به گزارش اکونومیک تایمز، این کمبود از تابستان گذشته در بازارهای مختلف موج می‌زد. در نتیجه خرید لپ‌تاپ برای دانش‌آموزانی که مجبور به یادگیری دروس در خانه بودند و عرضه محصولات معروفی مانند آیفون ۱۲ را به تاخیر انداخته و تلاش‌های زیادی برای یافتن جدیدترین کنسول‌های بازی ویدیویی مانند پلی استیشن ۵ ایجاد کرده است.

اما اوضاع در هفته‌های اخیر بدتر شده است، به‌ویژه در صنعت خودروسازی، کارخانه‌ها در حال بسته‌شدن هستند زیرا تراشه‌های کافی برای پایان ساخت وسایل نقلیه وجود ندارد. این مشکل اخیرا توسط یک کشتی کانتینردار که نزدیک به یک هفته کانال سوئز را مسدود کرده بود افزایش یافت و تراشه‌هایی که از آسیا به اروپا می‌رفت را با تاخیر مواجه کرده است.

این مشکلات احتمالا باعث ناامیدی مصرف‌کنندگانی می‌شود که نمی‌توانند وسیله نقلیه مورد نظر خود را پیدا کنند و گاهی اوقات خود را برای مدل‌های سطح پایین و بدون ویژگی‌های جذاب الکترونیکی راضی می‌کنند. این کمبود صنعت خودروسازی را تهدید می‌کند و خسارت بزرگی برجای می‌گذارد. طبق برخی تخمین‌ها، فروش ۶۰ میلیارد دلاری فروش خودرو در نیمه اول سال به دنبال این کمبود از بین خواهد رفت.

آیا همه‌گیری باعث این کمبود است؟

همه‌گیری باعث شد، کارخانه‌های تولید تراشه از اوایل سال گذشته، به‌ویژه در خارج از کشور، که اکثر پردازنده‌ها تولید می‌شوند، تعطیل شوند. زمانی که این کارخانه‌ها شروع به بازگشایی کردند، سفارش‌های زیادی برای انجام دادن داشتند. اگر تولیدکنندگان تراشه در انبوهی از تقاضای پیش‌بینی نشده غرق نمی‌شدند، این امر چندان دلهره آور نبود. هیچ کس پس از نزدیک به یک دهه کاهش مداوم تقاضا، انتظار دیدن چنین جهشی در فروش رایانه‌های شخصی را در سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی نکرده بود. اما این همان اتفاقی است که پس از تعطیلی مشاغل و مراکز آموزشی به دلیل شیوع همه‌گیری افتاده است و میلیون‌ها کارمند اداری را مجبور به انجام کارهای خود از خانه کرده و باعث شده دانشجویان از راه دور در کلاس‌های خود شرکت کنند.

آیا عوامل دیگری نیز در کار هستند؟

سونی و مایکروسافت در حال آماده‌سازی برای عرضه کنسول‌های بازی ویدیویی نسل بعدی مورد انتظار برای برندهای پلی استیشن و ایکس باکس خود بودند و بیش از هر زمان دیگری به تراشه‌های پیچیده‌تری نیاز داشتند. همچنین ارائه‌دهندگان شبکه بی‌سیم در صدد تامین تراشه‌هایی برای ارائه خدمات فوق سریع ۵G  در سراسر جهان هستند.

جنگ تجاری دونالد ترامپ و چین نیز باعث بدتر شدن ماجرا شده است. برخی از تحلیلگران بر این باورند که قرار دادن هوآوی تکنولوژی در فهرست سیاه توسط دولت ترامپ باعث شده است که سازنده عمده تلفن‌های هوشمند به دلیل آماده‌سازی برای سرکوب، انبار عظیمی از تراشه‌ها بسازند.

چرا صنعت خودرو تا این اندازه ضربه خورده است؟

سفارش‌ها در خانه باعث افزایش فروش لوازم الکترونیکی مصرفی شده است در حالی که تامین‌کنندگان قطعات خودرو از تراشه‌هایی برای رایانه‌های کنترل پدال گاز، سیستم انتقال قدرت و صفحه لمسی استفاده می‌کنند، این بازار تقاضا برای تراشه‌ها را فشرده کرده است. تولیدکنندگان تراشه با اصلاح مجدد خطوط کارخانه برای ارائه خدمات بهتر به بازار الکترونیک مصرفی، فشار بسیار بیشتری ایجاد می‌کنند که درآمد بیشتری نسبت به خودروسازی برای آن‌ها ایجاد می‌کند. پس از هشت هفته تعطیلی ناشی از همه گیری، خودروسازان زودتر از آنچه تصور می‌کردند کارخانه‌ها را بازگشایی کردند. اما خبرهای غیرمنتظره‌ای به آن‌ها ضربه زد؛ سازندگان تراشه قادر به ساخت سریع انواع پردازنده‌های مورد نیاز خودروها نبودند.

چگونه خودروسازان با کمبود مواجه می‌شوند؟

تعطیلی کارخانه‌های خودروسازی بیشترین ضربه را به فورد، جنرال موتورز، فیات کرایسلر (استلانتیس فعلی)، فولکس واگن و هوندا وارد کرده است. بقیه، به‌ویژه تویوتا، تحت تاثیر چشمگیری قرار نگرفته‌اند و احتمالا به این دلیل است که تویوتا پس از سونامی سال ۲۰۱۱  ژاپن آموخته بود که شوک‌های ناگهانی و غیرمنتظره چگونه می‌تواند زنجیره‌های تامین مواد را تحت تاثیر قرار دهد.

خودروسازانی که بیشتر با ضربه روبرو شده اند تراشه‌ها را از مدل‌های کم فروش به مدل‌های پرمصرف سوق داده‌اند. فورد، جنرال موتورز و استلانتیس ساخت وسایل نقلیه را بدون برخی از رایانه‌ها آغاز کرده و آن‌ها را در انبار قرار داده‌اند تا بعدا آن‌ها را مقاوم سازی کنند.

آیا سایر محصولات محبوب امسال تحت تاثیر قرار می‌گیرند؟

سامسونگ الکترونیک، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تراشه در جهان، اخیرا هشدار داده است که مجموعه گسترده الکترونیکی مصرفی این شرکت می‌تواند تحت تاثیر این کمبود قرار گیرد. کوه دونگ-جین، مدیر عامل شرکت سامسونگ، بدون مشخص کردن اینکه چه محصولی ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد، به سهامداران گفت که «عدم تعادل جدی» بین عرضه و تقاضای تراشه می‌تواند از آوریل تا ژوئن به فروش آسیب برساند.

چه چیزی مانع از تکرار این اتفاق می‌شود؟

هیچ راهکار سریعی وجود ندارد، اما به‌نظر می‌رسد سازندگان تراشه در حال آماده‌سازی برای پاسخگویی به چالش‌های آینده هستند. اینتل، که دهه‌ها بر بازار تراشه‌های رایانه‌ای تسلط یافته است، اخیرا با اعلام برنامه سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری در دو کارخانه جدید در آریزونا، موجی ایجاد کرده است. حتی مهمتر، اینتل اعلام کرد که در حال شروع بخش جدیدی است که برای ساخت تراشه‌های متناسب با سایر زمینه‌ها علاوه بر پردازنده‌های خود، قرارداد منعقد می‌کند.

TSMC متعهد شده است که طی سه سال آینده ۱۰۰ میلیارد دلار برای گسترش ظرفیت تولید تراشه در سراسر جهان هزینه کند. طبق گفته مدیر اجرایی TSMC، حدود ۲۸ میلیارد دلار از این سرمایه‌گذاری در سال جاری برای تقویت تولید در کارخانه‌هایی که از زمان ابتلا به بیماری همه‌گیر قادر به مقابله با افزایش تقاضا نبوده‌اند، مصرف می‌شود.

کمک ۵۰ میلیارد دلاری دولت آمریکا، کمکی به ساخت تراشه‌های داخلی است. طبق اعلام اتحادیه صنعت نیمه هادی، سهم ایالات‌متحده از بازار تولید تراشه در سراسر جهان از ۳۷ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۱۲ درصد امروز کاهش یافته است.

این در حالی است که برخی از تحلیلگران فکر می‌کنند که ممکن است یک سال دیگر این کمبودها برطرف شده باشند.

انتهای پیام