میزگرد ایسنا در خصوص طراحی لباس مشاغل با حضور اکرم خدابنده‌لو استاد دانشگاه و مدیر گروه طراحی و دوخت دانشگاه بقیه‌الله، فائزه جواهری مدیر گروه طراحی لباس دانشگاه علمی کاربردی جهاد دانشگاهی، سید محمود سیدی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک قزوین و زینب رشوند مسئول دبیرخانه اولین رویداد شتاب مجازی روبان جهاد دانشگاهی قزوین برگزار شد، در این میزگرد ضرورت طراحی لباس مشاغل، ضرورت ایجاد بازار عرضه لباس مشاغل و بایدها و نبایدهای لباس مشاغل موردبحث و بررسی قرار گرفت که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:
رویداد شتاب ربان به دنبال تقویت طراحی لباس است
در ابتدا زینب رشوند با اشاره به ورود جهاد دانشگاهی به عرصه طراحی لباس، تصریح می‌کند: دانشگاه علمی کاربردی جهاد دانشگاهی قزوین از ابتدای کار در دو رشته طراحی دوخت و لباس ورود پیداکرده است، اگرچه در برخی از رشته‌های دانشگاه تغییراتی ایجادشده اما این دو رشته طی سال‌های مختلف ثابت باقی‌مانده است.
وی ادامه می‌دهد: رویداد شتاب مجازی روبان باهدف طراحی لباس مشاغل توسط جهاد دانشگاهی قزوین برگزار شد، شرکت‌کنندگان در دو بخش طراحی و دوخت در جشنواره شرکت کردند و بعد از جمع‌آوری آثار اساتید در جهت ارتقا طرح‌ها نظرات خود را مطرح کردند درنهایت آثار برتر معرفی شدند.
پوشش هر سازمانی فرهنگ آن را نشان می‌دهد
خدابنده‌لو با اشاره به اهمیت طراحی لباس مشاغل بیان می‌کند: وجود لباس متحدالشکل در سازمان‌ها دارای مزیت‌های مختلفی دارد برای مثال اگر همه کارمندان لباس یکدست بپوشند ازنظر طبقانی احساس پایین و بالا بودن نمی‌کنند، از طرفی لباس مشخص برای هر سازمان نشان از فرهنگ آن سازمان دارد.
وی ادامه می‌دهد: لباس فرم مشاغل علاوه بر اینکه پوشش فرهنگ سازمان را نشان می‌دهد باید نشان‌دهنده فرهنگ ایرانی و اسلامی باشد درعین‌حال به‌گونه‌ای طراحی شود که راحت باشد، برای خانم‌ها در برخی از سازمان‌ها پوشش چادر الزامی است به همین دلیل چادرهای ملی با آستین طراحی‌شده تا علاوه بر حفظ پوشش اسلامی به‌راحتی بتوان کارکرد.
این مدرس دانشگاه می‌گوید: اگر بتوانیم فرم زیبایی در لباس ایجاد کنیم الزامی به پوشیدن چادر نیست، می‌توانیم یک لباس منظم و گشاد طراحی کنیم که درعین‌حال زیبا باشد و حجاب هم حفظ شود.
سید محمود سیدی نیز ادامه می‌دهد: جایگاه لباس فرم مشاغل باید مشخص شود ما سعی کردیم که این را در بین صنوف مختلف نهادینه کنیم، گاهی مشاهده می‌کنیم که مکانیک‌ها با لباس روغنی به اتحادیه می‌آیند ما در بسیاری موارد به آن‌ها خدمات ارائه نمی‌دهیم تا این فرهنگ‌سازی را انجام دهیم که لباس مشاغل صرفاً باید در محل کار تعویض شود.
طراحی لباس مشاغل نظم را به همراه دارد
فائزه جواهری خاطرنشان می‌کند: طراحی ویژه لباس مشاغل کمک می‌کند که شغل از بقیه شغل‌ها تشخیص داده شود، شغل‌های مختلف ممکن است ضرورت‌های مختلفی داشته باشند؛ وقتی مخاطبی وارد مجموعه‌ای شود با دیدن نظم و انضباط احساس می‌کند کارش بهتر انجام می‌شود و مجموعه منظم است، اگر پرسنل با رنگ‌ها و شکل‌های متنوع باشند نوعی آشفتگی ایجاد می‌شود.
وی تأکید می‌کند: در نیروی انتظامی و بیمارستان‌ها شاکله نظم بیشتر احساس می‌شود، همچنین در برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای و دفاتر خدمات گردشگری شاهد این نظم هستیم، درحالی‌که این ضرورت در فروشگاه ممکن است احساس نشود، در برخی از مشاغل استفاده از لباس متحدالشکل نهادینه شده است اما در بخشی از مشاغل مانند ادارات مختلف هنوز ضرورت آن احساس نشده است.
جواهری بیان می‌کند: برخی از مشاغل دارای المان‌هایی هستند که بهتر است در پوشش سازمان به‌کاربرده شود برای مثال وقتی فرد وارد اداره هنری می‌شود باید احساس فضای هنری به او دست دهد، با رعایت ضوابطی که هر وزارتخانه‌ای تأیید می‌کند لباس هر شغل می‌تواند نماد و طرح ویژه داشته باشد.
وی یادآور می‌شود: اگر لباس مشخص‌کننده محل کار فرد باشد در رفت‌وآمد به سازمان‌های دیگر نیز مشکلی ایجاد نمی‌شود درواقع در هر ارگان فرد شناخته می‌شود برای مثال هنگام ورود به استانداری دیگر نیاز به ارائه کارت شناسایی نیست و به‌راحتی می‌توان هویت فرد را باور کرد، شناسنامه هویتی کمک می‌کند که شما را بپذیرند.
لباس مشاغل در برخی شغل‌ها نهادینه‌شده است
خدابنده‌لو یادآور می‌شود: برای هر شغل باید لباس متناسب با آن طراحی شود برای مثال در شغل‌های صنعتی جنس پارچه، رنگ و دوام آن دارای اهمیت است درواقع باید پارچه‌ای انتخاب شود که در مدت کوتاه پاره نشود و ازنظر سایشی و تنفس‌پذیری نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی تأکید می‌کند: در حال حاضر اغلب بانک‌ها از لباس مشخصی استفاده می‌کنند و آرم بانک در لباس نهادینه‌شده است، کادر درمان و بهداشت نیز ازجمله مشاغلی هستند که طراحی لباس فرم در آن موردتوجه قرارگرفته است مثلاً دکتر باید لباسی بپوشد که اگر کثیف شد مشخص باشد و سریع تمیز و ضدعفونی کند.
این استاد دانشگاه اضافه می‌کند: فرم هر لباس برای مشاغل مختلف متفاوت است لباس فوتبالیست‌ها فرم مشخصی دارد که اغلب تی‌شرت و شورت ورزشی است، این فرم لباس باعث راحت دویدن می‌شود و ورزشکار به‌راحتی می‌تواند نرمش کند، همچنین یک مکانیک نمی‌تواند لباس دو تیکه بپوشد حتماً باید سرهمی بپوشد که موقع کار راحت و جنس لباسش باید مقاوم باشد.
سید محمود سیدی نیز بیان می‌کند: لباس مشاغل طبیعتاً باید با نوع کار همخوانی داشته باشد، مثلاً صنف ماست‌بندها و قصاب‌ها باید لباس سفید بپوشند که تمیز بودن آن را نشان دهد، هر صنفی ازجمله مکانیک‌ها، تراشکارها و نقاش‌ها لباس مخصوص خود رادارند که با توجه به ویژگی‌های شغل طراحی‌شده است.
در طراحی لباس مشاغل به چه مواردی باید دقت شود؟
خدابنده‌لو بیان می‌کند: برای اینکه ما به محیط‌زیست ضربه نزدیم بهتر است لباسی طراحی کنیم که نکات زیست‌محیطی نیز در آن رعایت شود، در حال حاضر الیاف نانو وجود دارد باید آن را به تولید انبوه برسانیم اگر از این الیاف استفاده کنیم به‌تبع آن لباس کمتر کثیف می‌شود و کمتر شست‌وشو می‌کنیم بنابراین آب آلوده کمتری تولید می‌شود.
وی یادآور می‌شود: با توجه به اینکه لباس در طی سال استفاده می‌شود و معمولاً فرد روزی ۸ ساعت از آن لباس استفاده می‌کند باید طراحی به‌گونه‌ای باشد که در فصل گرما و سرما تعادل را حفظ کند، همچنین برای اینکه لباس خسته‌کننده نباشد می‌توانیم جیب‌های متفاوت بارنگ‌های مختلف طراحی کنیم که با زیب بتوانیم آن را جدا کنیم، همین تغییر ساده می‌تواند در لباس تنوع ایجاد کند.
این مدرس دانشگاه بیان می‌کند: تغییرات در لباس نیاز به هم‌اندیشی، خلاقیت و نوآوری دارد، به‌راحتی می‌توان مدل‌ها را تغییر داد و یک لباس را چند مدل استفاده کرد، همچنین می‌توان هرسال طرح یا رنگ را تغییر داد.
جواهری بیان می‌کند: در طراحی لباس باید موارد مختلفی ازجمله کیفیت پارچه و رنگ آن مدنظر قرار داده شود، طراحی‌ها باید بر اساس ضوابط محل کار باشد، همچنین می‌توان از شاغلان هر رسته نظرسنجی انجام دهیم و رنگ و طرح دلخواه آنان را در طراحی دخیل کنیم چراکه قرار است زمانی زیادی از این لباس استفاده کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: برخی از شغل‌ها مانند خلبانان، بانک‌ها، رانندگان اتوبوس لباس متحدالشکل دارند باید برای زمانی که لباس کثیف شود لباس جایگزین داشته باشند، همچنین به‌مرورزمان لباس ادارات تکراری می‌شود و روحیه از لباس تکراری خسته می‌شود، تغییر آن برای دستگاه هزینه‌بردار است و ایده جدیدی طراحی شود یا می‌توان گفت هزینه لباس را از پرسنل بگیرند و در این خصوص فرهنگ‌سازی شود.
سیدی ادامه می‌دهد: لباس مشاغل باید به‌گونه‌ای باشد که کارکنان اذیت نشوند، طراحی لباس خاص به این معنا نیست که حتماً رنگ خاصی داشته باشد بلکه با استفاده از خلاقیت و نوآوری می‌توانیم لباس‌های مختلفی تولید و طراحی کنیم.
وی عنوان می‌کند: برخی مشاغل آزاد هستند و نمی‌توانیم الزامی برای استفاده از لباس فرم داشته باشیم تنها راهی که باقی می‌ماند فرهنگ‌سازی در این حوزه است، اگر فرهنگ‌سازی صورت بگیرد افراد خودشان از این طرح استقبال می‌کنند.
سیدی یادآور می‌شود: طراحان لباس باید زیرک باشند و با استفاده از الگوی اسلامی لباسی تولید کنند که موردپسند همگان قرار بگیرد، می‌توان مانتوی مناسبی بارنگ‌های روشن طراحی کرد که اقشار مختلف از آن استقبال کنند، در حوزه بانوان نباید صرفاً بر پوشش چادر تأکید شود.
مشکل اصلی ما طراحی پارچه است
خدابنده‌لو بیان می‌کند: یکی از مشکلات اساسی ما در طراحی لباس طرح پارچه است، نساج‌ها می‌توانند کمک کنند که ما به بهترین نحو ممکن به هدفمان برسیم در اغلب موارد ما طرح را می‌زنیم تولیدکننده باید پارچه را طراحی و تولید کند که اغلب این اتفاق نمی‌افتد، درواقع تولیدکنندگان پارچه باید قبل از تولید طرح موردنظر ما را به دست نساج برساند تا طرح پارچه زده شود، در این میان باید اتحاد بین طراح لباس، تولیدکننده پارچه و نساج وجود داشته باشد.
جواهری نیز یادآور می‌شود: مهم‌ترین مشکل ما در طراحی لباس پارچه است، اغلب موارد ما با کمبود پارچه روبه‌رو هستیم، اگر طرح‌ها و تولیدات پارچه افزایش پیدا کند دست طراح و خیاط بازتر است، ممکن است ما طرحی را بزنیم که پارچه آن وجود ندارد بنابراین متناسب با پارچه‌های موجود طراحی انجام شود درحالی‌که می‌توان این ظرفیت را تقویت کرد.
بازار عرضه باید ایجاد شود
جواهری ادامه می‌دهد: باید بازار عرضه لباس مشاغل ایجاد شود، در حال حاضر محل عرضه نداریم که تقاضا ایجاد شود اگر جایی برای عرضه باشد حتی برای نمونه، افراد راغب می‌شوند که لباس‌ها را ببینند و بخرند، تاکنون مسئله طراحی لباس مشاغل جدی گرفته نشده است و اغلب دستگاه‌ها لباس فرم خود را به تولیدی سفارش می‌دهند که اغلب طرح‌های متداول و ساده است.
این طراح بیان می‌کند: در حوزه لباس مشاغل بهتر است مرکزی برای عرضه وجود داشته باشد، جهاد دانشگاهی این ظرفیت را دارد که برای مشاغل مختلف لباس طراحی و ارائه کند، در این میان می‌توانند با تولیدکنندگان ارتباط برقرار کنند تا از طرح‌هایی که توسط جهاد دانشگاهی طراحی‌شده استفاده کنند.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک قزوین خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر ما در عرصه پوشاک بیمارستانی و نظامی بازار عرضه داریم، اما در سایر مشاغل محلی برای عرضه پوشاک مختص به آن وجود ندارد، ما حاضریم لباس‌هایی که در حوزه لباس اصناف طراحی و تولید می‌شود را حمایت کنیم.
وی تأکید می‌کند: در حال حاضر این نیاز وجود ندارد برای اینکه بازار عرضه ایجاد کنیم باید نیاز آن را ایجاد کنیم، باید برای هر شغل چند مدل لباس و در چند سایز طراحی شود تا پس از عرضه فرد خودش نوع آن را انتخاب کند.
وی بیان می‌کند: ۱۸ هزار کسبه در شهر قزوین داریم که اگر لباس خاصی برای آن‌ها طراحی شود ما اطلاع‌رسانی خواهیم کرد، در طراحی لباس‌ها باید بین تولیدکنندگان سنتی و دانش‌آموختگان دانشگاهی رشته طراحی پیوند ایجاد کنیم، ما با تمام توان از ایجاد بازار عرضه پوشاک مشاغل توسط جهاد دانشگاهی یا هر ارگان دیگر حمایت می‌کنیم.
انتهای پیام