به گزارش ایسنا، بنابر اعلام رایت می، بررسی سرقت ادبی و گاه انتشار مقالاتی که مشمول این خطا و جرم میشوند در نشریات و ژورنالهای علمی مشکلات عدیدهای را به وجود میآورد. آمارها نشان میدهد که سرقت ادبی رو به افزایش است و بسیاری از بازیگران صحنههای آکادمیک مثل دانشجویان در مقالات علمی خود از اطلاعات حاضر در اینترنت و محتوای موجود در سطح آن بدون اجازه نویسنده اصلی و منبع نخست استفاده میکنند.
هر گونه بهرهبرداری از تحقیقات و دستاوردهای دیگری در اثر خود بدون اینکه منبع آن ذکر شود یا از نویسنده یادی عنوان گردد، یک سرقت علمی و ادبی است. اما پرسش در این است که چرا سرقت ادبی مقالات به معضلی جدی بدل شده است؟ ریشه این مشکل را باید در کجا جستجو کرد؟ در ادامه به این موضوع میپردازیم.
چگونه سرقت ادبی رایجتر و سادهتر از گذشتهها شده است؟
دستیابی به منابع مختلف و تحقیقات قدیمی به شدت ساده شده است و به کمک رایانه و فناوریهای تازه، کپی برداری دیگر دشوار نیست. بررسی سرقت ادبی با ithenticate در این روزها نشان میدهد که ظاهرا، فناوریهای تازه و سهولتی که به همراه میآورند به شریک جرمی درجه یک برای سرقت ادبی بدل شدهاند.
ماهیت سرقت ادبی چگونه است؟
فرایند کپی/پیست از جمله دلایل اصلی این امر در دنیای امروز است. این کار وقت چندانی نمیگیرد و باعث میشودتا در کوتاهترین مدت ، فرایند تحقیق به نتیجه برسد و افراد بتوانند یک اثر علمی را آماده کنند. سرقت ادبی در این روزها به مدد اینترنت و فناوریهای مختلف، بسیار ساده شده است و دلیل موج افزایش آن همین سهولت و سرعت عنوان میشود. البته به نظر میرسد که سهولت فناوری، آنقدر وسوسهبرانگیز است که حتی در مقابل بیآبرویی ناشی از فاش شدن دزدیها هم کمتوان به نظر میرسد.
البته سهولت و سرعت فناوری در شکلگیری سرقت ادبی از جمله دلایلی است که افراد را به این سمت میکشاند ولی دلایل دیگری هم هستند که نباید از آنها غافل شد. رویکردی که در نگاه دانشجویان جدید جاری شده است هم میتواند در شکلگیری سرقتهای ادبی و علمی نقش داشته باشد. برای مثال، گستردگی و بزرگتر شدن دامنههای تحقیقات به دانشجویان این طرز تفکر را میدهد که کسی نمیتواند متوجه تقلب و سرقت ادبی آنها شود.
مبارزه و بررسی سرقت ادبی چگونه است؟
با وجود اینکه امکان تقلب در حیطه کپیبرداری از آثار علمی و ادبی بسیار زیاد شده است، راهکارهایی هم برای شناسایی آنها و بررسی سرقت ادبی مقالات وجود دارد.
در واقع، به کمک انواع نرمافزارها و برنامههای رایانهای، این امکان به وجود آمده است که بررسی سرقت ادبی به خوبی و بادقت انجام شود و مجرمان در این زمینه شناسایی گردند. از همین رو، لازم است تا کسانی که اقدام به نوشتن مقالات علمی میکنند و در فضای آکادمیک حضور دارند با بررسی راهکارهایی جهت رفع سرقت ادبی تلاش کنند. زیرا گاهی بعضی از مواردی که مشمول سرقت ادبی میشود از چشم نویسندگان یک مقاله جا میماند. یعنی گاهیاوقات، نویسنده هم نمیداند که نقل قول یا مبحثی که از تحقیقی دیگر در متن خود استفاده کرده است، باعث میشود تا اثرش به عنوان یک سرقت ادبی شناخته شود. در واقع، لازم است تا هر فرد با مصادیق سرقت ادبی به خوبی آشنا باشد تا به خاطر بیخبری و ناآگاهی دچار مشکلات نشود و با رفع سرقت ادبی به حفظ اعتبار خودش کمک کند.
اقدامات لازم برای رفع سرقت ادبی چیست؟
برای رفع سرقت ادبی هم اقداماتی وجود دارد. ژورنالها و پایگاههای علمی میتوانند با در نظر گرفتن موارد زیر در راه رفع سرقت ادبی تلاش کنند. از جمله اقدامات و نکاتی که باید در نظر گرفته شود باید به موارد زیر اشاره کرد:
نشریات و پایگاههای علمی باید به دنبال محتوایی باشند که به راحتی در فضای وب قابل شناسایی نیست. در واقع، پررنگتر شدن مباحثی که نیاز به تحقیق و پژوهشهای جدی دارد باعث میشود که هر دانشجو و فردی که بناست در حیطه یک موضوع علمی و فنی به کار بپردازد، اقدام به تحقیقات وافی و کافی کند و از کپیبرداری و تقلب بپرهیزد.
وجود الزاماتی برای استفاده از منابعی که به صورت کاغذی در کتابخانههای غیرمجازی قابل دسترسی هستند و هدایت دانشجویان و محققان به استفاده از منابع و مآخذ سنتی هم از راههایی است که میتواند به رفع سرقت ادبی کمک کند. کاهش اعتبار افرادی که در این حوزه قبلا سابقه نامطلوب داشتهاند و در نظر گرفتن محدودیتها و محرومیتها هم میتواند در جلوگیری از سرقت ادبی در جوامع علمی نقش مهمی ایفا کند.
در آخر
تولید محتوایی درجه یک و عالی در دنیای علم کار سادهای نیست و به تحقیق، دانش و آگاهی نیازمند است. رایت می از مجموعههایی است که برای تولید محتوای درخشان و فاخر در حوزه علم و دانش تلاش زیادی به خرج میدهد. خدمات مختلفی که رایت می در حوزه انواع ترجمه به دانشجویان و اهالی علم ارائه میدهد به شکلگیری یک اکوسیستم مناسب و حرفهای جهت تولید دستاوردهای تحقیقاتی کمک شایانی میکند. مخاطب رایت می، شمار زیادی از دانشجویان و اساتیدی هستند که برای تولید آثار دقیق و به دور از سرقتهای ادبی جهت ترجمه، ویرایش و امور مختلف در حوزه نوشتن و ترجمه به آن اعتماد میکنند.
انتهای رپرتاژ آگهی