به گزارش ایسنا، صنایع نجاری از مهم‌ترین صـنایع کشور هستند که هزاران نفـر در آن‌هااشتغـال بـه کار داشته و با جنبه‌های مختلف مثبت و منفی آن سر و کار دارند. گردوغبـار چـوب طیف گسترده‌ای از ذرات گردوغبـار، شـامل مخلـوطی از ذرات آلی و غیرآلی است. به‌طورکلی کـارگران در هر صنعتی، در معـرض چندین بیماری شغلی ازجمله بیماری‌های تنفسی، آلـرژی، آسم شغلی یا سرطان هستند. بیماری‌های دستگاه تنفسی ناشی از کار امروزه جز شایع‌ترین بیماری‌های شـغلی محسوب می‌شوند، این بیماری‌ها معمولاً بـرای مدت‌ها بـدون علامـت بـوده و در مراحـل انتهـایی تشـخیص داده می‌شوند که در اغلب موارد در این مراحل، اقدامات درمانی مؤثر نیستند.
بنا بر اعلام متخصصان، آژانـس بین‌المللی تحقیقات سـرطان، گردوغبـار چـوب سـخت را به‌عنوان ماده سرطان‌زای انسـانی گـروه یـک طبقه‌بندی کـرده اسـت. گردوغبار چوب، از مهم‌ترین خطرات شغلی صـنعت چـوب است که توسط کارگران استنشاق شده و منجر به خطرات جدی سلامت فرد می‌شود. تحقیقـات انجام‌شده در سایر کشورها شیوع بیماری‌های تنفسی را در این صنایع گزارش کرده‌اند.
نتــایج حاصــل از مطالعــات اپیــدمیولوژیک، افزایش خطر ابتلا به آسـم، برونشـیت مـزمن و اخـتلال در عملکرد ریه را در کارگران در معرض گردوغبار چوب نشان می‌دهند. بااین‌حال در این خصوص مطالعات اندکی در کشور ما انجام شده و لازم است محققان ابعاد آن را روشن‌تر بررسی کنند.
در این راستا، یک تیم پنج نفره پژوهشی از دانشگاه آزاد اسلامی تهران و دانشگاه شاهد، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن، به بررسی شاخص‌هایدم سنجی و علائم تنفسی در میان کارگران نجاری، رنگ‌کار و اداری کارخانه‌های چوب پرداخته شده است.
در این پژوهش، 100 نفر مشارکت داشته‌اند که پس از پاسخ به پرسش‌نامه جمعیت‌شناسی، تحت تست‌های مختلف عملکرد ریوی قرار گرفته‌اند. محققان سپس داده‌های به‌دست‌آمده از این تست‌ها را با استفاده روش‌های آماری، تجزیه‌وتحلیل و ارائه کرده‌اند.
نتایج این پژوهش که در فصل‌نامه «یافته» متعلق به دانشگاه علوم پزشکی لرستان منتشر شده‌اند، نشان می‌دهد که مواجهه با گردوغبار چوب به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده شیوع علائم اختلالات تنفسی و کاهش ظرفیت‌های ریه کارکنان کارخانه‌های چوب مطرح است. درواقع گردوغبار چوب می‌تواند باعث کاهش حجم‌های ریوی و ایجاد مشکلات تنفسی شود.
آن‌گونه که سیده زهرا موسوی، دانشیار و محقق سم‌شناسی دانشکده داروسازی و علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی تهران و همکاران اشاره کرده‌اند، «نتایج این تحقیق نشان دادند که اختلاف معنی‌دار و قابل توجهی بین میانگین شیوع علائم تنفسی شامل سرفه، خلط، خس‌خس سینه و تنگی نفس در بین افرادی که با گردوغبار چوب در تماس بوده و گروهی که با آن در تماس نبوده‌اند، وجود دارد. اگرچه این علائم در بین کارگران چوب کاری بیشتر از کارمندان اداری مشاهده شـد».
به گفته آن‌ها، «بیشـترین شـیوع و فراوانی علائم تنفسی مربوط بـه سـرفه و کمتـرین میـزان شیوع مربوط به تنگی نفس بود. ایـن یافتـه ممکـن اسـت ناشی از ایـن واقعیـت احتمـالی باشـد کـه در ایـن نـوع از کارخانه‌ها مانند کارخانه‌های چوب و مبلمان، گردوغبار چوب از فرآیندهای کاری که عموماً با غلظت بالاتری ارائـه می‌شود، حاصل می‌شود».
بنا بر مطالعات صـورت گرفتـه و بررسی‌شده، اقـدامات مؤثر کنترلی برای کـاهش میـزان مواجهـه گردوغبار چـوب (خطرات مربوط بـه سـلامتی ریـوی) در کـارگران صـنایع چوب، امری است که بایدبه‌صورت جدی مورد توجه قرار گیـرد. در این زمینه، استفاده از دستگاه‌های تهویـه عمـومی و موضعی می‌تواند میزان غلظت گردوغبار را به میزان قابل تـوجهی کاهش می‌دهد.
موسوی و همکاران محققش بر این اساس می‌گویند: «با توجه به این یافته‌ها، امید است که جهت استقرار نظـام ایمنـی در کلیه کارگاه‌ها و کارخانه‌ها و نیـز حفـظ ایمنـی کـارگران، کارفرماها با رعایت اصول ایمنی محیط کـار و کارشناسـان بهداشـت بـا برگـزاری دوره‌های آموزشـی، اقدامات مؤثری نمایند. این کار باعث ایجـاد فرهنگ رعایت اصول ایمنی در بین کارگران و نیز تسـهیل دسترسی به استانداردهای لازم و وسایل ضروری با قیمـت مناسب و نظارت علمی بر اجـرای صـحیح مقـررات می‌شود».
تأکید بـر لـزوم رعایـت فرهنـگ ایمنـی و اسـتفاده از وسایل حفاظت فـردی و همچنـین به‌کارگیری کارشـناس بهداشت حرفه‌ای درکنار تهیه و در اختیار گذاشتن کتابچه‌های راهنما در تمامی زمینه‌های مربوط به ایمنی تنفسی برای کارگران می‌تواندبه بهبود شرایط ایمنی این کارخانه‌ها منجر شود.
علاوه بر این‌ها، مجریان این تحقیق اعتقاد دارند: «لزوم توجه به انجام معاینات دوره‌ای کامل و همچنین در نظر داشتن عوامل دیگر در بروز اثرات نیز بایستی مـورد توجـه قـرار گیـرد. همچنـین بـرای تشخیص تأثیر قرار گرفتن در معـرض گردوغبـار چـوب در مجاری تنفسی فوقانی، تحقیقات بیشتری توسط ابزارهـای موجود مانند سیتولوژی بینی مورد نیاز است».
انتهای پیام
نظرات