به گزارش ایسنا، گاهی آماج شکوه و گلایه بیمار و همراهانش قرار می‌گیرند. به دلیل کمبودشان در کشور باید همزمان به چندین بیمار رسیدگی کنند. شیفت کاری مشخصی ندارند و گاها چند شیفت کار می‌کنند. هرچند تلاش می‌کنند به مردم خدمت‌رسانی کنند اما خستگی زیاد ناشی از فشار کاری بر عملکرد آن‌ها اثر گذاشته و گاها اشتباهاتی انجام می‌دهند که موجب نارضایتی بیماران می‌شوند. پرستاران، این فرشتگان سفیدپوش آسمانی گاها خود نیز در راه خدمت‌رسانی به مردم قربانی می‌شوند. بیشتر آن‌ها را زنان تشکیل می‌دهند. برخی از آن‌ها به دلیل فشار کاری بالا ازدواج نمی‌کنند.
برخی نیز به دلیل عدم هماهنگی بین کار و زندگی خانوادگی، پس از مدتی این کار را ترک می‌کنند. درآمدشان با حجم کارشان همخوانی نداشته و تبعیض فاحش میان درامد آن‌ها و پزشکان وجود دارد. همواره سوژه داغ نمایندگان مجلس هستند اما دولت و مجلس پس از سال‌ها هنوز نتوانسته‌اند راهی برای مشکلات آن‌ها پیدا کنند. حالا اما زمزمه‌های مهاجرت آن‌ها در شرایطی که کشور دارای کمبود پرستار است به موضوعی نگران‌کننده تبدیل‌شده است.
عدم وجود نیروهای ماندگار بومی از مشکلات استان است
پرستاران هرمزگان مانند سایر پرستاران کشور دغدغه‌های خاص خود را دارند. به‌علاوه کمبود تعداد آن‌ها نتوانسته است پاسخگوی خیل عظیم نیاز بیماران استان باشد.
شریفی، مدیر خدمات پرستاری دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به ایسنا گفت: ازجمله مشکلات بخش پرستاری استان عدم وجود منابع انسانی پایدار در کل استان است که علت آن کمبود فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری است. تعداد قابل‌توجه نیروهای تخصصی شاغل در حوزه درمان دانشگاه ازجمله در بخش پرستاری، نیروهای غیربومی و غیر ماندگار هستند. در حال حاضر با وجود حداقل نیروهای پرستاری، مدیریت صحیح جهت ارائه خدمات به بیماران در این زمینه صورت گرفته است.
وی اضافه کرد: همه تلاش‌ها بر این است که علیرغم تمام کمبودهایی که گاها قابل اصلاح هم هست بتوان به بهترین نحو و با رعایت دقیق استاندارهای درمانی به مردم شریف استان به‌ویژه در بخش اورژانس بیمارستان خدمات‌رسانی کرد.
وی درباره معوقات حقوق پرستاران گفت: با توجه به شرایط وزارت بهداشت همه دانشگاه‌ها دارای معوقات هستند ولی سعی بر این است که حداقل معوقات را داشته باشیم.
نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در هرمزگان کمتر از متوسط کشوری است
شریفی تصریح کرد: در حال حاضر بر اساس آمارهای رسمی قریب به 80 هزار نفر کمبود نیروی پرستار در کل کشور وجود دارد که قاعدتاً در مناطق محروم ازجمله استان هرمزگان با توجه به اینکه کمبود تعداد دانش‌آموخته‌های رشته‌های پرستاری و گروه پرستاری و همچنین کمبود نیروهای بومی وجود دارد؛ این وضعیت شدیدتر است.
وی افزود: با توجه به ظرفیت مراکز درمانی کشور در جذب نیروی پرستار عملاً افراد فارغ‌التحصیل متقاضی کار فرصت انتخاب خواهند داشت که این وضعیت در طی 4 سال اخیر با اجرای طرح تحول نظام سلامت ظرفیت قابل‌توجهی در کشور ایجاد کرده است. در حال حاضر نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در هرمزگان 0.7 و متوسط کشوری 1.1 است که هرمزگان از میانگین کشوری پایین‌تر است.
به گفته مدیر خدمات پرستاری دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بیشترین کمبود نیروی انسانی در شرق استان و بخصوص در شهرستان میناب است اما با تلاش، ایثار و ازخودگذشتگی همکاران بخش پرستاری به نحوی عمل شده که ارائه خدمات شبانه‌روزی و باکیفیت در مراکز درمانی استان ادامه پیدا کند تا علیرغم تمامی چالش‌ها و موانع هر روز شاهد ارتقای کیفیت و توسعه خدمات درمانی در استان باشیم.
بیشتر فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری جذب بازار کار می‌شوند
وی با تأکید بر اولویت جذب نیروهای بومی در استان گفت: حدود 20 درصد از دانش‌آموختگان رشته پرستاری استان غیربومی هستند که پس از پایان دوره تحصیل به شهر خود بازمی‌گردند و این تعداد فارغ‌التحصیلان کفاف نیروهای انسانی بیمارستان‌ها را نمی‌دهد.
شریفی با اشاره به برگزاری دوره‌های تخصصی برای پرستاران گفت: امسال 55 نفر از نیروهای پرستاری استان با هماهنگی معاونت پرستاری برای آموزش دوره‌های تخصصی پرستاری به تهران اعزام شدند تا آموزش‌های لازم را به‌صورت تئوری و عملی فرا گیرند. تعداد پرستاران بیکار بسیار کم است و بیشتر فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری به‌صورت قرارداد شرکتی جذب بازار کار می‌شوند.
وی ادامه داد: تمام نیروهای پرستاری باید پس از فارغ‌التحصیلی 2 سال طرح خود را سپری کنند اما با توجه به کمبود پرستار در استان و پس از هماهنگی با وزارتخانه این طرح دو سال دیگر تمدید می‌شود یعنی فارغ‌التحصیلان پرستاری باید به مدت 4 سال در بیمارستان‌های استان به‌صورت طرح فعالیت کنند. پس‌ازآن در صورت توان دانشگاه و وجود مجوزهای لازم به‌صورت نیروهای شرکتی یا تغییر وضعیت جذب خواهند شد در غیر این صورت بر اساس دستورالعمل موجود به‌صورت نیروی کار ساعتی جایگزین پرستاران دارای مرخصی زایمان خواهند شد.
فعلاً جذب کمک پرستار صورت نگرفته است
مدیر خدمات پرستاری درباره وضعیت کمک پرستاران گفت: کمک پرستار شرح وظایف خاص خود را دارد. پرستاران تخصصی به علت کمبود کمک پرستار ناچارند وظایف آن‌ها را نیز انجام دهند. درحالی‌که وجود آن‌ها می‌تواند به کاهش حجم کار پرستاران کمک شایانی کند. بالغ‌بر 600 کمک پرستار تربیت‌کرده‌ایم اما فعلاً جذب آن‌ها صورت نگرفته است زیرا بر اساس دستورالعمل وزارتخانه باید جذب آن‌ها به‌صورت شرکتی و از درامد اختصاصی دانشگاه باشد.
کمبود شدید پرستاران مرد در استان
وی تأکید کرد: عمده مشکل پرستاری استان کمبود نیروی انسانی است که باعث بالا رفتن فشار کاری پرستاران و فرسودگی شغلی آنان می‌شود که همه این عوامل بر کیفیت اثرگذار خواهد بود. بالغ‌بر 90 درصد پرستاران را زنان تشکیل می‌دهند که دارای مشکلات خانوادگی، بارداری، استعلاجی زایمان و غیره هستند که بالغ‌بر 14 یا 15 درصد از نیروهای پرستاری نیز در حال استعلاجی زایمان هستند و این موضوع باعث کمبود نیروی انسانی می‌شود. کمبود پرستاران مرد یکی دیگر از مشکلات پرستاری استان است. در حال حاضر 14 درصد نیروهای پرستاری استان را مردان تشکیل می‌دهند که 10 درصد از این میزان نیروهای اتاق عمل و بیهوشی هستند و تنها 4 درصد از آنان پرستار هستند.
شریفی اضافه کرد: گاها در بسیاری از بیمارستان‌های استان پرستاران مرد وجود ندارد؛ بنابراین اگر تعادلی بین نیروهای زن و مرد به وجود آید؛ می‌تواند کمبود نیروی پرستاری استان را جبران کند. یکی از مشکلات ما عدم تمایل و استقبال دانش‌آموزان پسر در انتخاب رشته تحصیلی پرستاری است.
مدیر خدمات پرستاری دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بیان کرد: نوع نگاه مردان به رشته پرستاری به‌گونه‌ای است که تصور می‌کنند این رشته مختص بانوان است درحالی‌که بخش‌های اورژانس و ویژه کارهای سنگینی دارد که بعضاً مردان قادر به انجام آن هستند. اگر مردان به این رشته وارد شوند موفق‌تر خواهند بود؛ بنابراین آگاهی و آموزش دانش آموزان پسر می‌تواند راهکاری مؤثر برای تغییر دیدگاه آن‌ها نسبت به این شغل باشد. ما به دنبال سازوکاری برای تشویق دانش آموزان پسر به انتخاب رشته تحصیلی پرستاری هستیم که هماهنگی‌های لازم با آموزش‌وپرورش برای برگزاری همایش‌ها و آشنایی دانش آموزان با رشته پرستاری انجام شده است.
گفت و گو از: شهناز حاجی قاسمی