به گزارش ایسنا، حق بر محیط زیست سالم به معنای برخورداری انسان‌ها از محیطی پاک، هسته توسعه پایدار را تشکیل می‌دهد بر این مبنا توسعه اقتصادی و اجتماعی در صورتی قابل قبول است که شرایط محیط زیستی لازم برای ادامه حیات نسل حاضر و نسل‌های آینده را با چالش روبرو نسازند.

محیط زیست به عنوان بستر همه تحولات مرتبط با زندگی انسان‌ها بوده و در حقیقت ظرفی است که پذیرای آثار و تبعات و نحوه برخورد با طبیعت است. حفاظت از محیط زیست دارای چنان اهمیتی است که می‌توان تمامی عوامل دخیل در زندگی بشر را در ذیل آن تعریف نمود بدین معنی که بدون محیط زیست سالم امکان هیچ گونه توسعه پایدار که بتواند نیاز واقعی نسل بشر را مرتفع کند وجود ندارد و چنانچه در روند توسعه یافتگی توجه کافی به محیط زیست کشور نشود این مقوله به ضد توسعه تبدیل خواهد شد.

در این میان وظایفی بر عهده شهروندان، ارگان‌ها و بخش خصوصی قرار داشته که می‌توان با آموزش و القای فرهنگ و بهره گیری از ظرفیت سمن‌ها محیط زیست سالم در کنار توسعه پایدار را رقم زد.

حفاظت از محیط زیست از منظر یک عضو فعال NGO

عضو تشکل مردم نهاد جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن در گفت‌وگو با ایسنا مازندران، اظهار کرد: حفاظت از محیط زیست نه تنها بر طبق اصل ۵۰ قانون اساسی بلکه به حکم عقل، عرف و اخلاق برعهده تمامی افراد جامعه بوده و حقوق و وظایف شهروندان در حفظ محیط زیست پیوستگی عمیقی با یکدیگر دارد.

فاطمه عشوری‌فر حقوق شهروندی و احترام به آن توسط مسئولان را ضروری دانست و تصریح کرد: به رسمیت شناخته شدن حقوق شهروندی باعث شده تا به جای احساس جبر، شهروندان مسئولانه و متعهدانه به حفاظت از محیط زیست روی آورند.

وی موفقیت مدیران شهری و ارگان‌های متولی این حوزه را در گرو مشارکت فعالانه، داوطلبانه و خودجوش شهروندان عنوان کرد و با تاکید بر مقوله آموزش در بالا بردن سطح آگاهی مردم در مورد ارتباط و پیوستگی اجزای اکوسیستم‌ها و محیط زیست شهری، گفت: مردم باید به این سطح از آگاهی برسند که ارتباط انسان با محیط زیست یک رابطه متقابل، چند سویه و متأثر از هم بوده و حفظ تعادل در این ارتباط به حفظ حیات بشر منجر خواهد شد.

عضو تشکل مردم نهاد جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن با اشاره به اینکه کره زمین تنها بستر زندگی در جهان است، به بررسی دلیل سهل انگاری و بی توجهی مردم در زمینه حفظ و حراست از محیط زیست پرداخت و افزود: آگاهی نداشتن کافی ناشی از عدم آموزش کافی و صحیح به ویژه از سنین پایین عمده علت کم توجهی به محیط زیست است و این موضوع باید در سنین پایه هرچند با گام‌های کوچک و پیشرفت‌های اندک نهادینه شود.

این عضو فعال تشکل‌های مردم نهاد غرب استان مازندران، با بیان اینکه انجام وظایف دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط با محیط زیست در سطوح پایه، میانی و کلان به شکل گسترده موجب ایجاد انگیزه و اشتیاق در مردم می‌شود، تاکید کرد: ارگان‌ها و ادارات مرتبط باید جدا از وظایف ذاتی و روزمره خود برای اثر بخشی بیشتر اقدامات، نه تنها حقوق شهروندان و سمن‌های محیط زیستی را به رسمیت شناخته بلکه باید برای توانمندسازی آنها به عنوان بازوان توانمند خود برنامه ریزی و فعالیت کنند.

عشوری‌فر فرهنگ احترام به محیط زیست را یک شیوه تفکری برگرفته از حس ناب انسانی و باورهای اخلاقی قدرتمند معرفی و خاطرنشان کرد: نگرش افراد به محیط زیست در ۲ قالب انسان محور و زیست محور مورد سنجش قرار می‌گیرد که بر این اساس تنها انسان زیست محور حق و حقوق محیط زیست را رعایت و ادا کرده و شاخص توسعه را از منظر محیط زیست قابل درک می‌داند اما در نگرش مخالف که غالب افراد جامعه، بهره برداران و سیاستمداران از آن جمله‌اند تنها منفعت شخصی و رفاه به هر قیمتی در اولویت قرار دارد.

وی تصریح کرد: آگاهی رسانی و ایجاد علاقه در مردم برای جلب مشارکت بیشتر، نظارت بر فعالیت‌ها و وظایف ارگان‌های مرتبط با محیط زیست با پیگیری کاستی‌های موجود و ارائه پیشنهادات، اقدامات کمکی به ارگان‌ها و مطالبه گری در مورد وضع قوانین و سیاست‌های محیط زیستی از نقش‌های مؤثر سمن‌ها است.

عضو تشکل مردم نهاد جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن خاطرنشان کرد: سمن‌های کشورهای پیشگام در عرصه محیط زیست دارای توسعه، سازمان یافتگی و قدرت بوده و در برخی کشورهای توسعه یافته مردم در چندین تشکل مردم نهاد فعالیت دارند مضاف بر اینکه فعالان محیط زیست با جلب مردم از طریق اعتماد سازی به اصلاح رفتار، نگرش و الگوی مصرف و بهره برداری با تمرکز بیشتری می‌پردازند.

عشوری فر آموزش به مردم را باعث ایجاد حس خلاقیت، پرسشگری، افزایش آگاهی عمومی و تخصصی، تبلور رفتارهای آگاهانه و اسباب پویایی جامعه دانست و افزود: آموزش می‌تواند نقش فرهنگ سازی و توانمندسازی شهروندان را در اجرای امور محیط زیستی با عنوان مثال در فرآیند تفکیک و کاهش تولید زباله به دنبال داشته باشد.

عضو تشکل مردم نهاد جمعیت مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن گفت: اجرای سیستم‌ها و فعالیت‌های محیط زیست محور و به دور از شعارزدگی در کنار حس مطالبه‌گری شهروندان و سمن‌ها همراه با برنامه‌ریزی مدون، سیستماتیک و اصولی با حمایت همه جانبه می‌تواند برای نجات از شرایط کنونی راهگشا باشد.

وی با اشاره به اینکه میزان مشارکت مردم با میزان آگاهی، آموزش، اعتماد مردم و نیز زیرساخت‌های موجود پیوند دارد، گفت: مشارکت یک حرکت آگاهانه، فعال و آزاد همراه با تعهد و مسئولیت است و موجب انتفاع تمام گروه‌های ذینفع می‌شود که می‌توان با تشویق فعالیت‌های گروهی داوطلبان به میزان مشارکت مردم افزود.

عشوری فر خطاب به مسئولین خواستار جلب اعتماد مردم با پرهیز از شعار زدگی، بیان صداقت و شفافیت شد و بیان کرد: دولت‌ها می‌توانند با آموزش‌های مدون و عملی محیط زیستی بوسیله فراهم کردن ساختار و تجهیزات موردنیاز با ایجاد همبستگی و مشارکت شهروندان گام‌های مؤثری در حفظ و پایداری محیط زیست بردارند.

عمل به قانون بدیهی‌ترین وظیفه نهادها است

رمضان نصراله‌تبار عضو کانون حامیان توسعه پایدار شهرستان بابل در گفت‌وگو با ایسنا مازندران، با بیان اینکه محتوای کتب آموزشی و درسی دارای کمترین درجه اهمیت و توجه به محیط زیست بوده است، اظهار کرد: عمل به قانون تنها و بدیهی‌ترین وظیفه نهادها است چرا که مقررات و دستورالعمل‌ها خلاء قانونی نداشته و مشکل در اجرایی نشدن قوانین است.

وی تصریح کرد: تجربه‌های ملی و محلی در مناطق مختلف جهان نشان می‌دهد که هر اندازه شهروندان خود را در حفظ محیط زیست مسئول بدانند شاهد تعامل بین انسان و طبیعت خواهیم بود چرا که مسئولان ظرفیت‌های محدودی برای حراست از محیط زیست بدون مشارکت شهروندان دارند.

نصراله تبار عمل نکردن به ضوابط سند تفصیلی شهرسازی را یکی از مصادیق عملی از وظایف ذاتی سازمان‌ها معرفی کرد و گفت: تمکین نکردن به قانون در مواردی مانند تجاوز به حریم جنگل‌ها، منابع طبیعی و محیط زیستی کشور از دیگر موارد قابل طرح تحت عنوان انجام ندادن وظایف بدیهی سازمان‌ها، نهادها و دستگاه‌های اجرایی است.

وی حرکت و فعالیت سمن‌ها را موجب آگاهی بخشی و بسیج مردم برای حفظ محیط و منابع طبیعی و نیز زمینه ساز مطالبه گری مردم از دستگاه‌ها برای برخورد منطقی‌تر با محیط زیست قلمداد کرد و افزود: آزاد بودن فضای مطبوعاتی و نقد در کشورهای دیگر به شکل‌های مختلف برای حمایت از محیط زیست توانسته کشورهای توسعه یافته را در جایگاه بالاتری در این زمینه قرار دهد.

عضو کانون حامیان توسعه پایدار بابل با بیان اینکه هرچه سمن‌ها فعال‌تر باشند مسئولان ناچار به تمکین بیشتر به مدیریت شهری خواهند بود، گفت: مهم‌ترین عامل حفظ محیط زیست، نوع نگرش و رویکرد مدیران و سیستم‌های شهری است که در این زمینه رویکردهای ما بسیار عقب افتاده است به طور مثال عدم اطلاع و اعتقاد مدیران شهری به مقوله محیط زیست، تراکم روز افزون جمعیت شهری، خالی شدن روستاها و رواج مشاغل سودآور ضد محیط زیستی است.

نصراله تبار با اشاره به اینکه اگر هر فرد، محیط زیست خود را تنها آپارتمان و چهاردیواری خود محسوب نکرده و نسبت به پیرامون خود احساس مسئولیت کند هرگز شاهد محیطی ناپاک نخواهیم بود، افزود: ملزم کردن غرص تنها یک درخت در پایان کار به ازای هر واحد در مجتمع‌های مسکونی توسط شهرداری‌ها و یا ملزم‌کردن واحدهای تجاری به نگهداری از درخت‌های کنار خیابان و اطراف آن تنها نمونه‌های کوچکی از کارهایی است که می‌تواند به سادگی در جهت حفظ و پایداری محیط‌زیست در دستور کار قرار گیرد.

گزارش از نوید ساداتی خبرنگار ایسنا مازندران

انتهای پیام