نزدیک نیم قرن است که صدای مُغار و حکاکی روی چوب با دستان هنرمند و توانای منبتکاران خطه ملایر و جوکار در گوش این دیار پیچیده و بعد از کار شبانه روزی و مایه گذاشتن از نور چشم، ماحصلش مبلمانی زیبا و فاخر می شود برای زینت بحشیدن به منازل و یا تابوی کنده کاری شده روی دیوار، گلدان، قلمدان و ... این هنر اصیل ایرانی از گذشته تا به امروز همواره مورد توجه بوده و در آثار حجمی و تزئینی فراوانی به کار گرفته شده است.

 فعالیت ۲۰۰ فروشگاه و نمایشگاه مبل منبت و سایر محصولات مرتبط، تأسیس چهار اتحادیه و تشکل های فعال صنفی، تأسیس دانشکده ویژه هنر منبتکاری، فعالیت مستقیم و غیرمستقیم حدود ۳۳ هزار نفر در این زمینه، تولید سالانه ۷۰ هزار دست مبلمان منبت و در ملایر و صادر کردن آن به اقصی نقاط ایران و جهان بخشی از ظرفیت بالای این شهرستان در زمینه هنر- صنعت منبت به شمار می رود و در واقع ملایر بیش از ۶۰ درصد تولید مبل منبت کشور را به خود اختصاص داده است.

حدود یک سال است که عزم ملایری ها برای ثبت جهانی این هنر- صنعت مصمم شده و تلاش می کنند تا با تأمین شاخص های ثبت جهانی، از دروازه های کشورهای دیگر عبور کرده و برند جهانی را از آن خود کنند.

دوم دی ماه امسال هیئتی متشکل از دکتر غاده هیجاوی رئیس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی، دکتر کوین موری مشاور و معاون منطقه آسیا و اقیانوسیه در شورای جهانی صنایع دستی و ویدا توحیدی مسئول ثبت شهرهای ملی و جهانی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با هدف پیگیری ثبت جهانی منبت ملایر به این سفر کردند.

با این سفر، شمارش معکوس برای ثبت جهانی منبت ملایر آغاز شد و در این سفر یک روزه بازرسان شورای جهانی صنایع دستی در راستای بررسی فنی و کارشناسی روند ثبت جهانی منبت ملایر، میهمان ملایری ها بودند و از ظرفیت و پتانسیل بی نظیر مبل و منبت ملایر بازدید کردند.

منبت ملایر ثبت جهانی شد

تا اینکه سرانجام هشتم بهمن ماه وزیر میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی از ثبت جهانی شهر جهانی منبت خبر داد و گفت: شورای جهانی صنایع‌دستی به تازگی سه شهر و یک روستای ایران را در فهرست شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی ثبت کرده است و با ثبت این چهار شهر و روستا، تعداد شهرها و روستاهای جهانی ایران در این فهرست از ۱۰ به ۱۴ رسید تا همچنان ایران رتبه اول جهان را از این لحاظ دارا باشد.

علی اصغر مونسان با اشاره به عناوین شهرها و روستاهای ثبت شده از سوی شورای جهانی صنایع‌دستی، افزود: شیراز از استان فارس به عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی، زنجان به‌عنوان شهر جهانی ملیله، ملایر از استان همدان به عنوان شهر جهانی مبل منبت و روستای قاسم‌آباد از استان گیلان به عنوان روستای جهانی چادر شب‌بافی در فهرست شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی قرار گرفته‌اند.

وی خاطرنشان کرد: براساس آمار جهانی تاکنون ۴۸ شهر و روستا در دنیا به عنوان شهر یا روستای جهانی صنایع‌دستی به ثبت رسیده‌اند که ۴۰ شهر در منطقه آسیا و اقیانوسیه، سه شهر در آمریکای لاتین و دو شهر در اروپا بوده‌اند.

مونسان با اشاره به حفظ رتبه برتر ایران از لحاظ تعداد شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی، گفت: ایران با ثبت ۱۱ شهر و سه روستای جهانی، با مجموع ۱۴ عنوان شهر و روستای جهانی صنایع‌دستی، مقام نخست را در میان کشورهای جهان دارد. کشور چین با ثبت شش شهر و روستای جهانی صنایع‌دستی مقام دوم را به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: پیش از این، تبریز برای فرش، اصفهان برای صنایع‌دستی خلاق، مشهد برای گوهرسنگ‌ها، لالجین همدان برای سفال، ملایر همدان برای انگور، مریوان کردستان برای کلاش‌بافی(گیوه)، سیرجان کرمان برای گلیم شیریکی پیچ، آباده در حوزه منبت، میبد یزد در رشته زیلوبافی و روستاهای خراشاد خراسان جنوبی در حوزه حوله‌بافی و کلپورگان سیستان و بلوچستان برای سفالگری ۷۰۰۰ ساله‌ در فهرست شورای جهانی صنایع‌دستی به ثبت رسیده‌اند.

مونسان یادآورشد: نخستین بار است که شورای جهانی صنایع‌دستی چهار پرونده از ایران را به طور هم‌زمان بررسی می کند.

مبلمان منبت ملایر، بر بام دنیا

نماینده مردم ملایر در مجلس به خبرنگار ایسنا گفت: با پیگیری‌های صورت گرفته توسط نمایندگان ملایر، استاندار همدان، فرماندار ویژه شهرستان، مجموعه میراث فرهنگی و صنایع دستی استان و شهرستان پس از ثبت ملی مبل منبت ملایر، این هنر ماندگار دیار ملایر ثبت جهانی شد.

محمد کاظمی با تقدیر از زحمات همه تلاشگران به ویژه منبت‌کاران و همه دست اندرکاران، افزود: منبت، هنر بی بدیل مردم ملایر است و هنرمندان ملایری نقش های ماندگاری بر روی چوب خشک می زنند و این هنر در خانه های تک تک ایرانیان برای خود جا باز کرده است.

وی اظهار کرد: پس از ثبت ملی منبت، زمزمه جهان شدن این هنر ملایری شنیده شد چرا که با توجه به تعداد ۲۰ هزار هنرمند و کارگاه فعال و میزان بالای تولید مبل منبت، ملایر پتانسیل جهانی شدن را داشت.

کاظمی افزود: از آن روز اقدامات فراوانی برای ثبت جهانی منبت ملایر صورت پذیرفت و پرونده جهانی شدن شهر ملایر در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وقت و سپس صنایع دستی جهانی باز شد و مسئولان شهرستان تمام تلاش خود را برای این ثبت جهانی انجام دادند.

توسعه و ماندگاری صنعت مبل منبت در سرای نوآوری دانشگاه آزاد

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر نیز گفت: نقش دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر در کمک به توسعه و ماندگاری هنر صنعت که با اختصاص سرای نوآوری مبل منبت صورت گرفته قابل توجه است.

دکتر محمدعظیم خدایاری با بیان اینکه مستند «سرزمین من» از شبکه سوم سیما پخش شد، اظهار کرد: در این مستند به وضعیت جهانی شدن هنر صنعت مبل منبت ملایر پرداخته شد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر خاطرنشان کرد: فعالیت های آموزشی، پژوهشی و همایش چالش های پیش روی حوزه صنعت مبل منبت در قالب برنامه صبحانه فناوری این واحد موضوعات دیگری بودند که در این مستند به تصویر کشیده شد.

وی گفت: در سرای نوآوری مبل منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر نمایندگان فعالان هنر صنعت مبل منبت در راستای بررسی و حل مشکلات و چالش های پیش روی این حرفه با استادان و گروه های علمی مربوط بحث و تبادل اطلاعات دارند.

خدایاری خاطرنشان کرد: این واحد دانشگاهی سعی دارد بتواند در راستای اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی و تولیدکنندگان ملی بیش از پیش تلاش کند.

حضور منبتکاران ملایر در نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع دستی

رئیس میراث فرهنگی ملایر نیز با تبریک جهانی شدن منبت این شهرستان، گفت: سیزدهمین نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع دستی تهران از ۲۳ تا ۲۶ بهمن ماه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار می شود.

ابراهیم جلیلی با بیان اینکه استان همدان به صورت تجمیعی در این نمایشگاه حضور دارد، افزود: حضور ملایر با دو برند شهر جهانی انگور و شهر جهانی منبت ایران می تواند با معرفی پتانسیل و قابلیت های این شهرستان در بحث بازاریابی و اقتصادی بسیار کارساز باشد.

وی ادامه داد: از تمامی مدیران تأسیسات گردشگری اعم از اقامتی، دفاتر و پذیرایی و فعالان صنایع دستی بویژه هنر مبلمان منبت دعوت می شود تا با شرکت در این نمایشگاه ضمن معرفی پتانسیل های شهرستان و ظرفیت های هنر مبلمان منبت از فضای ایجاد شده در نمایشگاه با حضور تمامی هتل ها، شرکت ها و دفاتر گردشگری، به منظور تبلیغات و بازاریابی استفاده کنند.

به زودی کتاب «مبلمان ملایر» در تیراژ بسیار بالا به چاپ می رسد و این کاتالوگ در سراسر ایران و کشورهای همجوار توزیع می شود همچنین المان مبلمان منبت شهر ملی منبت ایران تهیه و توسط هنرمندان منبت کار ملایری در میدان ورودی فرمانداری ملایر نصب شد.

اکنون جهان باید به جهانشهر جدید خود ببالد و قیام کند به پای غیرت مردانه‌ مردمانی، که هنر دست فرزندانشان سالیان سال نادیده گرفته می‌شد و از کوچکترین حمایت‌هایی در توسعه صنعت مبل منبت بی بهره بودند.

سه سال پیش منبت ملایر ثبت ملی شد و این حرکتی ماندگار برای پاسداشت زحمات منبتکاران بی ادعای ملایر بود تا ایرانیان با هنر دستان این مردمان آشنا شوند و آن را بیش از گذشته ارج نهند. بی تردید ثبت جهانی منبت ملایر، رونق اقتصادی و اشتغالزایی، افزایش ورود گردشگران جهانی، تصاحب بازارهای صادراتی و پیشرفت و توسعه ملایر را درپی دارد.

انتهای پیام