محمدرضا ترکی مطرح کرد

قدرت زبان فارسی در مقابله با تهدیدها

محمدرضا ترکی با بررسی وضعیت غلط‌نویسی‌های رایج در زبان فارسی، می‌گوید: زبان فارسی در طول تاریخ ثابت کرده است که از قدرت لازم برای مقابله با تهدیدها بهره‌مند است و به‌سادگی در معرض آسیب قرار نمی‌گیرد.

این شاعر، پژوهشگر و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: غلط‌نویسی‌ها قطعا امر خوشایندی نیستند؛ مخصوصا برخی اصرارها بر غلط‌نویسی و ایجاد تغییرات از پیش خود در رسم‌الخط و نگارش، خدمت به زبان فارسی نیست. باید همان‌گونه که در عرصه محصولات و کالاهای تجاری معتقد به وجود موسسه استاندارد هستیم و نظر این موسسه  را در زمینه کیفیت کالاها فصل‌الخطاب می‌دانیم، در حوزه زبان معیار و رسم‌الخط به داوری فرهنگستان زبان و ادب فارسی گردن بگذاریم و اگر دیدگاه خاصی در حوزه زبان فارسی داریم که با نگرش فرهنگستان متفاوت است، آن را به عنوان انتقاد و پیشنهاد به این مرکز علمی منتقل کنیم.

او افزود: اصرار بر دیدگاه‌های شخصی و نپذیرفتن داوری این مرکز رسمی علمی یقینا به هرج‌ومرج زبانی خواهد انجامید. البته فرهنگستان هم باید بر تلاش‌های خود بیفزاید و سعی کند مشارکت هرچه وسیع‌تر نخبگان و فرهیختگان را جلب کند و بیش‌ترین انعطاف ممکن را در پذیرش دیدگاه‌های دلسوزانه اهل فضل نشان دهد.

ترکی با بیان این‌که فاجعه در جایی آغاز می‌شود که ارتباط فرهنگستان و رسانه‌ها و اهل قلم قطع بشود و هرکسی ساز خودش را بزند، گفت: ویراستاران فاضل، نویسندگان، شاعران و مترجمان فاضل و خوش‌ذوق، عملا بخشی از فرهنگستان زبان و ادب فارسی و اعضای غیررسمی آن هستند و می‌توانند تاثیر جدی بر رواج پاکیزه‌نویسی داشته باشند.

او افزود: در صورت پذیرفته‌شدن نظریات کارشناسانه فرهنگستان و همکاری رسانه‌ها و فرهیختگان جامعه با این مرکز علمی نباید نگران غلط‌نویسی‌ها و خطاهای زبانی باشیم.

این دانشیار دانشگاه تهران سپس درباره تاثیر فضای مجازی بر غلط‌نویسی‌هایی که امروزه شاهد رواج آن‌ها هستیم بیان کرد: فضای مجازی مجموعه‌ای از تهدیدها و فرصت‌ها را در زمینه‌های مختلف از جمله حوزه زبان ایجاد کرده است. ما هنوز یاد نگرفته‌ایم از فضای مجازی استفاده درست بکنیم و تعامل‌مان با این فضا متعادل و منطقی نیست. متاسفانه فضای مجازی هر روز فضا را برای رسانه‌های اصیل، از قبیل مطبوعات که از لحاظ نوشتاری عیار قابل قبول و بالاتری داشتند تنگ و تنگ‌تر می‌کند؛ به گونه‌ای که هر روز شاهد حذف و انزوای رسانه‌های مکتوب هستیم.

محمدرضا ترکی با اشاره به از بین رفتن مطبوعات به عنوان یک نمونه پاکیزه‌نویسی در زبان فارسی، اظهار کرد: این واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت که بسیاری از نشریات کشور ما که می‌توانستند نمونه پاکیزه‌نویسی باشند، امروزه در شمارگان بسیار اندک منتشر می‌شوند یا اصلا نمی‌شوند. در مطبوعاتی هم که به دکه‌های روزنامه‌فروشی می‌رسند، این روزها کم‌تر شاهد نویسندگان مقتدر و صاحب سبک هستیم.

او سپس با بیان این‌که به نظر می‌رسد مدیران فرهنگی هم هر روز بیش‌تر مرعوب و مجذوب فضای مجازی می‌شوند و توجه بیش از حد آنان به فضای مجازی و قابلیت‌های آن باعث کم‌توجهی‌شان به رسانه‌های مکتوب غیرمجازی شده است گفت: در حال حاضر زیرساخت‌های فنی و ارتباطی کشور با صرف هزینه‌های نجومی در اختیار تقویت فضای مجازی  قرار گرفته و واردات بی‌رویه انبوه گوشی‌های هوشمند، حتی از نوع اشرافی، با صرف میلیاردها دلار از درآمد کشور بر این جو دامن زده است. این گوشی‌ها و رسانه‌های مجازی مستتر در آن‌ها، هر روز در کنار مزایایی که ایجاد می‌کنند، باعث می‌شوند که شمارگان اندک روزنامه‌های ما بیش‌تر آب برود و حتی شاهد تعطیلی تعداد قابل توجهی از آن‌ها باشیم.

او در پایان افزود: به همین نسبت هرروزه از تعداد کتاب‌ها و کتاب‌خوان‌ها کاسته می‌شود. این تحولات رسانه‌ای قطعا بر فضای فرهنگی و زبانی ما اثرگذار خواهد بود و معلوم نیست که سویه این تحولات همیشه مثبت و به نفع فرهنگ و زبان و ادبیات ما باشد. این وضعیت ناخوشایند محصول برخورد نامتعادل و غیرمنطقی با فضای مجازی است. پیش از فرهنگ‌سازی لازم نباید جامعه، خصوصا جوان‌ترها، به دلیل منافع سیاسی جریان‌های قدرت، به صورت بی‌رویه در ورطه این فضا که ایمان فلک در آن به باد رفته، رها و پرتاب می‌شدند.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۸ آبان ۱۳۹۷ / ۰۲:۲۱
  • دسته‌بندی: ادبیات و کتاب
  • کد خبر: 97080703727
  • خبرنگار : 71626