دکتر «محمود نوری شادکام» معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی یزد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، به اقدامات دانشگاه علوم پزشکی در رابطه با گردشگری سلامت اشاره می‌کند و می‌گوید: تاکنون هفت بیمارستان خصوصی، دولتی و خیریه در استان مجوز جذب گردشگر سلامت دریافت کرده‌اند و پنج شرکت نیز در این زمینه اعلام همکاری کرده‌اند که یکی از آنها مجوز رسمی برای فعالیت در این حوزه را کسب کرده است.
وی با اشاره به بروز شدن امکانات، خدمات و تجهیزات بیمارستان‌های استان در این رابطه، تصریح می‌کند: این بیمارستان‌ها و مراکز درمانی سایت‌های خود را به زبان‌های انگلیسی، فارسی و بعضاً عربی بروز کرده‌اند تا بیماران و مراجعان سایر کشورها نیز به سهولت و با آگاهی بیشتر از خدمات آنها به ویژه پزشکان این مراکز بهره‌مند شوند.
این مسئول همچنین از امکان اسکان بیماران در بیمارستان شهید صدوقی یزد خبر می‌دهد و می‌گوید: شرکت‌هایی که در این زمینه مجوز خود را با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی دریافت می‌کنند، می‌توانند در زمینه اسکان بیماران و همراهانشان نیز فعالیت کنند و سایر خدمات مرتبط با بیماران مانند رفت و آمد آنها را نیز برعهده گیرند.
درآمدبیش از 1400 میلیاردی گردشگری سلامت یزد
نوری شادکام از حضور بیش از 3.5 میلیون گردشگر داخلی و 500 گردشگر خارجی در حوزه سلامت به یزد خبر می‌دهد و می‌گوید: بیشتر گردشگران خارجی از کشورهای حوزه خلیج فارس و برای بهره‌مندی از خدمات مرکز ناباروری به یزد سفر کرده‌اند.
وی اضافه می‌کند: میزان درآمدهای حاصل از مسافران داخلی در یکسال گذشته به ازای هر نفر به طور متوسط 400 هزار تومان و در مجموع افزون بر 1400 میلیارد تومان بوده است. البته گردشگران خارجی نیز مبالغ قابل توجهی را در این باره هزینه کرده‌اند که در مجموع چشمگیر نبوده است.
این مسئول به ظرفیت سالانه‌ی پنج میلیون نفری استان در حوزه گردشگری سلامت اشاره و تصریح می‌کند: اگر هدف گذاری و برنامه‌ریزی مناسبی از سوی مسئولان استان در این رابطه شود، می‌توانیم شاهد حضور و خدمات‌رسانی به 100 هزار گردشگر سلامت در استان باشیم.
معاون درمان استان یزد با اشاره به تنوع خدمات درمانی در این استان، اظهار می‌کند: در حالی خدمات درمانی پیشرفته و متنوعی مانند درمان بیماریهای قلبی، جراحی، ناباروری، پیوند و سرطان در یزد ارائه می‌شود اما این استان در این حوزه دارای رقبای جدی دیگری در کشور مانند شیراز، تهران و اصفهان است.
البته وی با اشاره به رقبای یزد در حوزه گردشگری سلامت در کشور، بیان می‌کند: نباید فراموش کنیم که رقبای یزد اقداماتی جدی در حوزه گردشگری سلامت مانند برقراری پروازهای مستقیم انجام داده‌اند و از طرفی جزو کلانشهرهای کشور با قدمتی طولانی در فعالیت‌های درمانی و سلامتی هستند.
نوری شادکام با بیان این که حوزه درمان به طور جدی و با تمام توان خود در حال فعالیت است، می‌گوید: گردشگری سلامت تنها محدود به حوزه درمان نیست و برای بهبود و ارتقای آن باید سایر امکانات و خدمات مانند هتل‌ها و مراکز اقامتی یزد نیز توسعه یابند و بروز شوند.
وی معرفی اماکن گردشگری استان به گردشگران و اقدام جدی همه بخش‌ها را برای رونق این بخش را ضروری می‌داند، موضوعی که مسئولان ارشد استان نیز در رابطه با این اقدامات وعده پیگیری داده‌اند.
استان یزد در حال حاضر صرفاً سفر درمانی دارد
«سید مصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی استان نیز به ضرورت استفاده از پتانسیل‌های یزد در حوزه گردشگری سلامت تاکید می‌کند و یادآور می‌شود: باید بر مواردی که در استان‌های دیگر به آن کمتر پرداخته می‌شود، تمرکز کنیم چرا که در حوزه‌های درمانی مانند قلب و سرطان که به جان افراد مرتبط است و هزینه‌های سنگینی را نیز برای بیماران به همراه داردد، بیماران عمدتاً در سطح پایینی به لحاظ استفاده از خدمات گردشگری استان قرار دارندو هزینه‌کرد آنها صرفاً محدود به مسائل درمانی می‌شود.
وی معتقد است که از آنجایی که سبک پایین درآمد برای درمان این بیماران در استان تعریف شده، فعالیت دراین حوزه بیش از آن که در حوزه گردشگری مثمر ثمر باشد، کارایی خیریه‌ای دارد.
این مسئول از اهمیت توجه به شاخه‌های درمانی مانند درمان ناباروری، زیبایی و کاشت مو، دندان پزشکی و چشم پزشکی یاد می‌کند و می‌گوید: هر چند یزد رقبایی جدی در حوزه گردشگری مانند شیراز را در کشور دارد اما اگر بتوانیم در حوزه‌های یاد شده بیشتر فعال شویم، شاید بتوانیم شاهد رونق بیشتر گردشگری سلامت در استان یزد باشیم و گردشگران خارجی را نیز جذب کنیم.
البته مدیر کل میراث فرهنگی استان معتقد است که آنچه در حال حاضر در استان با عنوان گردشگری سلامت تعریف می‌شود با تعریف مشخص این نوع گردشگری مغایرت دارد چرا که فردی که بیش از یک شبانه‌روز و کمتر از یک سال در یک شهر برای درمان حضور یابد و علاوه بر استفاده از خدمات شهر، از اماکن گردشگری آن شهر بازدید کند و سوغات آن را خریداری و به شهر خود ببرد، گردشگر سلامت قید می‌شود.
فاطمی ادامه می‌دهد: در واقع آنچه اکنون در یزد شاهد آن هستیم، صرفاً سفر درمانی است چرا که بسیاری از افرادی که به یزد مراجعه تا از خدمات درمانی آن بهره‌مند شوند گاهاً حتی برای کاهش هزینه‌های خود در چادر اسکان می‌کنند یا از مراکز اقامتی غیرمجاز و غیر استاندارد بهره می‌برند.
این مسئول با بیان این که گردشگرانی که از مراکز اقامتی مجاز استفاده نمی‌کنند گاهاً نیز مخاطرات زیادی را برای یزد به همراه دارند، خاطرنشان می‌کند: این افراد نه تنها برای گردشگری یزد فایده‌ای ندارند بلکه ضررشان بیش از منافع حضور آنها در یزد است.
وی به تقابل جامعه محلی با این نوع گردشگری نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: این نوع گردشگران هر چند از مراکز درمانی استفاده و خدمات دریافت می‌کنند اما به دلیل نداشتن بهره‌ای برای جامعه محلی مگر ایجاد ازدحام در مراکز درمانی مورد گلایه مردم استان نیز هستند.
فاطمی همچنین فعالیت واحدهای اقامتی غیرمجاز به ویژه در محدوده‌های تجمع مراکز درمانی و مطب‌های پزشکان استان برای اسکان این مراجعان را موجب ایجاد تداخل فعالیت آنها با فعالیت بومگردی‌ها، هتل‌ها و سایر مراکز اقامتی مجاز در استان می‌داند.
صدور پروانه برای تنها 25 درصد واحدهای اقامتی غیرمجاز
«سید امیرناصر طباطبایی» رییس جامعه هتلداران استان یزد نیز با گلایه نسبت به این مسئله، می‌گوید: متاسفانه نرخ این مراکز غیرمجاز بعضاً از هتل‌های چند ستاره در یزد نیز بیشتر است و خدمات آنها در پایین‌ترین سطح قرار دارد و این در حالی است که این مراکز بعضاً نیز خدمات غیرمجازی مانند اقامت افراد بدون کارت شناسایی را انجام می‌دهند که مشکلات امنیتی برای استان به همراه دارد.
وی با اشاره به تاثیر این واحدها در رکود مراکز اقامتی مجاز استان، اضافه می‌کند: تاکنون تنها 25 درصد واحدهای غیرمجاز شامل 120 واحد اقامتی در این رابطه شناسایی و ملزم به دریافت پروانه فعالیت شدهاند.
مضررات اقامت‌های غیرمجاز بیماران و مراجعان استان یزد به منظور استفاده از خدمات سلامتی تنها محدود به معضلات اقتصادی آنها برای استان نیست بلکه تبعات فرهنگی نیز به همراه دارد به طوری که «حسین صالحیان» معاون خدمات شهری شهرداری یزد در این مورد به خبرنگار ایسنا می‌گوید: متاسفانه حضور این مراجعان در برخی مناطق شهر موجب گلایه جدی شهروندان است چرا که در بخ محلات شهر شاهد اجاره مداوم خانه‌های شخصی به مسافران غیربومی هستیم که همواره مشکلات زیادی را برای اهالی محله مانند رها کردن زباله در معابر به همراه دارند.
وی در این مورد اضافه می‌کند: بسیاری از افراد غیربومی با توجه نداشتن اطلاع از ساعات ارائه خدمات شهرداری یزد، زباله‌های خود را وقت و بی‌وقت بیرون می‌گذارند و همین مسئله منجر به تجمع زباله‌ها در محله و بروز گلایه اهالی می‌شود و این در حالی است که شهرداری هر روز و به طور مداوم خدمات خود را ارائه می‌دهد.
تکدیگری ارمغان دیگر گردشگری سلامت برای یزد
«امرالله سیفالدینی» رییس اداره اجرائیات شهرداری یزد هم در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، تکدیگری را یکی از مشکلات ایجاد شده از سوی معدود مسافران حوزه سلامت یزد عنوان می‌کند و می‌گوید: بزرگسالان متکدی، عموماً افرادی هستند که برای درمان به یزد می‌آیند و به دلیل فقر مالی به تکدیگری روی می‌آورند.
وی با تاکید بر این که عمده نیاز این متکدیان هزینه‌های درمانی است، تصریح می‌کند: معابر و خیابان‌های اصلی و مرکزی شهر که بیشتر محل ازدحام کسبه و تجمع مطب‌ها و مراکز درمانی است، به عنوان محل تکدیگری این افراد انتخاب می‌شود و بررسی‌ها نشان می‌دهد متاسفانه درآمد قابل توجهی نیز از این محل دریافت می‌کنند که عمدتاً آنها را متمایل به ادامه فعالیتشان می‌کند.
البته از دیدگاه استاندار یزد گردشگری سلامت یکی از ظرفیت‌های قابل توجه استان با اتکا به دانش و زیرساخت‌های مناسب موجود در یزد است به طوری که دراین رابطه معتقد است که استان یزد سرمایه بسیار خوبی شامل پزشکان و کادر درمانی مجرب و مورد اعتماد مردم استان و کشور دارد و همین مسئله باعث شده که این استان برای مباحث درمانی در کانون توجه قرار گیرد و به قطب پزشکی مرکز و جنوب‌شرق کشور تبدیل شود.
گردشگری سلامت اهرم تقویت‌کننده رونق اقتصادی یزد
«محمد علی طالبی» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان این که یزد از نظر زیرساخت‌های درمانی نسبت به برخی استان‌های همجوار شرایط بهتری دارد، می‌گوید: اگر براساس آمارها، امکانات حوزه پزشکی استان نسبت به جمعیت در نظر گرفته شود، براساس نسبت تخت و پزشک و کادر درمانی به جمیعت از میزان متوسط کشوری بالاتر هستیم و به همین دلیل نیز بعضاً سرمایه گذاران با سخت‌گیری‌هایی در گسترش و ایجاد مراکز درمانی مواجه هستند.
این مسئول به جایگاه گردشگری سلامت در رونق اقتصادی استان به عنوان اهرم تقویت کننده اشاره می‌کند و می‌گوید: شناخت این نوع از گردشگری و تاثیر آن در رونق اقتصادی منجر شده تا شاهد گسترش برخی از مراکز درمانی در استان باشیم ولی با این وجود، بخشی از مشکلات درمانی و زیرساخت‌های مهمان‌پذیری در حوزه سلامت نیز دنبال شده است.
وی به تکمیل چند طرح عمرانی نیمه تمام در حوزه گردشگری سلامت استان اشاره می‌کند و می‌گوید: فراتر از این طرح‌ها، بحث ایجاد مراکز درمانی جدید از سوی وزارت بهداشت و درمان در حال پیگیری است که برخی از این مراکز دارای امکانات درمانی و هتلینگ مناسبی هستند و در زمینه اسکان و استقرار بیماران موثر خواهند بود.
طالبی اضافه می‌کند: به تازگی نیز پیگیر سرمایه‌گذاری جدیدی در حوزه هتل کلینیک در یزد هستیم که محل مناسبی برای اسکان بیماران و خانواده‌های آنها خواهد بود.
استاندار در ادامه از توسعه صنایع درمانی و پزشکی در یزد نیز خبر می‌دهد و می‌گوید: گردشگری سلامت در یزد فقط محدود به حوزه پزشکی و درمان نیست بلکه توسعه صنایع و تجهیزات پزشکی و صنایع مرتبط با دارو و درمان نیز به عنوان صنایعی کم آبخواه و منطبق با شرایط اقلیمی یزد در حال پیگیری است.
وی با اشاره به ظرفیت روستاها در ایجاد صنایع حوزه پزشکی، تصریح می‌کند: طبق توافقاتی که با معاون روستایی معاون اول رییس جمهور اخیرا انجام شده است، از ایجاد چنین صنایعی در بخش‌های روستایی به منظور رونق روستاها حمایت خواهیم کرد.
این مسئول یادآور می‌شود: مشکلات تحریم همچنان وجود دارد و از آنجایی که این مشکلات مد نظر سرمایه گذاران و تولیدکنندگان قرار گرفته، راهکارهایی نیز برای دور زدن تحریم مد نظر قرار خواهیم داد.
تلاش برای ساماندهی مطب‌ها و مراکز درمانی یزد
طالبی به ساماندهی مطب‌ها و مراکز درمانی در قالب ارائه و بررسی طرح‌های پیشنهادی اشاره می‌کند و می‌گوید: هر چند هنوز در این رابطه تصمیم‌گیری نشده اما چند مجتمع خدمات پزشکی به منظور کمک به ساماندهی بهتر این حوزه در حال ایجاد است.
وی با تاکید بر این که ساماندهی مطب پزشکان لزوما به معنای جایجایی آنها نیست، می‌گوید: مکان‌های جدیدی را برای مطب پزشکان ایجاد خواهیم کرد، البته ایجاد مجتمع‌های پزشکی و تامین پارکینگ در این مراکز برای بخشی از شهر که به دنبال ایجاد مطب‌ها و مراکز درمانی دچار ترافیک سنگین شده، در دست اقدام است.
طالبی با بیان این که در گردشگری سلامت نباید تنها به یک سری از بیماری‌ها توجه شود، می‌گوید: نگاه ما به قیمت تمام شده خدمات درمانی است و این امکان وجود دارد که با تبلیغات مناسب، بیماران خارج از کشور را نیز جذب استان کنیم لذا تنوع درمان و انواع خدمات درمانی مانند دندان پزشکی و حوزه زیبایی نیز در استان دنبال خواهد شد.
استاندار یزد در پایان نیز از پیگیری حمل و نقل مستقیم هوایی به یزد و رایزنی با چند سرمایه‌گذار و شرکت مختلف در این رابطه خبر می‌دهد.
انتهای پیام