به گزارش ایسنا؛ پرستار یعنی بیدارباش، یعنی آماده‌باش؛ یعنی دستان پرتلاش؛ یعنی رنج را مرهم نهادن...
چه شب‌هایی که پلک آسودگی بر هم نمی‌گذارند و چه روزهایی که خستگی ورود ممنوع است بر پیکرشان؛ چه بیمارانی که دل به صبوری‌شان بسته‌اند و چه چشمانی که دو دو می‌زند در هوای پُر مهر دست‌هایشان...
کمبود نیرو، سختی کار، شیفت‌های اجباری و البته درآمد کم از جمله کلیدواژه‌هایی است که چند سالی است با حرفه پرستاری آمیخته شده و رفع آنها از مطالبات اصلی پرستاران کشورمان در طی این سال‌هاست.
۸۹۰ میلیون بار مراجعه در سال
به اذعان مسوولان، پرستاران سالانه ۸۹۰ میلیون بار مراجعه را به عنوان خط مقدم نظام سلامت پاسخ‌گو هستند و بر همین اساس هم در ارتباط مستقیم با بیماران قرار دارند و طبیعتا در معرض عوامل بیماری‌زای بیماری‌های واگیردار؛ مبحثی که سلامت آنها را نیز با مخاطره روبرو می‌کند.
از طرف دیگر پرستار شبانه روز با بیمارانی در ارتباط است که نگرانی از بیماری و گاها آستانه تحمل پایین، وجه مشترک آنها و البته خانواده آنهاست. چنین شرایطی و با در نظر داشتن اضافه کاری‌های اجباری تحت تاثیر کمبود نیرو، طبیعتا می‌تواند موجب خستگی روحی و جسمی پرستار شود و همین موضوع بهانه‌ای می‌شود تا شاید گاهی بیمار یا همراه وی از بدخلقی برخی‌هایشان گلایه کنند.
کاری سخت اما بدون سختی کار
بر همین اساس نیز در دنیا به دلیل سختی کار در رشته پرستاری، جذابیت‌های خاصی برای آن در نظر گرفته می‌شود. در ایران نیز قانون ارتقای بهره‌وری ضمن کاهش ساعات کاری، بر سخت و زیان‌آور بودن شغل پرستاری و به این ترتیب بازنشستگی پیش از موعد پرستاران تاکید دارد؛ موضوعی که ظاهرا به دلیل کمبود نیرو و اعتبار هنوز به درستی اجرا نمی‌شود؛ این درحالیست که برخی کارشناسان پرستاری معتقدند که پرستاران بعد از ۲۵ سال کارایی لازم را ندارند و با ادامه این روند بیمار آسیب می‌بیند.
۲۰۰هزار پرستار و کمبود شدید نیرو
در هر حال اکنون حدود ۲۰۰ هزار پرستار تربیت شده در کشور وجود دارد و ۱۴هزار مدیر پرستاری نیز در کشور فعالند که بیشترین مدیران حوزه سلامت را تشکیل می‌دهند. به اذعان دکتر مریم حضرتی – معاون پرستاری وزیر بهداشت نیز سالانه ۱۱ هزار فارغ التحصیل پرستاری در کشور داریم و در حال حاضر ۴۰ هزار دانشجوی پرستاری در کشور در ۲۰۰ دانشکده مشغول به تحصیل هستند. همین اعداد و ارقام ما را امیدوار می‌کند که اگر سالانه ۹۰۰۰ پرستار جذب شوند تا سال ۱۴۰۴ به ایده آل نیرو در این حوزه برسیم.
این در شرایطی است که به گفته محمد میرزابیگی – رییس سازمان نظام پرستاری طی دو یا سه سال گذشته استخدام مناسب در حوزه پرستاری صورت نگرفته است و عدم استخدام پرستاران و از طرفی بازنشستگی نیروهای قدیمی منجر به کمبود شدید نیروی پرستاری در کشور شده است.
وی به اقدامات مسوولان وزارت بهداشت در جهت توسعه تخت‌های بیمارستانی اشاره می‌کند و می گوید: نمی‌توانیم از توسعه تخت‌های بیمارستانی صحبت کنیم بدون آن که در نظر بگیریم به ازای هر تخت بیمارستانی در ۲۴ ساعت شبانه روز باید ۲.۵ نفر گروه پرستاری مشغول به کار باشد که از این عدد ۱.۸ نیروهای کارشناس پرستاری و ۷./ از گروه پرستاری شامل نیروهای وابسته به پرستاری باشند.
میرزابیگی معتقد است که طی برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه استخدام پرستاران با روند مناسبی انجام شد و حتی طی سال‌های ۹۲ تا ۹۵ نیز استخدام پرستار در بخش دولتی و غیر دولتی داشتیم و حدود ۴۳ هزار و ۵۰۰ نفر پرستار استخدام شدند. اما از سال ۹۵ تا سال ۹۸ هیچ استخدامی صورت نگرفته؛ این در حالی است که طی این سه سال افزایش تعداد تخت و بخش‌های بیمارستانی را در سطح کشور شاهد بودیم.
رئیس سازمان نظام پرستاری می‌گوید: بر همین اساس در خصوص کمبود نیروی پرستار اکنون به آمار قبل از سال ۹۲ رسیده‌ایم؛ به شکلی که در سال ۹۵ به ازای هر تخت بیمارستانی، حدود ۱.۳ نفر گروه پرستاری داشتیم که این عدد در حال حاضر به عدد ۹./ رسیده است.
خطا در کار
به اذعان میرزابیگی، کمبود نیروی پرستار علاوه بر این که مشکلاتی برای خود پرستاران از لحاظ افزایش فشار کاری ایجاد می‌کند، می‌تواند به مشکلاتی برای بیماران به ویژه بیماران بستری در بخش‌های ویژه منجر شود؛ موضوعی که حضرتی – معاون پرستاری وزیر بهداشت درباره آن و تاثیرش در بروز خطاهای پرستاری می‌گوید: برخی موارد مانند افتادن بیمار از تخت، ایجاد زخم بستر، بروز عفونت‌های زخم و ... مواردی است که نباید در بیمارستان‌ها اتفاق افتد و در صورت بروز موارد ذکر شده می‌گوییم تخلف شکل گرفته است.
وی نیز تاکید می‌کند: باید توجه کنید که خطای پرستاری ارتباط نزدیکی با کمبود نیروی پرستار دارد؛ به طوری که به ازای هر ۱۰ درصد کاهش نیرو، ۱۲ درصد احتمال مرگ و میر بالا می‌رود.
قولی مساعد
در همین راستا وزیر بهداشت تاکید دارد که در استخدام‌های جدید این وزارتخانه، اولویت با پرستاران است تا کمکی باشد در جهت جبران کمبود پرستار و البته تامین پرستار برای بیمارستان‌های تازه تاسیس. حضرتی در این زمینه با اشاره به برگزاری آزمون جذب پرستاران به ایسنا می‌گوید: "این آزمون برگزار شده و اکنون فرایند جذب ۵۰۰۰ نیروی پرستاری در حال انجام است. این پرستاران برای بیمارستان‌های جدید التاسیس جذب و به کار گرفته خواهند شد. همچنین وزیر بهداشت برای جذب ۴۵۰۰ پرستار دیگر در اسفند ماه قول دادند که امیدواریم فرایندهای آن نیز انجام و این موضوع محقق شود. " بر این اساس انتظار می‌رود که تا اسفندماه جاری ۹۵۰۰ نیروی پرستار به نیروهای فعلی جامعه پرستاری اضافه شود؛ هر چند که این میزان پاسخگوی نیازهای فعلی مراکز درمانی به نیروی پرستاری نیست و لازم است این روند در سال‌های آتی ادامه داشته باشد.
درآمد کم و معوقات زیاد
تفاوت حقوق و درآمد پزشکان با پرستاران و البته تاخیرهای چندین ماهه در پرداخت اضافه کاری و کارانه‌ها نیز از دیگر مطالبات جامعه پرستاری است؛ به طوری که به اذعان میرزابیگی – رییس کل سازمان نظام پرستاری، "میزان معوقات پرستاران حداقل ۸ ماه و حداکثر ۲۲ ماه است؛ به طوری که در شهر محرومی مانند گچساران، کارانه و اضافه کار پرستاران همچنان پس از ۲۲ ماه پرداخت نشده است". در همین راستا نیز مریم حضرتی از "دستور وزیر بهداشت برای پرداخت بخشی از معوقات پرستاران تا روز و هفته پرستار خبر می‌دهد. " بر این اساس انتظار می‌رود بخشی از معوقات پرستاران تا چند روز اخیر پرداخت و تسویه شود.
حذف طرح "قاصدک" (که نارضایتی‌هایی را در پرداختی‌ها به پرستاران به دنبال داشت)، از جمله خبرهای خوشایند برای پرستاران در آستانه روز پرستار بود که حضرتی آن را اعلام کرده و می‌گوید: پرداخت‌ها در طرح قاصدک ظاهرا باید مبتنی بر عملکرد می‌بود، اما عملا پرداخت‌ها در این طرح مبتنی بر درآمد بود نه عملکرد. بنابراین چه پرستاران و چه پزشکان هر کسی که درآمد بیشتری داشت، برداشت بیشتری نیز داشت. بر همین اساس پرستاران خواهان اجرای عدالت و حذف طرح قاصد بودند که خوشبختانه با دستور اکید وزیر بهداشت این طرح حذف شد.
وی البته تاکید می‌کند که باید طرحی مناسبت جایگزین طرح قاصدک شود و از آنجا که ممکن است این موضوع مقداری زمانبر شود مقرر شد کارگروهی برای اصلاح نظام پرداخت با مشارکت معاونت‌های پرستاری، درمان، توسعه و معاون کل وزارت بهداشت و همچنین نمایندگان سازمان نظام پرستاری تشکیل و در این مورد بحث شود.
در هر حال بی‌تردید رفع مشکلات جامعه پرستاری و بویژه توجه به کمبودهای نیرو و معیشت آنها می‌تواند سهم قابل توجهی در ارتقا ارایه خدمات در مراکز درمانی و به دنبال آن افزایش سلامت جامعه داشته باشد...
انتهای پیام