در حال حاضر جهان در شرایطی سخت و بحرانی قرار گرفته و اجتماعات مختلف نیز به همان سان دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شدهاند، تب ویروس کرونا به جان آدم ها افتاده و هر کسی برای فرار از آن به راهی می رود، اما مردم ایران اکنون و در این مقطع در چه شرایطی زیست میکنند؟
یک دانشجو با نگرانی آشکاری به موضوع شیوع کرونا اشاره کرده و به ایسنا اظهار میکند: «با اینکه ویروس کرونا هنوز به بوشهر نیامده، از ترس مبتلا شدن چند روزی میشود که از خانه بیرون نرفتهام. کاش امسال ترتیبی داده میشد تا میهمانان نوروزی به بوشهر نیایند.»
واقعاً ملت سرخوشی داریم!
شهروند دیگری که مدرس است با اندکی کنایه میگوید: «مردم باید کمی بیشتر جدی بگیرند و زیاد بیرون نروند. باید بدانند این تعطیلات برای گشت و گذار و سفر و خرید و... نیست. بعضیها هم که هر اتفاقی میافتد، سریع شروع به جک ساختن میکنند... واقعاً ملت سرخوشی داریم!»
دیگری که پیشهی نویسندگی دارد، با ناراحتی و دلهره به ایسنا میگوید: «من دچار وسواس شدهام و مدام علائم حیاتیام را چک میکنم، با هر سرفه وحشتزده شده و توهم تب پیدا کردهام؛ حتی اینقدر دستهایم را شستهام که پوستم زبر شده است... کلاً از کار و زندگی افتادهام.»
این تنها بخشی از دغدغه های بعضی از اقشار است؛ کارگران، پدران، مادران، صاحبان اصناف، و حتی کودکان در این شرایط نگران هستند و با ترس به روزها و اتفاقات می نگرند. به نظر می رسد در این شرایط بیش از همه چیز به آرامش نیاز داریم.
بهتر است اخباری را گوش کنیم که دقیق و درست باشند
زینب سیروس جاهدی، دارای دکترای روانشناسی در توضیح چگونگی حفظ سلامت روانی مردم در این موقعیت به ایسنا میگوید: «این روزها همه درگیر مسئلهی کرونا هستند و این شرایط خاص، استرس و اضطراب زیادی برای همهی مردم ایجاد کرده است. لذا بهتر است اخباری را گوش کنیم که دقیق و درست باشند؛ قاعدتاً زمانی که شرایط ابهامآمیز است، شایعه نیز زیاد پخش میشود.»
وی ادامه میدهد: «همه میدانیم شرایط بسیار پراسترس و خطرناک است و فردی که در این موقعیت زندگی میکند باید قوانینی را رعایت کند. طبق پروتکلهایی که در مقابله با اضطراب و استرس در این دوره از طریق وزارت بهداشت جهانی بین مردم پخش شده اولین کار، رعایت اصول و چارچوبهایی از قبیل رعایت بهداشت، عدم برقراری ارتباط حضوری با دیگران، چگونگی خرید و موارد دیگری است که از طریق تلویزیون، شبکههای اجتماعی و پیامکهای ارسالی وزارت بهداشت برای جلوگیری و پیشگیری از این بیماری در نظر گرفته شده است.»
از این فرصت به نفع خودمان استفاده کنیم
این روانشناس میافزاید: «ما بازهی زمانی زیادی را در خانه هستیم، به خصوص برخی شاغلین زمان بیشتری دارند تا در خانه بمانند. ناگزیر هستیم در خانه بمانیم و بهتر است از این فرصت به نفع خودمان استفاده کنیم؛ چیزی که آشکار است چه اضطراب داشته باشیم و چه اضطراب نداشته باشیم، این شرایط در حال وقوع بوده و کاری هم جز کنترل آن نمیتوان انجام داد، پس باید از این فرصت استفاده کرده و لیستی از کلیهی فعالیتهایی که میتوانیم در منزل و در کنار خانواده انجام دهیم، تهیه کنیم.»
سیروس جاهدی با بیان اینکه یک سری از این فعالیتها باید لذتبخش باشند، توصیه میکند: «شاید بسیاری ار افراد شاغل به دنبال فرصتی برای استراحت همراه با آسودگی خاطر بودند که متأسفانه اکنون نگرانی و اضطراب جایگزین آن شده است. اما به هر حال در خانه هستیم و تهیهی لیستی از فعالیتها -از مطالعه و کارهای هنری گرفته تا بازی با کودکان که حداقل این استرس را به آنها منتقل نکنیم- که هم برای خودمان و هم برای اعضای خانواده خوشایند است، کمک زیادی به ما میکند.»
به گفتهی این مدرس دانشگاه، بهتر است خودمان را به طور کامل در خانه حبس نکنیم؛ مثلاً میتوان گاهی با ماشین بیرون رفت یا در اماکنی که تجمع افراد در آنها کمتر است، پیادهروی کرد. چون این شرایط برای همه یکسان است، میتوانیم با دوستان و کسانی که میشناسیم از طریق تماسهای تلفنی یا تصویری ارتباط برقرار کنیم. علاوه بر این، میتوان کارهای عقب ماندهای که از قبل برای آنها برنامهریزی کرده بودیم یا آیینهایی مثل خانه تکانی و نظافت منزل که هر شهر یا قومیتی در پایان سال و نزدیک به عید نوروز برای خودش دارد را انجام دهیم که این کارها به ما آرامش داده و از نظر روانی موجب آسودگی خاطر ما خواهد شد.
خودبیمارانگاری برخی افراد در این شرایط
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است برخی افراد در این شرایط دچار خودبیمارانگاری شوند، به ایسنا گفت: «چون شرایط پراسترسی است، باید حواسمان باشد که چه چیز را به عنوان علائم کرونا و چه چیز را به عنوان علائم یک سرماخوردگی ساده میشناسیم. ممکن است یک نفر با هر سرفه نگران شده و تصور کند به ویروس کرونا مبتلا شده است، اما زمانی که ما علائم و نشانههای این بیماری که سازمان بهداشت جهانی پروتکل آن را ارائه و در مورد چگونگی شناسایی، علائم و نشانههای آن مردم را مطلع کرده بشناسیم، میتوانیم به این تفاوتها پی ببریم و اطلاعات بسیار خوبی هم در این خصوص در فضای مجازی موجود است.
او در ادامه عنوان میکند: در چنین شرایطی معمولاً دو عامل برای تشخیص ایجاد یک اختلال وجود دارد؛ مورد اول این است که فرد از نظر وراثتی مستعد این باشد که دچار بیماری، آسیب روانی یا اختلال گردد و دوم اینکه شرایط محیط پراسترس باشد. بیتردید شرایط محیطی حاضر، شرایط پراسترسی برای کل کشور است؛ بنابراین چنین آیتمی فراهم بوده و باید گفت پس از این بحران، افرادی که از لحاظ وراثتی مستعد این هستند که دچار برخی آسیبهای روانی شوند، متأسفانه این ضربه را خواهند خورد.
این روانشناس ضمن اشاره به اینکه در این وضعیت ممکن است وسواسهایی ایجاد شود، خاطرنشان میکند: «با توجه به شرایط موجود و تأکید وزارت بهداشت جهت مراقبت از خودمان، به دلیل اینکه شرایط ویژه و در بعضی شهرها نیز حادتر است، نمیتوان جلوی ایجاد این وسواسها را گرفت و برای من نیز اتفاق میافتد که وقتی برای خرید میروم، باید چند بار دستانم را شسته و تمام وسایل را ضدعفونی کنم و اگر چنین رسیدگیهایی صورت نگیرد، امکان ابتلا شدن افراد به این بیماری وجود دارد.»
زینب سیروس جاهدی در پایان میگوید: «بخشی از این افکار وسواسی یا رفتارهای شستوشویی کاملاً طبیعی بوده و به مسئلهی مراقبت برمیگردد و زمانی میتوان در مورد وسواس صحبت کرد که این دوره سپری شده باشد و همانطور که پیشتر گفته شد، بسیاری از افراد به لحاظ ژنتیکی مستعد رفتارهای وسواسگونه، اختلال شخصیت وسواسی یا اختلال وسواسی جبری که اصطلاحاً OCD نامیده میشود هستند.»
انتهای پیام