کشف گونه‌های جدید جانوری در ذخیرگاه زیست‌کره تالاب بین‌المللی هامون

مدیر روابط عمومی دانشگاه زابل گفت: بر اساس مطالعات چند سال اخیر محققین این دانشگاه در زمینه بررسی مجموعه بندپایان تالاب بین‌المللی هامون، بیش از ده گونه‌ جدید جانوری در ذخیرگاه زیست کره تالاب هامون تنها از راسته بال‌غشاییان شناسایی و نامگذاری شدند.

دکتر علی افشاری مقدم در گفت وگو با خبرگزاری ایسنا افزود: یکی از مهمترین اهداف و چشم اندازهای دانشگاه زابل، تعمیق و گسترش توامان علم و عمل همراه با پرورش مهارت ها و تربیت نیروهای مسئولیت‌پذیر، متعهد به کشور و نظام اسلامی و متخصص در رشته های مختلف تحصیلی است و این وجه از رسالت و رویکرد دانشگاه، معطوف به فراهم سازی زمینه های رشدِ علمی و مهارتی دانشجویان مستعد، بر مبنای پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های موجود و منطبق با سند چشم‌انداز این زیرمجموعه از وزارت علوم است تا بستری مناسب برای تحقق حرکت موثر در مسیر تربیت دانش‌آموختگان متخصص و توانمند را فراهم می سازد.

وی ادامه داد: از مصادیق تلاش همه جانبه دانشگاه زابل برای احراز پیشرفت علمی و تخصصی، می توان به فعالیت موفق محققین و دانشجویان گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی اشاره کرد که بخشی از تحقیقات مرتبط با شناخت زیست‌بوم پراهمیت «تالاب بین‌المللی هامون» را به صورت منطقه‌ای بر محور «مطالعات آرایه شناختی راسته بال‌غشاییان (Hymenoptera) در شرق ایران» متمرکز نموده اند. 

وی اضافه کرد: طی مطالعات متمرکزی که از سال ۱۳۹۴ توسط محققین دانشگاه زابل در زمینه ی بررسی مجموعه بندپایان تالاب بین‌المللی هامون به عنوان «هفتمین تالاب بین‌الملی بزرگ دنیا» و «بزرگترین دریاچه آب شیرین ایران» در ناحیه جلگه‌ای منطقه سیستان، به ویژه در گروه «ریزبال‌غشاییان» به انجام رسیده، گونه‌های جدید متعددی شناسایی، نام‌گذاری و به دنیای علم معرفی شدند و «ده‌ها گونه کمیاب» دیگر نیز از این منطقه جمع‌آوری و وجود آنها «برای اولین بار در ایران» به ثبت رسید. 

مدیر روابط عمومی دانشگاه زابل افزود: شمار گونه های جدیدی که در این بازه زمانی کوتاه، برای نخستین بار در محدوده تالاب بین المللی هامون شناسایی، نامگذاری و به دنیای علم معرفی شده اند، به بیش از ده گونه جدید می رسد که علاوه بر نمایش «تنوع زیستی بی‌نظیر» موجود در  «ذخیره گاه زیست‌کُره»، حراست از تک‌تک گونه‌ها، جمعیت‌ها و نیز حفاظت از زیستگاه‌هایی که آنها را در خود جای داده است  از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.

افشاری مقدم اضافه کرد: تالاب بین‌المللی هامون، زیستگاهی پویا و زایاست که به عنوان یک ذخیره‌گاه زیستی، نقش مهمی در بقای گونه‌های جانوری خصوصاً بندپایان در سرمنشا زنجیره غذایی جانوری ایفا می نماید.

وی ادامه داد: خروجی پژوهش‌های اخیر تا کنون درقالب  بیش از ۲۰ مقاله در مجلات معتبر بین‌المللی انتشار یافته و کماکان نیز ادامه دارد و نکته حائز اهمیت این‌که، از میان گونه‌های جدید کشف شده،  نام دو گونه (Hoplocrotaphus hamooniae و Philomides hamooniae)، با رعایت قوانین بین‌المللی نامگذاری جانوری، از نام تالاب بین‌المللی هامون برگرفته شد تا اهمیت آن، بیش از گذشته به زیست‌شناسان و دوست‌داران محیط زیست در سراسر جهان گوشزد شود.

وی افزود: دیگر نام‌های اختصاص یافته، برگرفته از نام «ایران»، گیاه «گز» و نام دانشمندان تراز اول ایرانی مانند پروفسور نیما ارکانی حامد (سی و دومین نفر در لیست صد نابغه زنده دنیا)، پروفسور مریم میرزاخانی (تنها زن برنده مدال فیلدز در رشته ریاضیات) و ...، بوده و یکی از گونه‌های جدید مربوط به راسته دوبالان نیز به افتخار آقای حسینعلی درفشان، فارغ‌التحصیل ممتاز دانشگاه زابل که نقشی محوری در اجرای عملیات صحرایی، نمونه‌برداری و سازمان‌دهی کلکسیون‌ها بر عهده داشته به نام (Dasydorylas derafshani) ثبت شده است.

مدیر روابط عمومی دانشگاه زابل در ادامه گفت: در سال‌های اخیر کمبود نزولات جوّی (خشک‌سالی هواشناسی)، خشک‌سالی های ناشی از قطع آب رودخانه هیرمند (خشک‌سالی هیدرولوژیکی) به همراه وزش بادهای شدید ۱۲۰ روزه در منطقه سیستان، علاوه بر تحمیل خسارات اقتصادی و اجتماعی فراوان؛ خشک شدن کامل تالاب بین‌المللی هامون را نیز در پی داشته که این امر به نوبه خود اکوسیستم‌های جانوری و گیاهی را  به شدت متأثر نموده است، از آنجا که براساس کنوانسیون رامسر، یکی از مهم ترین معیارهای اعطای"اهمیت بین‌المللی"  به یک تالاب، دارا بودنِ مجموعه قابل توجهی از گونه‌ها یا زیر گونه‌های گیاهی و جانوری نادر، ‌آسیب‌پذیر یا در خطر انقراض می باشد، استناد به ماحصل تلاش های این تیم تحقیقاتی، تنها در مرحله اول مطالعات، می تواند مدارکِ مستدلی جهت ارایه به مراجع بین‌المللی در خصوص تاکید مضاعف بر «اهمیت حفاظت از زیست بوم تالاب بین المللی هامون و تخصیص حق آبه آن از طریق کشور افغانستان» را فراهم سازد.

انتهای پیام

  • شنبه/ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ / ۰۹:۱۱
  • دسته‌بندی: سیستان و بلوچستان
  • کد خبر: 99022718871
  • خبرنگار : 30105