یکی از مهمترین راههای دشمنان برای ضربه زدن به کشورها رسانههای جمعی هستند زیرا از این طریق میتوانند در نحوه زندگی مردم تغییرات عمدهای به وجود آورند که برای هر نظام و کشوری خطرناک است. کشورهایی مانند ایران که سابقه تاریخی بسیار مهم و همچنین نقش پررنگی در منطقه دارند در خطر این تغییر و تحولات فرهنگی قرار دارند.
به گزارش ایسنا ـ منطقه خوزستان، به زبان ساده میتوان گفت که رسانههای جمعی نقش بسزایی در خلق کردن قهرمان فرهنگی، منفور جلوه دادن و نیز زشت و زیبا نشان دادن آنها دارند. برای مثال، یک بازیگر سینما میتواند تاثیر فراوانی بر اجتماع داشته باشد. در هنگام پخش سریال ترکی از شبکههای ماهوارهای بسیاری از پدر و مادرها فرزندان پسر خود را «محند» که قهرمان آن سریال بود نامگذاری کردند و یا در هنگام پخش سریال یوسف پیامبر (ع) بسیاری نام فرزند خود را یوسف گذاشتند. البته این اتفاقات گوشه کوچکی از صدها تاثیرپذیری جامعه است.
در این روزگار رسانهها تحول بسیار عظیمی را در تمامی کشورها به وجود آوردهاند و این در حالی است که در گذشته برای با خبر کردن مردم از مهمترین خبرها، روزنامهها و جراید این وظیفه مهم را بر عهده داشتند. دیگر این که شهرداریها وظیفه داشتند که بنرهای بزرگ را در نقاط مختلف شهر پخش کنند اما اگر خبری بسیار مهمتر بود افراد شاخص مانند سیاسیها، فرهنگیها و نظامیها این وظیفه را بر عهده میگرفتند و این کار ممکن بود هفتهها و یا حتی ماهها به طول بینجامد.
اکنون بسیاری از کشورهای جهان در زمینه مد لباس و نوع آرایش ظاهری با یکدیگر در رقابت هستند تا بتوانند نوع پوشش و ظاهر مردم را در اختیار خود داشته باشند و برندهای خود را هر چه بیشتر به فروش برسانند. البته این برندها سالها است که دیگر این موضوع را به خوبی متوجه شدهاند که برای هر چه بهتر دیده شدن کالاهایشان باید دست به دامان سلبریتیها شوند زیرا سلبریتیها زیر ذرهبین افراد جامعه قرار دارند و با کوچکترین تغییر در ظاهر خود میتوانند طرفداران میلیونی خود را مجاب به خریداری کردن یک کالا و یا فلان برند کنند.
اگر بخواهیم نکتهای از تاثیرپذیری مردم جامعه را بیان کنیم باید به سریال شهرزاد ساخته حسن فتحی اشاره کرد. این سریال توانسته است بر نوع پوشش و حتی گویش مردم تاثیرگذار باشد. گذشته از تاثیرات مثبت و منفی این سریال بسیاری از نوجوانان و جوانان تحت تاثیر این سریال به عنوان مثال از گردنبند و نوع پوشش شخصیت اول سریال استفاده میکنند. حتی دیده شده است که بسیاری از افراد فرهیخته جامعه به طور ناخودآگاه از شخصیت اصلی این سریال تقلید کردهاند. بسیاری از افرادی که از نوع پوشش و گویش سریال شهرزاد در جامعه استفاده میکنند هرگز به این موضوع توجه ندارند که آیا فلان لباس و یا گویش به آنها میآید یا خیر؟
جالب این است که پس از به پایان رسیدن سریال بسیاری از طرفداران سریال به مرور زمان نوع پوشش خود را با سریال جدید تغییر میدهند و این جا است که باید متوجه شد که رسانه و به خصوص سلبریتیها خواسته و ناخواسته تاثیرات چشمگیری بر مردم جامعه میگذارند. با پی بردن به قدرت رسانهها و سلبریتیها میتوان در زمینه اصلاح جامعه قدمهای بزرگی برداشت.
برخی از جوامع ظاهر خود را مانند افراد مدرن کردهاند اما در باطن افراد آن جوامع افکار پوسیده و کهنهای دارند. بیشترین دلایل این موضوع اینترنت، ماهواره و فضای مجازی هستند اما برای پیشگیری از این اتفاقات ناخوشایند چه باید کرد؟ آیا مرزبندی و کشیدن دیوار به دور جامعه راه مناسبی است؟ قطعا چنین نیست زیرا ثابت شده که با محدود کردن جوامع نتیجه عکس گرفته خواهد شد. محدود کردن مردم جامعه باعث میشود که توجه بسیاری حتی از کسانی که هیچ علاقهای به مد و سلبریتیها ندارند به این موضوع جلب شود.
کارشناسان بر این باورند گه تنها با احیای هویت ملی و دینی میتوان جوانان را راغب کرد تا از فرهنگهای بیگانه دوری کنند و باید جوانان را از نحوه نوگرایی و نحوه شیکپوشی آگاه کرد. از دیگر سو، باید جوانان را متوجه این موضوع کرد که فقر به این معنا نیست که جیبمان خالی است و یا ثروت به این معنا نیست که بهترین ماشین و یا خانه را داشته باشیم بلکه فقر و ثروت به درون و نحوه تفکر هر انسان بستگی دارد. یک فرد حتی اگر تمام ثروت جهان را داشته باشد اما فرهنگ و شعور کمی داشته باشد فقیر است و برعکس.
جوانان و نوجوانان هر جامعه مانند نهالی در حال رشد هستند و اگر سر نهال را به هر سمت و سو خم کنیم تا انتها به همان سمت میرود. به همین دلیل سلبریتیها نقش بسزایی در نحوه زندگی نوجوانان و جوانان دارند. بسیاری از جوانان جامعه به قهرمانان فیلمها و سریالها اعتماد کامل دارند و با تقلید از هنرپیشه محبوب خود سعی در اداره کردن زندگی خود دارند. کوچکترین اشتباه از یک سلبریتی باعث میشود که بسیاری از طرفداران او که اکثر آنها جوانان هستند به بیراهه کشیده شوند.
در این شرایط اگر مسؤولان و یا حتی خانوادهها دقت کافی نداشته باشند ممکن است جوانان دچار زیانهای جبرانناپذیری شوند. در جامعه کنونی ما یک نوجوان به زحمت نمیتواند بر طبق نظام اعتقادی خانواده خود وارد جامعه شود زیرا بسیاری از هم سن و سالهای او ممکن است او را دست بیندازند و یا این که حتی ممکن است از سوی همسالان خود طرد شود. تنها دلیل این موضوع این است که ما هنوز نتوانستهایم به خوبی جامعهای را بار بیاوریم که بتواند چنین افرادی را بپذیرند. کهنهپرست، قدیمی و اُمُل از جمله القابی است که به چنین افرادی نسبت میدهند.
یادداشت از: فرهاد جعفری