به گزارش ایسنا دکتر غلامحسین رحیمی در نشست خبری امروز که به صورت آنلاین برگزار شد مهمترین دستاوردهای کشور در بخش تحقیقات را مقالاتی دانست که در سطح بین‌المللی از سوی محققان و دانشمندان منتشر شده است و افزود: چند سالی است که رتبه انتشار مقالات علمی ما از نظر کمی در رتبه‌های ایران در وب اوساینس و اسکوپوس ۱۵ و ۱۶ است در نتیجه رتبه کمی انتشار مقالات علمی در سطح بین‌المللی را توانستهایم حفظ کنیم.
وی تعداد مقالات منتشر شده از سوی محققان در سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹) را ۶۲ هزار عنوان مقاله و تعداد مقالات نمایه سازی شده در اسکوپوس را ۶۵ هزار مقاله ذکر کرد و یادآور شد: توجه داشته باشیم که دنیا در این زمینه بیکار ننشسته و به ویژه کشورهای در حال رشد نیز تعدد مقالات منتشر شده در بستر بین‌المللی را افزایش داده‌اند از این رو حفظ رتبه کمی انتشار مقاله برای ما مهم است.
رحیمی با تاکید بر اینکه تعداد مقالات منتشر شده ایران در سطح بین المللی هر سال رو به رشد است، ادامه داد: یکی از انتقاداتی که به ایران وارد بود این است که ایران تنها به رشد کمی انتشار مقالات توجه دارد و به رشد کیفی توجهی نداشته است ولی در ۴ تا ۵ سال اخیر ایران از رشد چشمگیر کیفی مقالات برخوردار بوده به گونه‌ای که در ۲ تا ۳ سال اخیر تقریبا بالاترین نرخ رشد کیفی مقالات را در سطح جهان داشتیم.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم اضافه کرد: هم اکنون رتبه ایران از نظر کیفیت مقالات که مهمترین ملاک و نشانه میزان استنادی است که دیگران به مقالات ایرانیان در ژورنال‌های بین المللی دارند، ۱۵ و ۱۶ در پایگاه استناد ISI و اسکوپوس است.
به گفته وی برای اولین بار رتبه کمی و کیفی مقالات محققان ایرانی در سطح بین المللی همسان شده است و خوشبختانه این پیام خوبی است که نظام علمی جهانی برای دنیا دارد.
سهم ایران از کل مقالات دنیا
رحیمی با تاکید بر اینکه ۳ سال پیاپی ایران در میان کشورهای اسلامی هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی رتبه اول را دارد، گفت: علاوه بر آن سهم ایران از کل مقالات برتر دنیا ۳ درصد است.
وی سهم ایران از کل مقالات برتر دنیا را ۳ درصد عنوان کرد و ادامه داد: ما به نسبت جمعیت کشور، ۲ برابر مقاله در ژورنال‌های بین المللی به چاپ میرسانیم و سهم ایران از استنادات جهانی به مقالات که شاخصی برای ارزیابی کیفی مقالات است، ۳ درصد را شامل می‌شود.
دبیر شورای عالی عتف تولید علم را مبتنی بر ۶ مقوله تولید مقاله، انتشار کتاب، تعداد محققان و عالمان و دانشمندان بومی و مقیم، تعداد گزارش‌های علمی، تعداد اختراعات و ثبت پتنت و تدوین استانداردها دانست و یادآور شد: اگر کشوری همزمان در این ۶ مقوله فعال باشد یعنی تولید علم را به صورت کامل داشته است.
تولید فناور از دستاوردهای تحقیقاتی
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با طرح این سوال که چه میزان از دستاوردهای تحقیقاتی به فناوری تبدیل شده است، خاطر نشان کرد: تولید مقاله نشان‌دهنده حرکت ما در مرزهای دانش است و جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد علم جهانی حرکت می‌کند فارغ از اینکه این تحقیقات کاربردی هستند یا خیر.
وی اضافه کرد: برای تبدیل دستاوردهای تحقیقاتی به فناوری، نیاز به بستر سازی داریم که در ۱۰ سال اخیر نهادهای مرتبط با حوزه فناوری در این زمینه اقدام کرده‌اند به گونه‌ای که هم اکنون ۴۳ پارک علم و فناوری در کشور شکل گرفته است که ۴۰ پارک وابسته به وزارت علوم و ۳ پارک وابسته به دستگاه‌ها هستند که تقریبا در یک سال اخیر مجوزها را دریافت کرده‌اند.
رحیمی ادامه داد: علاوه بر آن ۱۹۵ مرکز رشد راه اندازی شده است که در این مراکز ۷ هزار شرکت فعالیت دارند که از تعداد ۷ هزار شرکت بیش از ۱۷۰۰ شرکت دانش بنیان شدند و در این شرکت‌ها ۵۴ هزار نفر مشغول به فعالیت هستند.
وی با بیان اینکه در سال جاری ۲۰۰۰ ایده تبدیل به محصول فناورانه شده است، یادآور شد: میزان صادرات شرکت‌های مستقر در پارک در یک سال اخیر حدود ۱۰۰ میلیون دلار است.
معاون وزیر علوم با اشاره به چالش‌های کشور در دسترسی به ملزومات بهداشتی پس از اپیدمی کرونا، یادآور شد: در مدت ۳ ماه شرکت‌های دانش بنیان بیش از ۸۰ درصد نیازهای کشور در زمینه‌هایی چون ماسک، مواد ضد عفونی کننده و ونتیلاتور از سوی پارک‌های علم و فناوری کشور تولید شده. چون اینها واحدهای فناور بودند و توانستند خیلی سریع خود را مطابق با نیازهای جامعه سازگار کنند و خط تولید هود را گسترش دهند و یا در مدت زمان کوتاهی خط تولید جدیدی را احداث کنند.
وی تاکید کرد: این موفقیت به دلیل آن است که دانش فنی آنها بومی بود و اگر فعالیت آنها در حوزه صنعت وارداتی بود امکان نداشت که در این مدت کوتاه به نیازهای کشو پاسخ دهند.
ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه
رحیمی این فناوری با اشاره به برنامه‌های وزارت علوم در زمینه ارتباط دانشگاه‌ها با صنعت و جامعه، اظهار کرد: تعداد دوره‌های کارورزی و مهارت آموزی که در دانشگاه‌ها برگزار شده است با ۴ تا ۵ سال اخیر قابل مقایسه نیست به گونه‌ای که تعداد میزان قرار داد در یک سال اخیر دانشگاه‌ها با صنایع داشتند به بیش از ۲ هزار میلیارد تومان رسید.
وی همچنین خاطر نشان کرد: مجلس قانونی را مصوب کرد مبنی بر اینکه ۴۰ درصد بودجه و اعتبارات تمامی شرکت‌های دولتی و غیر دولتی باید از طریق دانشگاه‌ها و با عقد قرار داد هزینه شود که خوشبختانه این اعتبارات که در سال جاری بالغ بر بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان است، در خزانه دولتی محفوظ است از این رو اعتبارات آن برقرار است.
رحیمی با اشاره به راه اندازی سامانه‌ای برای درج عرضه و تقاضای فناوری، افزود: در این سامانه، دستگاه‌ها و شرکت‌ها، نیازهای خود را ثبت می‌کنند و از سوی دیگر دانشگاه‌ها، پژوهشگاه و شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری، توانمندی خود را برای برطرف کردن آن نیازها اعلام خواهند کرد.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تاکید کرد: در صورتی که طرف عرضه و تقاضای فناوری یکدیگر را پیدا و قرار داد منعقد کنند و از طریق دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری به خزانه دولتی اعلام و اعتبارت مورد نیاز پرداخت خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه اعتباراتی که برای این منظور در نظر گرفته شده است، اعتبارات نقدی است، اضافه کرد: این قانون بستر خوبی را فراهم کرده که بتوانیم زمینه ارتباط و پیوند قویترین را میان دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و نهادهای علمی و فناورانه با دستگاه‌ها و شرکت‌ها و نهادهای اجتماعی را ایجاد کنیم.
اعتبارت ۴۰ میلیون یورویی برای دانشگاه‌ها
رحیمی اضافه کرد: در زمینه توسعه زیر ساخت‌های علمی، دولت در سال ۱۳۹۷ پیشنهاد خوبی را به مجلس ارائه کرد و مصوب شد و بر اساس آن سال قبل ۴۰ میلیون یورو به تجهیز دانشگاه‌های کشور اختصاص یافت که کمک بسیار خوبی برای دانشگاه‌ها برای تجهیز آزمایشگاه‌ها بود.
وی اظهار کرد: تا پایان سال ۹۷، این اعتبارات بر حسب نیاز و با توجه به شرایطی که دانشگاه‌ها داشتند، توزیع و موجب شد که تعداد زیادی از دانشگاه‌ها بتوانند آزمایشگاه‌های خود را مجهز کنند و یا دستگاه‌های آزمایشگاهی که از کار افتاده بود، مجددا به کار اندختند.
رحیمی یادآور شد: علاوه بر آن ما سیاستی را در وزارت علوم ابلاغ کردیم که دانشگاه‌ها باید به دنبال احداث آزمایشگاه‌های مرکزی باشند و یا اگر آزمایشگاه مرکزی دارند، نسبت به تقویت آن اقدام کنند.
دبیر شورای عالی عتف، با بیان اینکه در سال ۱۳۹۹ این اعتبارات در نظر گرفته شده است، تاکید کرد: ولی با توجه به شرایط کشور این مبلغ به ۳۰ میلیون یورو کاهش یافته است که از این میزان ۱۰ میلیون یورو به وزارت بهداشت و ۲۰ میلیون یورو به وزارت علوم اختصاص یافته است و ما با توجه به شرایط و ضوابطی که داریم در حال توزیع میان دانشگاه برای تجهیز بیشتر آنها هستیم.
وی با اشاره به چالش‌های وزارت علوم در دسترسی دانشگاه‌ها به پایگاه‌های علمی دنیا، خاطر نشان کرد: در این زمینه اعتبارات خوبی پیش بینی شده ولی کمبودهایی در این زمینه وجود دارد و تمام تلاش ما این است که به صورت رسمی بتوانیم دسترسی خود را به پایگاه‌های اطللاعات بین المللی که در حال حاضر به آنها متصل هستیم، تقویت کنیم.
برنامه وزارت علوم برای اعتلای ۳ حوزه علمی
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، با اشاره به برنامه‌های جدید وزارت علوم در حوزه علمی و فناوری، گفت: برنامه ویژه ما اعتلا و ارتقا علوم پایه، علوم انسانی و علوم اسلامی مرتبط با نهادهای پژوهشی وابسته به وزارت علوم و یا با مجوز وزارت علوم تشکیل شده‌اند.
وی با تاکید بر اینکه این برنامه در سال ۱۳۹۹ ابلاغ خواهد شد، ادامه داد: علاوه بر آن دو برنامه جدی برای گسترش و ملی کردن پذیرش دستیاران پژوهشی و جذب پژوهشگران پسا دکتری در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور را در دستور کار داریم.
انتهای پیام