احسان روحی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص فیلم‌ها و سریال‌های صداوسیما و میزان استقبال مخاطبان از رسانه ملی، اظهار کرد: در گذشته تلویزیون تنها رسانه قابل دسترس برای همگان بوده و به تعبیری در همه خانه‌ها تلویزیون وجود داشته که متأسفانه امروزه با استقبال کم‌تر مخاطبان مواجه شده است. شاید بتوان شبکه‌های ماهواره‌ای را یکی از عوامل اثرگذار بر این کاهش استقبال دانست؛ به طوری که شبکه‌ها و فضای ماهواره‌ای در بخش تولید محتوا بسیار ضعیف عمل می‌کنند، اما ممکن است زرق و برق ظاهری آن‌ها برخی مخاطبان را جذب کرده و بدین ترتیب ممکن است مخاطبان سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی را تحت تأثیر قرار داده باشند.

وی ظهور پلتفرم‌های پخش اینترنتی را عامل دیگر تأثیرگذار بر استقبال و تماشای برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیونی عنوان کرد و افزود: در سال‌های اخیر قابلیت‌ این پلتفرم‌ها افزایش یافته و شرایط دسترسی به آن‌ها برای مردم مهیا شده است. بنابراین این موارد را می‌توان از عمده‌ترین دلایل کاهش استقبال از رسانه تلویزیون و کاهش کیفیت آثار تولید شده در تلویزیون بیان کرد.

این کارگردان سینما بیان کرد: در گذشته آثار تلویزیونی از ویژگی‌هایی همچون حضور بازیگران شناخته‌ شده‌ و افراد با تجربه‌تر در زمینه‌های مختلف به ویژه فیلم‌نامه‌نویسی برخوردار بود، اما در حال حاضر آثار تولیدی رسانه ملی چندان به‌ روز نبوده و از کانال‌های فنی درستی عبور نمی‌کند و به تعبیری صرفاً ساخت و تولید آثار اهمیت پیدا کرده است. بنابراین به نظر من تلویزیون در رقابت با پلتفرم‌های اینترنتی که طبیعتاً فضای بهتر و آزادانه‌تری برای خلق ایده‌های جذاب در ژانرهای مختلف دارند، عقب مانده است.

روحی عنوان کرد: حتی در مناسبت‌های مختلف مانند ماه رمضان، ایام محرم و عید نوروز نیز که مردم به صورت نوستالژیک برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیون را پیگیری می‌کردند استقبال مخاطبان کم‌رنگ شده است، زیرا آثار به سمت محتوازدگی سوق پیدا کرده و جذابیت‌های موضوعی، انتخاب بازیگر و حتی فیلم‌نامه نیز در این آثار کم‌تر دیده می‌شود.

وی با بیان این‌که «تلویزیون در همه کشورها مدیای بسیار قدرتمندی است»، بیان کرد: هنگامی که تلویزیون برای برخی افراد به صورت انحصاری در می‌آید و رقابت‌ها از بین می‌رود، فضایی امن برای تعدادی از افراد به وجود می‌آید و به تولید آثاری با کیفیت‌های پایین می‌انجامد. بنابراین معتقدم چنانچه در خصوص این موضوعات بازنگری صورت گیرد و به تبع آثار جذاب‌تری خلق شود، قطعاً تلویزیون مخاطبان را جذب خواهد کرد؛ همانطور که با وجود همین شرایط در چند سال اخیر سریال‌هایی مانند پایتخت با استقبال خوبی مواجه شده و آمار مخاطبان آن‌ها بالا بوده است. این استقبال بیانگر این است که اگر تیم سازنده و مسئولان صداوسیما به هنرمندان فضا دهند آثار درخور توجه نیز تولید خواهد شد.

این نویسنده سینما تصریح کرد: در شرایطی که این بستر فراهم نیست و فضای پلتفرم‌ها نیز با آثار پرهزینه، پربازیگر و قصه‌های سرشار از کشمکش تولید می‌شود، قاعدتاً مردم ترجیح می‌دهند سریال‌ها را در پلتفرم‌های اینترنتی تماشا کنند.

روحی با اشاره به این‌که «چرا نسل جوانی که وارد فضای سینما در پلتفرم‌های اینترنتی و سینمایی شده‌اند کارهای موفقی تولید کرده‌اند، اما نسل جدیدی که وارد تلویزیون می‌شود، نمی‌تواند این موفقیت‌ها را کسب کنند؟»، خاطرنشان کرد: می‌توان یکی از دلایل عدم موفقیت را اتخاذ انتخاب‌های نادرست و یا حضور افراد نامناسب در این بخش دانست. دلیل دیگر نیز ممکن است در ارتباط با هزینه‌کردها باشد، به طوری که اعداد و ارقامی که در تلویزیون و برای افراد مختلف اختصاص می‌یابد، متفاوت است، لذا این اختلاف، بسیاری از افراد را به اجبار به سمت فضاهای غیر تلویزیونی هدایت می‌کند. به طوری که ممکن است به سبب فضای انحصاری تلویزیون، افراد جایگاه و دستمزد مناسبی در تلویزیون نداشته باشند. در حالی که در فضای پلتفرم اینترنتی و اینستاگرام افرادی که آثار خوب و مطلوب تولید می‌کنند، دستمزد خوبی دریافت می‌کنند و از جایگاه خوبی نیز برخوردار هستند.

این کارگردان سینما تأکید کرد: با این حال معتقدم همچنان مهم‌ترین رسانه کشور برای انتقال محتوا و موضوعات مختلف، تلویزیون است. به گونه‌ای که تماشای آثار و برقراری ارتباط مخاطبان با آن‌ها در بستر تلویزیون برای همه مردم جذاب‌تر است.

روحی در خصوص تأثیر تولید این‌گونه آثار کم‌کیفیت بر سلیقه فرهنگی و هنری مردم، گفت: فضای تلویزیونی ایران در دوره‌ای بسیار پررونق بوده است، اما این فضا در بازه‌ای از زمان تحت تأثیر شبکه‌های ماهواره‌ای قرار گرفت و فرهنگ‌سازی‌های غلطی را نیز ایجاد کرد. با این حال در چند سال اخیر به دلیل ظهور پلتفرم‌های اینترنتی و تولید برخی آثار، توجه به شبکه‌های ماهواره‌ای کم‌رنگ شده است.

وی افزود: ما قدرت و پتانسیل فرهنگ‌سازی در مدیاهای مخصوص خود را داریم و می‌توانیم این فرهنگ‌سازی‌ها را ارائه دهیم تا مخاطبان نیز از آن استقبال کنند. در نتیجه اگر ما پرقدرت عمل کنیم، بسترهای دیگری مانند شبکه‌های ماهواره‌ای توان رقابت جدی با ما را نخواهند داشت. همانطور که در حال حاضر نیز این شبکه‌ها جذابیت چندانی برای نسل جوان ندارد.

این نویسنده سینما بیان کرد: بنابراین این امر نشان‌دهنده این است که بخشی از روند ارائه فرهنگ به مخاطبان در اختیار اهالی سینما قرار دارد. به نظر من، ما باید دغدغه‌مندی جامعه نسبت به مسائل روز و فرهنگ‌ و خرده‌ فرهنگ‌های اجتماعی موجود در قالب هنجار و یا ناهنجارهایی که قصد داریم در خصوص آن‌ها نقد و یا تمجیدی انجام شود را بررسی و کشف کنیم و سپس به سمت تولید محتوا و ساخت اثر حرکت کنیم که این امر می‌تواند جریانی فرهنگی در جامعه ایجاد کند.

روحی اظهار کرد: به عنوان مثال زمانی که در برنامه و یا سریالی کارکرد درستی در زمینه اقلیم، جغرافیا و فرهنگ منطقه‌ای را نشان می‌دهیم، مخاطبان در سایر نقاط کشور نیز با آن ارتباط برقرار می‌کنند حتی اگر فرهنگی متفاوت با آن منطقه داشته باشند. از این رو نشان دادن یک فرهنگ فولکلور درست و کامل به صورت دقیق، فرهنگ‌سازی عمومی ایجاد می‌کند و در واقع جزء به کل تبدیل می‌شود.

وی عنوان کرد: با این وجود هنگامی که برای خنداندن مخاطب از لهجه‌ها و گویش‌های فرهنگ‌های مختلف بهره می‌گیریم و به نوعی آن‌ها را به ادا و شوخی‌های سطحی مبدل می‌سازیم، جذابیت و طنزی برای مخاطب ایجاد نخواهد کرد. در حقیقت تمرکز بر یک موضوع، گزینه‌ها و موضوعات دیگر را از بین می‌برد، بنابراین زمانی که ما از این مسائل عبور کنیم و به قصه درست و وضعیت درست بپردازیم، لهجه‌ها نیز جایگاه خود را پیدا کرده و کمدی ایجاد خواهند کرد.

این کارگردان سینما خاطرنشان کرد: به این ترتیب با تداوم توجه نکردن به این موضوعات، قطعاً تأثیرات فرهنگی عرضه‌شده از بخش‌های غیر فرهنگی داخلی و خارجی به کشور در درازمدت را باید به عنوان فرهنگ خودمان قبول کنیم، زیرا نتوانستیم فرهنگ غنی خود در آثار فرهنگی و هنری را به موازات آن‌ها پیش ببریم و در نتیجه آن‌ها از ما پیشی خواهند گرفت. به طوری که نسل جدیدی که وارد کار و فعالیت فرهنگی و هنری می‌شود، نمی‌تواند درست و نادرست را از یکدیگر تمییز دهد و تشخیص سره و ناسره سخت خواهد شد.

وی اضافه کرد: در شرایطی که فرهنگ و خرده‌فرهنگ‌ها را به صورت دقیق ارائه دهیم، جوان و مخاطب امروزی واقعیت فرهنگی کشور خود را تشخیص داده و سپس در می‌تواند مقایسه کند. در چنین حالتی فرهنگ‌سازی به راحتی انجام خواهد شد. امیدوارم شرایط فرهنگی و تولید آثار سریالی و تلویزیونی در جهتی حرکت کند که با توجه به فرهنگ غنی کشور، جامعه را از فرهنگ وارداتی بی‌نیاز کند. با وجود این که جهان رسانه و جهان بزرگ مجازی همه دنیا به یکدیگر متصل هستند، اما جهان باید شاهد ویژگی‌های فرهنگی خاص کشور ما باشد و با احترام به همه فرهنگ‌های کشورهای دیگر بتوانیم داشته‌های فرهنگی خود را به راحتی و به عنوان نمونه تحقیقاتی صادر کنیم.

انتهای پیام