به گزارش ایسنا، به نوشته نشریه نیوزویک، امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه، که به نظر می آید تنها دوست دونالد ترامپ همتای آمریکاییاش در میان رهبران اروپای غربی است، روز پنجشنبه در حالی واشنگتن را ترک کرد که ظاهرا نتوانسته است ترامپ را به ماندن در توافق هستهای متقاعد کند.
این موضوع بخش اعظم دیدار رسمی رئیسجمهور فرانسه را به خود اختصاص داد اما وی پیش از ترک آمریکا گفت که علیرغم تلاشهای وی برای ماندن واشنگتن در این توافق از طریق ارائه پیشنهاد یک توافق تکمیلی ترامپ احتمالا از برجام خارج خواهد شد. مقامات آمریکایی می گویند که هیچ چیز نهایی نشده است. برایان هوک، مذاکره کننده آمریکا در رایزنیها با متحدان اروپایی بر سر این توافق گفت که هنوز به این نقطه نرسیدهایم.
ترامپ باید روز 12 ماه مه تاریخی که خود برای آمریکا و متحدانش در توافق هستهای تعیین کرده تا به آنچه وی نقاط ضعف توافق می خواند، رسیدگی کنند، درباره آینده این توافق تصمیم گیری کند. وی خواهان سختتر شدن بخشهای کلیدی توافق شامل بندهای غروب است که براساس آن محدودیتهای هستهای ایران پس از گذشت 10 سال به طور تدریجی منقضی می شوند.
همزمان با پایان سفر مکرون یکی دیگر از حامیان توافق هستهای یعنی آنگلا مرکل صدراعظم آلمان وارد واشنگتن شد تا تلاش کند ترامپ را متقاعد به ماندن در توافق هستهای کند. به نظر می آید که او نیز شکست بخورد.
به نوشته نیوزویک، تصمیم ترامپ برای بازنگری توافق هستهای و فشار به متحدان برای اصلاح آن تاثیراتی داشته است. مکرون به واشنگتن رفت تا تمایل خود برای گستردهتر کردن توافق هستهای را شامل گنجاندن برنامه موشک بالستیک ایران که به هیچ عنوان در توافق هستهای به آن اشاره نشده است، به علاوه تلاش برای رژیم بازرسیهای سختتر از سایت های هستهای ایران و مقابله با حمایت ایران از بشار اسد رئیسجمهور سوریه با صدای بلند فریاد بزند.
برایان هوک که برای مذاکره با متحدان اروپایی یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان به بروکسل رفته بود، گفت که آنها به پیشرفتهایی در این سه مسئله دست یافتهاند اما به نظر میآید که اینها برای ترامپ کافی نبوده است. مسئلهای که وی بیش از هر چیز نسبت به آن احساس نگرانی می کند، بندهای غروب است. این موضوع از همان ابتدا موجب نگرانی اسرائیل نیز بود.
این در حالی است که مرکل و دیگر رهبران اروپایی تمایلی به بازنگری توافق هستهای ندارند و می گویند که هر تلاشی برای مذاکره مجدد بر سر این بندها ممکن است تهران را به خروج کامل از توافق هستهای و از سرگیری برنامه هستهایاش وادارد. مذاکره کنندگان اروپایی پیشنهاد اصلاح بندهای غروب از طریق تعاریف دقیقتر از برنامه هستهای صلح آمیز (که ایران قادر به دنبال کردن آن است) به علاوه تحریمهای اقتصادی جدید و سخت در صورتی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی دریابد که تهران از اهداف صلح آمیز منحرف شده است، ارائه دادهاند.
تصمیم آمریکا برای کنار گذاشتن توافق هستهای پیامدهای گستردهای خواهد داشت. این بدان معنی است که ترامپ از کنگره خواهد خواست تحریمهای اقتصادی علیه ایران را که با اجرای توافق لغو شده بودند، دوباره وضع کند. این تحریمها به طور قطع شامل جریمههای ثانویه برای شرکتهایی خواهد بود که با ایران تجارت می کنند. چنین شرایطی هر شرکت اروپایی خواهان انعقاد قراردادی با ایران است که آلمانیها در راس و مرکز آن قرار دارند، در معرض خطر قرار می دهد. صادرات آلمان به ایران در سال 2017 در مجموع 4.2 میلیارد دلار بود که در مقایسه با سال قبل آن بیش از سه برابر بوده است.
مخالفان توافق هستهای در واشنگتن می گویند که این جنبههای اقتصادی است که مرکل را نسبت به خروج آمریکا از توافق نگران می کند، نه برنامه هستهای ایران. منتقدان مرکل پیش از ورود وی به واشنگتن مدعی شدند که یک شرکت آلمانی قطعات یکی از موشکهای ساخت ایران که اسد از آنها برای حمله شیمیایی اخیر خود استفاده کرده بود، تامین کرده است.
ریچارد گلدبرگ، یک کارشناس ارشد در اندیشکده آمریکایی بنیاد دفاع از دموکراسیها، معتقد است که سوابق تجاری میان ایران و آلمان عزم مرکل برای نگه داشتن ترامپ در توافق با ایران را توجیه می کند.
نشریه نیوزویک در ادامه با اشاره به اینکه مرکل و متحدان اروپایی به دلیل اختلاف نظر در دولت ترامپ بر سر توافق هستهای بیشتر سردرگم هستند، نوشت: مایک پمپئو، وزیرامورخارجه جدید آمریکا یک مخالف توافق هستهای به شمار می آید. همچنین جان بولتون مشاور امنیت ملی جدید این کشور نیز پیش از این توافق را غیرقابل اصلاح توصیف کرده بود اما جیمز متیس وزیر دفاع نظر دیگری دارد. وی در 21 آوریل در مجلس سنا درباره توافق هستهای گفته بود که این توافق در راستای منافع ملی آمریکا است.
نگرانی دیگری که حامیان ماندن آمریکا در توافق هستهای مطرح می کنند این است که کره شمالی بر این روند نظارت دارد.ترامپ و باقی جهان شاهد بودند که کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی و مون جائه این، رئیسجمهور کره جنوبی در یک دیدار تاریخی خواستار خلع سلاح هستهای شبه جزیره کره شدند. ترامپ قرار است اواخر ماه مه یا اوایل ژوئن با رهبر کره شمالی درباره این موضوع دیدار کنند.
رئیسجمهور آمریکا مشتاق است که این دیدار را با حصول یک توافق به پایان برساند اما توافقات پیشین آمریکا با کره شمالی تاکنون به شکست انجامیده است: توافق هستهای که دولت کلینتون در سال 1994 به آن دست یافت، به طور کامل شکست خورد و مذاکرات هستهای موسوم به شش جانبه با کره شمالی در دوران ریاست جمهوری جرج بوش نیز هیچ نتیجهای در پی نداشت.
هنوز این سوال آشکارا به قوت خود باقی است که اگر آمریکا از توافق هستهای با ایران خارج شود، کیم جونگ اون می تواند اعتماد کند که آمریکا به هر آنچه دونالد ترامپ مذاکره می کند، پایبند خواهد ماند؟ پیونگ یانگ در حال نظارت است و بولتون نیز همچون دیگران این را می داند. وی زمانی که به عنوان نماینده آمریکا در سازمان ملل فعالیت می کرد، گفت از اینکه دولت بوش به سازمان ملل اجازه داد تا تحریمهای ایران را ملایمتر کند، ناامید شده است. چراکه کره شمالی نیز به سرعت از چنین امتیازی برخوردار شد.
بنابراین اگر رئیسجمهور ترامپ به معنای واقعی خواهان دستیابی به یک توافق تاریخی با پیونگ یانگ است باید آنچه اروپاییها در حال حاضر به وی پیشنهاد میدهند را ببلعد.
انتهای پیام