پروین فرشچی در گفتوگو با ایسنا، در مورد وضعیت نامساعد جمعیت ماهیان خاویاری دریای خزر با تاکید بر اینکه هر پنج گونه ماهیان خاویاری جزو لیست سایتیس (کنوانسیون منع تجارت گونههای گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض) قرار گرفتهاند، گفت: طی سالیان گذشته صید و بهرهبرداری بیش از حد از ماهیان خاویاری صورت گرفته است همچنین سدسازیها مانع برگشت ماهیها به دریا برای تخمریزی شدهاند.
وی با بیان اینکه ورود گونههای غیر بومی مهاجم به خزر نیز بقای ماهیان خاویاری را با مشکل مواجه کرده است، تاکید کرد: مسئله مهم در تهدید نسل ماهیان خاویاری صید قاچاق این گونه است. صید قاچاق در کشورهای دیگر حاشیه دریای خزر بیشتر از بخش ایران است و حتی یک سیستم بسیار نظام یافته و مشخص برای قاچاق ماهیان خاویاری و خاویار وجود دارد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: همه این موارد در جلسات مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در حال حاضر نیز بر اساس تفاهمنامهای که بین سازمانهای شیلاتی کشورهای حاشیه خزر در سال ۲۰۱۴ منعقد شد، اقداماتی برای مقابله با صید قاچاق، جلوگیری از آلودگی دریایی، رهاسازی ماهیان خاویاری و جلوگیری از احداث سدها و ... انجام میشود.
فرشچی در مورد رهاسازی ماهیان خاویاری گفت: بعد از تکثیر ماهیان خاویاری از طریق لقاح مصنوعی و رسیدن وزن آنها به ۱۰۰ تا ۱۵۰گرم،آنها در دریای خزر رهاسازی میشوند. افزون بر اینها توقف سهمیه صید ماهیان خاویاری نیز در سال ۲۰۱۲ به بعد دنبال شد تا فرصت بازیابی به ماهیان داده شود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: در قالب تفاهمنامه پنججانبهای بین کشورهای حاشیه خزر (ایران، آذربایجان، روسیه، قراقستان و ترکمنستان) که مربوط به مدیریت آبزیان دریای خزر است، فعالیتهای بسیاری درحال انجام است ولی حتما زمان زیادی طول میکشد تا ذخایر ارزشمند مثل ماهیان خاویاری بازسازی شوند.
فعالیت نفتی و گازی ایران در خزر فعلا منتفی است
فرشچی در ادامه با اشاره به اینکه آلودگی ناشی از منابع نفتی در دریای خزر در سه بخش اکتشاف، حفاری و بهرهبرداری است، گفت: یکی از پروتکلهای کنوانسیون تهران مربوط به پیشگیری، کنترل و مقابله با آلودگیهای ناشی از اکتشاف، حفاری، بهرهبرداری و انتقال نفت است.
وی افزود: این پروتکل یک برنامه اقدام منطقهای برای جلوگیری از آلودگی نفتی در سطح منطقه است که باعث میشود کشورها با یکدیگر برای اجرای مفاد پروتکل همکاری داشته باشند.
فرشچی در پایان با بیان اینکه همه کشورهای حاشیه دریای خزر به غیر از ایران، حفاری و بهرهبرداری نفتی در دریای خزر دارند، اظهار کرد: کشورما تنها فعالیتهای محدودی روی اکتشاف نفت داشت که به کشف منابع نفتی منجر شد اما چون مقرون به صرفه برای بهرهبرداری نبود، از بهرهبرداری اجتناب شد بنابراین فعالیت ایران برای بهرهبرداری از ذخایر نفت و گاز در دریای خزر فعلا منتفی است.
انتهای پیام