیگر نیز اگر چه تلاش داشتند ولی باتوجه به تازگی این پدیده حریف بسیاری از مسایل پیچیده و غیر قابل پیش بینی نشدند.

اما در هر حال با تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر رعایت پروتکل ها و اسوه و الگوسازی که از سال پیش با نوع عزاداری مجالس خویش برگزار کردند، حجت برای همه تمام شد که کرونا با هیچ کس شوخی ندارد و آنچه پزشکان و متخصصان ویروس شناسی در این خصوص گفته اند حجت است و حتی کسانی که با بیماری در جمع عزاداران حضور می یابند نیز مسئولیت های سنگینی خواهند داشت.

امسال اما برگزاری مراسمات محرم شرایط بسیار حساسی دارد. اینکه محرم امسال در پیک پنجم کرونا، این بلای خانمانسوز با سویه های جدید خود، قتل عام عمومی در ایران وجهان به راه انداخته است و گونه دلتایش دلهای بسیاری را از داغ فراغ عزیزانشان کباب کرده است.

حال با این وضع قرار بود که بسیاری از هیئت ها امسال با نظارت های خاصی که صورت می گیرد، شکل و شمایل و آرایش خاص کرونایی به خود بگیرند ولی آنچه در شب های گذشته محرم دیدیدم، چندان با آنچه گفته شد تطابق نداشت.

البته نباید از حق گذشته که هیئت های بزرگ قم سعی کردند با انتقال برنامه های خود از تکایای سرپوشیده به محل های سرباز و همچنین پوشش سراسری ماسک و ضدعفونی کننده و فاصله اجتماعی عزاداران، شرایط را بهتر کنند ولی واقعا اگر سری به تکایا و مساجد کوچک تر قم بزنید متوجه می شوید که این مسایل کمتر رعایت می شود.

محمد اعظمی یکی از تکیه داران قمی است که در گفت وگو با ما با اشاره به سخت بودن رعایت پروتکل ها، گفت: اگر بخواهیم همه پروتکل ها را رعایت کنیم در مسجدی مثل مسجد محل ما نهایتا تا بیشتر از ۳۰ نفر نباید حضور پیدا کند که اصلا عزادارای از حالت عزاداری های محرم خارج می شود و شرایط خاصی حاکم می شود چون مردم مثل سالهای گذشته می خواهد در مسجد حضوری بایند و در آخر نیز اطعامی که صورت می گیرد با مشکلات زیادی مواجه می شود.

وی تصریح کرد: به نظرم یکی از بهترین پروتکل هایی که در این زمینه باید اجرا شود و همه هیئت ها باید آن را رعایت کنند، کم کردن ساعت روضه خوانی است. در سال گذشته سعی کردیم ساعت و نحوه حضور مردم را به گونه ای بچینیم که مردم کمترین ساعت حضور را داشته باشند. بند خودم اجازه ندادم که حتی افراد مسن به هیئت بیایند چون واقعا از جان آنها در هراس بودم.

وی در نهایت با ذکر این مطلب که مداحان و بزرگان هیئت نقش مهمی در حفظ و ارتقای پروتکل ها دارند گفت: مداحی که متاسفانه رعایت حال مردم را نمی کند و بیش از ۲ ساعت مجلس سینه زنی را ادامه می دهد واقعا همه پروتکل ها را تحت الشعاع قرار میدهد. به نظرم باید آنها را توجیه کرد که سبک سینه زنی خود را نیز در این دو سه سالی که قطعا با کرونا درگیر هستیم تغییر دهند. 

وقتی شب گذشته به یکی از هیئت های پرجمعیت قم رفتم با صحنه جالب توجهی مواجه شدم. صحنه ای عجیب که مرا به فکر فروبرد. هرچه تلاش صورت گرفته بود که بیشتر از فضای سرباز مجموعه استفاده شود و ماسک مردم هم چک می شد و مواد ضدعفونی هم به وفور در اختیار مردم بود، ولی مداح جلسه به شدت سعی داشت که همه این پروتکل ها را از بین ببرد. با سبک خاص سینه زنی اش، با طولانی کردن مجلس و نیم ساعت شور زنی که قطعا باعث ایجاد فضای خطرناکی در زمینه کرونا می شد.

در آخر هیئت با مسئول هیئت صحبت کردم و او هم از مداح وقت گرفتیم و این اعتراض را به او داشتیم که چرا این همه مدت زمان هیئت را طولانی کرد و اصرار به شور زنی کرد.

مداح هم در پاسخ گفت که این مساله نوع نگاه شما است ولی من به عنوان مداح باید مجلس را اداره کنم. سال گذشته که چند شب مدت زمان مجلس را کم کردیم بسیاری از همین جوانان به ما اعتراض کردند چرا شور را از مراسم گرفته اید؟ همین اصرارها باعث شدکه ما هم مجبور شویم که سبک کار را تغییر دهیم ولی بازهم نسبت به سالهای گذشته سعی میکنیم رعایت اصول را داشته باشیم.

حرف ها مداح من را قانع نکرد و به سراغ سخنران مراسم رفتم. 

سخنران هیئت اماحرف های جالبی داشت.  اوگفت که امسال در دو شب اول روی مساله رعایت اصول بهداشتی تاکید داشتیم. چون این مساله بازی با جان انسان ها است. قرار نیست که مجالس عزاداری ما به شکلی برگزار شود که عزاداران آسیب ببینند.

وی عنوان کرد: من هم با شما موافقم. اگر مداحان سعی کنند که وقت مراسم و نوع اداره مجلس و عزا را به شکلی اداره کنند که کمتر نیازی به بلند شدن و تجمیع مردم در یک فاصله کم باشد قطعا می توان در اداره مراسم نیز موفق تر عمل کرد.

وی گفت: وقتی مقام معظم رهبری مجالس تک نفره عزاداری خود را به عنوان الگویی برای مردم معرفی می کنند و بحث تکایای عزاداری مجازی در کشورایجاد می شود و بهترین مراسمات را از تلوزیون و رادیو برای مردم پخش میکنند به نظرم بهتر است حداقل در این یکی دو سال هم روح حسینی را در خانه ها جاری کرد هم نسبت به مجالس شلوغ و حادثه خیز نیز مصونیت ایجاد کرد.

نکته بسیار مهمی که در این شب ها باید رعایت شود، رعایت همه اصول است زیرا اگر این اصول رعایت نشود قطعا حوادث ناگواری ایجاد خواهد شد که با هیچ چیز قابل جبران نیست. در این بین بخصوص مداحان نقش محوری دارند که می توانند با کاهش جلوه های هیجانی و شورانگیز مراسم بیشتر روی اصول اصلی عزاداری تکیه و با رعایت پروتکل ها خدمت بیشتری به عزاداران حسینی کنند.

انتهای پیام