در مقاله‌ای که در وبسایت مدیکال نیوز منتشر شده، تاثیر زندگی با حفظ فاصله اجتماعی بر سیستم ایمنی بدن بزرگسالان، کودکان و نوزادان طی همه گیری کرونا مورد بررسی قرار گرفت.

بر این اساس، تا زمانی که فرد به بزرگسالی می‌رسد، سیستم ایمنی بدن او در معرض باکتری‌ها و ویروس‌های زیادی قرار می‌گیرد و بدن می‌آموزد چطور با این عوامل رو به رو شود و در نهایت قادر به حمله به این مهاجمان می‌شود. به همین دلیل در مورد بزرگسالان، سیستم ایمنی بدن قبلاً یاد گرفته که چگونه این میکروب‌ها را نابود کند و حتی در پی قرنطینه‌های طولانی مدت نیز این را فراموش نخواهد کرد، اما در مورد کودکان کوچک‌تر که سیستم ایمنی بدن آنها هنوز در مراحل یادگیری است، اوضاع به چه گونه است؟

دیوید استراچان برای نخستین بار در سال ۱۹۸۹ در مقاله‌ای ادعای افزایش شرایط آلرژیک و کاهش قرار گرفتن در معرض میکروب‌ها در دوران کودکی ناشی از اقدامات بهداشتی، مانند شستن مکرر دست را مطرح کرد.

در مقاله‌ای که در مجله Perspectives in Public Health در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، پروفسور سالی اف بلومفیلد و همکاران مقاله اصلی دکتر استراچان را بررسی کردند و نوشتند: «سیستم ایمنی بدن وسیله‌ای برای یادگیری است و از بدو تولد شبیه رایانه‌ای با سخت افزار و نرم افزار اما داده های اندک کار می‌کند. داده‌های اضافی باید در طول سال اول زندگی، از طریق تماس با میکروارگانیسم‌های دیگر انسان‌ها و محیط طبیعی ارائه شود. اگر این ورودی‌ها نامناسب باشند، مکانیسم‌های تنظیم کننده سیستم ایمنی بدن از کار می‌افتند. در نتیجه، سیستم نه تنها به ارگانیسم‌های مضر که باعث ایجاد عفونت می‌شوند، بلکه به موارد بی‌خطر مانند گرده، گرد و غبار و مواد حساسیت زای غذایی و در نتیجه بیماری های آلرژیک حمله می‌کند.»

پروفسور جاناتان هوریهان از دانشگاه علوم پزشکی و بهداشت RCSI در دوبلین ایرلند نیز معتقد است که افزایش اگزما، آسم، تب یونجه و آلرژی های غذایی طی ۳۰ سال گذشته احتمالاً ناشی از کاهش قرار گرفتن در معرض عفونت ها بوده است.

با توجه به این نکته، آیا والدین نوزادان یا کودکان خردسال باید نگران تأثیرات فاصله اجتماعی و ایجاد قرنطینه‌ها در سیستم ایمنی بدن فرزندانشان باشند؟ پاسخ هم بله و هم خیر است.

پروفسور بلومفیلد و همکارانش می‌نویسند «اگرچه شواهد از تنظیم سیستم ایمنی بدن ناشی از فعل و انفعالات میکروب میزبان پشتیبانی می‌کند، هیچ شواهد خوبی وجود ندارد که نشان دهد بهداشت زیاد، مسئول تغییرات بالینی مربوط به قرار گرفتن در معرض میکروب‌ها است.» این امر به‌ویژه برای ویروس‌های تنفسی مانند SARS-CoV-۲ که باعث بیماری کووید می‌شود، بیشتر مشخص است. از آنجا که ویروس‌ها با آنتی‌بیوتیک قابل درمان نیستند، جلوگیری از آنها با اقدامات بهداشتی مانند شستن دست ها و تمیز کردن سطوح در درجه اول قرار دارد.

محققان می‌گویند: «در معرض قرار گرفتن ویروس ها بسیار حیاتی است، زیرا آنها با سیستم‌های نظارتی و ایمنی بدن تعادل برقرار می‌کنند و از واکنش بیش از حد که دلیل اصلی ایجاد آلرژی است، جلوگیری می‌کنند.» آنها یادآور می‌شوند که مهم‌ترین زمان های در معرض خطر زندگی در دوران بارداری، زایمان و ماه های اول نوزادی است.

ضد عفونی کننده‌های دست؛ دوست یا دشمن؟

در مورد شستشو و ضد عفونی کردن دست‌ها نیز این سوال مطرح است که آیا این رفتارها بر پاسخ های ایمنی تأثیر می‌گذارد؟ پروفسور بلومفیلد و همکارانش می گویند که این مواد این کار را نمی‌کنند.

«این ایده که از طریق تمیز کردن بیش از حد دچار مشکل شویم، غیرقابل قبول است.»

آنها خاطرنشان می‌کنند که تغییر در سبک زندگی و محیط، از جمله تغییر در رژیم غذایی و افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک و همچنین شهرنشینی سریع، منجر به تغییر در وضعیت قرار گرفتن در معرض میکروب شده است و احتمالاً در افزایش شرایط آلرژیک مانند اگزما، تب یونجه و آلرژی غذایی نقش داشته است.

با این حال، نویسندگان همچنین یادآور می‌شوند که «ایده عمومی که بهداشت وسواسی و نظافت دلیل اصلی افزایش آلرژی است تایید نمی‌شود.»

تقویت ایمنی نوزاد با استفاده از شیر مادر

محققانی در مطالعه‌ای که در ژورنال Clinical ImmunologyTrusted Source در آگوست سال ۲۰۲۰ منتشر کردند، به اهمیت شیر ​​مادر برای نوزادانی که در طی همه گیری متولد شده‌اند، اشاره داشتند. شیر مادر نه تنها حاوی مواد مغذی اساسی (پروتئین ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها) است، بلکه باعث رشد و بلوغ سیستم ایمنی بدن می‌شود و نوزادان را از عوامل بیماری زای محیط محافظت می‌کند.

محققان معتقدند که شیر مادر همچنین حاوی سلول‌های ایمنی مانند لنفوسیت ها، نوتروفیل ها و ماکروفاژها است که باعث تقویت بیشتر ایمنی می‌شود. با این حال، یونیسف انگلیس هشدار داده که میزان شیردهی در طی شیوع همه‌گیری به طرز قابل توجهی کاهش می‌یابد.

اثرات روانشناختی انزوا بر سیستم  ایمنی

اگرچه بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر می‌توانند نفس راحتی بکشند زیرا سیستم ایمنی بدن آنها حتی در دوران قرنطینه و دوری از عوامل ویروسی به یاد می‌آورد که چگونه با میکروب‌ها مقابله کند، اما یک مورد دیگر در این معما وجود دارد که باید آن را در نظر گرفت و آن هم استرس است.

نتایج تحقیقی که در مجله Cardiovascular ResearchTrusted Source منتشر شد نشان می‌دهد که گرچه با حفظ فاصله اجتماعی آمار گسترش بیماری کووید به حداقل می رسد، اما انزوای اجتماعی می‌تواند بر سیستم قلبی عروقی و سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد. آنها متذکر می‌شوند که در پی انزوای اجتماعی، این جدایی عاطفی است که عامل تحریک در کاهش توانایی بدن در پاسخ به مشکلات است.

طبق مقاله محقق استنفورد که در مجله Immunologic Research به چاپ رسید، استرس مزمن می‌تواند پاسخ‌های ایمنی محافظ را سرکوب کرده و پاسخ های ایمنی پاتولوژیک را تشدید کند. برای بزرگسالان، بیشتر از عدم تعامل با میکروب‌ها، فشار انزوا در همه گیری است که نگران کننده سیستم ایمنی بدن است.

یک نظرسنجی که محققان کانادا انجام دادند و در مجله بین‌المللی تغذیه رفتاری و فعالیت بدنی منتشر شد، تغییرات حرکات و رفتارهای بازی را در کودکان بلافاصله پس از شیوع کووید مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. نتایج نشان داد که ۴.۸ درصد از کودکان و ۰.۶ درصد از جوانان از دستورالعمل‌های رفتار حرکتی ترکیبی در این مدت برخوردار بودند. کودکان و جوانان سطح فعالیت بدنی کمتری داشتند، زمان کمتری را در خارج از خانه گذرانده بودند، اوقات فراغت بیشتری داشتند و به طور کلی در طول دوره بررسی خواب بیشتر داشتند.

محققان متذکر می‌شوند که تحرک به طور مثبت به سلامت جسمی و روانی جوانان از جمله ایجاد سیستم ایمنی قوی تر کمک می‌کند.

منبع: medicalnewstoday

انتهای پیام